Na podstawie art. 9a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

§ 2.Wymagań określonych w rozporządzeniu nie stosuje się do szklanych przyrządów pomiarowych:

1) wyprodukowanych i/lub wprowadzonych do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej albo Republice Turcji,

2) wyprodukowanych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym

- zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, pod warunkiem że przyrządy te spełniają wymagania w stopniu odpowiadającym przepisom rozporządzenia.

§ 3.Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) pojemność nominalna - wartość objętości zaokrągloną lub przybliżoną i oznaczoną na szklanym przyrządzie pomiarowym;

2) błąd graniczny dopuszczalny - wartości skrajne błędu pojemności szklanych przyrządów pomiarowych odniesione do pojemności nominalnej;

3) czas wypływu - wyrażony w sekundach czas swobodnego opadania menisku wody w:

a) pipecie jednomiarowej oraz pipecie wielomiarowej na wpływ całkowity i podwójny od kreski ograniczającej pojemność do końcówki wypływowej,

b) pipecie wielomiarowej na wpływ częściowy oraz biurecie od najwyższej do najniższej kreski

- i nieobejmujący czasu odczekania;

4) czas odczekania - wyrażony w sekundach czas, który musi minąć po zatrzymaniu się menisku wody na danej kresce podziałki lub w końcówce wypływowej, przed wyjęciem pipety jednomiarowej, pipety wielomiarowej lub biurety z odbieralnika;

5) długości działki elementarnej - odstęp pomiędzy środkami sąsiadujących kresek podziałki.

§ 4.Temperatura odniesienia dla szklanych przyrządów pomiarowych wynosi 20 °C.

§ 6.1. Kształt i wymiary:

1) kolby określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;

2) pipety jednomiarowej określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;

3) cylindra określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. Wymiary pipety wielomiarowej określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

3. Wymiary biurety oraz kształt jej zaworów, w szczególności kurkowych, zwanych dalej „zaworami”, określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

§ 7.1. Wzory podziałek pipety wielomiarowej, biurety i cylindra określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

2. Oznaczenie kresek podziałki wartościami liczbowymi uwzględniające pojemność nominalną oraz wartość działki elementarnej dla pipety wielomiarowej, biurety i cylindra określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

§ 8.1. Szklane przyrządy pomiarowe, z zastrzeżeniem ust. 2-4, powinny być wykonane z bezbarwnego szkła borokrzemowego albo sodowo-wapniowego.

2. Kolba powinna być wykonana z bezbarwnego szkła borokrzemowego.

3. Szkło, z którego wykonuje się kolby i biurety, może być barwione na brązowo.

4. Cylinder powinien być wykonany z bezbarwnego szkła borokrzemowego albo z polimetylopentenu (PMP).

5. Szkło i tworzywo sztuczne powinny być pozbawione widocznych wad utrudniających odczyt wyników pomiarów.

6. Grubość ścianek szklanych przyrządów pomiarowych powinna być równomierna, bez widocznych nierówności.

§ 9.Korek kolby lub cylindra powinien być:

1) dokładnie dopasowany do szyjki;

2) wykonany z pełnego lub drążonego, dmuchanego szkła albo z polietylenu;

3) wyposażony w uchwyt czworokątny, sześciokątny albo ośmiokątny.

§ 10.Końcówka wypływowa pipety jednomiarowej, pipety wielomiarowej i biurety powinna:

1) mieć kształt stopniowo zwężającego się, odwróconego stożka;

2) zapewniać równomierny wypływ;

3) stanowić integralną część biuret, o których mowa w pkt 2 lit. a i b załącznika nr 5 do rozporządzenia, oraz pipety jednomiarowej, oraz pipety wielomiarowej.

§ 11.1. Na szklanych przyrządach pomiarowych powinny być umieszczone w sposób trwały i czytelny w szczególności następujące oznaczenia:

1) pojemność nominalna z oznaczeniem legalnej jednostki objętości:

a) ml albo cm³,

b) ml, cm³ albo I, L - dla kolb o pojemności nominalnej 1000 ml, 2000 ml i 5000 ml;

2) temperatura odniesienia;

3) znak lub nazwa producenta;

4) litera „A”.

2. Na kolbie dodatkowo powinny być umieszczone:

1) „In” oznaczający wzorcowanie kolb na wlew;

2) litery „AW” dla kolb z szeroką szyjką;

3) wielkość szlifu, w tym również na korku;

4) znak lub nazwa szkła;

5) wartość błędu granicznego dopuszczalnego pojemności kolby, o którym mowa w załączniku nr 8 do rozporządzenia.

3. Na pipecie jednomiarowej i pipecie wielomiarowej oraz biurecie powinny być dodatkowo umieszczone:

1) „Ex” oznaczający wzorcowanie (na wypływ) przyrządu bez określonego czasu odczekania;

2) „Ex + 15 s” oznaczający wzorcowanie (na wypływ) pipety jednomiarowej i pipety wielomiarowej z określonym czasem odczekania równym 15 s;

3) „Ex + 30 s” oznaczający wzorcowanie (na wypływ) biurety z określonym czasem odczekania równym 30 s;

4) numer identyfikacyjny na rurce biuret oraz na uchwycie korka zaworu biuret, o których mowa w pkt 2 lit. c i d załącznika nr 5 do rozporządzenia.

4. Na cylindrze ponad najwyższą kreską podziałki powinny być dodatkowo umieszczone:

1) „In” oznaczający wzorcowanie cylindrów na wlew;

2) znak lub nazwa masy szklanej lub tworzywa sztucznego;

3) wielkość szlifu, w tym również na korku.

5. Oznaczenia, o których mowa w ust. 1-4, nie powinny uniemożliwiać ustalenia położenia menisku.

6. Na szklanych przyrządach pomiarowych mogą być dodatkowo umieszczone:

1) wartość błędu granicznego dopuszczalnego w postaci „±... ml” lub „±... cm³”, równa wartości błędu określonego w rozporządzeniu dla pipet jednomiarowych, pipet wielomiarowych, biuret i cylindrów;

2) czas wypływu dla pipet jednomiarowych, pipet wielomiarowych i biuret.

7. Na biurecie wykonanej ze szkła borokrzemowego powinny być umieszczone jego nazwa lub znak.

§ 13.1. Kolba może mieć dno płaskie lub wklęsłe.

2. Kolba o pojemności:

1) mniejszej niż 25 ml, pusta i bez korka, ustawiona na płaskiej powierzchni nachylonej pod kątem 10° do poziomu,

2) większej lub równej 25 ml, pusta i bez korka, ustawiona na płaskiej powierzchni nachylonej pod kątem 15° do poziomu

- nie powinna się przewracać.

3. Oś kolby powinna być prostopadła do podstawy.

§ 14.1. Szyjka kolby powinna być cylindryczna.

2. Górna część szyjki kolby może być wykonana bez szlifu albo ze szlifem.

3. Wierzchołek szyjki kolby bez szlifu powinien być zakończony kołnierzem wzmacniającym.

4. Średnica szyjki kolby ze szlifem może być powiększona poniżej szlifu.

§ 15.Kreska oznaczająca pojemność kolby powinna być:

1) trwałą, wyraźną i równomierną linią o grubości nie większej niż 0,4 mm, leżącą w płaszczyźnie prostopadłej do osi szyjki;

2) długości nie mniejszej niż 90 % obwodu szyjki;

3) umieszczona w odległości od górnej krawędzi szyjki nie mniejszej niż 1/3 wartości „I”, o której mowa w ust. 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia.

§ 17.1. Pipeta jednomiarowa o pojemności nominalnej:

1) 0,5 ml - powinna być wykonana bez zbiornika;

2) 1 ml - może być wykonana bez zbiornika lub ze zbiornikiem;

3) 2 ml, 5 ml, 10 ml, 20 ml, 25 ml, 50 ml, 100 ml i 200 ml - powinna być wykonana ze zbiornikiem.

2. Zbiornik powinien mieć kształt cylindra, przy czym jego górna i dolna część powinny się stopniowo wydłużać wewnątrz rurek zasysającej i odpływowej i przechodzić w kształt stożkowy.

§ 18.Brzeg rurki zasysającej powinien być prostopadły do osi pipety i pozbawiony ostrych krawędzi.

§ 19.Kreska oznaczająca pojemność pipety jedno-miarowej powinna być:

1) trwałą, wyraźną i równomierną linią o grubości nie większej niż 0,4 mm, leżącą w płaszczyźnie prostopadłej do osi rurki zasysającej;

2) długości nie mniejszej niż 90 % obwodu rurki zasysającej.

§ 21.Pipeta wielomiarowa powinna być wykonana z rur szklanych i mieć kształt cylindra, którego górna część powinna być zakończona rurką zasysającą, a dolna końcówką wypływową.

§ 22.1. Pipeta wielomiarowa może mieć naniesiony niebieski lub czerwony pasek na białym tle, zwany dalej „paskiem Schellbacha”.

2. Białe pole paska Schellbacha powinno obejmować kąt około 45° (1/8 obwodu przekroju prostopadłego do osi pipety), pole niebieskie lub czerwone około 15° (1/24 obwodu przekroju prostopadłego do osi pipety).

3. Pasek Schellbacha powinien być:

1) naniesiony na powierzchnię szkła pipety równomiernie;

2) wykonany po przeciwnej stronie niż podziałka pipety, wzdłuż całej jej długości;

3) umieszczony tak, aby jego oś symetrii zawierała się w płaszczyźnie przechodzącej przez oś symetrii pipety i oś symetrii najkrótszych kresek podziałki.

§ 24.Biureta może być wykonana:

1) bez określonego czasu odczekania;

2) z określonym czasem odczekania równym 30 s.

§ 25.Biureta, z wyłączeniem wykonanej ze szkła barwionego na brązowo, może mieć naniesiony pasek Schellbacha spełniający wymagania, o których mowa w § 22.

§ 26.1. Górna krawędź biurety powinna być prostopadła do osi biurety.

2. Biureta może być wyposażona w urządzenie do napełniania.

3. Biureta może być zakończona:

1) wzmacniającym kołnierzem;

2) cylindrycznym naczyniem - w biuretach z działką elementarną nie większą niż 0,05 ml albo

3) lejkiem - w biurecie z działką elementarną większą niż 0,05 ml.

§ 27.Zawór biurety powinien umożliwiać odcięcie i płynne regulowanie wypływu oraz zapewniać jej szczelność.

§ 28.1. Szklany zawór biurety powinien mieć gniazdo i korek ze szlifem stożkowym o zbieżności 1/10.

2. Zawór biurety może być wykonany z tworzywa sztucznego obojętnego chemicznie.

3. Części składowe zaworu powinny być zabezpieczone przed rozłączeniem.

§ 29.1. Końcówka wypływowa biurety z zaworem z przelotem:

1) prostym - powinna stanowić jedną całość z korpusem zaworu;

2) bocznym - powinna stanowić jedną całość z korkiem zaworu.

2. Końcówka wypływowa biurety powinna być wykonana:

1) z cienkościennej kapilary;

2) w sposób eliminujący powstawanie pęcherzyków powietrza.

§ 31.Grubość ścianek cylindra powinna wynosić:

1) 1,3 ± 0,3 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej od 5 ml do 25 ml;

2) 1,5 ± 0,5 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej od 50 ml do 100 ml;

3) 2,2 ± 1,0 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej od 250 ml do 500 ml;

4) 2,75 ± 1,0 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej 1000 ml;

5) 2,75 ± 1,25 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej 2000 ml.

§ 32.Owalność części cylindrycznej nie może być większa niż:

1) 1 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej od 5 ml do 100 ml;

2) 1,5 mm - dla cylindra o pojemności nominalnej większej niż 100 ml.

§ 33.Cylinder może być wykonany bez szlifu lub ze szlifem.

§ 34.1. Cylinder bez szlifu powinien mieć wykonany wylew.

2. Krawędź cylindra z wylewem powinna być nieostra i prostopadła do osi cylindra.

3. Wylew powinien być ukształtowany w sposób zapewniający opróżnianie cylindra z wody, bez jej spływania po zewnętrznej powierzchni cylindra.

§ 35.Krawędź szyjki cylindra ze szlifem powinna być wywinięta na zewnątrz w płaszczyźnie prostopadłej do osi cylindra.

§ 36.Odchyłka prostopadłości dolnej powierzchni podstawy od osi cylindra nie powinna być większa niż ±40´.

§ 37.Napełniony cylinder ustawiony na płaskiej powierzchni nachylonej do poziomu pod kątem 15° nie powinien się przewracać.

§ 39.1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności pipety jednomiarowej określa załącznik nr 9 do rozporządzenia.

2. Błędy, o których mowa w ust. 1, dla wyznaczanej pojemności powinny zostać zachowane, jeżeli:

1) pipeta jednomiarowa zostanie napełniona wodą do kreski oznaczającej pojemność, a następnie opróżniona do zatrzymania się menisku wody w końcówce wypływowej pipety dotykającej ścianki szklanego odbieralnika;

2) wynik pomiaru pojemności pipety jednomiarowej z określonym czasem odczekania ustala się po 15 s.

§ 40.1. Czasy wypływu dla pipety jednomiarowej określa załącznik nr 9 do rozporządzenia.

2. W przypadku zaznaczenia na pipecie czasu wypływu zmierzony czas wypływu nie powinien różnić się od czasu zaznaczonego o więcej niż:

1) 2 s - dla pipety o pojemności nominalnej 0,5 ml, 1 ml, 2 ml;

2) 3 s - dla pipety o pojemności nominalnej 5 ml, 10 ml;

3) 4 s - dla pipety c pojemności nominalnej 20 ml, 25 ml;

4) 5 s - dla pipety o pojemności nominalnej 50 ml, 100 ml, 200 ml.

§ 41.1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności pipety wielomiarowej określa załącznik nr 10 do rozporządzenia.

2. Błędy, o których mowa w ust. 1, dla wyznaczanej pojemności powinny zostać zachowane, jeżeli końcówka wypływowa pipety wielomiarowej dotyka ścianki szklanego odbieralnika oraz gdy pipeta wielomiarowa na wypływ:

1) częściowy zostanie opróżniona od kreski zerowej do kreski oznaczającej jej pojemność nominalną;

2) całkowity zostanie opróżniona od kreski oznaczającej pojemność nominalną do zatrzymania się menisku w jej końcówce wypływowej;

3) podwójny częściowy zostanie opróżniona od kreski zerowej do zatrzymania się menisku wody nie więcej niż 2 do 5 mm nad daną kreską, przy czym ustalenie pojemności pipety następuje po odczekaniu 15 s;

4) podwójny całkowity zostanie opróżniona od kreski zerowej do zatrzymania się menisku w jej końcówce wypływowej, przy czym ustalenie pojemności nominalnej pipety następuje po odczekaniu 15 s.

§ 42.1. Czasy wypływu dla pipety wielomiarowej określa załącznik nr 10 do rozporządzenia.

2. W przypadku zaznaczenia na pipecie czasu wypływu zmierzony czas wypływu nie powinien różnić się od czasu zaznaczonego o więcej niż 2 s.

§ 43.1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności biurety określa załącznik nr 11 do rozporządzenia.

2. Błędy, o których mowa w ust. 1, dla wyznaczanej pojemności powinny zostać zachowane, jeżeli zawór biurety będzie całkowicie otwarty i końcówka wypływowa biurety nie będzie dotykać ścianki odbieralnika oraz gdy biureta:

1) bez określonego czasu odczekania zostanie opróżniona od kreski zerowej do kreski oznaczającej pojemność nominalną biurety;

2) z określonym czasem odczekania zostanie opróżniona od kreski zerowej do zatrzymania się menisku wody nie więcej niż 2 do 5 mm nad kreską oznaczającą pojemność nominalną biurety, przy czym ustalenie pojemności biurety następuje po odczekaniu 30 s.

§ 44.Czasy wypływu dla biurety określa załącznik nr 11 do rozporządzenia.

§ 45.1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności cylindra określa załącznik nr 12 do rozporządzenia.

2. Błędy, o których mowa w ust. 1, dla wyznaczanej pojemności powinny zostać zachowane, jeżeli cylinder, uprzednio niezwilżony, zostanie napełniony wodą do kreski oznaczającej pojemność, a menisk będzie ustawiony tak, aby płaszczyzna przechodząca przez górną krawędź kreski była styczna w najniższym punkcie menisku.

§ 46.Cechy legalizacji na szklanych przyrządach pomiarowych powinny być umieszczone w miejscu nieograniczającym ustalenie położenia menisku.

§ 48.1. Badanie i sprawdzenie szklanych przyrządów pomiarowych podczas prawnej kontroli metrologicznej obejmuje:

1) oględziny zewnętrzne;

2) sprawdzenie wymiarów;

3) sprawdzenie pojemności.

2. W przypadku pipet jednomiarowych, pipet wielomiarowych i biuret ich badanie i sprawdzenie obejmuje również sprawdzenie czasu wypływu.

§ 49.Podczas oględzin zewnętrznych szklanych przyrządów pomiarowych należy sprawdzić:

1) oznaczenia wykonane na szklanych przyrządach pomiarowych;

2) czy nie występują widoczne wady szkła, w szczególności utrudniające odczyt wyników pomiarów;

3) ich kształt;

4) widoczność kresek podziałki;

5) końcówki wypływowe;

6) wzory podziałki i oznaczenia podziałki wartościami liczbowymi.

§ 50.1. Wymiary szklanych przyrządów pomiarowych sprawdza się za pomocą suwmiarki i przymiaru.

2. Sprawdzenie długości kresek podziałki przebiega w następujący sposób:

1) pomiaru średnicy zewnętrznej dokonuje się w miejscu wyznaczonym przez sprawdzaną kreskę i oblicza się minimalną długość sprawdzanej kreski;

2) dokonuje się pomiaru długości sprawdzanej kreski;

3) porównuje się wartość długości sprawdzonej kreski z wartością obliczoną.

3. Podczas sprawdzenia wymiarów wewnętrznej średnicy szyjki kolby należy:

1) niezwilżoną kolbę napełnić wodą destylowaną tak, aby najniższy punkt menisku znalazł się w płaszczyźnie wyznaczonej przez górną krawędź kreski oznaczającej pojemność kolby;

2) dolać do kolby za pomocą pipety, o której mowa w § 47 pkt 7, objętość wody określoną w załączniku nr 13 do rozporządzenia;

3) zmierzyć odległość między płaszczyzną wyznaczoną przez górną krawędź kreski a płaszczyzną poziomą styczną do menisku wody.

4. Wewnętrzną średnicę szyjki uznaje się za poprawną, jeżeli zmierzona odległość, o której mowa w ust. 3 pkt 3, jest nie mniejsza od określonej w załączniku nr 13 do rozporządzenia minimalnej odległości menisku wody od kreski po dolaniu wody.

§ 51.1. Czas wypływu pipet jednomiarowych i pipet wielomiarowych oraz biuret sprawdza się za pomocą stopera.

2. Sprawdzenie czasu wypływu wody powinno być przeprowadzone w przypadku:

1) pipety jednomiarowej oraz pipety wielomiarowej - przy ich pionowym ustawieniu i końcówce wypływowej dotykającej ścianki szklanego odbieralnika;

2) biuret - przy ich pionowym ustawieniu, całkowicie otwartym kurku i końcówce biurety niedotykającej ścianki odbieralnika.

§ 52.Sprawdzenie pojemności szklanych przyrządów pomiarowych obejmuje pojemność nominalną oraz dodatkowe pojemności w przypadku:

1) pipety wielomiarowej - dwie dowolne pojemności;

2) cylindra - jedną dowolną pojemność;

3) biurety - trzy dowolne pojemności.

§ 53.1. Sprawdzenie pojemności szklanych przyrządów pomiarowych powinno być przeprowadzone, jeżeli szklane przyrządy pomiarowe oraz zastosowane do ich sprawdzenia wzorce są czyste.

2. Przyrządy i wzorce, o których mowa w ust. 1, uznaje się za czyste, jeżeli woda spływa po ich powierzchni równomierną cienką warstwą, nie pozostawiając niezwilżonych miejsc i nie tworząc kropli spływających zygzakowato bądź zatrzymujących się.

§ 54.Sposób odczytywania położenia menisku określa załącznik nr 14 do rozporządzenia.

§ 55.Sprawdzenie pojemności szklanych przyrządów pomiarowych przeprowadza się metodą wagową lub objętościową.

§ 56.1. Przy sprawdzeniu pojemności szklanych przyrządów pomiarowych metodą wagową objętość wody wyrażona w ml lub cm³ jest równa liczbowo masie tej wody wyrażonej w gramach pomniejszonej o masę dokładki A.

2. Obliczenia masy dokładki wyrażonej w g dokonuje się według wzoru:

D = V₂₀ V_tabl * (D₁ + D₂)

gdzie:

3. Masy dokładki D₁ określa załącznik nr 15 do rozporządzenia.

4. Masy dokładki D₂ określa załącznik nr 16 do rozporządzenia.

§ 57.1. Stanowisko pomiarowe przeznaczone do sprawdzania pojemności szklanych przyrządów pomiarowych metodą wagową powinno być zaopatrzone w naczynia wagowe odpowiednie pojemnościowo do sprawdzanego szklanego przyrządu pomiarowego.

2. Masy naczyń wagowych przeznaczonych do sprawdzania poszczególnych wielkości nie powinny różnić się między sobą o więcej niż:

1) 1 mg - przy sprawdzeniu o pojemności do 2 ml;

2) 2 mg - przy sprawdzeniu o pojemności 5 ml i 10 ml;

3) 3 mg - przy sprawdzeniu o pojemności od 20 ml do 50 ml;

4) 5 mg - przy sprawdzeniu o pojemności 100 ml i 200 ml.

§ 58.1. Podczas sprawdzenia pipety jednomiarowej, pipety wielomiarowej oraz biurety metodą wagową na wadze nieautomatycznej mechanicznej należy:

1) osuszyć dokładnie naczynie wagowe, które należy dobrać odpowiednio do pojemności sprawdzanego szklanego przyrządu pomiarowego, oraz ustawić je na szalce wagi;

2) na tej samej szalce wagi umieścić odważnik o równej liczbowo sprawdzanej pojemności naczynia tak, aby masie 1 g odpowiadał 1 ml;

3) na przeciwległą szalkę wagi nałożyć odważniki w ilości niezbędnej do osiągnięcia wyznaczonego położenia równowagi;

4) zmierzyć temperaturę powietrza i wody destylowanej, którą napełniony jest sprawdzany szklany przyrząd pomiarowy, oraz ciśnienie atmosferyczne;

5) po ustawieniu menisku wody w sprawdzanym szklanym przyrządzie pomiarowym na kresce ograniczającej sprawdzaną pojemność, wylać z niego wodę do zdjętego z szalki naczynia wagowego;

6) obliczyć, dla danej objętości oraz temperatury wody, temperaturę powietrza, ciśnienia atmosferycznego i masy szklanej - masę dokładki D według wzoru, o którym mowa w § 56 ust. 2;

7) zdjąć z szalki odważnik o wartości liczbowej masy wyrażonej w g, równej wartości liczbowej sprawdzanej pojemności, wyrażonej w ml, i na tej samej szalce ustawić naczynie wagowe z wodą oraz odważniki o masie równej masie dokładki D.

2. Jeżeli wyznaczone położenie równowagi nie zmieni się, to pojemność sprawdzanego szklanego przyrządu pomiarowego jest zgodna z jego pojemnością nominalną.

3. Jeżeli wskazanie wagi zmieni się nie więcej niż o masę odpowiadającą wartości błędu granicznego dopuszczalnego, przy założeniu, że objętości 1 ml odpowiada masa 1 g, to błąd pojemności sprawdzanego szklanego przyrządu pomiarowego mieści się w granicach błędu dopuszczalnego.

4. Przy sprawdzeniu każdego następnego szklanego przyrządu pomiarowego, takiego samego rodzaju, takiej samej wielkości i wykonanego z takiej samej masy szklanej - naczynia wagowego nie taruje się, a wartość masy dokładki D pozostaje bez zmian, jeżeli temperatura wody, temperatura powietrza i ciśnienie atmosferyczne nie uległy zmianie.

§ 59.1. Podczas sprawdzenia pipety jednomiarowej i pipety wielomiarowej oraz biurety metodą wagową na wadze nieautomatycznej elektronicznej należy:

1) osuszyć dokładnie naczynie wagowe, które należy dobrać odpowiednio do pojemności sprawdzanego szklanego przyrządu pomiarowego, oraz ustawić je na szalce wagi;

2) doprowadzić wskazanie wagi do wartości „zero” za pomocą urządzenia do tarowania;

3) zmierzyć temperaturę powietrza i wody destylowanej, którą napełniony jest sprawdzany szklany przyrząd pomiarowy, oraz ciśnienie atmosferyczne;

4) po ustawieniu menisku wody w sprawdzanym szklanym przyrządzie pomiarowym na kresce ograniczającej sprawdzaną pojemność, wylać z niego wodę do zdjętego z szalki naczynia wagowego;

5) obliczyć dla danej objętości, temperatury wody, temperatury powietrza, ciśnienia atmosferycznego i masy szklanej - masę dokładki D według wzoru, o którym mowa w § 56 ust. 2;

6) ustawić na szalce wagi napełnione naczynie wagowe z wodą oraz odważniki o masie równej masie dokładki D.

2. Jeżeli wartość liczbowa wskazania wagi wyrażona w g nie będzie się różniła od wartości liczbowej sprawdzanej pojemności wyrażonej w ml o więcej niż wartość błędu granicznego dopuszczalnego, to błąd pojemności sprawdzanego szklanego przyrządu pomiarowego mieści się w granicach błędu granicznego dopuszczalnego.

§ 60.Schemat stanowiska pomiarowego służącego do sprawdzenia pojemności kolby i cylindra metodą objętościową oraz sposób sprawdzenia określa załącznik nr 17 do rozporządzenia.

§ 62.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 16 kwietnia 2007 r. (poz. 614)

Załącznik nr 1

KSZTAŁT I WYMIARY KOLBY

Załącznik nr 2

KSZTAŁT I WYMIARY PIPETY JEDNOMIAROWEJ

Załącznik nr 3

KSZTAŁT I WYMIARY CYLINDRA

Załącznik nr 4

WYMIARY PIPETY WIELOMIAROWEJ

Załącznik nr 5

WYMIARY BIURETY ORAZ KSZTAŁT JEJ ZAWORÓW

Załącznik nr 6

WZORY PODZIAŁEK PIPETY WILOMIAROWEJ, BIURETY I CYLINDRA

Załącznik nr 7

OZNACZENIE KRESEK PODZIAŁKI WARTOŚCIAMI UWZGLĘDNIAJĄCE POJEMNOŚĆ NOMINALNĄ ORAZ WARTOŚĆ DZIAŁKI ELEMENTARNEJ DLA PIPETY WIELOWYMIAROWEJ, BIURETY I CYLINDRA

1. Oznaczenie kresek podziałki wartościami liczbowymi pipety wielomiarowej przedstawia tabela:

2. Oznaczenie kresek podziałki wartościami liczbowymi biurety przedstawia tabela:

3. Oznaczenie kresek podziałki wartościami liczbowymi cylindra przedstawia tabela:

Załącznik nr 8

BŁĘDY GRANICZNE DOPUSZCZALNE POJEMNOŚCI KOLBY

1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności kolby z wąską szyjką określa tabela:

2. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności kolby z szeroką szyjką określa tabela:

Załącznik nr 9

BŁĘDY GRANICZNE DOPUSZCZALNE POJEMNOŚCI PIPETY JEDNOMIAROQWEJ ORAZ CZASY WYPŁYWU DLA PIPETY JEDNOMIAROWEJ

1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności pipety jednomiarowej określa tabela:

2. Czasy wypływu dla pipety jednomiarowej bez określonego czasu odczekania określa tabela:

3. Czasy wypływu dla pipety jednomiarowej z czasem odczekania równym 15 s określa tabela:

Załącznik nr 10

BŁĘDY GRANICZNE DOPUSZCZALNE POJEMNOŚCI PIPETY WIELOMIAROWEJ ORAZ CZASY WYPŁYWU DLA PIPETY WIELOMIAROWEJ

1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności pipety wielomiarowej określa tabela:

2. Czasy wypływu dla pipety wielomiarowej na wypływ częściowy określa tabela:

3. Czasy wypływu dla pipety wielomiarowej na wypływ całkowity określa tabela:

4. Czasy wypływu dla pipety wielomiarowej na wypływ podwójny określa tabela:

Załącznik nr 11

BŁĘDY GRANICZNE DOPUSZCZALNE POJEMNOŚCI BIURETY ORAZ CZASY WYPŁYWU DLA BIURETY

1. Błędy graniczne dopuszczalne pojemności biurety określa tabela:

2. Czasy wypływu dla biurety bez określonego czasu odczekania określa tabela:

3. Czasy wypływu dla biurety z określonym czasem odczekania równym 30 s określa tabela:

Załącznik nr 12

BŁĘDY GRANICZNE DOPUSZCZALNE POJEMNOŚCI CYLINDRA

Błędy graniczne dopuszczalne pojemności cylindra określa tabela:

Załącznik nr 13

OBJĘTOŚĆ WODY DOLEWANEJ DO KOLBY ORAZ MINIMALNA ODLEGŁOŚĆ MENISKU WODY OD KRESKI PO DOLANIU WODY DO KOLBY

a) dla kolby z wąską szyjką

b) dla kolby z szeroką szyjką

Załącznik nr 14

SPOSÓB ODCZYTYWANIA POŁOŻENIA MENISKU

Załącznik nr 15

MASY DOKŁADKI Δ₁

Załącznik nr 16

MASY DOKŁADKI ∆₂

Załącznik nr 17

SCHEMAT STANOWISKA POMIAROWEGO SŁUŻĄCEGO DO SPRAWDZENIA POJEMNOŚCI KOLBY I CYLINDRA METODĄ OBJĘTOŚCIOWĄ ORAZ SPOSÓB SPRAWDZENIA