Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2004-12-24 do 2016-03-04
Wersja archiwalna od 2004-12-24 do 2016-03-04
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 2 listopada 2004 r.
w sprawie określenia szczegółowego sposobu i trybu postępowania prokuratorów wojskowych przy wnoszeniu sprzeciwów i wystąpień oraz przeprowadzaniu kontroli przestrzegania prawa
Na podstawie art. 115 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 206 i Nr 213, poz. 1802 oraz z 2003 r. Nr 228, poz. 2256) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa szczegółowy sposób i tryb postępowania prokuratorów wojskowych w sprawach wymienionych w art. 115 ust. 1–4 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, zwanej dalej „ustawą", w tym:
1) właściwość, szczegółowe uprawnienia oraz czynności prokuratorów wojskowych przy:
a) wnoszeniu do właściwego organu wojskowego sprzeciwu lub wystąpienia,
b) przeprowadzaniu kontroli problemowej lub kompleksowej przestrzegania prawa przez organy i przedstawicieli jednostek organizacyjnych wchodzących w skład sił zbrojnych lub podległych Ministrowi Obrony Narodowej, z wyłączeniem sądów wojskowych;
2) sposób i formę wnoszenia sprzeciwów i wystąpień;
3) sposób dokumentowania przeprowadzonej kontroli i jej wyników.
§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) prokuratorze – rozumie się przez to prokuratora lub asesora wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury;
2) kontroli – rozumie się przez to kontrolę problemową lub kompleksową przestrzegania prawa przez organy i przedstawicieli jednostek organizacyjnych wchodzących w skład sił zbrojnych lub podległych Ministrowi Obrony Narodowej, z wyłączeniem sądów wojskowych;
3) postępowaniu wyjaśniającym – rozumie się przez to wyjaśnienie sprawy, o którym mowa w art. 115 ust. 1 ustawy;
4) przedstawicielach jednostek organizacyjnych – rozumie się przez to przedstawicieli jednostek organizacyjnych wchodzących w skład sił zbrojnych lub podległych Ministrowi Obrony Narodowej;
5) aktach – rozumie się przez to akta dokumentowania kontroli i jej wyników.
Rozdział 2
Właściwość, szczegółowe uprawnienia oraz czynności prokuratorów wojskowych
§ 3.[Właściwość rzeczowa] 1. Czynności określone w rozporządzeniu prokurator podejmuje odpowiednio w stosunku do organów i przedstawicieli jednostek organizacyjnych objętych terytorialnym zakresem jego działania, określonym w rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie tworzenia, znoszenia oraz ustalania siedzib i terytorialnego zakresu działania wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz. U. Nr 159, poz. 1048, z 2002 r. Nr 142, poz. 1192 oraz z 2004 r. Nr 20, poz. 182).
2. Czynności określone w ust. 1 w stosunku do komórek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej podejmuje prokurator wojskowej prokuratury okręgowej.
3. Naczelny Prokurator Wojskowy może zlecić wojskowej prokuraturze okręgowej podjęcie czynności wobec podmiotów określonych w ust. 1, nieobjętych terytorialnym zakresem jej działania, w tym także w stosunku do komórek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, jeśli przemawia za tym charakter sprawy.
4. Wojskowy prokurator okręgowy może zlecić podległej wojskowej prokuraturze garnizonowej podjęcie czynności w stosunku do podmiotów określonych w ust. 1, nieobjętych terytorialnym zakresem jej działania, jeśli przemawia za tym charakter sprawy. Nie dotyczy to spraw określonych w ust. 3.
5. Sprzeciw lub wystąpienie do właściwego organu wojskowego wnosi właściwy wojskowy prokurator garnizonowy lub wojskowy prokurator okręgowy, z tym że sprzeciw lub wystąpienie kierowane bezpośrednio do Ministra Obrony Narodowej wnosi wyłącznie Naczelny Prokurator Wojskowy.
§ 4.[Uprawnienia prokuratora w toku postępowania wyjaśniającego oraz wykonywania kontroli] W toku postępowania wyjaśniającego oraz wykonywania kontroli, niezależnie od czynności określonych w art. 43 ust. 1 i art. 115 ust. 4 ustawy, prokurator ma prawo do:
1) swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń zajmowanych przez organ lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej oraz wglądu do wszelkich dokumentów i innych materiałów dowodowych związanych z ich działalnością, z wyłączeniem spraw operacyjnych i mobilizacyjnych;
2) korzystania z pomocy specjalistów z poszczególnych zagadnień wojskowych;
3) zabezpieczania materiałów dowodowych;
4) zasięgania informacji od innych organów lub przedstawicieli jednostek organizacyjnych.
§ 5.[Miejsce wykonywania czynności prokuratorskich] 1. Prokurator wykonuje czynności określone w rozporządzeniu, z zastrzeżeniem § 4 pkt 1, w siedzibie:
1) wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury;
2) organu wojskowego;
3) kontrolowanego organu lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej.
2. Podstawą wejścia prokuratora na teren siedziby i wykonywania czynności określonych w rozporządzeniu jest okazanie wpisu w legitymacji służbowej o zajmowaniu stanowiska prokuratora lub asesora.
Rozdział 3
Postępowanie wyjaśniające
§ 6.[Przesłanki i podstawa przeprowadzania postępowania wyjaśniającego] 1. Prokurator przeprowadza postępowanie wyjaśniające w razie powzięcia wiadomości o naruszeniu przez organ wojskowy prawa oraz stwierdzenia okoliczności wpływających ujemnie na stan dyscypliny wojskowej i porządku wojskowego.
2. Podstawą wszczęcia postępowania wyjaśniającego jest pisemne polecenie prokuratora przełożonego.
§ 7.[Termin na ukończenie postępowania wyjaśniającego] 1. Postępowanie wyjaśniające powinno być ukończone w ciągu miesiąca. W uzasadnionych wypadkach okres ten może być przedłużony na dalszy czas oznaczony przez prokuratora przełożonego.
2. Prokurator nie przeprowadza postępowania wyjaśniającego, jeżeli okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości, a także w sytuacji, gdy postępowanie co do tej samej sprawy zostało zakończone lub wcześniej wszczęte toczy się; w takim przypadku wpływające materiały włącza się odpowiednio do akt zakończonego lub aktualnie prowadzonego postępowania wyjaśniającego.
§ 8.[Notatka urzędowa sporządzana w toku postępowania wyjaśniającego] 1. Jeżeli spisanie protokołu w postępowaniu wyjaśniającym nie jest wymagane, prokurator sporządza notatkę urzędową, w której przedstawia, kiedy, gdzie i jaką czynność wykonał oraz jakie w jej wyniku poczynił ustalenia.
2. Każda osoba może złożyć prokuratorowi ustne lub pisemne oświadczenie dotyczące przedmiotu postępowania wyjaśniającego.
3. Prokurator nie może odmówić przyjęcia oświadczenia, jeżeli ma ono związek z przedmiotem postępowania wyjaśniającego.
§ 9.[Przesłanki sporządzenia i wniesienia sprzeciwu lub wystąpienia] Jeżeli postępowanie wyjaśniające ustali, że nastąpiło naruszenie prawa lub zaistniały okoliczności wpływające ujemnie na stan dyscypliny wojskowej i porządku wojskowego, prokurator niezwłocznie sporządza i wnosi sprzeciw lub wystąpienie do właściwego organu wojskowego. O wniesieniu sprzeciwu lub wystąpienia zawiadamia się pisemnie osoby lub organy, których informacje doprowadziły do wszczęcia postępowania wyjaśniającego.
§ 10.[Brak podstaw do wniesienia sprzeciwu lub wystąpienia] Jeżeli postępowanie wyjaśniające ustali, że brak jest podstaw do wniesienia sprzeciwu lub wystąpienia, prokurator zawiadamia o tym pisemnie osobę lub organ, których informacje doprowadziły do wszczęcia tego postępowania.
§ 11.[Zlecenie podjęcia i kontynuowania zakończonego postępowania wyjaśniającego] Prokurator prokuratury nadrzędnej nad prokuraturą, która zakończyła postępowanie wyjaśniające, oraz prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej, w każdym czasie, może zlecić podjęcie i kontynuowanie tego postępowania, jeżeli przemawia za tym interes społeczny albo słuszny interes osoby lub organu, których sprawa dotyczy.
§ 12.[Odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego] W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu do postępowania wyjaśniającego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, a w szczególności w dziale l rozdział 2 i rozdziały 7–9, w dziale II rozdziały 1, 2 i 4 oraz w dziale VIII rozdziały 1–6.
Rozdział 4
Sprzeciw i wystąpienie
§ 13.[Sprzeciw] Prokurator wnosi sprzeciw przeciwko wydanym przez organy wojskowe niezgodnym z prawem zarządzeniom, decyzjom, orzeczeniom, rozkazom lub innym rozstrzygnięciom, w sytuacji gdy mogą być one uchylone lub zmienione albo zachodzi możliwość stwierdzenia ich nieważności na podstawie przepisów prawa bądź też wznowienia postępowania.
§ 14.[Wniesienie sprzeciwu] 1. Prokurator wnosi sprzeciw do właściwego organu wojskowego nadrzędnego nad organem wojskowym, który wydał kwestionowane zarządzenie, decyzję, orzeczenie, rozkaz lub inne rozstrzygnięcie.
2. Wnosząc sprzeciw, prokurator może w uzasadnionym przypadku złożyć wniosek o wstrzymanie wykonania zarządzenia, decyzji, orzeczenia, rozkazu lub innego rozstrzygnięcia, do czasu załatwienia sprzeciwu.
§ 15.[Treść] Sprzeciw zawiera:
1) oznaczenie prokuratora wnoszącego sprzeciw i adresata sprzeciwu;
2) powołanie podstawy prawnej;
3) oznaczenie organu wojskowego, który wydał zarządzenie, decyzję, orzeczenie, rozkaz lub inne rozstrzygnięcie objęte sprzeciwem;
4) wskazanie naruszonych przepisów prawa;
5) wniosek o uchylenie, zmianę lub stwierdzenie nieważności zarządzenia, decyzji, orzeczenia, rozkazu lub innego rozstrzygnięcia objętego sprzeciwem albo o wznowienie postępowania, a w razie potrzeby także wniosek o wstrzymanie wykonania zarządzenia, decyzji, orzeczenia, rozkazu lub innego rozstrzygnięcia, do czasu załatwienia sprzeciwu;
6) uzasadnienie;
7) oznaczenie terminu, w jakim oczekuje się załatwienia sprzeciwu;
8) pouczenie adresata sprzeciwu o obowiązku niezwłocznego, pisemnego zawiadomienia prokuratora o sposobie jego załatwienia.
§ 16.[Wystąpienie] Prokurator kieruje wystąpienie, gdy:
1) naruszenie prawa w zarządzeniu, decyzji, orzeczeniu, rozkazie lub innym rozstrzygnięciu nie daje podstaw do ich uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności albo wznowienia postępowania;
2) uchylenie, zmiana, stwierdzenie nieważności lub wznowienie postępowania w sprawie niezgodnego z prawem zarządzenia, decyzji, orzeczenia, rozkazu lub innego rozstrzygnięcia jest niedopuszczalne z mocy prawa albo gdy wniesienie sprzeciwu lub innego prawem przewidzianego środka byłoby bezprzedmiotowe;
3) naruszenie prawa nastąpiło wskutek zaniechania organu wojskowego;
4) zachodzi potrzeba:
a) zaniechania lub usunięcia skutków działania niezgodnego z prawem,
b) podjęcia przez nadrzędny organ wojskowy lub organ kontroli czynności zapobiegających naruszeniom prawa,
c) zwrócenia uwagi na okoliczności wpływające ujemnie na przestrzeganie prawa, w szczególności dyscypliny wojskowej i porządku wojskowego,
d) podjęcia czynności przywracających naruszoną dyscyplinę wojskową i porządek wojskowy lub zapobiegających ich naruszeniom.
§ 17.[Skierowanie wystąpienia] 1. Prokurator kieruje wystąpienie do organu wojskowego, którego wystąpienie dotyczy.
2. W sytuacji, gdy prokurator uzna wniesienie wystąpienia do organu wojskowego za niewskazane albo wnioski zamieszczone w wystąpieniu nie mogą być załatwione przez określony organ wojskowy, kieruje wystąpienie do organu wojskowego nadrzędnego nad tym organem wojskowym.
§ 18.[Treść] W wystąpieniu, poza określeniem adresata, powołaniem podstawy prawnej i zwięzłym określeniem sprawy, prokurator:
1) wskazuje naruszone przepisy prawa albo okoliczności wpływające ujemnie na przestrzeganie prawa lub stan dyscypliny wojskowej i porządku wojskowego;
2) wskazuje osoby odpowiedzialne za stan niezgodny z prawem;
3) zamieszcza wnioski o sposobie usunięcia stanu niezgodnego z prawem i likwidacji jego skutków oraz o przedsięwzięciu odpowiednich działań profilaktycznych;
4) może wystąpić z wnioskiem o rozważenie celowości wszczęcia, przeciwko osobom określonym w pkt 2, postępowania przewidzianego w odpowiednich przepisach dyscyplinarnych;
5) oznacza termin, w jakim oczekuje na załatwienie wystąpienia;
6) poucza adresata wystąpienia o obowiązku niezwłocznego, pisemnego zawiadomienia prokuratora o sposobie jego załatwienia.
§ 19.[Forma sprzeciwu i wystąpienia] Sprzeciw i wystąpienie mają formę pisemną i kierowane są wyłącznie do rąk własnych odpowiednich adresatów.
§ 20.[Brak ustosunkowania się organu wojskowego do sprzeciwu lub wystąpienia] Jeżeli w ciągu 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu lub wystąpienia organ wojskowy nie zawiadomi prokuratora o sposobie jego załatwienia prokurator wyjaśnia przyczyny braku zawiadomienia.
§ 21.[Powiadomienie prokuratora nadrzędnego o niezastosowaniu się do sprzeciwu lub wystąpienia] 1. O każdym przypadku nieuwzględnienia sprzeciwu lub wystąpienia oraz niezawiadomienia prokuratora o sposobie jego załatwienia prokurator powiadamia pisemnie prokuratora nadrzędnego, równocześnie przedstawiając zebrane w sprawie materiały.
2. Prokurator nadrzędny nad prokuratorem, który wniósł sprzeciw lub wystąpienie, informuje organ wojskowy nadrzędny nad organem wojskowym, do którego wniesiono sprzeciw lub wystąpienie, o okolicznościach określonych w ust. 1, a w razie potrzeby wnosi sprzeciw lub wystąpienie do nadrzędnego organu wojskowego.
Rozdział 5
Kontrola przestrzegania prawa
§ 22.[Podstawa przeprowadzenia kontroli] Prokurator może przeprowadzić kontrolę:
1) z inicjatywy Ministra Obrony Narodowej;
2) na polecenie prokuratora przełożonego lub nadrzędnego;
3) na podstawie planu pracy wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury.
§ 23.[Plan kontroli] 1. Przed rozpoczęciem kontroli prokurator opracowuje plan kontroli, w którym określa:
1) organy lub przedstawicieli jednostek organizacyjnych poddawane kontroli;
2) zagadnienia podlegające zbadaniu;
3) okres objęty kontrolą;
4) wskazówki metodyczne, uwzględniające w szczególności problemy, na które należy zwrócić uwagę, oraz wskazanie dowodów niezbędnych do dokonania ustaleń i sposobu ich badania;
5) podział zadań między kontrolującymi prokuratorami wraz z terminem przeprowadzania poszczególnych czynności oraz inne wskazówki o charakterze techniczno-organizacyjnym;
6) akty normatywne oraz niezbędną literaturę fachową.
2. Plan kontroli podlega zatwierdzeniu przez prokuratora przełożonego.
§ 24.[Powiadomienie o rozpoczęciu i zakończeniu kontroli] Prokurator powiadamia zainteresowane organy lub przedstawicieli jednostek organizacyjnych o rozpoczęciu i zakończeniu kontroli.
§ 25.[Termin ukończenia kontroli] Kontrola powinna być ukończona w ciągu miesiąca, licząc od daty jej rozpoczęcia. W uzasadnionych wypadkach okres ten może być przedłużony na dalszy czas oznaczony przez prokuratora przełożonego.
§ 26.[Dokonywanie ustaleń faktycznych] 1. Prokurator dokonuje ustaleń stanu faktycznego na podstawie zebranych w toku kontroli dowodów.
2. Prokurator może żądać od kierownika kontrolowanego organu lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej sporządzenia niezbędnych do kontroli odpisów, kserokopii lub wyciągów z dokumentów oraz zestawień i obliczeń opartych na dokumentach.
3. Zgodność odpisów, kserokopii i wyciągów oraz zestawień i obliczeń potwierdza kierownik kontrolowanego organu lub przedstawiciel jednostki organizacyjnej, w której one się znajdują.
§ 27.[Zabezpieczenie dowodów] Zebrane w toku kontroli dowody prokurator zabezpiecza, w miarę potrzeby, przez:
1) oddanie na przechowanie, za pokwitowaniem, kierownikowi kontrolowanego organu lub przedstawicielowi jednostki organizacyjnej albo upoważnionemu przez wymienionych pracownikowi;
2) przechowanie w oddzielnym, zamkniętym pomieszczeniu w siedzibie kontrolowanego organu lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej;
3) odebranie, za pokwitowaniem i umożliwieniem sporządzenia ich kopii, od kontrolowanego organu lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej i przechowanie w siedzibie prokuratury.
§ 28.[Oględziny] 1. W razie potrzeby prokurator może przeprowadzić oględziny.
2. Oględziny przeprowadza się w obecności kierownika kontrolowanego organu lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej, a w razie jego nieobecności – pisemnie upoważnionego pracownika.
§ 29.[Oświadczenia ustne i pisemne] 1. Każda osoba może złożyć prokuratorowi ustne lub pisemne oświadczenie dotyczące przedmiotu kontroli.
2. Prokurator nie może odmówić przyjęcia oświadczenia, jeżeli ma ono związek z przedmiotem kontroli.
§ 30.[Czynności dokonywane w razie zaistnienia podejrzenia popełnienia przestępstwa] Jeżeli ustalenia kontroli wskazują, że zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa, prokurator odstępuje w tym zakresie od dalszych czynności kontrolnych i wszczyna lub zleca wszczęcie postępowania karnego albo zawiadamia właściwego prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury oraz pokrzywdzonego.
§ 31.[Przesłanki przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego] Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli prokurator ustali, że nastąpiło naruszenie prawa albo że występują okoliczności wpływające ujemnie na stan dyscypliny wojskowej i porządku wojskowego, przeprowadza postępowanie wyjaśniające.
§ 32.[Omówienie wyników przeprowadzonej kontroli] Wyniki przeprowadzonej kontroli prokurator omawia z kierownictwem kontrolowanych organów lub przedstawicielami jednostek organizacyjnych.
Rozdział 6
Dokumentowanie przeprowadzonej kontroli i jej wyników
§ 33.[Akta] W celu udokumentowania kontroli zakłada się i prowadzi akta.
§ 34.[Informacje zawarte w aktach] Akta obejmują w szczególności zgromadzone w toku kontroli:
1) materiały, o których mowa w § 4 pkt 3 i 4 oraz § 26 ust. 2;
2) uwierzytelnione odpisy, kserokopie lub wyciągi dokumentów zawartych w aktach odrębnych postępowań;
3) protokoły, opinie i notatki urzędowe;
4) zarządzenia, decyzje, orzeczenia, rozkazy lub inne rozstrzygnięcia organów lub przedstawicieli jednostek organizacyjnych albo odpisy, kserokopie lub wyciągi z tych dokumentów;
5) kopie sporządzonych sprzeciwów lub wystąpień.
§ 35.[Protokół kontroli] 1. Wyniki przeprowadzonej kontroli prokurator dokumentuje w protokole kontroli.
2. Protokół kontroli zawiera opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli, w tym ustalonych nieprawidłowości, z uwzględnieniem przyczyn ich powstania, zakresu i skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych, a także wnioski wynikające z kontroli.
3. Protokół kontroli ponadto zawiera:
1) wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli;
2) oznaczenie prokuratora przeprowadzającego kontrolę;
3) nazwę kontrolowanego organu lub przedstawiciela jednostki organizacyjnej;
4) datę rozpoczęcia i zakończenia kontroli;
5) określenie przedmiotu kontroli i okresu objętego kontrolą;
6) wyszczególnienie załączników stanowiących część składową protokołu.
4. Jeżeli z wykonanej czynności kontrolnej nie został sporządzony protokół lub nie została ona utrwalona w inny sposób na piśmie, prokurator odnotowuje przeprowadzenie tej czynności w protokole kontroli.
§ 36.[Rejestracja akt] 1. Akta rejestruje się w księdze ewidencji czynności z zakresu kontroli przestrzegania prawa i profilaktyki prowadzonej w sekretariacie wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury przeprowadzającej kontrolę.
2. Aktom nadaje się kolejny numer, składający się z oznaczenia literowego liczby określającej pozycję w księdze, zakończonej ukośną kreską, po której wpisuje się dwie ostatnie cyfry roku kalendarzowego, w którym wszczęto kontrolę.
3. Sposób prowadzenia księgi, o której mowa w ust. 1, określają przepisy o biurowości prokuratur wojskowych w sprawach karnych.
§ 37.[Dokumentowanie postępowania wyjaśniającego] Dokumentowanie postępowania wyjaśniającego odbywa się na podstawie przepisów określonych w § 36 ust. 3, a w sprawach nieuregulowanych w tych przepisach odpowiednio na podstawie postanowień § 33, 34 i 36.
Rozdział 7
Przepis końcowy
§ 38.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Sprawiedliwości: A. Kalwas