Na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa:

1) sposoby użycia środków przymusu bezpośredniego przez funkcjonariuszy Straży Parku, zwanych dalej „funkcjonariuszami”, podczas realizacji zadań związanych z ochroną przyrody i mienia parku narodowego;

2) sposób przydziału, przechowywania i ewidencji środków przymusu bezpośredniego:

a) kajdanek,

b) pałki służbowej,

c) ręcznego miotacza gazu,

d) paralizatora elektrycznego.

§ 2.[Użycie siły fizycznej] 1. Siłę fizyczną w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony lub ataku można stosować w celu odparcia czynnej napaści lub zmuszenia do wykonania polecenia bądź zatrzymywania osoby.

2. Używając siły fizycznej, nie zadaje się uderzeń, chyba że działa się w celu odparcia zamachu na życie lub zdrowie ludzkie albo mienie.

§ 3.[Użycie kajdanek] 1. Kajdanki zakłada się na ręce trzymane z przodu, a osobie zachowującej się agresywnie – na ręce trzymane z tyłu; o sposobie założenia kajdanek decyduje funkcjonariusz na podstawie zachowania się osoby zatrzymywanej.

2. Kajdanki powinny być założone tak, aby nie tamowały obiegu krwi.

§ 4.[Użycie pałki służbowej] 1. Pałki służbowej można użyć, jeżeli zastosowanie siły fizycznej okazało się bezskuteczne.

2. Pałką służbową zadaje się uderzenia w umięśnione części ciała, głównie w mięśnie kończyn oraz górną część pleców (barki); nie zadaje się uderzeń uchwytem pałki.

§ 5.[Użycie ręcznego miotacza gazu i paralizatora elektrycznego] 1. Przy stosowaniu ręcznego miotacza gazu i paralizatora elektrycznego należy zachować szczególną ostrożność, uwzględniając ich właściwości fizyczno-chemiczne mogące stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego.

2. Użycie środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w ust. 1, powinno następować zgodnie z ich instrukcją obsługi, w szczególności:

1) zabrania się używania ręcznych miotaczy gazu w pomieszczeniach zamkniętych;

2) wylot dyszy ręcznego miotacza gazu powinien być skierowany poniżej twarzy osoby, w stosunku do której jest używany, oraz powinien znajdować się w odległości nie mniejszej niż 50 cm od tej osoby i nie większej niż 1,5 m;

3) czas użycia ręcznego miotacza gazu powinien wynosić około 1 sekundy;

4) paralizatora elektrycznego należy używać na umięśnione części ciała, z wyłączeniem klatki piersiowej w okolicy serca oraz okolic stawów kostnych;

5) czas użycia paralizatora elektrycznego powinien wynosić około 1 sekundy.

§ 6.[Obowiązek dokumentowania użycia środka przymusu bezpośredniego] 1. Użycie środka przymusu bezpośredniego dokumentuje się w notatniku służbowym.

2. Jeżeli na skutek zastosowania środka przymusu bezpośredniego nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia osoby, wobec której zastosowano środek przymusu bezpośredniego, lub śmierć osoby, funkcjonariusz sporządza notatkę służbową i przedstawia ją przełożonemu.

3. Notatka, o której mowa w ust. 2, powinna zawierać w szczególności:

1) imię i nazwisko oraz numer legitymacji służbowej funkcjonariusza;

2) czas i miejsce zastosowania środka przymusu bezpośredniego;

3) dane osoby, wobec której zastosowano środek przymusu bezpośredniego;

4) szczegółowe powody i rodzaj zastosowanego środka przymusu bezpośredniego;

5) opis postępowania poprzedzającego zastosowanie środka przymusu bezpośredniego;

6) sposób użycia środka przymusu bezpośredniego;

7) skutki zastosowania środka przymusu bezpośredniego;

8) inne ważne okoliczności zdarzenia;

9) dane ustalonych świadków zdarzenia;

10) podpis funkcjonariusza sporządzającego notatkę.

§ 7.[Osoba dokonująca przydziału środków przymusu bezpośredniego] Przydziału środków przymusu bezpośredniego dla funkcjonariuszy dokonuje komendant Straży Parku, na czas pełnienia funkcji przez funkcjonariusza, po uprzednim pouczeniu funkcjonariusza o sposobie użycia i przechowywania środków przymusu bezpośredniego.

§ 8.[Książka ewidencji środków przymusu bezpośredniego] 1. Środki przymusu bezpośredniego, o których mowa w § 1 pkt 2, podlegają ewidencji w Książce ewidencji środków przymusu bezpośredniego, której wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Wydanie i przyjęcie środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w ust. 1, podlegają ewidencji w Książce wydania i przyjęcia środków przymusu bezpośredniego, której wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. Poszczególne karty książek, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny być ponumerowane, przeszyte i zalakowane na ostatniej stronie, z odciśniętą pieczęcią okrągłą parku narodowego.

4. Książki, o których mowa w ust. 1 i 2, prowadzi i przechowuje komendant Straży Parku lub upoważniony przez dyrektora parku narodowego inny funkcjonariusz.

§ 9.[Sposób przechowywania środków przymusu bezpośredniego] Środki przymusu bezpośredniego, przed wydaniem funkcjonariuszowi lub po zwróceniu przez funkcjonariusza, powinny być przechowywane w atestowanych szafach lub kasetach metalowych na trwale przymocowanych do podłoża, zgodnie z warunkami przechowywania tych środków określonymi przez producenta.

§ 10.[Przechowywanie środków przymusu bezpośredniego przez funkcjonariusza] Funkcjonariusz przechowuje przydzielone środki przymusu bezpośredniego w sposób uniemożliwiający dostęp do nich osób nieuprawnionych.

§ 11.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.¹⁾

Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 2 listopada 2004 r. (poz. 2457)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2