Na podstawie art. 26 ust. 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:

1) tryb i sposób postępowania w sprawach dotyczących zwrotu ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zwanego dalej „Funduszem", kosztów:

a) poniesionych przez pracodawców w związku z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy, stosownie do potrzeb osób niepełnosprawnych wynikających z ich niepełnosprawności, zwanym dalej „przystosowaniem stanowiska", w tym kosztów rozpoznania przez służby medycyny pracy tych potrzeb,

b) adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym kosztów rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb w tym zakresie,

c) adaptacji lub nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy, w tym kosztów rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb w tym zakresie,

d) zatrudnienia pracownika pomagającego pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem oraz czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania przez pracownika niepełnosprawnego na stanowisku pracy;

2) wzór wniosku i elementy umowy o zwrot kosztów, o których mowa w pkt 1;

3) dokumentację niezbędną do zwrotu kosztów, o których mowa w pkt 1;

4) sposób i terminy rozpatrywania wniosków.

§ 2.[Wyłączenie stosowania przepisów rozporządzenia] Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do pomocy:

1) udzielanej w sektorze górnictwa i budownictwa okrętowego;

2) udzielanej dla działalności związanej z eksportem, jeżeli pomoc jest bezpośrednio związana z ilością eksportowanych produktów, utworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami bieżącymi związanymi z prowadzeniem działalności eksportowej;

3) uwarunkowanej pierwszeństwem użycia towarów produkcji krajowej;

4) udzielanej podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, które znajdują się w trudnej sytuacji ekonomicznej i realizują plan restrukturyzacji;

5) udzielanej podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, które otrzymują regionalną pomoc indywidualną przeznaczoną na wsparcie dużych projektów inwestycyjnych - w zakresie realizacji tych projektów;

6) udzielanej w sektorze transportu.

§ 5.[Rozpatrywanie wniosków] 1. Przy rozpatrywaniu wniosków o zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1, bierze się pod uwagę w szczególności:

1) wysokość posiadanych środków Funduszu, przeznaczonych na ten cel w danym roku;

2) potrzeby lokalnego rynku pracy;

3) opinię powiatowego urzędu pracy o możliwości skierowania do pracy zarejestrowanych osób niepełnosprawnych o określonych kwalifikacjach;

4) długość okresu prowadzenia działalności oraz doświadczenie pracodawcy w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych;

5) kondycję finansową pracodawcy zapewniającą zatrudnianie osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej 36 miesięcy, która jest oceniana na podstawie:

a) posiadanych aktywów trwałych i obrotowych,

b) możliwości produkcyjnych i usługowych,

c) rachunku zysków i strat,

d) płynności finansowej;

6) stan zatrudnienia u pracodawcy;

7) wysokość przewidywanych kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1;

8) rodzaj posiadanego tytułu prawnego do nieruchomości, budynku, lokalu lub pomieszczenia, w którym prowadzona jest działalność.

2. O sposobie rozpatrzenia wniosku należy powiadomić wnioskodawcę w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku wraz z kompletem dokumentów.

3. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku w okresie 30 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy należy zakończyć negocjacje w zakresie warunków zwrotu kosztów przewidzianych do uwzględnienia w umowie.

§ 6.[Zwrot kosztów przystosowania stanowiska] 1. Zwrot kosztów przystosowania stanowiska obejmuje następujące koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą:

1) zakup środków trwałych stanowiących wyposażenie związane z przystosowaniem stanowiska,

2) wytworzenie środka trwałego związanego z przystosowaniem stanowiska systemem gospodarczym lub w zakładzie pracy

- w celu umożliwienia wykonywania przez pracownika niepełnosprawnego powierzonych czynności na poziomie porównywalnym z analogicznymi czynnościami wykonywanymi przez pracownika pełnosprawnego.

2. Wartość zakupu lub wytworzenia środków trwałych, o których mowa w ust. 1, zostaje pomniejszona o wartość takich samych środków trwałych, jeżeli stanowiłyby wyposażenie stanowiska osoby niebędącej osobą niepełnosprawną.

§ 7.[Zwrot kosztów adaptacji pomieszczeń] 1. Zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. b, obejmuje zakup materiałów oraz koszty robót budowlanych w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego dotyczących dostosowania pomieszczeń zakładu, stosownie do potrzeb osób niepełnosprawnych.

2. Wartość zakupu materiałów oraz koszty robót budowlanych, o których mowa w ust. 1, pomniejsza się o wartość takich samych materiałów lub prac budowlanych, które zostałyby zakupione lub wykonane w związku z dostosowaniem pomieszczeń do potrzeb osób niebędących osobami niepełnosprawnymi.

§ 8.[Zwrot kosztów urządzeń] 1. Zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, obejmuje nabycie oraz adaptację urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy.

2. Wartość nabytych urządzeń oraz adaptacji urządzeń, o których mowa w ust. 1, pomniejsza się o wartość nabycia takich samych urządzeń oraz kosztów adaptacji urządzeń, które zostałyby zakupione lub adaptowane do potrzeb osób niebędących osobami niepełnosprawnymi.

§ 9.[Zwrot kosztów rozpoznania] Zwrot kosztów rozpoznania mieszczący się w kosztach, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. a-c, obejmuje niezbędne badania mające na celu ustalenie odpowiednio:

1) zdolności do wykonywania pracy na danym stanowisku z uwzględnieniem potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

2) koniecznych elementów składowych wyposażenia danego stanowiska oraz zakresu obowiązków na tym stanowisku pracy, dających podstawę do oceny możliwości wykonywania pracy przez osobę niepełnosprawną;

3) konieczności nabycia urządzenia ułatwiającego osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy;

4) zakresu niezbędnego przystosowania pomieszczeń zakładu pracy w celu jego adaptacji do potrzeb osób niepełnosprawnych.

§ 10.[Zwrot kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego] Zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. d, obejmuje wynagrodzenie pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem, a także czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania przez pracownika niepełnosprawnego na stanowisku pracy, za czas poświęcony wyłącznie na tę pomoc.

§ 11.[Zakup i wytworzenie środków trwałych] 1. Zakup środków trwałych, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1, dokumentuje się fakturą, rachunkiem lub dowodem zapłaty.

2. Wytworzenie środka trwałego, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 2, dokumentuje się, przedstawiając ocenę techniczną rzeczoznawcy wraz z dokonaną przez niego wyceną, przy czym koszty tej oceny i wyceny ponosi wnioskodawca.

§ 12.[Zwrot kosztów podatku] Zwrotem kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1, nie obejmuje się kwoty podatku od towarów i usług oraz kwoty podatku akcyzowego.

§ 13.[Umowa z pracodawcą] 1. Po zakończeniu negocjacji odpowiednio starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) albo Prezes Zarządu Funduszu zawiera umowę z pracodawcą, o którym mowa w art. 26 ust. 1 lub art. 26d ustawy, która w szczególności określa:

1) termin przedłożenia przez wnioskodawcę rozpoznania; nie dotyczy to umowy o zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. d;

2) terminy zawarcia umów o pracę z osobą lub osobami niepełnosprawnymi;

3) termin i wysokość zwrotu kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1, odpowiednio do przedmiotu umowy;

4) liczbę osób niepełnosprawnych o określonych schorzeniach, pod kątem których, odpowiednio do przedmiotu umowy, zostaną:

a) dostosowane pomieszczenia zakładu pracy,

b) adaptowane lub nabyte urządzenia ułatwiające tym osobom funkcjonowanie w zakładzie pracy,

c) przystosowane tworzone lub istniejące stanowiska pracy;

5) termin zawiadomienia wnioskodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy lub wypowiedzeniu umowy o pracę z osobą niepełnosprawną;

6) przypadki, w których umowa może być rozwiązana odpowiednio przez starostę (prezydenta miasta na prawach powiatu) lub Prezesa Zarządu Funduszu, a w szczególności:

a) niedokonania w ustalonym terminie:

- przystosowania stanowisk pracy,

- adaptacji pomieszczeń zakładu pracy,

- adaptacji i nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy,

b) niezatrudnienia osób niepełnosprawnych korzystających z:

- przystosowanych stanowisk pracy,

- adaptowanych pomieszczeń zakładu pracy,

- adaptowanych lub nabytych urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy,

c) likwidacji przystosowanych stanowisk pracy,

d) zawieszenia lub zaprzestania działalności.

2. Umowa, której przedmiotem jest zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. a, dodatkowo określa:

1) liczbę przystosowywanych stanowisk pracy i termin, do którego będą one przystosowane, z wyszczególnieniem elementów wyposażenia będących przedmiotem zwrotu kosztów;

2) uzgodnienia w zakresie odbioru przystosowanych stanowisk pracy.

3. Umowa, której przedmiotem jest zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. b, dodatkowo określa:

1) zakres robót budowlanych i termin do ich zakończenia;

2) uzgodnienia w zakresie odbioru zaadaptowanego pomieszczenia.

4. Umowa, której przedmiotem jest zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, dodatkowo określa:

1) zakres adaptacji urządzenia ułatwiającego osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy;

2) wyspecyfikowanie urządzeń, które mają zostać nabyte w celu ułatwienia osobie niepełnosprawnej funkcjonowania w zakładzie pracy;

3) uzgodnienia w zakresie odbioru urządzeń, o których mowa w pkt 1 i 2.

5. Umowa, której przedmiotem jest zwrot kosztów, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. d, dodatkowo określa liczbę godzin przeznaczanych miesięcznie przez zatrudnionego pracownika na pomoc pracownikowi niepełnosprawnemu.

§ 14.[Uruchomienie środków Funduszu] 1. Uruchomienie środków Funduszu następuje po przedłożeniu, odpowiednio staroście (prezydentowi miasta na prawach powiatu) lub Prezesowi Zarządu Funduszu, stosownych do przedmiotu umowy dokumentów, a w szczególności:

1) listy pracowników zatrudnionych odpowiednio:

a) na przystosowanych stanowiskach pracy,

b) w zaadaptowanych pomieszczeniach zakładu,

c) przy zaadaptowanych lub nabytych urządzeniach ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy;

2) rozliczenia i zestawienia kosztów odpowiednio:

a) przystosowania stanowiska,

b) zaadaptowania pomieszczeń,

c) zaadaptowania lub nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w zakładzie pracy;

3) rozpoznania, jeżeli zostało przeprowadzone, oraz faktury, rachunku lub dowodu zapłaty za rozpoznanie;

4) faktur, rachunków i dowodów zapłaty lub umów potwierdzających poniesione koszty odpowiednio:

a) przystosowania stanowiska,

b) zaadaptowania pomieszczeń,

c) zaadaptowania lub nabycia urządzeń;

5) skierowań dla osób niepełnosprawnych wydanych przez powiatowy urząd pracy;

6) kopii umów o pracę zawartych z osobami niepełnosprawnymi;

7) kopii orzeczeń o stopniu niepełnosprawności pracowników;

8) zaświadczeń o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy przez osoby niepełnosprawne, wydanych przez lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem;

9) zaświadczeń o zasadności udzielania pomocy pracownikowi niepełnosprawnemu, o którym mowa w art. 26d ust. 1 ustawy, wydanych przez lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem;

10) kopii zawartych z pracownikami umów o sprawowanie opieki nad pracownikami niepełnosprawnymi;

11) oceny technicznej rzeczoznawcy wraz z dokonaną przez niego wyceną w przypadku:

a) wytworzenia środka trwałego systemem gospodarczym lub w zakładzie pracy,

b) zakupu sprzętu używanego;

12) wypisu z ewidencji środków trwałych.

2. Uruchomienie środków Funduszu w przypadku wnioskodawcy będącego starostą (prezydentem miasta na prawach powiatu) następuje z wyodrębnionego rachunku bankowego, o którym mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy, po uzyskaniu zgody Prezesa Zarządu Funduszu.

§ 15.[Kumulacja zwrotu kosztów] Zwrot kosztów dokonywany na podstawie rozporządzenia przedsiębiorcom lub podmiotom, o których mowa w § 3, podlega kumulacji z każdą inną pomocą przeznaczoną na zatrudnienie osób niepełnosprawnych i nie może przekroczyć faktycznie poniesionych podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych określonych w przepisach odrębnych, które są kosztami dodatkowymi względem kosztów, które przedsiębiorca poniósłby, jeżeli zatrudniałby pracowników niebędących osobami niepełnosprawnymi, przez każdy okres, przez który pracownik lub pracownicy niepełnosprawni są w rzeczywistości zatrudniani.

§ 16.[Łączny zwrot kosztów] Zwrot kosztów, określonych w § 1 pkt 1, w przypadku przedsiębiorców lub podmiotów, o których mowa w § 3, może być udzielany łącznie z pomocą na zatrudnienie oraz inną pomocą w rozumieniu art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, jak i z innym wsparciem ze środków Wspólnoty Europejskiej, w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, i nie może ona łącznie przekroczyć 100 % kosztów płacy w okresie, na jaki osoby niepełnosprawne zostały faktycznie zatrudnione.

§ 17.[Maksymalna wartość pomocy] Przedsiębiorca lub podmiot, o którym mowa w § 3, może uzyskać pomoc w postaci zwrotu kosztów, o których mowa w § 1, jeżeli wartość tej pomocy brutto łącznie z inną pomocą na zatrudnienie otrzymaną przez niego w okresie kolejnych trzech lat poprzedzających dzień udzielenia planowanej pomocy nie przekracza kwoty stanowiącej równowartość 15 mln euro brutto.

§ 18.[Zobowiązanie do przechowywania dokumentacji] Warunkiem udzielenia pomocy, w postaci zwrotu kosztów określonych w § 1 pkt 1, przedsiębiorcy lub podmiotowi, o którym mowa w § 3, jest zobowiązanie się tego przedsiębiorcy lub podmiotu do przechowywania przez okres 10 lat dokumentacji pozwalającej na sprawdzenie zgodności przyznanej pomocy z przepisami rozporządzenia.

§ 20.[Wejście w życie] [6] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.⁴⁾

Załączniki do rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej
z dnia 15 września 2004 r. (poz. 2186)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2