Na podstawie art. 37 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Wojskowe organy emerytalne] 1. Wojskowym organem właściwym do ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego i wysokości świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia oraz ich wypłaty jest dyrektor wojskowego biura emerytalnego, zwany dalej „wojskowym organem emerytalnym”.

2. Siedziby i terytorialny zasięg działania wojskowych organów emerytalnych określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3.[Właściwość miejscowa organów emerytalnych] 1. Właściwość wojskowego organu emerytalnego ustala się według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do zaopatrzenia emerytalnego.

2. W przypadku gdy członkowie rodziny zamieszkują na terenie działania dwóch lub więcej wojskowych organów emerytalnych, właściwy do ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego oraz wypłaty świadczeń z tytułu tego zaopatrzenia jest wojskowy organ emerytalny, na którego terenie działania zamieszkuje małżonek żołnierza, a w razie jego braku – najstarsze dziecko uprawnione do zaopatrzenia.

3. Wojskowym organem emerytalnym właściwym do ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego oraz wypłaty świadczeń z tytułu tego zaopatrzenia w stosunku do osób przebywających na stałe za granicą jest dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Warszawie.

§ 5.[Zgłoszenie wniosku] 1. Zainteresowany zgłasza wniosek do wojskowego organu emerytalnego na piśmie lub ustnie do protokołu.

2. Wniosek o wznowienie postępowania w sprawie już rozstrzygniętej prawomocną decyzją zgłasza się wyłącznie na piśmie.

3. Wniosek zawiera w szczególności:

1) imię i nazwisko zainteresowanego;

2) imiona rodziców;

3) datę i miejsce urodzenia;

4) adres zamieszkania i adres do korespondencji;

5) numer PESEL;

6) numer NIP;

7) wskazanie świadczenia, o które ubiega się zainteresowany;

8) podpis zainteresowanego lub jego pełnomocnika.

§ 6.[Data zgłoszenia wniosku] 1. Za datę zgłoszenia wniosku uważa się datę jego wpływu do wojskowego organu emerytalnego lub datę ustnego zgłoszenia wniosku do protokołu sporządzonego w siedzibie wojskowego organu emerytalnego.

2. Wniosek zgłoszony do niewłaściwego wojskowego organu emerytalnego organ ten niezwłocznie przesyła do właściwego wojskowego organu emerytalnego.

§ 7.[Występowanie przed organem] 1. W postępowaniu przed wojskowym organem emerytalnym zainteresowany może działać osobiście lub przez pełnomocnika, jeżeli charakter czynności nie wymaga jego osobistego działania.

2. Pełnomocnikiem zainteresowanego może być osoba fizyczna, która posiada zdolność do czynności prawnych.

3. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie albo zgłoszone ustnie do protokołu sporządzonego w siedzibie wojskowego organu emerytalnego.

§ 8.[Obowiązek informowania] Wojskowy organ emerytalny jest obowiązany informować zainteresowanego o warunkach i dowodach wymaganych do ustalenia prawa do zaopatrzenia emerytalnego oraz do udzielania pomocy przy ubieganiu się o ustalenie tego prawa.

§ 9.[Wymogi formalne] 1. Zainteresowany ubiegający się o emeryturę lub rentę inwalidzką załącza do wniosku dokumenty potwierdzające okoliczności uzasadniające prawo do tych świadczeń, a w szczególności:

1) decyzje o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej;

2) odpis przebiegu służby wojskowej wynikającego z akt personalnych żołnierza;

3) odpisy lub wyciągi z dokumentów uzasadniających podwyższenie emerytury z tytułu pełnienia służby w szczególnych warunkach;

4) orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej, a jeżeli takie nie zostało jeszcze wydane – wskazanie właściwej komisji lekarskiej;

5) zaświadczenie o wysokości uposażenia i innych należności dla celów zaopatrzenia emerytalnego wraz z decyzjami uzasadniającymi prawo do poszczególnych składników uposażenia i ich wysokości oraz wysługi lat w stopniu wojskowym, a także nagrody rocznej lub dodatkowego uposażenia rocznego;

6) stwierdzające okresy równorzędne ze służbą wojskową w Wojsku Polskim;

7) stwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe oraz okresy opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po dniu 31 grudnia 1998 r.

2. Zainteresowany, o którym mowa w ust. 1, składa pisemne oświadczenie, czy:

1) będzie pobierał uposażenie przysługujące przez okres roku po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej pełnionej jako służba stała;

2) pobiera świadczenie z innego organu emerytalnego lub rentowego lub świadczenie pieniężne finansowane z Funduszu Pracy albo uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne przewidziane w odrębnych przepisach;

3) jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego – w przypadku żołnierza ubiegającego się o emeryturę, pozostającego w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r.;

4) osiąga przychód w rozumieniu art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, zwanej dalej „ustawą”.

§ 10.[Wymogi przy ubieganiu się o rentę rodzinną] 1. Zainteresowany ubiegający się o rentę rodzinną załącza do wniosku, oprócz dokumentów, o których mowa w § 9 ust. 1:

1) odpis aktu zgonu żołnierza, emeryta lub rencisty albo dokumenty potwierdzające datę zaginięcia żołnierza;

2) odpis aktu zawarcia związku małżeńskiego;

3) odpis aktu urodzenia dziecka;

4) dokumenty stwierdzające istnienie niezdolności do pracy, jeżeli ustalenie prawa do renty rodzinnej uzależnione jest od tej niezdolności;

5) dokumenty potwierdzające prawo do alimentów ustalone wyrokiem sądu lub ugodą sądową – w przypadku ubiegania się o rentę rodzinną:

a) przez małżonka rozwiedzionego,

b) po małżonku, jeżeli w chwili śmierci małżonka nie istniała pomiędzy małżonkami wspólność małżeńska;

6) dokumenty potwierdzające fakt nauki w szkole – w przypadku dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobionych, które ukończyły 16 lat;

7) postanowienie sądu – w przypadku gdy zmarły żołnierz, emeryt lub rencista był opiekunem ustalonym przez sąd przyjętych na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuków, rodzeństwa i innych dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej.

2. Zainteresowany, o którym mowa w ust. 1, składa pisemne oświadczenie, czy:

1) istniała wspólność małżeńska – w przypadku ubiegania się o rentę rodzinną po małżonku;

2) osiąga przychód w rozumieniu art. 104 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 i Nr 64, poz. 593);

3) pobiera świadczenie z innego organu emerytalnego lub rentowego lub świadczenie pieniężne finansowane z Funduszu Pracy albo uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne przewidziane w odrębnych przepisach;

4) dzieci, o których mowa w ust. 1 pkt 6 i 7:

a) zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią żołnierza, emeryta lub rencisty albo przed zaginięciem żołnierza, chyba że śmierć była następstwem wypadku,

b) posiadają prawo do renty rodzinnej po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją, czy nie mogą zapewnić im utrzymania – w przypadku gdy nie ustanowiono opiekuna albo kuratora.

3. Jeżeli wniosek dotyczy renty rodzinnej po emerycie lub renciście, okoliczności, na które dowody znajdują się w aktach emerytalno-rentowych zmarłego, wojskowy organ emerytalny ustala na podstawie tych akt.

§ 11.[Wymogi dodatkowe] Rodzice ubiegający się o rentę rodzinną, poza złożeniem dokumentów i oświadczeń określonych w § 10 ust. 1 i 2, dodatkowo zgłaszają pisemne oświadczenie, czy żołnierz, emeryt lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania.

§ 12.[Dokumenty] 1. Dokumenty, o których mowa w § 9 ust. 1 pkt 1–5, wydaje zainteresowanemu dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełnił ostatnio służbę wojskową w dniu zwolnienia tego żołnierza ze służby.

2. Dokumenty, o których mowa w § 9 ust. 1 pkt 1–5 i 7, w § 10 ust. 1 pkt 1–5, w § 11 i w § 13 ust. 3 i 4, składa się w oryginale.

3. Dokumenty stwierdzające okoliczności uzasadniające prawo do zaopatrzenia emerytalnego nie podlegają zwrotowi.

§ 14.[Świadek] 1. Świadek może składać zeznania w formie pisemnej lub ustnie do protokołu sporządzonego w siedzibie wojskowego organu emerytalnego.

2. Zeznanie świadka zawiera w szczególności:

1) imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania świadka;

2) stwierdzenie o uprzedzeniu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań, po uprzedzeniu o takiej odpowiedzialności;

3) oświadczenie, czy i jaki stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa łączy świadka z zainteresowanym;

4) określenie celu złożenia zeznania;

5) dane dotyczące okoliczności objętych zeznaniami, a w szczególności: okresy służby pełnionej w ruchu oporu oraz pobytu w niewoli lub okresy pobytu i w jakim obozie dla internowanych albo obozie pracy przymusowej świadek przebywał;

6) oświadczenie, skąd świadkowi znane są okoliczności objęte zeznaniem, a jeżeli współpracował z zainteresowanym, czy posiada dowody własnej pracy w tym okresie;

7) własnoręczny podpis świadka.

3. Własnoręczny podpis świadka w razie nadesłania zeznań pisemnych powinien być poświadczony przez notariusza albo organ administracji rządowej lub samorządowej. Jeżeli świadkiem jest żołnierz pełniący czynną służbę wojskową, własnoręczny jego podpis może być potwierdzony przez dowódcę jednostki wojskowej, w której pełni on służbę.

§ 15.[Oświadczenie zainteresowanego] Na okoliczności niewymagające potwierdzenia dokumentami zainteresowany składa oświadczenie pisemne, które zawiera w szczególności stwierdzenie o uprzedzeniu go o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań oraz podpis zainteresowanego złożony w obecności osoby przyjmującej to oświadczenie.

§ 16.[Ustalenie uprawnień zainteresowanego] 1. Jeżeli ustalenie prawa do zaopatrzenia emerytalnego uzależnione jest od inwalidztwa żołnierza, wojskowy organ emerytalny, na wniosek zainteresowanego, kieruje go do właściwej komisji lekarskiej.

2. Jeżeli warunkiem ustalenia prawa do renty rodzinnej jest uznanie za osobę niezdolną do pracy członka rodziny zmarłego żołnierza, emeryta lub rencisty, wojskowy organ emerytalny, na wniosek tego członka rodziny, zwraca się do właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o skierowanie wskazanej we wniosku osoby na badanie przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w celu wydania orzeczenia o niezdolności do pracy i stopniu tej niezdolności lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, dołączając zaświadczenie o stanie zdrowia tej osoby.

§ 18.[Decyzja pozytywna] 1. Wojskowy organ emerytalny wydaje decyzję w sprawie zaopatrzenia emerytalnego, która oprócz składników określonych w art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.¹⁾) w szczególności zawiera:

1) rodzaj świadczenia oraz jego wysokość i sposób wyliczenia;

2) datę, od której przysługuje świadczenie.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, wojskowy organ emerytalny poucza zainteresowanego o obowiązku zawiadamiania tego organu o okolicznościach, o których mowa w art. 40a ust. 1 ustawy.

§ 19.[Decyzja odmowna] 1. W przypadku wydania decyzji, w której nie ustalono prawa do zaopatrzenia emerytalnego, wojskowy organ emerytalny poucza zainteresowanego o możliwości ubiegania się o ustalenie prawa do świadczeń przewidzianych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub w innych przepisach.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, wojskowy organ emerytalny zwraca zainteresowanemu złożone przez niego dokumenty i oświadczenia.

§ 20.[Wezwanie do uzupełnienia braków] W przypadku gdy zainteresowany nie przedłożył dowodów niezbędnych do ustalenia prawa do zaopatrzenia emerytalnego lub do ustalenia wysokości świadczeń pieniężnych z tego tytułu, a był wezwany do przedłożenia tych dowodów, albo jeżeli nie zgłosił się w wyznaczonym terminie na badanie przez komisję lekarską lub na dodatkowe (specjalistyczne) badanie zarządzone przez tę komisję, wojskowy organ emerytalny wzywa zainteresowanego pismem, za zwrotnym poświadczeniem odbioru, do przedłożenia tych dowodów w terminie 30 dni od daty doręczenia pisma lub do zgłoszenia się na badanie w nowym terminie, pod rygorem wydania decyzji na podstawie posiadanych dowodów.

§ 21.[Obliczanie wysługi emerytalnej] 1. Przy obliczaniu wysługi emerytalnej sumuje się poszczególne okresy o jednakowym procentowym wskaźniku, obejmujące lata, miesiące i dni. Sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc trzydzieści dni kalendarzowych. W końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane.

2. W przypadku gdy w zaświadczeniu stwierdzającym okresy zatrudnienia przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 r. są podane dni robocze, a nie okresy zatrudnienia, łączną liczbę dni przelicza się na miesiące, przyjmując za miesiąc dwadzieścia dwa dni robocze, a w odniesieniu do okresów zatrudnienia wykonywanego przed dniem 1 stycznia 1981 r. – dwadzieścia pięć dni roboczych.

3. W przypadku gdy z dowodów wynikają tylko miesiące rozpoczęcia lub zakończenia zatrudnienia przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 r., przyjmuje się za początek lub koniec tego okresu odpowiednio pierwszy i ostatni dzień miesiąca.

§ 22.[Ustalanie wysokości wypłaty] Kwoty przypadające do wypłaty zaokrągla się według zasad przyjętych dla świadczeń wypłacanych na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

§ 24.[Osoby uprawnione do świadczeń pieniężnych] 1. Emeryturę wojskową i wojskową rentę inwalidzką oraz wojskową rentę rodzinną, do której jest uprawniona tylko jedna osoba, wypłaca się tej osobie.

2. W przypadku renty rodzinnej, do której uprawniona jest więcej niż jedna osoba, części renty, o których mowa w ust. 6, przysługujące:

1) osobie małoletniej,

2) osobie pełnoletniej ubezwłasnowolnionej całkowicie lub częściowo, dla której ustanowiona została opieka lub kuratela obejmująca zarząd majątkiem, jak też osobie, dla której kuratela ustanowiona została z innych przyczyn

– wypłaca się osobom sprawującym opiekę lub kuratelę nad tymi osobami, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5. W przypadku ustanowienia kurateli wypłata renty rodzinnej może nastąpić po uzyskaniu przez kuratora zezwolenia sądu na wypłacenie renty rodzinnej do jego rąk.

3. Część renty rodzinnej, przysługującą osobie pełnoletniej innej niż wymieniona w ust. 2 pkt 2, wypłaca się tej osobie lub na jej wniosek innej osobie pełnoletniej uprawnionej do innej części tej renty rodzinnej albo osobie, która sprawowała nad nią opiekę przed osiągnięciem pełnoletności.

4. W przypadku pobytu sieroty zupełnej w zakładzie specjalnym, w domu dziecka lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej rentę rodzinną wraz z dodatkiem dla sieroty zupełnej wpłaca się na rachunek oszczędnościowy w banku, wskazanym przez kierownika zakładu lub placówki albo opiekuna ustalonego przez sąd.

5. W przypadku pobytu w zakładzie specjalnym, w domu dziecka lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej więcej niż jednej sieroty zupełnej uprawnionych do jednej renty rodzinnej, każdej z nich wypłaca się przysługującą jej część renty oraz dodatek dla sieroty zupełnej. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

6. Renta rodzinna ulega podziałowi na równe części, z tym że dodatki wypłaca się w całości osobom uprawnionym.

7. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio przy wypłacaniu świadczeń należnych członkom rodziny pozostałym po osobie, która zmarła po zgłoszeniu wniosku o te świadczenia, a przed ustaleniem prawa do nich.

§ 25.[Szczegółowe zasady wypłaty świadczeń] 1. Renta rodzinna przysługująca małoletniemu wypłacana jest jego opiekunowi.

2. W przypadku gdy dla osoby pełnoletniej uprawnionej do emerytury lub renty rodzinnej ustanowiono opiekę lub kuratelę, emeryturę lub rentę rodzinną wypłaca się odpowiednio opiekunowi lub kuratorowi, po uzyskaniu przez kuratora zezwolenia sądu na wypłatę świadczenia do jego rąk.

3. W przypadku gdy z akt sprawy wynika konieczność ustanowienia dla osoby uprawnionej do emerytury lub renty opiekuna lub kuratora, do czasu jego ustanowienia świadczenia te wypłaca się do rąk osoby pełniącej faktyczną opiekę, wskazanej przez właściwy organ gminy.

4. Osoba pełniąca faktyczną opiekę nad osobą uprawnioną do emerytury lub renty przedstawia wojskowemu organowi emerytalnemu najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia wypłaty emerytury lub renty do jej rąk postanowienie sądu o ustanowieniu opiekuna lub kuratora. Osoba pełniąca faktyczną opiekę nad osobą ubezwłasnowolnioną częściowo, w przypadku ustanowienia kurateli, przedstawia wojskowemu organowi emerytalnemu zezwolenie sądu na wypłacenie świadczenia do jej rąk.

5. W przypadku nieprzedstawienia w terminie postanowienia, o którym mowa w ust. 4, wojskowy organ emerytalny zwraca się do właściwego organu administracji państwowej stopnia podstawowego w sprawie wystąpienia do sądu o ustanowienie opiekuna lub kuratora.

§ 27.[Odbiór legitymacji] 1. Legitymację odbiera się osobiście po przedstawieniu dokumentu potwierdzającego tożsamość.

2. Legitymację może również odebrać osoba upoważniona przez osobę uprawnioną do tej legitymacji po przedstawieniu w siedzibie wojskowego organu emerytalnego dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby upoważnionej.

3. Osoba odbierająca legitymację potwierdza jej odbiór własnoręcznym, czytelnym podpisem.

§ 28.[Wymiana legitymacji] Legitymacja podlega wymianie w przypadku:

1) zmiany nazwiska lub imienia emeryta lub rencisty;

2) utraty, uszkodzenia lub zniszczenia;

3) upływu terminu ważności;

4) orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub jego zmiany.

§ 30.[Przepisy uchylone] Tracą moc przepisy § 1–27 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (Dz. U. Nr 133, poz. 689, z 1995 r. Nr 130, poz. 633 oraz z 2002 r. Nr 188, poz. 1581).

§ 31.[Wejście w życie] [2] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z tym że przepis § 2 ust. 2 wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej
z dnia 23 lutego 2004 r. (poz. 618)

Załącznik nr 1

SIEDZIBY I TERYTORIALNY ZASIĘG DZIAŁANIA WOJSKOWYCH ORGANÓW EMERYTALNYCH

Załącznik nr 2