Na podstawie art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu (Dz. U. Nr 27, poz. 298, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa sposób dokonywania oceny zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu, a także tryb orzekania o tej zdolności oraz właściwość i tryb postępowania komisji lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, zwanych dalej „komisjami lekarskimi”.

§ 2.[Skierowanie funkcjonariusza do rejonowej komisji lekarskiej] 1. Szef Biura Ochrony Rządu kieruje z urzędu do rejonowej komisji lekarskiej funkcjonariusza Biura Ochrony Rządu, zwanego dalej „funkcjonariuszem”:

1) zwolnionego ze służby z innych przyczyn niż stan zdrowia;

2) który nie wykonuje obowiązków służbowych z powodu choroby przez kolejne 6 miesięcy;

3) który uległ wypadkowi pozostającemu w związku z pełnieniem służby, w celu ustalenia uszczerbku na zdrowiu;

4) jeżeli orzeczenie komisji lekarskiej o jego zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu jest niezbędne w postępowaniu karnym;

5) jeżeli w jego stanie zdrowia nastąpiło nagłe pogorszenie, uniemożliwiające lub utrudniające pełnienie obowiązków służbowych.

2. Szef Biura Ochrony Rządu może skierować do rejonowej komisji lekarskiej funkcjonariusza na jego własną pisemną prośbę.

3. Szef komórki organizacyjnej Biura Ochrony Rządu właściwej w sprawach osobowych kieruje do rejonowej komisji lekarskiej kandydata do służby w Biurze Ochrony Rządu, zwanego dalej „kandydatem”.

§ 3.[Ustalenie stopnia zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu] 1. Stopień zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu ustala rejonowa komisja lekarska przez zaliczenie funkcjonariusza lub kandydata do jednej z następujących kategorii zdrowia:

1) kategoria Z – zdolny do służby, co oznacza, że stan zdrowia nie budzi żadnych zastrzeżeń albo że stwierdzone schorzenia lub ułomności fizyczne lub psychiczne nie stanowią przeszkody do pełnienia służby;

2) kategoria C – zdolny do służby z ograniczeniem, co oznacza, że stwierdzone schorzenie lub ułomności fizyczne lub psychiczne trwale lub czasowo zmniejszają sprawność fizyczną lub psychiczną do służby, ale nie stanowią przeszkody do pełnienia służby na określonych stanowiskach;

3) kategoria N – niezdolny do służby, co oznacza, że stwierdzone schorzenia lub ułomności fizyczne lub psychiczne uniemożliwiają pełnienie służby.

2. Poborowy do służby kandydackiej w Biurze Ochrony Rządu zaliczany przez komisje lekarskie podległe Ministrowi Obrony Narodowej do kategorii zdrowia A uzyskuje kategorię Z.

3. Poborowy do służby kandydackiej w Biurze Ochrony Rządu zaliczany przez komisje lekarskie podległe Ministrowi Obrony Narodowej do kategorii zdrowia B, D, E uzyskuje kategorię N.

§ 4.[Orzeczenie o zdolności fizycznej i psychicznej do służby] 1. Rejonowa komisja lekarska dokonuje oceny zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu funkcjonariusza lub kandydata na podstawie badania lekarskiego, wyników zleconych badań specjalistycznych i psychologicznych, wywiadu chorobowego, dokumentacji medycznej będącej wynikiem obserwacji szpitalnej, leczenia ambulatoryjnego i sanatoryjnego oraz innych dokumentów medycznych istotnych dla dokonania tej oceny.

2. Jeżeli w toku badania lekarskiego powstało uzasadnione podejrzenie, że osoba skierowana rozmyślnie spowodowała u siebie uszkodzenie ciała albo schorzenie, rejonowa komisja lekarska orzeka o stanie zdrowia i zdolności do służby funkcjonariusza lub kandydata, zgodnie z ust. 1, i powiadamia Szefa Biura Ochrony Rządu lub szefa komórki organizacyjnej Biura Ochrony Rządu właściwej w sprawach osobowych o podejrzeniu.

3. Orzeczenie o zdolności fizycznej i psychicznej do służby rejonowa komisja lekarska wydaje, posługując się wykazem chorób i ułomności oraz kategorii zdolności do służby funkcjonariusza lub kandydata, uwzględniając ocenę stanu zdrowia funkcjonariusza lub kandydata, wyniki zleconych badań specjalistycznych i dodatkowych, wyniki przeprowadzonej obserwacji szpitalnej oraz informację o warunkach i przebiegu służby, wyniki egzaminu sprawności fizycznej, a także ustalenia protokołów powypadkowych mogące mieć znaczenie dla treści orzeczenia.

4. Wykaz chorób i ułomności oraz kategorii zdolności do służby funkcjonariusza lub kandydata stanowi załącznik do rozporządzenia.

5. W przypadku stwierdzenia dwóch lub więcej schorzeń lub ułomności fizycznych albo psychicznych, z których każde ogranicza zdolność osoby skierowanej do służby, rejonowa komisja lekarska rozpatruje wszystkie te schorzenia i ułomności łącznie, mając na uwadze ogólną zdolność funkcjonariusza lub kandydata do służby w Biurze Ochrony Rządu.

6. W przypadku ostrego schorzenia, konieczności rehabilitacji lub ciąży rejonowa komisja lekarska nie wydaje orzeczenia o zdolności do służby aż do czasu zakończenia leczenia lub zakończenia urlopu macierzyńskiego. Przewodniczący rejonowej komisji lekarskiej zawiadamia o tym Szefa Biura Ochrony Rządu lub szefa komórki organizacyjnej Biura Ochrony Rządu właściwej w sprawach osobowych.

7. Orzekając o zdolności funkcjonariusza do dalszej służby, rejonowa komisja lekarska bierze pod uwagę fakt istotnej zmiany w jego stanie zdrowia, w tym stopień upośledzenia funkcji organizmu wskutek choroby lub ułomności.

§ 5.[Określenie kategorii zdolności do służby] 1. Orzeczenie rejonowej komisji lekarskiej o zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu, oprócz jednej z kategorii zdrowia wymienionych w § 3, zawiera jedno z określeń:

1) „zdolny do służby” – jeżeli po przeprowadzeniu badania lekarskiego oraz badań specjalistycznych i dodatkowych nie stwierdzono żadnych schorzeń stanowiących przeciwwskazanie do pełnienia służby;

2) „trwale niezdolny do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku” – jeżeli w stanie zdrowia funkcjonariusza lub kandydata stwierdzono schorzenia, które zmniejszają jego zdolność fizyczną lub psychiczną i nie pozwalają na pełnienie służby na zajmowanym stanowisku, jednak schorzenia te nie stanowią przeszkody do dalszego pełnienia służby na innym stanowisku; w takim przypadku rejonowa komisja lekarska określa, jakie warunki służby są dla niego przeciwwskazane;

3) „czasowo niezdolny do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku” – jeżeli w stanie zdrowia funkcjonariusza lub kandydata stwierdzono schorzenia, które czasowo zmniejszają jego zdolność fizyczną lub psychiczną, ale mogą rokować poprawę jego stanu zdrowia i odzyskanie pełnej sprawności i zdolności do służby na zajmowanym stanowisku; przy określaniu powyższego komisja wyznacza termin powtórnego badania i wydania ostatecznego orzeczenia o jego zdolności do służby na zajmowanym stanowisku;

4) „zdolny do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku” – jeżeli w stanie zdrowia funkcjonariusza lub kandydata stwierdzono pewne schorzenia, które zmniejszają wprawdzie zdolność fizyczną lub psychiczną, ale nie stanowią przeszkody do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku;

5) „trwale niezdolny do służby” – jeżeli w stanie zdrowia funkcjonariusza lub kandydata stwierdzono schorzenia, które nie pozwalają na pełnienie służby.

2. Orzeczenie rejonowej komisji lekarskiej powinno zawierać wyszczególnienie wszystkich schorzeń i ułomności fizycznych lub psychicznych, w tym tych, które nie obniżają zdolności do służby.

§ 6.[Orzeczenie o trwałej niezdolności do służby] W przypadku wydania orzeczenia o trwałej niezdolności do służby lub trwałej niezdolności do służby na zajmowanym stanowisku rejonowa komisja lekarska orzeka również o związku schorzeń i ułomności ze służbą.

§ 7.[Ustalenie związku schorzeń i ułomności ze służbą] Związek schorzeń i ułomności ze służbą rejonowa komisja lekarska ustala na podstawie:

1) dokumentacji medycznej;

2) wyników przeprowadzonego dochodzenia lub śledztwa;

3) orzeczeń sądowych;

4) protokołów powypadkowych;

5) innych dokumentów, jeżeli mają znaczenie w sprawie.

§ 8.[Zobowiązanie do dostarczenia brakujących dokumentów] 1. Orzeczenie o zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu rejonowa komisja lekarska wydaje niezwłocznie po zebraniu wszystkich niezbędnych dokumentów.

2. Jeżeli rejonowa komisja lekarska nie może wydać orzeczenia z powodu braku dokumentów, zawiadamia o tym funkcjonariusza lub kandydata, zobowiązując go do dostarczenia brakujących dokumentów w terminie 14 dni od dnia, w którym stanął przed komisją.

3. Rejonowa komisja lekarska może zwrócić się o dostarczenie dokumentów, o których mowa w ust. 2, również do Szefa Biura Ochrony Rządu lub szefa komórki organizacyjnej Biura Ochrony Rządu właściwej w sprawach osobowych. Po upływie wyznaczonego terminu komisja lekarska wydaje orzeczenie na podstawie posiadanych dokumentów i oceny stanu zdrowia funkcjonariusza lub kandydata.

§ 9.[Skład rejonowej komisji lekarskiej] 1. Rejonowa komisja lekarska orzeka w składzie trzech lekarzy, orzeczenie podpisują wszyscy członkowie komisji.

2. Członek rejonowej komisji lekarskiej, który ma zdanie odrębne w sprawie orzeczenia, może je wnieść na piśmie wraz z uzasadnieniem. Zgłoszenie zdania odrębnego odnotowuje się przy podpisie złożonym na orzeczeniu przez zamieszczenie odpowiedniej wzmianki.

3. Orzeczenie o zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu sporządza się w trzech egzemplarzach. Pierwszy egzemplarz otrzymuje funkcjonariusz lub kandydat, drugi egzemplarz otrzymuje komórka organizacyjna Biura Ochrony Rządu właściwa w sprawach osobowych, trzeci przechowuje się w aktach rejonowej komisji lekarskiej.

§ 10.[Zawartość orzeczenia] 1. Orzeczenie o zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Biurze Ochrony Rządu doręcza się funkcjonariuszowi lub kandydatowi albo przesyła pocztą za zwrotnym poświadczeniem odbioru niezwłocznie po jego wydaniu przez komisję lekarską.

2. Orzeczenie zawiera:

1) dla funkcjonariusza uznanego za zdolnego do służby lub kandydata:

a) oznaczenie komisji wydającej orzeczenie,

b) imię i nazwisko funkcjonariusza lub kandydata,

c) imiona rodziców,

d) stopień i stanowisko służbowe funkcjonariusza,

e) datę i miejsce urodzenia,

f) datę wstąpienia do służby lub datę zwolnienia ze służby funkcjonariusza,

g) oznaczenie dokumentu stwierdzającego tożsamość,

h) rozpoznanie,

i) stopień zdolności do służby,

j) przepisy prawne, na podstawie których ustalono stopień zdolności do służby,

k) związek schorzeń ze służbą funkcjonariusza, wraz z uzasadnieniem,

I) uwagi komisji lekarskiej,

m) pouczenie o prawie do wniesienia odwołania,

n) podpisy członków komisji z pieczęcią okrągłą;

2) dla funkcjonariusza uznanego za niezdolnego do służby:

a) oznaczenie komisji wydającej orzeczenie,

b) imię i nazwisko funkcjonariusza,

c) imiona rodziców,

d) stopień i stanowisko służbowe funkcjonariusza,

e) datę i miejsce urodzenia,

f) datę wstąpienia do służby lub datę zwolnienia ze służby funkcjonariusza,

g) oznaczenie dokumentu stwierdzającego tożsamość,

h) skargi i wywiad chorobowy,

i) wyniki badań przedmiotowych,

j) wyniki badań lekarzy specjalistycznych,

k) rozpoznanie,

I) stopień zdolności do służby,

m) przepisy prawne, na podstawie których ustalono stopień zdolności do służby,

n) związek schorzeń ze służbą wraz z uzasadnieniem,

o) uwagi komisji lekarskiej,

p) rozpoznanie z podziałem na schorzenia podstawowe i współistniejące,

q) wskazania dla funkcjonariusza,

r) orzeczenie o zdolności do służby wraz z uzasadnieniem,

s) pouczenie o prawie do wniesienia odwołania,

t) podpisy członków komisji z pieczęcią okrągłą.

§ 11.[Odwołanie od orzeczenia] 1. Funkcjonariuszowi lub kandydatowi przysługuje odwołanie od orzeczenia rejonowej komisji lekarskiej.

2. Przedmiotem odwołania może być orzeczenie w całości lub w części.

3. Odwołanie wnosi się na piśmie do odwoławczej komisji lekarskiej za pośrednictwem rejonowej komisji lekarskiej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

4. Odwołanie wniesione po terminie określonym w ust. 3 nie podlega rozpatrzeniu.

§ 12.[Wydanie nowego orzeczenia] 1. Rejonowa komisja lekarska, od której orzeczenia zostało wniesione odwołanie, może odwołanie uwzględnić i wydać nowe orzeczenie, zawiadamiając o tym funkcjonariusza lub kandydata.

2. W razie nieuwzględnienia odwołania komisja, o której mowa w ust. 1, w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania, przesyła je wraz z całością dokumentacji medycznej i uzasadnieniem orzeczenia do odwoławczej komisji lekarskiej.

§ 13.[Termin rozpatrzenia odwołania] 1. Odwoławcza komisja lekarska rozpatruje odwołanie niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania.

2. Po zapoznaniu się ze sprawą, a w razie potrzeby po przeprowadzeniu dodatkowych badań, w tym obserwacji szpitalnej, odwoławcza komisja może:

1) utrzymać w mocy zaskarżone orzeczenie albo

2) uchylić je w całości lub w części i wydać nowe orzeczenie, albo

3) uchylić orzeczenie i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez komisję rejonową.

3. Orzeczenie odwoławczej komisji lekarskiej jest ostateczne.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, odwoławcza komisja lekarska niezwłocznie zwraca całość dokumentacji orzeczniczej do rejonowej komisji lekarskiej. Rejonowa komisja lekarska wydaje nowe orzeczenie w terminie 30 dni od dnia otrzymania dokumentacji.

§ 14.[Stosowanie przepisów dotyczących postępowania przed rejonową komisją lekarską] Przepisy dotyczące postępowania przed rejonową komisją lekarską stosuje się odpowiednio do postępowania przed odwoławczą komisją lekarską.

§ 15.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] Do postępowania wszczętego i niezakończonego przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy niniejszego rozporządzenia.

§ 16.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.³⁾

Załącznik do rozporządzenia Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 18 lutego 2004 r. (poz. 339)

WYKAZ CHORÓB l UŁOMNOŚCI ORAZ KATEGORII ZDOLNOŚCI DO SŁUŻBY FUNKCJONARIUSZA LUB KANDYDATA W BIURZE OCHRONY RZĄDU

ROZDZIAŁ l – BUDOWA CIAŁA

l* – służba kandydacka i kandydaci do służby.

II* – służba stała i przygotowawcza.

ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE l WĘZŁY CHŁONNE

Objaśnienia szczegółowe

Do § 2. Nowotwory skóry należy kwalifikować według paragrafów rozdziału XVIII – Nowotwory.

Pkt 2 i 3. Według tych punktów należy kwalifikować m.in. łagodne i organiczne postacie łuszczycy oraz rybia łuskę, wyprysk kontaktowy. Rozpoznanie wyprysku kontaktowego wymaga wykonania testów skórnych.

Pkt 4. Według tego punktu należy kwalifikować różnorodne przewlekłe uogólnione choroby skóry, jak: świerzbiączka uogólniona (wyprysk endogenny), wrodzone zaburzenia rogowacenia skóry znacznego stopnia (rogowiec dziedziczny), wrodzone dziedziczne oddzielanie się naskórka, pęcherzyca pergaminowata – barwnikowa, uogólnione i nawracające lub oporne na leczenie postacie łuszczycy, gruźlicę skóry oporną na leczenie.

Do § 3 pkt 1 i 2. Według tych punktów należy kwalifikować m.in. wyleczoną gruźlicę skóry.

Pkt 3 i 4. Według tych punktów należy kwalifikować rozległe blizny połączone z ubytkami tkanek miękkich (po zranieniu, oparzeniach itp.) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie w czasie ruchów i chodzenia lub znacznie szpecące, upośledzające funkcje narządów lub całego organizmu.

Do § 4. Według niniejszego paragrafu należy kwalifikować gruźlicę węzłów chłonnych obwodowych. W ocenie zdolności do służby należy zawsze brać pod uwagę schorzenie podstawowe, które spowodowało powiększenie tych węzłów.

Znaczne powiększenie węzłów chłonnych obwodowych w widocznym miejscu oraz powikłanie (np. przetoka) jest podstawą do skierowania na leczenie. Orzekać należy po ustaleniu rozpoznania i zakończonym leczeniu szpitalnym.

Do § 5 pkt 1 i 2. Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji szpitalnej lub z poradni specjalistycznej.

Kwalifikacja orzecznicza – po zakończeniu leczenia i ustaleniu rozpoznania.

ROZDZIAŁ III – CZASZKA

Do § 6 pkt 2–4. Rozpoznanie powinno być potwierdzone dokumentacją z zakładu opieki zdrowotnej.

ROZDZIAŁ IV – NARZĄD WZROKU

Objaśnienia szczegółowe

Do § 7 pkt 2 i 3. Przy kwalifikowaniu zniekształceń powiek należy kierować się ich skutkiem dla oka (brak objawów wysychania powierzchni gałki ocznej, podrażnienie spojówek, wysychanie rogówki). Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Pkt 6 i 7. Przy kwalifikowaniu zrostów spojówki gałkowej i powiekowej należy brać pod uwagę zaburzenia widzenia obuocznego (podwójne widzenie w zależności od amplitudy wychylenia gałek ocznych). Według tych punktów należy kwalifikować również następstwa jaglicy.

Do § 8 pkt 1 i 2. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 9 pkt 1 i 2. Przez ślepotę oka należy rozumieć także ostrość wzroku poniżej 0,1 niedającą się poprawić szkłami (bez względu na ich siłę korygującą) lub koncentryczne zwężenie pola widzenia średnio do 10° od punktu fiksacji.

Do § 10. Każdy przypadek oczopląsu podlega konsultacji okulistycznej, neurologicznej i laryngologicznej.

Do § 12 pkt 1 i 2. W przypadkach stwierdzenia niedowładów lub porażeń mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka konieczna jest konsultacja neurologiczna. W ostatecznej ocenie należy kierować się stopniem zachowania widzenia obuocznego.

Do § 11 i 13. Jeżeli ostrość wzroku któregokolwiek oka wynosi poniżej 0,5, należy skierować badanego do badania okulistycznego w celu określenia wady refrakcji i ustalenia ostrości wzroku po zastosowaniu korekcji. Przy większej różnicy wady pomiędzy jednym i drugim okiem należy zastosować szkła, jakie badany przyjmuje przy jednoczesnym patrzeniu obu oczami. Przy korekcji ostrości wzroku nie stosuje się szkieł kombinowanych. W przypadku zmętnienia lub zniekształcenia środowisk załamujących za podstawę kwalifikacji przyjmuje się ostrość wzroku.

Do § 14 pkt 1–4. Kwalifikacja orzecznicza, po zakończeniu leczenia i ustaleniu rozpoznania. Według tych punktów należy kwalifikować również gruźlicę oraz zmiany pogruźlicze. W przypadku zaniku nerwu wzrokowego wymagane jest badanie neurologiczne. Według tych punktów należy kwalifikować również ograniczenie pola widzenia. Przy ustalaniu kategorii zdolności należy brać pod uwagę ostrość wzroku. Bezsoczewkowość i pseudosoczewkowość należy kwalifikować według § 14 pkt 2, 5 i 6. Przez „prawidłowe rozróżnianie barw" należy rozumieć umiejętność rozróżniania czterech barw podstawowych, tj. czerwonej, żółtej, zielonej i niebieskiej. Stan ten nie stwarza praktycznie ograniczeń do pełnienia zawodowej służby prawie na wszystkich stanowiskach służbowych. Przez „nieznaczne upośledzenie rozróżniania barw" należy rozumieć utrudnienie rozróżniania czterech podstawowych barw (pomyłki przy odczytaniu pojedynczych tablic z zestawu Ishihary lub StiIIinga albo przedłużony czas odczytu – ponad 3 sekundy). Nieumiejętność rozróżniania czterech barw podstawowych należy traktować jako „upośledzenie rozróżniania barw".

ROZDZIAŁ V – NARZĄD SŁUCHU

Objaśnienia szczegółowe

We wszystkich przypadkach obniżenia ostrości słuchu konieczne jest badanie w poradni specjalistycznej w celu określenia rodzaju i stopnia upośledzenia słuchu. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania laryngologicznego i neurologicznego. Przez „osłabienie słuchu" należy rozumieć zdolność słyszenia lżejszego stopnia (słyszenie szeptu z odległości mniejszej niż 4 metry do 1 metra); przez „przytępienie słuchu" – upośledzenie znaczniejszego stopnia (słyszenie szeptu z odległości mniejszej niż 1 metr do ad concham); oraz „przytępienie słuchu graniczące z głuchotą" – upośledzenie dużego stopnia (słyszenie tylko mowy potocznej; szept = 0). Przez „granicę wydolności socjalnej" słuchu należy rozumieć obustronne przytępienie słuchu graniczące z głuchotą. Wyżej przedstawioną metodę badania należy traktować jako orientacyjną. Dla dokładnego określenia stopnia uszkodzenia słuchu należy wykonać kompleksowe badania audiologiczne w wyspecjalizowanym ośrodku, a jeżeli wymaga tego sytuacja, należy również przeprowadzić obserwację w klinice otolaryngologicznej.

Do § 16 pkt 4 i 5. Przy ocenie orzeczniczej wymagana jest dokumentacja dotychczasowego leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 18 pkt 1 i 2. Ocena orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji szpitalnej lub z poradni specjalistycznej.

Pkt 3. Wyleczoną gruźlicę uszu należy kwalifikować zgodnie ze stwierdzonymi zmianami zejściowymi według odpowiednich paragrafów.

Do § 19 pkt 2. Konieczna dokumentacja z leczenia szpitalnego i aktualne badania audiometryczne.

Pkt 3 i 4. Rozpoznanie i kwalifikacja orzecznicza powinny być oparte na dokumentacji szpitalnej i aktualnych wynikach badań audiometrycznych.

Do § 20. Rozpoznanie i kwalifikacja orzecznicza powinny być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 21. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się ubytek przekraczający 40 dB od 4 000 Hz wzwyż.

Przy ustalaniu ubytku słuchu wywołanego urazem akustycznym należy odliczyć obniżenie krzywej progowej w audiometrii tonalnej, wynikające ze starzenia się narządu słuchu.

Ubytek słuchu spowodowany urazem akustycznym oblicza się więc nie od krzywej zerowej, lecz od krzywej właściwej dla wieku badanego. Podstawą oceny ubytku słuchu jest pomiar zdolności rozumienia mowy potocznej, tj. średni ubytek słuchu przekraczający 30 dB dla ucha lepszego, obliczany dla częstotliwości 1 000, 2 000 i 4 000 Hz.

Pkt 9 i 10. Rozpoznanie zaburzeń równowagi powinno być oparte na wynikach prób przedsionkowych, z zastosowaniem przyspieszeń kątowych i pobudzenia kalorycznego (cieplnego), np. próba Firtzgeralda – Hallpike, oraz opinii laryngologa i neurologa. Przy braku odchyleń w próbkach przedsionkowych kwalifikuje neurolog. Przy orzekaniu o trwałym zaburzeniu równowagi ciała wymagana jest dokumentacja dotychczasowego leczenia szpitalnego i w poradni specjalistycznej.

Przy orzekaniu o czasowym zaburzeniu równowagi ciała wymagana jest dokumentacja z poradni specjalistycznej lub leczenia szpitalnego.

ROZDZIAŁ VI – JAMA USTNA

Objaśnienia szczegółowe

Do § 23 pkt 1–3. Przez zniekształcenie należy rozumieć także bliznowacenie, z ubytkami tkanek.

Pkt 5 i 6. Orzeka się w oparciu o dokumentację leczenia w poradni specjalistycznej.

Pkt 8. Ocena orzecznicza powinna być oparta na dokumentacji szpitalnej.

Do § 24. Przy badaniu stanu uzębienia należy zwrócić uwagę na rodzaj i stan zgryzu, ewentualnie jego zniekształcenia rozwojowe lub nabyte, na stan tkanek okołozębia i możliwe objawy paradontopatii. Zęby przeznaczone do usunięcia (zęby z miazgą zgorzelinową, wielokorzeniowe ze znacznie zniszczonymi koronami) należy traktować jako brakujące. Przy ocenie procentowej utraty zdolności żucia przyjmuje się tylko 28 zębów w jamie ustnej. Zęby mądrości mogą być brane pod uwagę, jeśli przy zwarciu odtwarzają one w części płaszczyznę żucia, ewentualnie brakujących zębów (siódemek). Procentową utratę zdolności żucia oblicza się według następującej tabelki:

Całkowity brak zębów jednej szczęki stanowi 100% utraty zdolności żucia nawet przy zachowaniu wszystkich zębów szczęki dolnej. Jeśli braki uzębienia powodują jednostronną utratę żucia, należy kwalifikować według punktu 2. Protezy stałe, niezależnie od ich rozległości, należy traktować jako odtworzenie żucia. Ocena wartości funkcjonalno-klinicznej protez stałych zębów filarowych oraz wynikającej z tego powodu utraty zdolności żucia należy do lekarza dentysty. Protezy ruchome uzupełniające braki zębów należy traktować jako odtworzenie zdolności żucia.

Do § 25. Przez „zniekształcenie szczęki lub żuchwy" należy rozumieć: progenię prawdziwą, protruzję szczęki lub żuchwy, laterogenię, prognację, mikrognację, zgryz otwarty lub wady skojarzone szczęki lub żuchwy, jak np. progenię prawdziwą z mikrognacją i inne, powodujące brak kontaktu zębów antagonistycznych tworzących powierzchnię żucia.

Przy orzekaniu zdolności do służby należy wziąć pod uwagę stopień uszkodzenia układu zębowo-szczękowego, a mianowicie: ubytki szczęki dolnej lub górnej, wadliwe zrośnięcia złamania, niezrośnięcie, ubytki podbródka, warg i policzków, przykurcz dolnej szczęki, ubytki lub blizny języka, porażenie nerwu językowo-gardłowego itp., z zaburzeniami mowy i żucia, a ponadto wynikające stąd powikłania, jak: oszpecenie twarzy utrudniające często współżycie z otoczeniem, stałe łzawienie z powodu niedomykalności powiek, ślinotok z powodu niedostatecznej szczelności ust, owrzodzenie bliznowate skóry twarzy i inne.

W tych stanach przede wszystkim bierze się pod uwagę zaburzenia mowy wynikające z zaburzeń żucia.

Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentach leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ VII – NOS, GARDŁO, KRTAŃ

Objaśnienia szczegółowe

Do § 26 pkt 6, 7, 9, 11, 12, 14, 15. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 27. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 28 i 29. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 30. Rozpoznanie powinno być oparte na wynikach testów skórnych zgodnych ze stanem klinicznym w chwili badania.

ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA, KRĘGOSŁUP

Objaśnienia szczegółowe

Do § 31 pkt 1–4. Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia w poradni specjalistycznej (neurolog, ortopeda, radiolog).

Do § 33. Obejmuje utrwalone zniekształcenie klatki piersiowej, spowodowane przebytymi urazami lub chorobami kręgosłupa. W ocenie zdolności do służby bierze się pod uwagę nie tylko stopień zniekształcenia, ale przede wszystkim sprawność narządów klatki piersiowej.

Do § 34. Rozpoznanie i kwalifikacja orzecznicza powinny być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Pkt 7. Obejmuje zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zespół Reitera, łuszczycowe zapalenie stawów i zapalenie stawów w chorobach jelit.

ROZDZIAŁ IX – NARZĄD ODDECHOWY

Objaśnienia szczegółowe

Do § 35. W kwalifikowaniu należy rozważyć stopień nasilenia schorzenia podstawowego, np. przewlekłego zapalenia oskrzeli lub przebytego zapalenia płuc, a także dostępność oceny bronchoskopowej lub bronchograficznej (przy zmianach bardzo nasilonych, kwalifikowanych do leczenia operacyjnego).

Do § 36. Przypadki czynnej gruźlicy płuc oraz przypadki wątpliwe co do dynamiki procesu należy poddać obserwacji i leczeniu. Po zakończeniu leczenia należy kwalifikować w zależności od uzyskanych wyników leczenia.

Pkt 1. Przebyta gruźlica płuc po leczeniu przeciwprątkowym dyskwalifikuje kandydatów.

ROZDZIAŁ X – UKŁAD KRĄŻENIA

Objaśnienia szczegółowe

Do § 38 pkt 1 i 2. Według tych punktów należy kwalifikować zaburzenia rytmu serca pochodzenia organicznego, potwierdzone dokumentacją leczenia w poradni specjalistycznej.

Pkt 3. Rozpoznanie powinno być potwierdzone dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej. Wykonanie chirurgicznej rewaskularyzacji serca (w tym pomosty aortalno-wieńcowe i plastyka przezskórna) w chorobie wieńcowej niestabilnej należy kwalifikować według pkt 3.

Pkt 6 i 7. Wrodzone wady serca leczone operacyjnie, jeżeli zostały przywrócone prawidłowe stosunki anatomiczne, należy kwalifikować według pkt 6.

Wymianę zastawki aortalnej lub mitralnej w poszczególnych wadach należy traktować nadal jako wady serca według pkt 6 lub 7.

Pozostałe wady zastawkowe należy kwalifikować według pkt 7, poczynając od klasy czynnościowej II. Dotyczy to również wad po przebyciu choroby reumatycznej. Ocena orzecznicza – po zakończonym leczeniu.

Pkt 11. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia echokardiograficznego. Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) bez fali zwrotnej z prawidłową wielkością jam serca i bez zaburzeń rytmu serca należy kwalifikować do kat. „Z".

Pkt 12. Za zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) należy uznawać wypadanie płatka (płatków) z objawami ich zwyrodnienia, falą zwrotną lub zaburzeniami rytmu serca.

Pkt 13. Obejmuje choroby niewymienione poprzednio, potwierdzone dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 39 pkt 1. Łagodne nadciśnienie tętnicze nieutrwalone, ulegające normalizacji pod wpływem spoczynku lub małych dawek leków, potwierdzone dokumentacją leczenia w poradni specjalistycznej (wymagany wynik badania dna oka).

Pkt 2. Łagodne nadciśnienie tętnicze bez powikłań narządowych, wymagające leczenia hypotensyjnego i ulegające normalizacji podczas takiego leczenia, potwierdzone dokumentacją leczenia w poradni specjalistycznej (wymagany wynik badania dna oka).

Pkt 3. Rozkurczowe ciśnienie powyżej 110 mm Hg, stwierdzone wielokrotnie, zmiany na dnie oka kolejnych okresów według Keitha – Wagnera.

Pkt 4. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Pkt 5 i 6. Przez określenie „choroby naczyń krwionośnych" należy rozumieć przede wszystkim choroby naczyń obwodowych, jak choroba Bürgera, choroba Raynauda, czerwienica bolesna, sinica kończyn itp. Należy kwalifikować chorych zarówno z powikłaniami narządowymi miażdżycy tętnic, jak i z powikłaniami i następstwami stanów zapalnych i urazów naczyń krwionośnych. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ XI – UKŁAD TRAWIENNY

Objaśnienia szczegółowe

Do § 40. Orzeka się w oparciu o przedstawioną dokumentację leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 41, 42 i 43. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej. Osoby z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy w okresie remisji bez zmian w badaniu gastroskopowym lub radiologicznym należy kwalifikować do kat. „Z".

Do § 44 pkt 1–8. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej,

Pkt 11. Stany po wirusowym zapaleniu wątroby, przebytym co najmniej przed 24 miesiącami.

Do § 45. Rozpoznanie powinno być ustalone szpitalnie.

Do § 47. Kwalifikacja orzecznicza powinna być oparta na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 48. Ocena orzecznicza powinna być oparta na wynikach leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ XII – UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY

ROZDZIAŁ XIII – GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

Objaśnienia szczegółowe

Do § 55 pkt 1. Kandydatów z powiększeniem tarczycy nieupośledzającym przepływu powietrza w drogach oddechowych w czasie wysiłku fizycznego i niedającym objawów uciskowych na narządy sąsiednie (przełyk, tchawica), wykrytym w czasie badania rtg klatki piersiowej, można uznawać za zdolnych do służby.

Pkt 2. Według tego punktu ocenia się powiększenie gruczołu tarczowego stwierdzone palpacyjnie lub wole zamostkowe, upośledzające przepływ powietrza w drogach oddechowych (zaburzenia wentylacji, stridor, zaburzenia ruchomości strun głosowych) w czasie spoczynku lub po wysiłku fizycznym lub dające objawy uciskowe na narządy sąsiednie w badaniu rtg klatki piersiowej.

Pkt 4. Obejmuje wszystkie postacie nadczynności tarczycy w okresie remisji (poza chorobą Gravesa–Basedowa) oraz niedoczynności wyrównane leczeniem substytucyjnym.

Pkt 5. Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej niezależnie od aktualnego stanu czynności tarczycy.

Do § 56. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia endokrynologicznego w poradni specjalistycznej lub leczenia szpitalnego.

ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE

Objaśnienia szczegółowe

Do § 57. Rozpoznanie powinno być potwierdzone dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 59. Ustalenie rozpoznania i ocena orzecznicza – po przeprowadzonej obserwacji lub leczeniu w odpowiednim ośrodku specjalistycznym.

Do § 60 pkt 2. Układowe choroby tkanki łącznej (reumatoidalne zapalenie stawów, młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów, rumień guzowaty, liszaj rumieniowaty itp.) powinny być ustalone na podstawie dokumentacji szpitalnej lub poradni specjalistycznej.

Ocena orzecznicza zależna jest od stopnia zaawansowania zmian i wyników dotychczasowego leczenia.

Do § 61 pkt 1. Dotyczy badanych z podwyższonymi wartościami kwasu moczowego w surowicy krwi, z rzadkimi (do dwóch w roku) napadami dny bez powikłań narządowych.

Pkt 2. Dotyczy badanych z powikłaniami narządowymi (artropatia dnawa, zmiany w układzie moczowym – kamica, stany zapalne, guzki dnawe), niezależnie od aktualnej wartości kwasu moczowego w surowicy krwi.

Do § 62. Rozpoznanie powinno być potwierdzone obserwacją lub leczeniem szpitalnym lub dokumentacją z leczenia w poradni endokrynologicznej lub innej poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ XV – UKŁAD NERWOWY

Objaśnienia szczegółowe

Do § 63. Rozpoznanie nerwobólów i przewlekłych zapaleń wymaga odpowiedniej dokumentacji specjalistycznej.

Do § 64. Rozpoznanie powinno być potwierdzone dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej, neurologicznej albo leczenia w poradni zdrowia psychicznego.

Do §& nbsp;66. Rozpoznanie ustala się na podstawie dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ XVI – STAN PSYCHICZNY

Objaśnienia szczegółowe

Do § 67. Przez nerwicę należy rozumieć następujące zaburzenia czynnościowe:

1) ze spół neurasteniczny, histeryczny, lękowy lub zespół zaburzeń narządowych, jak np. tzw. dystonia sercowo-naczyniowa, nerwica żołądka, nadwrażliwe jelito grube;

2) o Lprzewlekłym, wieloletnim przebiegu (w odróżnieniu od reakcji nerwicowych; por. § 68);

3) sp owodowane urazami psychicznymi;

4) po wykluczeniu choroby somatycznej lub innych organicznych przyczyn (zespoły nerwicowe uwarunkowane organicznie; por. § 74).

Do § 68. Sytuacyjne reakcje dezadaptacyjne (tzw. reakcje nerwicowe lub psychopatyczne) to:

1) os tre, niepsychotyczne zaburzenia przebiegające najczęściej pod postacią napadów histerycznych, ucieczek, samouszkodzeń, zaburzeń wegetatywnych itp.;

2) tr wające od kilku dni do kilku miesięcy;

3) wy stępujące pod wpływem trudnych sytuacji;

4) u Losób w zasadzie zdrowych psychicznie lub z anomaliami niewykluczającymi powrotu do służby po wystąpieniu objawów dezadaptacyjnych.

Do § 72. Upośledzenie umysłowe (niedorozwój umysłowy, oligofrenia) – to stan:

1) z Listotnie niższą od przeciętnej sprawnością intelektualną (iloraz inteligencji/U./według skali Wechslera poniżej 70);

2) z Lzaburzeniami dojrzewania, uczenia się i przystosowania społecznego;

3) po wstały we wczesnym okresie rozwoju;

4) be z względu na wywołujące go przyczyny.

Do § 73. Przez zespół zależności alkoholowej (oraz innych środków odurzających) należy rozumieć stan charakteryzujący się:

1) ni eodpartym wewnętrznym przymusem ciągłego lub okresowego spożywania alkoholu (lub przyjmowania środków odurzających);

2) wy stępowaniem objawów zespołu odstawienia po przerwaniu picia (przyjmowaniu środka);

3) zm ienionym sposobem reagowania na alkohol (utratą kontroli nad piciem, zmianami w jego tolerancji, lukami pamięciowymi i innymi), stałym zwiększaniem dawki środka odurzającego;

4) po stępującym przebiegiem prowadzącym do nieodwracalnych patologicznych następstw psychicznych i fizycznych.

Rozpoznanie i ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczniczej z poradni przeciwalkoholowej lub poradni zdrowia psychicznego. W wypadkach trudnych diagnostycznie należy kierować badanego na obserwację szpitalną.

Pkt 1. Stosować w przypadkach okresowego nadużywania alkoholu (przyjmowanie leków itp.) bez cech uzależnienia.

§ 74. Dotyczy przypadków:

1) za burzeń podobnych do nerwicy (cerebrastenia, zespoły rzekomonerwicowe) lub nieprawidłowych osobowości (charakteropatia, encefalopatia, z zaburzeniami charakteru);

2) sp owodowanych chorobami, urazami lub infekcjami OUN;

3) gd y badanie neurologiczne EEG, testy psychologiczne, rtg czaszki, tomografia komputerowa i inne wskazują na organiczne uszkodzenie OUN (§ 74 nie obejmuje następstw uszkodzeń OUN, które miary miejsce we wczesnym okresie rozwojowym; por. § 69 i 72). Ocena orzecznicza – po zakończonym leczeniu.

DZIAŁ XVII – KOŃCZYNY

Objaśnienia szczegółowe

Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ XVIII – NOWOTWORY

ROZDZIAŁ XIX – NARZĄD RODNY