Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2004-03-12 do 2007-06-09
Wersja archiwalna od 2004-03-12 do 2007-06-09
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ1)
z dnia 10 lutego 2004 r.
w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać przekładniki klasy dokładności 0,5 i dokładniejsze do współpracy z licznikami
Na podstawie art. 9 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 63, poz. 636, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) przekładnik - przyrząd pomiarowy klasy dokładności 0,5; 0,2 i 0,1 przeznaczony do współpracy z licznikiem w celu dokonywania pomiarów energii elektrycznej;
2) przekładnik prądowy - przekładnik, w którym prąd wtórny, w normalnych warunkach pracy, jest proporcjonalny do prądu pierwotnego, a jego faza różni się od fazy prądu pierwotnego o kąt, który jest bliski zeru w przypadku odpowiedniego połączenia;
3) przekładnik napięciowy - przekładnik, w którym napięcie wtórne, w normalnych warunkach pracy, jest proporcjonalne do napięcia pierwotnego, a jego faza różni się od fazy napięcia pierwotnego o kąt, który jest bliski zeru w przypadku odpowiedniego połączenia;
4) przekładnik kombinowany - przekładnik składający się z przekładnika prądowego i przekładnika napięciowego umieszczonych we wspólnej obudowie;
5) błędy podstawowe przekładnika - błędy wyznaczone podczas sprawdzania przekładnika w warunkach odniesienia, o których mowa w § 11;
6) błąd prądowy przekładnika - błąd, który przekładnik wprowadza do wartości prądu wtórnego, wynikający z tego, że przekładnia rzeczywista nie jest równa przekładni znamionowej;
7) błąd napięciowy przekładnika - błąd, który przekładnik wprowadza do wartości napięcia wtórnego, wynikający z tego, że przekładnia rzeczywista nie jest równa przekładni znamionowej;
8) błąd kątowy przekładnika - kąt fazowy między wektorami prądów pierwotnego i wtórnego lub między wektorami napięć pierwotnego i wtórnego, jeżeli zwroty tych wektorów są tak dobrane, aby w idealnym przekładniku kąt byt równy zeru;
9) obciążenie znamionowe - wartość obciążenia, do którego są odniesione wymagania metrologiczne dotyczące dokładności przekładników;
10) przekładnik narażony na czynniki atmosferyczne - przekładnik pracujący w układach pomiarowych na wolnym powietrzu.
Rozdział 2
Wymagania metrologiczne w zakresie konstrukcji i wykonania przekładników
§ 2. Przekładnik składa się w szczególności z następujących elementów:
1) uzwojenia pierwotnego;
2) uzwojenia wtórnego;
3) rdzenia wykonanego z materiału ferromagnetycznego - blachy transformatorowej;
4) zacisków uzwojeń;
5) izolacji między uzwojeniami.
§ 3.Konstrukcja przekładników powinna zapewnić zabezpieczenie elementów przekładnika, o których mowa w § 2 pkt 1-3 i 5, przed dostępem osób nieuprawnionych.
§ 4.Na przekładniku powinny być zamieszczone w sposób trwały w szczególności:
1) nazwa lub znak producenta;
2) oznaczenie typu;
3) numer fabryczny;
4) znak zatwierdzenia typu, o ile został nadany;
5) wartości skuteczne znamionowych prądów lub napięć pierwotnych i wtórnych;
6) wartość skuteczna najwyższego napięcia dopuszczalnego;
7) wartości skuteczne napięć probierczych;
8) obciążenie znamionowe, wyrażone w woltamperach, i odpowiadająca mu klasa dokładności;
9) częstotliwość znamionowa;
10) przeznaczenie każdego uzwojenia i odpowiadające mu zaciski w przypadku przekładników o więcej niż jednym uzwojeniu wtórnym;
11) schemat połączeń wewnętrznych dla przekładników o więcej niż jednym zakresie prądu lub napięcia pierwotnego lub wtórnego;
12) oznaczenia zacisków.
§ 5.Dla przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych, przeznaczonych do specjalnych zastosowań przy współpracy z licznikami, wyróżnia się klasy dokładności 0,5 S i 0,2 S.
§ 6.Przekładniki mogą mieć więcej niż jedną klasę dokładności, z tym że jednej klasie dokładności powinna odpowiadać jedna wartość obciążenia znamionowego.
Rozdział 3
Charakterystyki metrologiczne przekładników
§ 7. Izolacja:
1) uzwojenia pierwotnego przekładników powinna być odporna na napięcie przemienne o częstotliwości 50 Hz i o wartości równej przy pierwszym sprawdzeniu 100% wartości skutecznej napięcia probierczego podanego na przekładniku, zgodnego z wartościami, które określa załącznik nr 1 do rozporządzenia, a przy ponownym sprawdzeniu 80% tej wartości;
2) międzyzwojowa przekładników napięciowych i części napięciowej przekładników kombinowanych powinna być odporna na napięcie przemienne indukowane o częstotliwości 50 Hz i o wartości równej przy pierwszym sprawdzeniu 100% wartości skutecznej napięcia probierczego podanego na przekładniku, zgodnego z wartościami, które określa załącznik nr 1 do rozporządzenia, a przy ponownym sprawdzeniu 80% tej wartości lub wartości wystarczającej do zaindukowania w otwartym uzwojeniu pierwotnym przy pierwszym sprawdzeniu 100% wartości skutecznej napięcia probierczego, a przy ponownym sprawdzeniu 80% tej wartości napięcia, podanego na przekładniku, zgodnego z wartościami określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
3) uzwojenia wtórnego przekładników powinna być odporna na napięcie przemienne o częstotliwości 50 Hz i o wartości skutecznej 3 kV;
4) między poszczególnymi uzwojeniami wtórnymi i między poszczególnymi sekcjami uzwojenia pierwotnego przekładników powinna być odporna na napięcie przemienne o częstotliwości 50 Hz i o wartości skutecznej 3 kV;
5) zacisku uzwojenia pierwotnego przeznaczonego do uziemienia przekładników napięciowych i części napięciowej przekładników kombinowanych powinna być odporna na napięcie przemienne o częstotliwości 50 Hz i o wartości skutecznej 3 kV, o ile jest zastosowana;
6) niskonapięciowego zacisku pojemnościowego dzielnika napięcia przekładników napięciowych z pojemnościowym dzielnikiem napięcia powinna być odporna na napięcie przemienne o częstotliwości 50 Hz i o wartości 10 kV;
7) międzyzwojowa przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych powinna być odporna na prąd przemienny o częstotliwości 50 Hz i o wartości równej wartości skutecznej znamionowego prądu pierwotnego lub wtórnego przy otwartym uzwojeniu wtórnym lub pierwotnym. Dla przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych, pracujących w rozszerzonym zakresie prądu, oznaczonym ext 120%, ext 150% lub ext 200%, izolacja powinna być odporna na działanie prądu o podwyższonej wartości w stosunku do wartości skutecznej prądu znamionowego. Wartość maksymalna napięcia, pojawiającego się na zaciskach otwartego uzwojenia wtórnego lub pierwotnego, nie powinna przekraczać 4,5 kV.
§ 8.1. Błędy podstawowe przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych, przy obciążeniu o wartości od 25% do 100% obciążenia znamionowego, ale nie mniejszej niż 1 VA, częstotliwości znamionowej 50 Hz i współczynniku mocy cos j = 0,8 indukcyjnym nie powinny przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych, które określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
2. Błędy podstawowe przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych, przeznaczonych do specjalnych zastosowań przy współpracy z licznikami, o wartości skutecznej znamionowego prądu wtórnego 5 A, przy obciążeniu o wartości od 25% do 100% obciążenia znamionowego, ale nie mniejszej niż 1 VA, częstotliwości znamionowej 50 Hz i współczynniku mocy cos j = 0,8 indukcyjnym nie powinny przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych, które określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
3. Błędy podstawowe, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia, w przypadku gdy 25% wartości obciążenia znamionowego jest mniejsze niż 5 VA, współczynnik mocy cos j = 1, a wartość skuteczna prądu pierwotnego jest równa 100% prądu znamionowego.
4. W przypadku przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych, pracujących w zakresie powyżej 120% wartości skutecznej prądu znamionowego, oznaczonych ext 150% lub ext 200%, błędy podstawowe, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia zamiast przy 120% wartości skutecznej prądu znamionowego - przy wartości podanej na przekładnikach.
5. Błędy podstawowe, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia dla każdego rdzenia pomiarowego przy zwartych pozostałych rdzeniach pomiarowych, w przypadku przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych o większej niż jeden liczbie rdzeni pomiarowych.
6. W przypadku przekładników prądowych i części prądowej przekładników kombinowanych, posiadających rdzenie przeznaczone do zabezpieczeń, błędy podstawowe, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia dla każdego rdzenia pomiarowego przy zwartych rdzeniach przeznaczonych do zabezpieczeń.
§ 9.1. Błędy podstawowe przekładników napięciowych i części napięciowej przekładników kombinowanych, przy obciążeniu o wartości od 25% do 100% obciążenia znamionowego, ale nie mniejszej niż 1 VA, częstotliwości znamionowej 50 Hz i współczynniku mocy cos j = 0,8 indukcyjnym, nie powinny przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych, które określa załącznik nr 4 do rozporządzenia, w zakresie od 80% do 120% wartości znamionowego napięcia pierwotnego.
2. Błędy podstawowe, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia dla każdego uzwojenia pomiarowego przy obciążonych pozostałych uzwojeniach pomiarowych wartościami 100% i 0% obciążenia znamionowego, w przypadku przekładników napięciowych i części napięciowej przekładników kombinowanych o większej niż jeden liczbie uzwojeń pomiarowych.
3. W przypadku przekładników napięciowych i części napięciowej przekładników kombinowanych, posiadających uzwojenie dodatkowe lub uzwojenia przeznaczone do zabezpieczeń, błędy podstawowe, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekraczać wartości błędów granicznych dopuszczalnych określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia dla każdego uzwojenia pomiarowego przy otwartym uzwojeniu dodatkowym lub uzwojeniach przeznaczonych do zabezpieczeń.
§ 10.Przekładniki o więcej niż jednej klasie dokładności powinny spełniać wymagania określone w § 8 ust. 1-6 lub w § 9 ust. 1-3 dla każdej klasy dokładności, przy odpowiadającym jej obciążeniu znamionowym.
§ 11.Warunki odniesienia przy wyznaczaniu charakterystyk metrologicznych przekładników są następujące:
1) temperatura:
a) 23 °C ± 5 °C - dla przekładników nienarażonych na czynniki atmosferyczne,
b) od -25 °C do 40 °C - dla przekładników narażonych na czynniki atmosferyczne;
2) wilgotność względna poniżej 80%.
Rozdział 4
Przepis końcowy
§ 12. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej: J. Hausner
|
|
1) Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej - gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 1, poz. 5).
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 155, poz. 1286 i Nr 166, poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 170, poz. 1652.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 10 lutego 2004 r. (poz. 299)
Załącznik nr 1
WARTOŚCI SKUTECZNE NAPIĘĆ PROBIERCZYCH O CZĘSTOTLIWOŚCI 50 Hz UZWOJEŃ PIERWOTNYCH PRZEKŁADNIKÓW
Tabela 1. Przekładniki nienarażone na przepięcia atmosferyczne
| Wartość skuteczna najwyższego napięcia dopuszczalnego w kilowoltach | Wartość skuteczna napięcia probierczego o częstotliwości 50 Hz w kilowoltach | ||
| 0,72 |
| 3 |
|
| 1,2 |
| 6 |
|
| 3,6 |
| 10 |
|
| 7,2 |
| 20 |
|
| 12 |
| 28 |
|
| 17,5 |
| 38 |
|
| 24 |
| 50 |
|
| 36 |
| 70 |
|
| 52 |
| 95 |
|
| 72,5 |
| 140 |
|
| 100 |
| 185 |
|
| 123 |
| 185 |
|
| 145 |
| 230 |
|
| 170 |
| 275 |
|
| 245 |
| 395 |
|
| 300 |
| 395 |
|
| 362 |
| 460 |
|
| 420 |
| 570 |
|
Tabela 2. Przekładniki narażone na przepięcia atmosferyczne
| Wartość skuteczna najwyższego napięcia dopuszczalnego w kilowoltach | Wartość skuteczna napięcia probierczego o częstotliwości 50 Hz w kilowoltach | ||
| 0,72 |
| 3 |
|
| 1,2 |
| 6 |
|
| 3,6 |
| 10 |
|
| 7,2 |
| 20 |
|
| 12 |
| 28 |
|
| 17,5 |
| 38 |
|
| 24 |
| 50 |
|
| 36 |
| 70 |
|
| 52 |
| 95 |
|
| 72,5 |
| 140 |
|
| 100 |
| 185 |
|
| 123 |
| 230 |
|
| 145 |
| 275 |
|
| 170 |
| 325 |
|
| 245 |
| 460 |
|
| 300 |
| 460 |
|
| 362 |
| 510 |
|
| 420 |
| 630 |
|
Załącznik nr 2
BŁĘDY GRANICZNE DOPUSZCZALNE PRZEKŁADNIKÓW PRĄDOWYCH I CZĘŚCI PRĄDOWEJ PRZEKŁADNIKÓW KOMBINOWANYCH
| Klasa dokładności | Wartość skuteczna prądu pierwotnego w procentach prądu znamionowego | Błędy graniczne dopuszczalne | ||
| prądowe w procentach | kątowe | |||
| w minutach | w centyradianach | |||
| 0,1 | 120 | ± 0,1 | ± 5 | ± 0,15 |
|
| 100 | ± 0,1 | ± 5 | ± 0,15 |
|
| 20 | ± 0,2 | ± 8 | ± 0,24 |
|
| 5 | ± 0,4 | ± 15 | ± 0,45 |
| 0,2 | 120 | ± 0,2 | ± 10 | ± 0,3 |
|
| 100 | ± 0,2 | ± 10 | ± 0,3 |
|
| 20 | ± 0,35 | ± 15 | ± 0,45 |
|
| 5 | ± 0,75 | ± 30 | ± 0,9 |
| 0,5 | 120 | ± 0,5 | ± 30 | ± 0,9 |
|
| 100 | ± 0,5 | ± 30 | ± 0,9 |
|
| 20 | ± 0,75 | ± 45 | ± 1,35 |
|
| 5 | ± 1,5 | ± 90 | ± 2,7 |
Załącznik nr 3
błędy GRANICZNE DOPUSZCZALNE PRZEKŁADNIKÓW PRĄDOWYCH I CZĘŚCI PRĄDOWEJ PRZEKŁADNIKÓW KOMBINOWANYCH, PRZEZNACZONYCH DO SPECJALNYCH ZASTOSOWAŃ PRZY WSPÓŁPRACY Z LICZNIKAMI
| Klasa dokładności | Wartość skuteczna prądu pierwotnego w procentach prądu znamionowego | Błędy graniczne dopuszczalne | ||
| prądowe w procentach | kątowe | |||
| w minutach | w centyradianach | |||
| 0,2 S | 120 | ± 0,2 | ± 10 | ± 0,3 |
|
| 100 | ± 0,2 | ± 10 | ± 0,3 |
|
| 20 | ± 0,2 | ± 10 | ± 0,3 |
|
| 5 | ± 0,35 | ± 15 | ± 0,45 |
|
| 1 | ± 0,75 | ± 30 | ± 0,9 |
| 0,5 S | 120 | ± 0,5 | ± 30 | ± 0,9 |
|
| 100 | ± 0,5 | ± 30 | ± 0,9 |
|
| 20 | ± 0,5 | ± 30 | ± 0,9 |
|
| 5 | ± 0,75 | ± 45 | ± 1,35 |
|
| 1 | ± 1,5 | ± 90 | ± 2,7 |
Załącznik nr 4
błędy GRANICZNE DOPUSZCZALNE PRZEKŁADNIKÓW napięciowych I CZĘŚCI napięciowej PRZEKŁADNIKÓW KOMBINOWANYCH
| Klasa dokładności | Błędy graniczne dopuszczalne | ||
| napięciowe w procentach | kątowe | ||
| w minutach | w centyradianach | ||
| 0,1 | ± 0,1 | ± 5 | ± 0,15 |
| 0,2 | ± 0,2 | ± 10 | ± 0,3 |
| 0,5 | ± 0,5 | ± 20 | ± 0,6 |
