Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2004-07-07 do 2006-08-26
Wersja archiwalna od 2004-07-07 do 2006-08-26
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA l ROZWOJU WSI1)
z dnia 17 listopada 2003 r.
w sprawie szczegółowych wymagań technicznych i organizacyjnych dotyczących wytwarzania środków żywienia zwierząt
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1508)
Na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o środkach żywienia zwierząt (Dz. U. Nr 123, poz. 1350 oraz z 2003 r. Nr 122, poz. 1144) zarządza się, co następuje:
§ 1.Rozporządzenie określa szczegółowe wymagania techniczne i organizacyjne przy wytwarzaniu:
1) dodatków paszowych z grup:
a) antybiotyków,
b) kokcydiostatyków i innych produktów leczniczych,
c) stymulatorów wzrostu,
d) witamin i innych chemicznie zdefiniowanych substancji o podobnym działaniu,
e) pierwiastków śladowych,
f) karotenoidów i ksantofili,
g) enzymów,
h) mikroorganizmów,
i) przeciwutleniaczy, dla których jest określona maksymalna zawartość w mieszankach paszowych pełnoporcjowych;
2) dodatków paszowych innych niż określone w pkt 1, dla których została ustalona ich maksymalna zawartość w mieszankach paszowych pełnoporcjowych;
3) materiałów paszowych:
a) białka uzyskiwanego z mikroorganizmów należących do grupy bakterii, drożdży, glonów i grzybów, z wyjątkiem drożdży hodowanych na substancjach pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego,
b) produktów ubocznych uzyskiwanych w procesie wytwarzania aminokwasów w drodze fermentacji,
c) aminokwasów i ich soli,
d) hydroksyanalogów aminokwasów;
4) premiksów zawierających dodatki paszowe, o których mowa w pkt 1;
5) mieszanek paszowych zawierających premiksy, o których mowa w pkt 4.
§ 2.1. Do zakładu wytwarzającego środki żywienia zwierząt doprowadza się wodę, w ilości wystarczającej do celów produkcyjnych, a urządzenia, w których jest używana woda, łączy się z instalacją kanalizacyjną.
2. Pomieszczenia produkcyjne zakładów wytwarzających środki żywienia zwierząt wyposaża się w systemy wentylacji awaryjnej i ciągłej.
§ 3.[1] 1. Wytwarzanie środków żywienia zwierząt przeznaczonych do żywienia zwierząt przeżuwających odbywa się:
1) w miejscach, w których nie używa się materiałów paszowych pochodzenia zwierzęcego, z wyłączeniem materiałów paszowych pochodzenia zwierzęcego określonych w przepisach odrębnych;
2) wyłącznie na wydzielonych do tego celu liniach technologicznych, składających się z:
a) kosza przyjęciowego,
b) dróg transportu wewnętrznego,
c) systemu dozowania, mieszania, śrutowania, granulowania, pakowania, magazynowania i wysyłki.
2. Dopuszcza się wytwarzanie środków żywienia zwierząt przeznaczonych do żywienia zwierząt przeżuwających oraz innych zwierząt na tej samej linii technologicznej w przypadku producentów, którzy nie stosują materiałów paszowych pochodzenia zwierzęcego i nie mają ich na terenie zakładu produkcyjnego.
§ 4.1. Budynki i pomieszczenia produkcyjne zakładu wytwarzającego środki żywienia zwierząt projektuje się i wykonuje, a urządzenia instaluje i konserwuje w sposób:
1) zapewniający możliwość wykonywania różnych czynności technologicznych, prowadzonych w tych samych lub w przyległych budynkach i pomieszczeniach;
2) uniemożliwiający przedostawanie się do nich zwierząt.
2. Wytwarzanie środków żywienia zwierząt, o których mowa w § 1, oprócz wymagań określonych w ust. 1, powinno odbywać się w pomieszczeniach produkcyjnych, których wielkość pozwala na rozmieszczenie urządzeń, dodatków paszowych, premiksów i materiałów paszowych w sposób:
1) ograniczający możliwość pomylenia lub pomieszania środków żywienia zwierząt;
2) zapobiegający zanieczyszczeniu środków żywienia zwierząt innymi substancjami;
3) zmniejszający możliwość błędów w procesie technologicznym lub przy wykonywaniu kontroli jakości.
§ 5.1. Pomieszczenia, w których są wytwarzane środki żywienia zwierząt, oraz urządzenia i sprzęt używane przy ich wytwarzaniu utrzymuje się w stanie technicznym wykluczającym zanieczyszczenie wytwarzanych środków.
2. Pomieszczenia zakładów wytwarzających środki żywienia zwierząt powinny być wyposażone w sposób:
1) zapewniający zabezpieczenie środków żywienia zwierząt przed zanieczyszczeniami oraz uszkodzeniami mechanicznymi, a także przed mikroorganizmami i szkodnikami;
2) uniemożliwiający wzajemne skażenie środków żywienia zwierząt.
§ 6.Urządzenia stosowane w poszczególnych etapach procesu produkcyjnego dostosowuje się do rodzaju wytwarzanych środków żywienia zwierząt.
§ 7.1. W zakładzie wytwarzającym środki żywienia zwierząt, o których mowa w § 1 pkt 4 i 5, stosuje się urządzenia, których:
1) rozmiary i dokładność pracy są dostosowane do rodzaju środka żywienia zwierząt;
2) konstrukcja i instalacja zapewnia właściwą eksploatację, łatwość kontroli oraz czyszczenia.
2. Dokładność dozowania środka żywienia zwierząt dostosowuje się do procentowego udziału dodatku paszowego w premiksie lub premiksu w mieszance paszowej, lub materiału paszowego w mieszance paszowej, przy czym dokładność dozowania jest tym większa, im niższy jest poziom danego składnika.
§ 8.1. Przy wytwarzaniu premiksów, o których mowa w § 1 pkt 4, lub mieszanek paszowych pełnoporcjowych, lub mieszanek paszowych uzupełniających z zastosowaniem dodatków paszowych albo premiksu o zawartości mniejszej niż 0,2% stosuje się:
1) wagi, które powinny:
a) posiadać aktualne świadectwa legalizacji,
b) charakteryzować się nośnością dostosowaną do wielkości naważek, dla których są przeznaczone,
c) posiadać taką dokładność ważenia, aby błąd ważenia był nie większy niż 0,1% założonej wielkości naważki;
2) urządzenie mieszające przeznaczone do końcowego wymieszania wytwarzanego środka żywienia zwierząt, które powinno:
a) być sprawne technicznie,
b) posiadać konstrukcję umożliwiającą jego całkowite opróżnienie,
c) być szczelnie zamykane,
d) charakteryzować się dokładnością mieszania nie mniejszą niż 1:100 000, oznaczającą możliwość równomiernego rozmieszczenia składnika o masie 1 g w 100 kg wytwarzanego środka żywienia zwierząt;
3) urządzenia wchodzące w skład linii technologicznej, przeznaczone do separacji przedmiotów obcych, w tym:
a) sita o wielkości oczek dostosowanej do wymaganej średnicy cząstek środka żywienia zwierząt,
b) elektromagnesy przeznaczone do wychwytywania ferromagnetycznych ciał obcych, bez możliwości wychwytywania ferromagnetycznych składników użytecznych.
2. Przy wytwarzaniu mieszanek paszowych pełnoporcjowych i mieszanek paszowych uzupełniających, z zastosowaniem dodatków paszowych albo premiksów o zawartości większej niż 0,2%, urządzenie mieszające przeznaczone do końcowego wymieszania wytwarzanego środka żywienia zwierząt powinno charakteryzować się dokładnością mieszania nie mniejszą niż 1:10 000, oznaczającą możliwość równomiernego rozmieszczenia składnika o masie 1 g w 10 kg wytwarzanej mieszanki paszowej; przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 lit. a-c oraz pkt 3 stosuje się odpowiednio.
§ 9.1. Siatki, filtry, sita, elektromagnesy oraz magnesy, zainstalowane w urządzeniach stosowanych w poszczególnych etapach procesu produkcyjnego środków żywienia zwierząt, codziennie kontroluje się i czyści.
2. Szczelność zaworów oraz siłę elektromagnesów i magnesów płaskich kontroluje się nie rzadziej niż raz w miesiącu.
§ 10.W zakładzie wytwarzającym środki żywienia zwierząt wydziela się strefy odbioru dodatków paszowych, premiksów, materiałów paszowych i produktów gotowych.
§ 11.W pomieszczeniach zakładów wytwarzających środki żywienia zwierząt, w zależności od rodzaju wytwarzanych środków, instaluje się:
1) urządzenia przeznaczone do załadunku i wyładunku;
2) urządzenia do dozowania, śrutowania, mieszania, granulacji, chłodzenia, kondycjonowania, suszenia, nawilżania i odpylania;
3) zbiorniki do przechowywania środków żywienia zwierząt o konstrukcji umożliwiającej ich czyszczenie, dezynfekcję i dezynsekcję;
4) urządzenia do ważenia o zakresie i dokładności ważenia dostosowanej do wielkości naważek, dla których są przeznaczone.
§ 12.1. Odbiór dodatków paszowych, premiksów i materiałów paszowych odbywa się w pomieszczeniach przystosowanych do tego celu, wyposażonych w urządzenia do ważenia i czyszczące.
2. Wyładunek poszczególnych środków żywienia zwierząt odbywa się w sposób uniemożliwiający ich zanieczyszczenie.
3. Opakowane środki żywienia zwierząt nie mogą stykać się z posadzkami lub ścianami.
§ 13.Poszczególne rodzaje środków żywienia zwierząt przechowuje się w wentylowanych pomieszczeniach lub zbiornikach, w których jest kontrolowany poziom wilgotności, przy zachowaniu warunków przechowywania dostosowanych do danego środka.
§ 14.1. Środki żywienia zwierząt przechowuje się w pomieszczeniach magazynowych, w warunkach zapewniających zachowanie ich jakości oraz w sposób zabezpieczający przed:
1) zakażeniem drobnoustrojami, grzybami i skutkami ich oddziaływania;
2) przedostawaniem się do nich zwierząt;
3) wilgocią i innymi czynnikami, które mogą pozbawić je wartości albo wytworzyć produkty szkodliwe dla zdrowia zwierząt i ludzi oraz środowiska.
2. Pomieszczenia magazynowe zakładów wytwarzających środki żywienia dostosowuje się do wielkości i asortymentu wytwarzanych środków żywienia, a ich otoczenie utrzymuje się w czystości.
3. Pomieszczenia, o których mowa w ust. 2, wyposaża się w:
1) urządzenia wentylacyjne;
2) przyrządy do pomiaru temperatury;
3) legalizowane wagi.
4. Pomieszczenia magazynowe zabezpiecza się przed dostępem osób nieupoważnionych.
5. Środki żywienia zwierząt przechowuje się w sposób:
1) umożliwiający ich łatwą identyfikację;
2) zapewniający bezpieczny do nich dostęp.
§ 15.Załadunek i przewóz wytworzonych środków żywienia zwierząt odbywa się w sposób gwarantujący:
1) ich identyfikację;
2) identyfikację odbiorcy środka żywienia zwierząt;
3) zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem substancjami i ciałami obcymi oraz uszkodzeniem mechanicznym;
4) zabezpieczenie przed działaniem wysokiej i niskiej temperatury, światła i wilgotności oraz innych czynników atmosferycznych.
§ 16.1. Przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie wytwarzania środków żywienia zwierząt, zwany dalej „przedsiębiorcą”, opracowuje na piśmie schemat działania zapewniający prawidłowy przebieg pracy urządzeń stosowanych w procesach technologicznych.
2. Schemat działania, o którym mowa w ust.1, obejmuje:
1) rejestrowanie wskazań pracy urządzeń używanych do wytwarzania środków żywienia zwierząt za pomocą przyrządów wzorcowych oraz sprawdzanie tych przyrządów;
2) czyszczenie urządzeń i sprzętu, a jeżeli to niezbędne - sterylizowanie, a także utrzymywanie ich w stanie określonym w instrukcji o użytkowaniu i obsłudze, w celu uniknięcia zanieczyszczenia resztkami materiałów i produktów z poprzednich operacji, jeżeli jest to wskazane ze względów technologicznych;
3) wzorcowanie i sprawdzanie przyrządów pomiarowych służących do odważania i odmierzania za pomocą zatwierdzonych metod i z zastosowaniem określonych wzorców miar.
§ 17.Przedsiębiorca prowadzi dokumentację:
1) potwierdzającą wykonanie czyszczenia urządzeń i instalacji oraz napraw i prac konserwacyjnych;
2) zawierającą wyniki wzorcowania i sprawdzania urządzeń produkcyjnych oraz przyrządów pomiarowych.
§ 18.1. Przedsiębiorca przechowuje dokumentację dotyczącą stosowanych dodatków paszowych, premiksów i materiałów paszowych.
2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) nazwę dodatku paszowego, premiksu lub materiału paszowego;
2) oznaczenie dostawcy;
3) datę dostawy;
4) datę badania wraz z jego numerem;
5) dane dotyczące zastosowania dodatku paszowego lub premiksu, lub materiału paszowego w procesie produkcyjnym.
3. Przedsiębiorca opracowuje na piśmie schemat postępowania z dodatkami paszowymi, premiksami lub materiałami paszowymi zapewniający ich:
1) identyfikację;
2) zgodność z wymaganiami jakościowymi przed rozpoczęciem procesu produkcji;
3) przechowywanie w widocznie oznakowanych miejscach;
4) widoczne oznakowanie i bezzwłoczne zniszczenie lub zwrócenie dostawcy.
§ 19.1. Przedsiębiorca opracowuje na piśmie schemat postępowania regulujący przebieg procesu technologicznego oraz przechowuje dokumentację w tym zakresie.
2. Schemat postępowania, o którym mowa w ust. 1, reguluje przebieg procesu technologicznego w sposób zapewniający:
1) oczyszczanie i sprawdzanie urządzeń przed ich użyciem;
2) oznakowanie, za pomocą umieszczonych w widocznym miejscu czytelnych napisów z nazwą lub kodem identyfikacyjnym serii środka żywienia zwierząt, urządzeń, zbiorników i pojemników stosowanych do ich wytwarzania i międzyoperacyjnego magazynowania;
3) prowadzenie tego procesu technologicznego:
a) w zamkniętych pomieszczeniach, wyposażonych w system wentylacyjny, w którym jest utrzymywane odpowiednie ciśnienie,
b) w sposób zapobiegający zanieczyszczeniom krzyżowym.
3. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) opis metod postępowania oraz poszczególnych etapów procesu produkcyjnego;
2) wskazanie środków zapobiegających zanieczyszczeniu środków żywienia zwierząt w procesie wytwarzania i przechowywania wyrobów gotowych i półproduktów;
3) opis wykonywanych działań dotyczących bezpośrednio lub pośrednio każdego środka żywienia zwierząt w procesie jego wytwarzania;
4) nazwę i postać środka żywienia zwierząt;
5) wskazanie tożsamości, ilości i jakości wszystkich używanych środków żywienia zwierząt;
6) teoretyczne wydajności w różnych etapach wytwarzania i dopuszczalne odchylenia wydajności praktycznych;
7) opis badań kontrolnych oraz częstotliwość ich wykonywania, na wszystkich etapach wytwarzania środka żywienia zwierząt, wraz z podaniem jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za wykonanie takich badań.
§ 20.Dla każdej wytworzonej serii środka żywienia zwierząt, poza spisem wytworzonych środków żywienia zwierząt, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o środkach żywienia zwierząt, zwanej dalej „ustawą”, sporządza się raport z wytworzonej serii, zawierający:
1) datę rozpoczęcia i zakończenia procesu wytwarzania serii;
2) pełny opis wytwarzania środka żywienia zwierząt;
3) świadectwo jakości dla każdego środka żywienia zwierząt użytego do produkcji;
4) opis, wydajności praktyczne i teoretyczne poszczególnych etapów wytwarzania;
5) informacje o wszystkich wykonanych pomiarach i analizach w zakresie kontroli procesu technologicznego oraz uzyskanych wynikach;
6) świadectwo badań potwierdzające, że seria jest zgodna z obowiązującymi wymaganiami jakościowymi;
7) numer próbki archiwalnej pobranej z serii wytworzonego środka żywienia zwierząt.
§ 21.1. Kontrolę jakości wytwarzanych środków żywienia zwierząt prowadzi komórka kontroli jakości.
2. Osoba odpowiedzialna za kontrolę jakości opracowuje plan działania zapewniający kontrolę wytworzonych środków żywienia zwierząt.
§ 22.1. Działalność komórki kontroli jakości obejmuje:
1) opracowywanie szczegółowych metod postępowania w zakresie przeprowadzania badań i analiz;
2) dopuszczanie do stosowania każdej partii dodatku paszowego, premiksu lub materiału paszowego, jeżeli jest to niezbędne;
3) ocenę prawidłowości warunków wytwarzania;
4) ocenę jakości wytworzonych środków żywienia zwierząt i, jeżeli to niezbędne, materiałów paszowych i półproduktów;
5) ustalanie, na podstawie badań stabilności, czasu trwałości środków żywienia zwierząt, przy uwzględnieniu warunków ich przechowywania;
6) ustalanie i aktualizowanie wymagań jakościowych i metod kontrolnych;
7) przeprowadzanie badań zareklamowanych środków żywienia zwierząt, z wyjątkiem mieszanek paszowych nieprzeznaczonych do obrotu.
2. W przypadku dodatków paszowych określonych w § 1 pkt 1 lub mieszanek paszowych zawierających dodatki paszowe wymienione w § 1 pkt 1 lit. a-c lub premiksów, działalność komórki kontroli jakości obejmuje również:
1) pobieranie próbek archiwalnych;
2) sporządzanie i przechowywanie protokołów badań pobranych próbek, zawierających:
a) wyniki przeprowadzonych badań wraz z obliczeniami i obserwacjami, dotyczącymi zgodności z obowiązującymi wymaganiami jakościowymi,
b) podpisy osób, które przeprowadzały kontrolę jakości,
c) wyniki kontroli dokumentów, podjęte rozstrzygnięcie, datę i podpis osoby odpowiedzialnej za proces produkcji.
§ 23.Komórka kontroli jakości przeprowadza badania kontrolne środków żywienia zwierząt we własnym laboratorium lub korzysta z usług laboratorium zewnętrznego.
§ 24.System wewnętrznej kontroli jakości wytwarzanych środków żywienia zwierząt opracowuje, wdraża się i realizuje z uwzględnieniem opracowanego w formie pisemnej schematu działania w zakresie:
1) działalności dystrybucyjnej, mającej wpływ na jakość środków żywienia zwierząt;
2) postępowania:
a) pracownika przyjmującego i wydającego środki żywienia zwierząt,
b) dotyczącego środków żywienia zwierząt nieodpowiadających wymaganiom jakościowym, w tym zwróconych lub wycofanych z obrotu,
c) ze środkami żywienia zwierząt będącymi przedmiotem reklamacji.
§ 25.1. Schemat działania, o którym mowa w § 24 pkt 1, obejmuje:
1) odbiór i sprawdzenie dostaw;
2) przechowywanie środków żywienia zwierząt;
3) nadzór nad czystością i konserwacją pomieszczeń produkcyjnych;
4) rejestrowanie warunków przechowywania;
5) zabezpieczenie środków żywienia zwierząt, w sposób uniemożliwiający dostęp do nich osobom nieupoważnionym;
6) wstrzymywanie obrotu, wycofywanie z obrotu oraz sposób postępowania z tymi środkami żywienia zwierząt;
7) rejestrowanie reklamacji oraz środków żywienia zwierząt będących przedmiotem tych reklamacji.
2. Schemat działania, o którym mowa w § 24 pkt 2 lit. a, obejmuje sprawdzenie, czy:
1) środek żywienia zwierząt jest opakowany zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach o środkach żywienia zwierząt;
2) informacje zamieszczone na opakowaniu środka żywienia zwierząt lub w dokumencie przewozowym są zgodne z przepisami dotyczącymi oznakowania środków żywienia zwierząt, wydanymi na podstawie art. 38 ust. 5 ustawy.
3. Schemat działania, o którym mowa w § 24 pkt 2 lit. b, obejmuje:
1) składowanie w wydzielonych miejscach środków żywienia zwierząt, które zostały zwrócone przez odbiorcę;
2) określenie warunków, które powinny spełniać środki żywienia zwierząt wymienione w pkt 1, aby mogły być ponownie przedmiotem sprzedaży, w tym zapewnienie:
a) opakowania oryginalnego i nienaruszonego,
b) magazynowania we właściwych warunkach,
c) terminu trwałości wystarczającego dla redystrybucji,
d) ponownego sprawdzenia środków żywienia zwierząt przez osobę do tego upoważnioną, z uwzględnieniem rodzaju środka żywienia zwierząt, specjalnych warunków magazynowania i czasu, jaki upłynął od wydania środka żywienia zwierząt.
4. Schemat działania, o którym mowa w § 24 pkt 2 lit. c, obejmuje:
1) system rejestracji dostaw;
2) rejestrację zwrotu, nieprzyjęcia zwrotu lub reklamacji środków żywienia zwierząt sfałszowanych oraz potwierdzenie przyjęcia tych środków.
§ 26.Przedsiębiorca przechowuje raport, o którym mowa w § 20, oraz rejestry, o których mowa w § 25 ust. 1 pkt 4 i 7, przez rok od upływu terminu ważności środka żywienia zwierząt, nie krócej jednak niż przez 3 lata.
§ 27.Przepisy rozporządzenia stosuje się do podmiotów wytwarzających mieszanki paszowe nieprzeznaczone do obrotu od dnia 1 maja 2004 r.
§ 28.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
|
1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. Nr 32, poz. 305).
[1] § 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań technicznych i organizacyjnych dotyczących wytwarzania środków żywienia zwierząt (Dz.U. Nr 142, poz. 1508). Zmiana weszła w życie 7 lipca 2004 r.