Na podstawie art. 87 § 5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa tryb przyjmowania dzieci matek pozbawionych wolności do domów dla matki i dziecka przy wskazanych zakładach karnych oraz szczegółowe zasady organizowania i działania tych placówek.

§ 2.[Dom dla matki i dziecka] Matka pozbawiona wolności sprawuje stałą i bezpośrednią opiekę nad dzieckiem w domu dla matki i dziecka przy zakładzie karnym, zwanym dalej „domem”. Wykaz zakładów karnych, przy których organizuje się dom, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3.[Wniosek o przyjęcie do domu] 1. Przyjęcie wraz z matką dziecka do domu następuje na podstawie pisemnego wniosku złożonego przez matkę do dyrektora zakładu karnego, przy którym dom został zorganizowany, zwanego dalej „dyrektorem zakładu karnego”.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, matka dołącza odpis skrócony aktu urodzenia dziecka.

3. O złożeniu pisemnego wniosku przez matkę dyrektor zakładu karnego zawiadamia właściwy sąd opiekuńczy.

4. Umieszczenie tymczasowo aresztowanej w domu wymaga zgody organu, do którego dyspozycji ona pozostaje.

5. Umieszczenie dziecka w domu wymaga zgody ojca, o ile przysługuje mu władza rodzicielska. W przypadku braku takiej zgody lub niemożności jej uzyskania decyduje rozstrzygnięcie sądu opiekuńczego.

6. Matka wraz z dzieckiem zostają przyjęci do domu z chwilą uzyskania zgody sądu opiekuńczego. W szczególnie uzasadnionych przypadkach matka wraz z dzieckiem mogą zostać przyjęci do domu z chwilą złożenia pisemnego wniosku i pozostać w nim do czasu uzyskania zgody sądu opiekuńczego, z zastrzeżeniem ust. 4.

§ 4.[Odpowiednie stosowanie § 3] W wypadku urodzenia dziecka przez matkę pozbawioną wolności stosuje się odpowiednio przepisy § 3.

§ 5.[Organizacja przewiezienia dziecka do domu] Przewiezienie dziecka do domu organizują, w porozumieniu z dyrektorem zakładu karnego, osoby sprawujące faktyczną pieczę nad dzieckiem lub placówka opiekuńczo-wychowawcza, w której znajduje się dziecko.

§ 6.[Zezwolenie na czasowy pobyt poza zakładem karnym] 1. Matka korzystająca z zezwoleń na czasowy pobyt poza zakładem karnym opuszcza zakład karny wraz z dzieckiem.

2. W uzasadnionych przypadkach, na wniosek matki, dyrektor zakładu karnego może wyrazić zgodę na pozostawienie dziecka w domu na czas korzystania przez matkę z zezwoleń, o których mowa w ust. 1.

3. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 2, matka nie powróciła do zakładu karnego, dyrektor tego zakładu powiadamia sąd opiekuńczy.

4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio w przypadku powrotu matki do zakładu karnego bez dziecka.

5. W przypadku okresowej niemożności sprawowania przez matkę stałej i bezpośredniej opieki nad dzieckiem przebywa ono pod opieką pielęgniarki i wychowawcy.

§ 7.[Oddzielenie dziecka od matki oraz skrócenie lub przedłużenie jego pobytu w domu] W przypadku gdy lekarz lub psycholog wydał na piśmie opinię, że względy wychowawcze lub zdrowotne przemawiają za oddzieleniem dziecka od matki albo przedłużeniem lub skróceniem okresu jego pobytu w domu, dyrektor zakładu karnego zawiadamia o tym sąd opiekuńczy, dołączając opinię.

§ 8.[Uprawnienia matki w razie konieczności opuszczenia przez dziecko domu przed jej zwolnieniem z zakładu karnego] Jeżeli zachodzi konieczność opuszczenia przez dziecko domu przed zwolnieniem matki z zakładu karnego, zakład karny umożliwia matce podjęcie starań o oddanie dziecka pod opiekę rodzinie bądź o umieszczenie go w placówce opiekuńczo-wychowawczej położonej w pobliżu zakładu karnego, w którym przebywa matka.

§ 9.[Kierownik oraz personel domu] 1. Domem kieruje kierownik domu podlegający dyrektorowi zakładu karnego.

2. Personel domu stanowią:

1) lekarz pediatra;

2) psycholog;

3) pielęgniarka;

4) wychowawca;

5) dietetyk.

§ 10.[Pomieszczenia] 1. Wyposażenie wszystkich pomieszczeń domu powinno być zbliżone do warunków domowych.

2. W domu powinny znajdować się co najmniej następujące pomieszczenia:

1) pokoje sypialne dla matek i dzieci;

2) sale do zajęć pielęgnacyjnych i wychowawczych;

3) pomieszczenia do udzielania świadczeń zdrowotnych;

4) pomieszczenia do przygotowywania posiłków;

5) pomieszczenia sanitarne i gospodarcze;

6) pokoje dla personelu;

7) pomieszczenie izby chorych.

§ 11.[Zakaz używania mundurów służbowych podczas kontaktu z dzieckiem] Funkcjonariusze Służby Więziennej, mający bezpośredni kontakt z dziećmi, w czasie pełnienia służby nie używają umundurowania służbowego.

§ 12.[Zespół wychowawczo-opiekuńczy] 1. Dyrektor zakładu karnego powołuje zespół wychowawczo-opiekuńczy, w skład którego wchodzą:

1) kierownik domu, pełniący funkcję kierownika zespołu;

2) lekarz pediatra;

3) psycholog;

4) pielęgniarka;

5) wychowawca.

2. Do zadań zespołu, o którym mowa w ust. 1, należy w szczególności:

1) programowanie zajęć dydaktycznych, edukacyjnych, wychowawczych, terapeutycznych i resocjalizacyjnych wobec matek;

2) prowadzenie, przy udziale matek, działalności opiekuńczej zapewniającej dzieciom prawidłowy rozwój psychofizyczny;

3) dokonywanie kwartalnych ocen postaw macierzyńskich matek;

4) rozpoznawanie i przygotowywanie warunków właściwej adaptacji społecznej matek i dzieci poprzez utrzymywanie kontaktów z ich rodzinami, organami pomocy społecznej i publicznymi placówkami opiekuńczo-wychowawczymi.

§ 13.[Świadczenia zdrowotne udzielane dziecku] 1. Dzieciom przebywającym w domu świadczenia zdrowotne udzielane są przez lekarza pediatrę lub pielęgniarkę, zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Świadczenia zdrowotne, których nie może dzieciom udzielić lekarz pediatra lub pielęgniarka, o których mowa w ust. 1, realizuje się za pośrednictwem zakładu opieki zdrowotnej właściwego ze względu na jego obszar działania i rodzaj świadczenia zdrowotnego.

3. Dzieci przyjęte spoza oddziału ginekologiczno-położniczego szpitala więziennego można umieścić wraz z matką w pomieszczeniu izby chorych, na czas określony przez lekarza.

4. Dzieci chore wymagające całodobowej opieki lekarskiej lekarz pediatra kieruje niezwłocznie do szpitala zgodnie z zasadami, o których mowa w ust. 2.

§ 14.[Wyżywienie] 1. Posiłki dla dzieci sporządza się w kuchni domu pod kontrolą dietetyka, zgodnie ze wskazaniami lekarza pediatry.

2. Ilość posiłków w ciągu doby oraz dobór produktów żywnościowych ustala lekarz pediatra. Na wniosek lekarza pediatry, przy żywieniu dzieci chorych można w uzasadnionych przypadkach odstąpić od ograniczeń wynikających z normy budżetowej.

3. Dzieciom przysługuje wyżywienie według normy L, określonej w przepisach w sprawie norm wyżywienia osób pozbawionych wolności.

§ 15.[Ubrania] Dzieciom przysługuje, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb, bielizna, odzież, obuwie i inne niezbędne przedmioty osobistego użytku, zgodnie z normami należności zawartymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

§ 16.[Rodzaje prowadzonych w domu dokumentacji] 1. W domu prowadzi się następującą dokumentację:

1) książkę ewidencji dzieci;

2) kartę wyposażenia dziecka;

3) dokumentację osobistą dziecka;

4) protokolarz zespołu wychowawczo-opiekuńczego;

5) dokumentację medyczną dziecka.

2. Dokumentację, o której mowa w ust. 1 pkt 1–4, prowadzi kierownik domu, a dokumentację, o której mowa w ust. 1 pkt 5, prowadzi lekarz pediatra.

3. Do książki ewidencji dzieci wpisuje się: imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce urodzenia, imiona i nazwiska rodziców oraz ich adres zamieszkania, imiona i nazwiska oraz adresy osób sprawujących faktyczną pieczę nad dzieckiem, datę przyjęcia dziecka oraz datę i przyczynę skreślenia z ewidencji, adres osób, którym dziecko zostało przekazane bądź adres i nazwę placówki, do której dziecko przeniesiono.

4. Do karty wyposażenia wpisuje się: imię i nazwisko dziecka, datę przybycia i opuszczenia placówki, bieliznę, odzież, obuwie i inne wyposażenie będące własnością dziecka w chwili przyjęcia do domu oraz otrzymane w czasie pobytu.

5. Dokumentacja osobista dziecka obejmuje: odpis skrócony aktu urodzenia, orzeczenie sądu, dokumenty meldunkowe, korespondencję w sprawach dziecka, wnioski i wskazania w zakresie opieki wychowawczej.

6. Dokumentacja medyczna dziecka obejmuje: książeczkę zdrowia dziecka, karty zdrowia dziecka, kartę uodpornienia, karty gorączkowe, kartę rozwoju psychomotorycznego dziecka oraz wyniki badań laboratoryjnych.

7. Realizację zadań zespołu wychowawczo-opiekuńczego, o których mowa w § 12 ust. 2, dokumentuje się w protokolarzu zespołu wychowawczo-opiekuńczego.

§ 17.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 17 września 2003 r. (poz. 1709)

Załącznik nr 1

WYKAZ
ZAKŁADÓW KARNYCH, PRZY KTÓRYCH ORGANIZUJE SIĘ DOMY DLA MATKI I DZIECKA

1. Zakład Karny Nr 1 w Grudziądzu – ul. Wybickiego 10/22.

2. Zakład Karny w Krzywańcu – gm. Nowogród Bobrzański.

Załącznik nr 2

NORMY NALEŻNOŚCI DLA DZIECI PRZEBYWAJĄCYCH W „DOMACH DLA MATKI I DZIECKA”

Uwagi:

1. Normy należności oraz okres używalności stanowią podstawę do określenia ilościowych i asortymentowych potrzeb „Domów dla matki i dziecka”.

2. Przedmioty wyszczególnione w pozycjach od 1 do 23 wydawane są w zależności od wieku i rozwoju fizycznego dziecka.

3. Przedmioty wyszczególnione w poz. 8, 9, 10, 16, 17, 20, 22, 23 z chwilą wydania stanowią własność użytkownika.