Na podstawie art. 252 § 1 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny (Dz. U. z 2001 r. Nr 75, poz. 802, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:

1) inne niż określone w ustawie z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny, zwany dalej „Kodeksem celnym”, wypadki, w których należności celne są zwracane lub umarzane;

2) tryb i warunki dokonywania zwrotu lub umorzenia;

3) termin, w którym może być złożony wniosek o zwrot lub umorzenie należności celnych.

§ 2.[Zwrot należności celnych] Należności celne są zwracane lub umarzane, gdy:

1) po zwolnieniu towarów niekrajowych objętych procedurą celną odprawy czasowej, z całkowitym lub częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, towary te zostały skradzione, a następnie odnalezione w stanie, w jakim znajdowały się w momencie kradzieży, przy czym nastąpiło to przed przewidywanym w pozwoleniu terminem zakończenia procedury odprawy czasowej;

2) towary, które ze względu na ich przeznaczenie zostały dopuszczone do obrotu z zastosowaniem środków taryfowych, o których mowa w art. 14 Kodeksu celnego, zostały skradzione, a następnie, nie później niż w okresie sześciu miesięcy, odnalezione w stanie, w jakim znajdowały się w momencie kradzieży;

3) niemożliwe jest otwarcie środka transportu, w którym znajdują się towary uprzednio dopuszczone do obrotu, i w związku z tym niemożliwe jest dokonanie jego rozładunku;

4) towary dopuszczone do obrotu zostały następnie objęte procedurą uszlachetniania biernego, w celu bezpłatnego usunięcia przez dostawcę usterek występujących w towarze, a kontrahent zagraniczny zdecydował się na zatrzymanie towarów i organ celny, który wydał pozwolenie na korzystanie z procedury uszlachetniania biernego, został o tym fakcie powiadomiony;

5) po zwolnieniu towarów dopuszczonych do obrotu stwierdzono, że w momencie zwolnienia towarów obowiązywał zakaz posiadania, rozpowszechniania lub obrotu takimi towarami;

6) towary dopuszczone do obrotu zostały następnie, za zgodą dyrektora izby celnej właściwej miejscowo dla urzędu celnego, w którym zostały zarejestrowane należności celne, bezpłatnie przekazane:

a) organizacjom społecznym lub jednostkom organizacyjnym statutowo powołanym do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej, pod warunkiem że będą przeznaczone do nieodpłatnej dystrybucji wśród osób potrzebujących, o ile przedmiotem przekazania są towary pierwszej potrzeby,

b) państwowym jednostkom organizacyjnym, gminom, organizacjom społecznym lub jednostkom organizacyjnym statutowo powołanym do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej, pod warunkiem że będą przeznaczone do bezpłatnego rozdania ofiarom klęski żywiołowej lub katastrofy albo oddania do dyspozycji ofiarom klęsk żywiołowych lub katastrofy i pozostaną własnością tych jednostek;

7) towary zostały dostarczone odbiorcy wskutek pomyłki kontrahenta zagranicznego;

8) towary okazały się nieprzydatne do użytku, przewidzianego przez osobę uprawnioną do korzystania z procedury celnej, z powodu oczywistej pomyłki w zamówieniu;

9) towary zostały dostarczone osobie korzystającej z procedury celnej po terminie dostawy przewidzianym w kontrakcie;

10) zastosowano retrospektywnie środki taryfowe, o których mowa w art. 13 § 3 pkt 2, 4 i 5 oraz w art. 14 § 2 Kodeksu celnego.

§ 3.[Warunki zwrotu] 1. Zwrot lub umorzenie należności celnych, z zastrzeżeniem ust. 2, jest dopuszczalne w wypadkach, o których mowa w § 2 w:

1) pkt 2 - gdy kontyngent taryfowy na towary nie został wyczerpany;

2) pkt 4 - gdy kontrahent zagraniczny nie nadesłał produktu zamiennego;

3) pkt 6 lit. a - gdy organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne statutowo powołane do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej są uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła, o którym mowa w art. 190²¹ § 1 pkt 1 Kodeksu celnego;

4) pkt 6 lit. b - gdy państwowe jednostki organizacyjne, gminy, organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne statutowo powołane do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej są uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła, o którym mowa w art. 190²³ § 1 pkt 1 Kodeksu celnego;

5) pkt 3, 5 i 7-9 - gdy towary zostały wywiezione poza polski obszar celny lub zostało im nadane jedno z przeznaczeń celnych, o których mowa w art. 248 § 3 Kodeksu celnego;

6) pkt 7 i 8 - gdy towary zostały wywiezione poza polski obszar celny do kontrahenta zagranicznego lub do osoby przez niego wskazanej.

2. Zwrot lub umorzenie należności celnych jest dopuszczalne w wypadkach, gdy towary, o których mowa w § 2 pkt 1-9, nie zostały użyte lub sprzedane przed nadaniem im nowego przeznaczenia celnego.

§ 4.[Warunki umorzenia] Należności celne mogą zostać umorzone w całości lub w części:

1) jeżeli nie ściągnięto ich w toku zakończonego postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego;

2) w wypadku zawarcia układu z dłużnikiem w postępowaniu układowym, w granicach przewidzianych w układzie.

§ 5.[Wniosek o dokonanie zwrotu lub umorzenia] 1. Wniosek o dokonanie zwrotu lub umorzenia należności celnych, zwany dalej „wnioskiem”, w wypadkach określonych w § 2 oraz w art. 246-248 Kodeksu celnego, powinien zostać sporządzony w dwóch egzemplarzach, według wzoru określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 252 § 2 Kodeksu celnego.

2. Wniosek o dokonanie umorzenia należności celnych, w całości lub w części, w wypadkach, o których mowa w § 4, powinien zostać sporządzony w dwóch egzemplarzach i zawierać w szczególności opis okoliczności uzasadniających wniosek. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające okoliczności w nim wskazane.

3. W wypadkach, o których mowa w § 4, umorzenie należności celnych może nastąpić również z urzędu.

4. Umorzenie należności celnych powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w takiej części, w jakiej zostały umorzone należności celne.

§ 6.[Termin złożenia wniosku] 1. Należności celne są zwracane lub umarzane, w wypadkach, o których mowa w § 2, na pisemny wniosek dłużnika złożony przed upływem roku, licząc od dnia powiadomienia dłużnika o tych należnościach.

2. Termin, o którym mowa w ust. 1, może ulec przedłużeniu, jeżeli dłużnik udowodni, że niezłożenie wniosku przed upływem roku od dnia powiadomienia go o tych należnościach było spowodowane nieprzewidzianymi okolicznościami lub działaniem siły wyższej.

§ 7.[Miejsce złożenia wniosku] 1. Wniosek powinien zostać złożony do dyrektora izby celnej za pośrednictwem naczelnika urzędu celnego, w którym zostały zarejestrowane należności celne.

2. Naczelnik urzędu celnego potwierdza przyjęcie wniosku na dwóch egzemplarzach, przy czym jeden egzemplarz zostaje zwrócony wnioskodawcy.

§ 8.[Oględziny towaru] 1. Jeżeli do sprawdzenia prawdziwości danych zawartych we wniosku oraz spełnienia wymogów określonych w § 2 i 3 oraz w art. 246 i 248 Kodeksu celnego konieczne jest przeprowadzenie oględzin towaru, dyrektor izby celnej, o którym mowa w § 7 ust. 1, występuje do naczelnika urzędu celnego właściwego ze względu na miejsce, w którym znajduje się towar, o przeprowadzenie tych oględzin.

2. Do wystąpienia, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć wniosek oraz inne dokumenty, niezbędne do sprawdzenia danych zawartych we wniosku.

§ 9.[Zwrot dokumentów] Naczelnik urzędu celnego właściwy ze względu na miejsce, w którym znajduje się towar, zwraca całość dokumentów, o których mowa w § 8 ust. 2, wraz z informacją o wyniku przeprowadzonych oględzin, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia, zgodnie z § 8 ust. 1.

§ 10.[Treść decyzji] Decyzja w sprawie zwrotu lub umorzenia należności celnych powinna, w zależności od okoliczności sprawy, zawierać również:

1) dane pozwalające na identyfikację towarów, których dotyczy zarejestrowana kwota należności celnych;

2) określenie przeznaczenia celnego, które zostanie nadane towarom;

3) numer pozwolenia na zniszczenie towarów albo objęcie towarów procedurą składu celnego;

4) stwierdzenie, że decyzja została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez wnioskodawcę warunku wywozu towaru, jego zniszczenia, objęcia w celu powrotnego wywozu procedurą tranzytu, składu celnego lub wprowadzenia do wolnego obszaru celnego albo nieodpłatnego przekazania, o którym mowa w § 2 pkt 6;

5) określenie terminu na dopełnienie warunku, o którym mowa w pkt 4;

6) zastrzeżenie, że decyzja została wydana pod warunkiem dostarczenia przez wnioskodawcę do organu celnego, o którym mowa w § 7 ust. 1, karty 1A i 3 dokumentu SAD albo protokołu zniszczenia, potwierdzających, że warunek ten został dopełniony;

7) określenie terminu na dopełnienie warunku, o którym mowa w pkt 6.

§ 11.[Terminy na dopełnienie warunków] Terminy na dopełnienie warunków, o których mowa w § 10 pkt 4 i 6, nie mogą przekroczyć 2 miesięcy od dnia doręczenia dłużnikowi decyzji o zwrocie lub umorzeniu należności celnych.

§ 12.[Zakaz przekazywania towaru] W wypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1-3, 5-9 i w art. 248 Kodeksu celnego, do dnia wydania decyzji w sprawie zwrotu lub umorzenia należności celnych towar, którego dotyczy wniosek, nie może bez uprzedniej zgody dyrektora izby celnej, o którym mowa w § 7 ust. 1, zostać przekazany w inne miejsce niż to, które zostało wskazane we wniosku.

§ 13.[Wysokość zwrotu] Jeżeli przedmiotem wywozu, zniszczenia, objęcia w celu powrotnego wywozu procedurą tranzytu, składu celnego lub wprowadzenia do wolnego obszaru celnego albo nieodpłatnego przekazania, o którym mowa w § 2 pkt 6, jest towar stanowiący jedynie część ilości towaru uprzednio objętego zgłoszeniem celnym, zwrotowi lub umorzeniu podlega tylko kwota należności celnych przypadająca od tej części towaru.

§ 14.[Wejście w życie] [1] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.²⁾