Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2004-05-01 do 2008-12-24
Wersja archiwalna od 2004-05-01 do 2008-12-24
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 19 grudnia 2002 r.
w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2004 r., Nr 84, poz. 793)
Na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. Nr 63, poz. 634 i Nr 128, poz. 1408 oraz z 2002 r. Nr 135, poz. 1145 i Nr 166, poz. 1362) zarządza się, co następuje:
§ 1.Rozporządzenie określa:
1) wykaz grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby;
2) wykaz przetworów grzybowych dopuszczonych do obrotu;
3) organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej właściwe do nadawania i pozbawiania uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy oraz warunki i tryb uzyskiwania tych uprawnień;
4) wykaz prac, przy których powinny być zatrudnione osoby posiadające uprawnienia klasyfikatora grzybów lub grzyboznawcy.
§ 2.Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do wprowadzanych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej grzybów uprawnych i rosnących w warunkach naturalnych, świeżych i suszonych, oraz przetworów grzybowych znajdujących się w obrocie na terytorium któregokolwiek z państw członkowskich Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska.
§ 3.Grzyby dopuszczone do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo środków spożywczych zawierających grzyby, świeże lub suszone, obejmują:
1) grzyby uprawne;
2) grzyby rosnące w warunkach naturalnych.
§ 5.1. Grzyby świeże, o których mowa w § 3 pkt 2, są dopuszczane do obrotu, jeżeli:
1) są jednego gatunku, z wyjątkiem grzybów, które mogą być użyte do produkcji przetworów, o których mowa w ust. 4-6 części B załącznika nr 2 do rozporządzenia;
2) nie są rozdrobnione, z wyjątkiem podzielonych jeden raz wzdłuż osi ich trzonów, a także nie mogą to być wyłącznie trzony lub trzony oddzielone od kapeluszy w ilości przekraczającej liczbę kapeluszy;
3) [3] nie wykazują zmian organoleptycznych;
4) [4] nie wykazują zapleśnienia;
5) [5] nie występują żywe larwy lub kanaliki po larwach muchówek, a ilość grzybów zaczerwionych pierwotnie nie przekracza 5 % (m/m) partii grzybów;
6) [6] zawartość zanieczyszczeń organicznych (ściółka, mech, igliwie) nie przekracza 0,3 % (m/m);
7) [7] zawartość zanieczyszczeń mineralnych nie przekracza 1 % (m/m);
8) nie zawierają zanieczyszczeń organicznych pochodzenia zwierzęcego (odchody).
1a. [8] Do wymagań odnoszących się do pieczarek uprawnych (hodowlanych) przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta w postaci świeżej stosuje się przepisy rozporządzenia Komisji Nr 982/2002 z dnia 7 czerwca 2002 r. ustanawiającego normy rynkowe dla pieczarek hodowlanych (agaricus) (Dz. Urz. WE L 150 z 08.06.2002).
2. Grzyby suszone, o których mowa w § 3 pkt 2, są dopuszczane do obrotu, jeżeli:
1) są jednego gatunku w postaci całych owocników, kapeluszy lub krajanki;
2) [9] zaczerwienie pierwotne nie przekracza 5 % (m/m);
3) [10] nie stwierdza się zapleśnienia oraz obecności szkodników żywności;
4) zawilgocenie nie przekracza 12%;
5) [11] zawartość zanieczyszczeń mineralnych nie przekracza 1 % (m/m);
6) [12] zawartość zanieczyszczeń organicznych nie przekracza 0,3 % (m/m);
7) [13] nie zawierają zanieczyszczeń organicznych pochodzenia zwierzęcego (odchody).
§ 6.Grzyby świeże i przetwory grzybowe dopuszczone do obrotu lub do produkcji środków spożywczych zawierających w swoim składzie grzyby muszą spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących:
1) maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu żywności albo na ich powierzchni;
2) najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości zanieczyszczeń chemicznych, biologicznych, produktów leczniczych, a także skażeń promieniotwórczych w roślinach, u zwierząt, w tkankach lub narządach zwierząt po uboju i w środkach spożywczych pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia.
§ 7.1. Dopuszczenie do obrotu i przetwórstwa grzybów świeżych rosnących w warunkach naturalnych, przedstawionych do oceny, klasyfikator grzybów lub grzyboznawca potwierdza atestem na grzyby świeże, wydanym według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia, z zastrzeżeniem § 5 ust. 1.
2. Dopuszczenie do obrotu rosnących w warunkach naturalnych grzybów suszonych grzyboznawca potwierdza atestem na grzyby suszone, wydanym według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 [14] do rozporządzenia, z zastrzeżeniem § 5 ust. 2.
§ 8.Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie przetwórstwa grzybów, zwani dalej „zakładami przetwórczymi”, są zobowiązani:
1) posiadać odpowiednie do zamierzonego profilu produkcji wyposażenie techniczne;
2) zatrudniać osoby posiadające uprawnienia grzyboznawcy przy następujących pracach:
a) dokonywaniu oceny grzybów świeżych i suszonych przeznaczonych do produkcji przetworów grzybowych i środków spożywczych zawierających w swoim składzie grzyby oraz przetworów grzybowych, w zakresie, o którym mowa w § 7 ust. 1 i 2,
b) nadzorze nad procesem technologicznym przetwórstwa grzybów,
c) wydawaniu atestów na rosnące w warunkach naturalnych grzyby suszone i grzyby świeże.
§ 9.1. Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie skupu grzybów świeżych rosnących w warunkach naturalnych, zwani dalej „punktami skupu grzybów”, obowiązani są spełniać w szczególności następujące wymagania w zakresie warunków sanitarnych i wyposażenia:
1) prowadzić skup grzybów w wydzielonym do tego celu pomieszczeniu, które jest czyste, przewiewne i bez obcych zapachów oraz zabezpieczone przed dostępem insektów i gryzoni, o ścianach białkowanych lub pomalowanych jasnymi kolorami;
2) podłoga pomieszczenia musi być równa i utwardzona, łatwo zmywalna, umożliwiająca utrzymanie higieny;
3) punkt skupu jest wyposażony w szczególności w:
a) wagi i skrzynki - utrzymywane we właściwym stanie technicznym i sanitarnym,
b) pojemniki na odpady zabezpieczone przed dostępem insektów i gryzoni,
c) sprzęt do utrzymania higieny osobistej - zbiornik z wodą do picia, mydło, ręcznik,
d) sprzęt do utrzymania czystości pomieszczenia.
2. Punkty skupu grzybów oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie targowisk są zobowiązani zatrudniać osoby posiadające uprawnienia klasyfikatora grzybów przy dokonywaniu oceny grzybów świeżych rosnących w warunkach naturalnych oraz wydawania atestów, o których mowa w § 7 ust. 1.
§ 10.Skup grzybów suszonych jest prowadzony przez zakłady przetwórcze. Punkty skupu grzybów mogą skupować grzyby suszone, jeżeli zatrudniają grzyboznawcę.
§ 11.1. Grzyby świeże rosnące w warunkach naturalnych wolno sprzedawać w placówkach handlowych lub na targowiskach pod warunkiem:
1) uzyskania atestu, o którym mowa w § 7 ust. 1;
2) umieszczenia w miejscu sprzedaży informacji o gatunku grzybów oraz nazwiska i adresu sprzedawcy.
2. Dopuszcza się do sprzedaży w placówkach handlowych lub na targowiskach rosnące w warunkach naturalnych grzyby suszone, które uzyskały atest, o którym mowa w § 7 ust. 2, w opakowaniach jednostkowych oznakowanych w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, zwanej dalej „ustawą”.
3. Zakłady żywienia zbiorowego nie mogą używać do przygotowania potraw rosnących w warunkach naturalnych grzybów suszonych lub grzybów świeżych, jeżeli grzyby te nie posiadają atestu, o którym mowa w § 7 ust. 1 i 2.
§ 12.Grzyby świeże z punktów skupu oraz przetwory grzybowe i artykuły spożywcze zawierające w swoim składzie grzyby mogą być przewożone środkami transportu spełniającymi wymagania sanitarne, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 37 ust. 2 ustawy.
§ 13.Grzyby uprawne i rosnące w warunkach naturalnych, świeże i suszone, oraz przetwory grzybowe pochodzące z państw niebędących członkami Unii Europejskiej, objęte wykazami określonymi w załącznikach nr 1 i nr 2 do rozporządzenia, wprowadzane na polski obszar celny muszą spełniać wymagania określone w § 5-7.
§ 14.Uprawnienia klasyfikatora grzybów nadają państwowi wojewódzcy inspektorzy sanitarni.
§ 15.Uprawnienia klasyfikatora grzybów może uzyskać osoba, która:
1) jest pełnoletnia;
2) ukończyła co najmniej gimnazjum;
3) ukończyła kurs specjalistyczny dla kandydatów na klasyfikatorów grzybów;
4) zdała egzamin przed komisją egzaminacyjną powołaną przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
§ 16.Uprawnienia grzyboznawcy nadaje Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Poznaniu działający z upoważnienia Głównego Inspektora Sanitarnego.
§ 17.Uprawnienia grzyboznawcy może uzyskać osoba, która:
1) jest pełnoletnia;
2) [15] posiada co najmniej wykształcenie średnie;
3) ukończyła kurs specjalistyczny dla kandydatów na grzyboznawców;
4) zdała egzamin przed komisją egzaminacyjną powołaną przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu.
§ 18.1. Kursy specjalistyczne dla kandydatów na klasyfikatorów grzybów oraz na grzyboznawców mogą być prowadzone przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub inne podmioty w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.
2. Kursy, o których mowa w ust. 1, obejmują część teoretyczną i zajęcia praktyczne.
3. Ramowy program kursu specjalistycznego dla kandydatów na klasyfikatorów grzybów określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
4. Ramowy program kursu specjalistycznego dla kandydatów na grzyboznawców określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.
§ 19.1. Egzamin na klasyfikatora grzybów przeprowadza komisja egzaminacyjna w składzie: przewodniczący komisji i co najmniej dwóch członków komisji, powoływanych przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
2. Egzamin, o którym mowa w ust. 1, składa się z części praktycznej, obejmującej określenia przynależności gatunkowej grzybów oraz z części teoretycznej, obejmującej test pisemny.
3. Z przebiegu egzaminu komisja egzaminacyjna sporządza protokół, który podpisuje przewodniczący i członkowie komisji; protokoły komisji przechowywane są łącznie z ewidencją, o której mowa w § 23.
4. Osoba, która zdała egzamin, otrzymuje świadectwo potwierdzające uzyskanie uprawnienia klasyfikatora grzybów, którego wzór określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.
§ 20.1. Egzamin na grzyboznawcę przeprowadza komisja egzaminacyjna w składzie: przewodniczący komisji i co najmniej dwóch członków komisji, powoływanych przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu.
2. Egzamin, o którym mowa w ust. 1, składa się z części praktycznej, obejmującej określenia przynależności gatunkowej grzybów świeżych i suszonych oraz z części teoretycznej, obejmującej test pisemny.
3. Z przebiegu egzaminu komisja egzaminacyjna sporządza protokół, który podpisuje przewodniczący i członkowie komisji; protokoły komisji przechowywane są łącznie z ewidencją, o której mowa w § 23.
4. Osoba, która zdała egzamin, otrzymuje świadectwo potwierdzające uzyskanie uprawnienia grzyboznawcy, którego wzór określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.
§ 21.Główny Inspektor Sanitarny może wyrazić zgodę na uzyskanie uprawnień, o których mowa w § 15 i 17, przez osoby niespełniające wymagań w zakresie wykształcenia określonych w § 15 pkt 2 i § 17 pkt 2, jeżeli osoby te posiadają co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe przy skupie lub przetwórstwie grzybów i przetworów grzybowych.
§ 22.Warunki odbywania kursu specjalistycznego, o którym mowa w § 15 pkt 3 oraz § 17 pkt 3, i składania egzaminu, o którym mowa w § 15 pkt 4 oraz § 17 pkt 4, określają umowy zawarte z osobami ubiegającymi się o odpowiednie uprawnienia albo z pracodawcami tych osób.
§ 23.Ewidencję osób, które uzyskały uprawnienia klasyfikatora grzybów, prowadzą i przechowują stacje sanitarno-epidemiologiczne, w których uprawnienia te zostały nadane, a ewidencję osób, które uzyskały uprawnienie grzyboznawcy - Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu.
§ 24.Uprawnienia klasyfikatora grzybów lub grzyboznawcy uzyskane na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność.
§ 25.W sprawach dotyczących wniosków obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej ubiegających się o uznanie uprawnień klasyfikatora grzybów lub grzyboznawcy mają zastosowanie przepisy art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 2002 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności (Dz. U. Nr 71, poz. 655).
§ 26.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z tym że przepisy § 2 oraz § 25 stosuje się z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.2)
|
1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 93, poz. 833).
2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 18 sierpnia 1993 r. w sprawie wykazu grzybów jadalnych, wymagań technologicznych ich przetwarzania i obrotu oraz nadawania uprawnień w zakresie grzyboznawstwa (Dz. U. Nr 79, poz. 374 oraz z 1996 r. Nr 12, poz. 73), które utraciło moc z dniem 1 stycznia 2003 r. na podstawie art. 59 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. Nr 63, poz. 634 i Nr 128, poz. 1408 oraz z 2002 r. Nr 135, poz. 1145 i Nr 166, poz. 1362).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 19 grudnia 2002 r. (poz. 178)
Załącznik nr 1
WYKAZ GRZYBÓW DOPUSZCZONYCH DO OBROTU LUB PRODUKCJI PRZETWORÓW GRZYBOWYCH ALBO ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH ZAWIERAJĄCYCH W SWOIM SKŁADZIE GRZYBY
1) borowik szlachetny (prawdziwek wszystkie odmiany) - Boletus edulis Bull ex Fr.;
2) koźlarz babka (wszystkie odmiany) - Leccinum scabrum (Bull) S. F. Gray.;
3) koźlarz grabowy - Leccinum griseum (Quel.) Sing.;
4) koźlarz czerwony (wszystkie odmiany) - Leccinum aurantiacum (Bull.) S. F. Gray;
5) maślak pstry - Suillus variegatus (Swartz) O. Kuntze;
6) maślak sitarz - Suillus (L. ex Fr.) bovinus O. Kuntze;
7) maślak ziarnisty - Suillus granulatus (L.) O. Kuntze;
8) maślak zwyczajny - Suillus luteus (L.) S. F. Gray;
9) maślak żółty - Suillus grevillei (Klotzsch) Sing. Klotzsch;
10) piaskowiec kasztanowaty - Gyroporus castaneus (Bull.) Quel;
11) piaskowiec modrzak - Gyroporus cyanescens (Bull.) Quel;
12) podgrzybek brunatny - Xerocomus badius (Fr.) Kuhn ex Gilb;
13) podgrzybek zajączek - Xerocomus subtomentosus (L.) Quel;
14) podgrzybek złotawy - Xerocomus chrysenteron (Bull.) Quel;
15) czubajka kania - Macrolepiota procera (Soop.) Sing;
16) dwupierścieniak cesarski - Catathelasma imperiale (Fr.) Sing;
17) gąska zielonka - Tricholoma flavovirens (Pers.) Lund ex Nannf;
18) kolczak obłączasty - Hydnum repandum L;
19) lejkowiec dęty - Craterellus cornucopioides (L.) Pers;
20) lejkówka wonna - Clitocybe odora (Bull.) Kummer;
21) mleczaj rydz - Lactarius deliciosus Fr;
22) mleczaj smaczny - Lactarius volemus Fr;
23) opieńki - Armillaria mellea sensu lato (Vahl. in. Fl. Dan.) P. Karst., Syn. Armillaria (Fr.: Fr) Staude, Syn. Armillaria mellea comple, tylko młode owocniki;
24) pieczarka dwuzarodnikowa - Agaricus bisporus (Lange) Sing. Imbach, z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
25) pieczarka lśniąca - Agaricus silvaticus Schaeff., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
26) pieczarka ogrodowa - Agaricus hortensis (Cooke) Pil., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
27) pieczarka polna - Agaricus campestris (L.) Fr., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
28) pieczarka szlachetna - Agaricus bitorquis (Quel) Sacc., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
29) pieczarka zaroślowa - Agaricus silvicola (Vitt.) Sacc., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały;
30) pieprznik jadalny (kurka) - Cantharellus cibarius Fr;
31) płachetka kołpakowa - Rozites caperata (Pers. ex Fr.) P. Karst;
32) twardzioszek przydrożny - Marasmius oreades (Bolt.) Fr;
33) boczniak ostrygowaty - Pleurotus ostreatus (Jacq.) Kummer;
34) twardziak (Shii - take) - Lentinus edodes (Berck.) Singer, Syn. Lentinula edodes (Berk.), Pegler;
35) łuskwiak nameko - Pholiota nameko (T. Ito) S. Ito et Imai Syn. Collybia nameko T. Ito Pholiota gultinosa Kawam. Kuehneromyces nameko (t. Ito) S. Ito;
36) pochwiak pochwiasty - Volvariella volvacea (Bull. Ex Fr.) Sing. Syn. Volvaria volvacea (Bull.) Sacc;
37) trufla letnia - Tuber aestivum Vitt;
38) trufla zimowa - Tuber brumale Pico & Vitt;
39) trufla czarnozarodnikowa - Tuber melanosporum Vitt;
40) trzęsak morszczynowaty - Tremella fuciformis Berk.;
41) ucho bzowe - Hirneola auricula-judae (Bull. Ex St. Amans) Berk. Syn. Auricularia auricula-judae (Bull.) West. Auricularia auricula (L. ex Hooker) Underwood;
42) uszak gęstowłosy - Auricularia polytricha (Mont.) Sacc. Syn. Hirneola polytricha Mont.
Załącznik nr 2
WYKAZ PRZETWORÓW GRZYBOWYCH DOPUSZCZONYCH DO OBROTU
A. Półprodukty:
1. Grzyby blanszowane, stanowiące półprodukt nietrwały, jeżeli:
1) do ich sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) zostały zblanszowane i umieszczone w zalewie słono-kwaśnej o pH około 5 i do 10% NaCI;
3) przy przechowywaniu i transporcie zachowana jest temperatura od 2°C do 4°C.
2. Grzyby mrożone, jeżeli:
1) do sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz
2) zostały poddane działaniu temperatury przynajmniej -30°C.
3. Grzyby w solance, jeżeli:
1) do ich sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych, wymienionych w pkt 1-14,17, 21-24, 28, 30-31, 33-39, 41 i 42 załącznika nr 1 do rozporządzenia;
2) zostały zblanszowane i utrwalone w solance o stężeniu:
- grzyby leśne, pieczarki - nie mniejszym niż 20%.
4. Grzyby suszone w postaci całych owocników, samych kapeluszy lub krajanki, płatków, grysiku lub mączki, sporządzone z kapeluszy łącznie z trzonami, których liczba nie może przekraczać liczby kapeluszy, jeżeli:
1) do ich sporządzenia użyto jednego z następujących gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia pkt 1-24, 28, 30, 33, 34, 40-42 oraz
2) nie zawierają więcej niż 12% wody.
5. Grzyby suszone w postaci mączki wielogatunkowej, jeżeli przemiał każdego gatunku był prowadzony oddzielnie, a mieszanie nastąpiło bezpośrednio przed wprowadzeniem do obrotu.
B. Produkty:
1. Grzyby duszone w tłuszczu w postaci całych owocników lub pokrojonych na połówki, ćwiartki lub plastry, jeżeli:
1) do ich sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych, mrożonych albo grzybów w solance lub blanszowanych albo mieszaniny nie więcej niż trzech gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) zostały umieszczone w hermetycznych opakowaniach i poddane sterylizacji lub mrożeniu w temperaturze około -40°C do -35°C w opakowaniu szczelnym.
2. Ekstrakt grzybowy, stanowiący płynny wyciąg o zawartości suchej masy minimum 7%, jeżeli:
1) do jego sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 rozporządzenia lub grzybów mrożonych albo grzybów suszonych;
2) został utrwalony termicznie.
3. Koncentrat grzybowy, stanowiący zagęszczony wyciąg o zawartości suchej masy minimum 24%, jeżeli:
1) do jego sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia lub grzybów mrożonych albo grzybów suszonych oraz
2) został utrwalony termicznie.
4. Grzyby kwaszone, jeżeli:
1) produkt mało trwały:
a) do jego sporządzenia użyto jednego z następujących gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia pkt 1-14,16-18, 21-23, 30, 31 i 33 oraz
b) zostały utrwalone na drodze fermentacji mlekowej;
2) produkt trwały:
- utrwalony na drodze pasteryzacji.
5. Grzyby marynowane, jeżeli:
1) do ich sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych, mrożonych albo grzybów w solance lub blanszowanych po odsoleniu albo mieszaniny nie więcej niż trzech gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) zostały zakwaszone kwasem octowym lub cytrynowym albo mieszaniną tych kwasów o stężeniu nie wyższym niż 1,5% w przeliczeniu na kwas octowy do poziomu pH przynajmniej 5,4;
3) zostały poddane pasteryzacji.
6. Grzyby sterylizowane, jeżeli:
1) do ich sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych, mrożonych albo mieszaniny nie więcej niż trzech gatunków grzybów świeżych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia albo grzybów w solance lub grzybów blanszowanych po odsoleniu;
2) zostały umieszczone w hermetycznych opakowaniach i poddane działaniu temperatury 120°C-122°C.
7. Inne przetwory grzybowe, jeżeli do ich sporządzenia użyto jednego z gatunków grzybów świeżych lub mieszaniny trzech gatunków grzybów wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia lub półproduktów.
Załącznik nr 3
Załącznik nr 4
Załącznik nr 5
RAMOWY PROGRAM KURSU SPECJALISTYCZNEGO DLA KANDYDATÓW NA KLASYFIKATORÓW GRZYBÓW
Cel kursu:
Przekazanie kandydatom na klasyfikatorów grzybów świeżych rosnących w warunkach naturalnych niezbędnej wiedzy, która jest wymagana do egzaminu.
Czas trwania kursu -............ godzin.
Program szczegółowy
1. Podstawowe wiadomości o grzybach kapeluszowych:
1) środowisko oraz warunki rozwoju grzybów;
2) rola grzybów w świecie roślinnym i zwierzęcym;
3) sezonowość owocowania grzybów;
4) budowa owocnika grzyba kapeluszowego, cechy makro- i mikroskopowe, cechy organoleptyczne;
5) podstawy podziału systematycznego grzybów.
2. Charakterystyka dopuszczonych do obrotu grzybów uprawnych i rosnących w warunkach naturalnych - zgodnie z obowiązującymi przepisami.
3. Grzyby jadalne niedopuszczone do obrotu - przyczyny ich niedopuszczenia.
4. Grzyby trujące i zatrucia grzybami:
1) omówienie gatunków grzybów będących najczęstszą przyczyną zatruć oraz podobnych do nich gatunków jadalnych;
2) podział zatruć ze względu na zasady działania toksyn,
5. Podstawy prawne dotyczące sprawowania nadzoru przez organy urzędowej kontroli żywności:
1) ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia wraz z aktami wykonawczymi;
2) ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
3) przepisy dotyczące opakowań jednostkowych.
6. Polskie normy dotyczące grzybów świeżych.
7. Ocena grzybów świeżych:
1) cechy dyskwalifikujące;
2) klasa jakości;
3) warunki przechowywania i transportu.
8. Wymagania sanitarne dotyczące punktów skupu grzybów.
9. Sprawowanie nadzoru sanitarnego nad:
1) targowiskową sprzedażą rosnących w warunkach naturalnych grzybów świeżych i przetworów grzybowych;
2) grzybami i przetworami grzybowymi znajdującymi się w obrocie;
3) grzybami w zakładach żywienia zbiorowego.
10. Ćwiczenia - wystawianie atestów na grzyby świeże przeznaczone do:
1) przetwórstwa;
2) obrotu.
11. Seminarium - powtórzenie przekazywanego materiału.
Załącznik nr 6
RAMOWY PROGRAM KURSU SPECJALISTYCZNEGO DLA KANDYDATÓW NA GRZYBOZNAWCÓW
Cel kursu:
Przekazanie kandydatom na grzyboznawców niezbędnej wiedzy, która jest wymagana do egzaminu.
Czas trwania kursu -................ godzin.
Program szczegółowy
1. Podstawowe wiadomości o grzybach kapeluszowych:
1) środowisko oraz warunki rozwoju grzybów;
2) rola grzybów w świecie roślinnym i zwierzęcym;
3) sezonowość owocowania grzybów.
2. Warunki zbioru ze stanu naturalnego.
3. Budowa grzybów kapeluszowych.
4. Podstawy podziału systematycznego grzybów.
5. Zbiór i oznaczenia zebranych gatunków rosnących w warunkach naturalnych.
6. Omówienie grzybów dopuszczonych do obrotu - uprawnych i rosnących w warunkach naturalnych.
7. Ćwiczenia:
1) zbiór i oznaczanie zebranych gatunków grzybów świeżych rosnących w warunkach naturalnych w terenie;
2) posługiwanie się kluczami i atlasami.
8. Grzyby podlegające ochronie prawnej i grzyby zagrożone.
9. Skład chemiczny grzybów.
10. Wartości odżywcze, strawność i przyswajalność przez organizm ludzki grzybów.
11. Uprawa grzybów - metody, trendy.
12. Produkcja pieczarki blanszowanej, mrożonej, marynowanej.
13. Produkcja podłoża do uprawy pieczarki.
14. Skażenia promieniotwórcze grzybów.
15. Podstawowe wiadomości z zakresu mikrobiologii i zanieczyszczeń chemicznych żywności, higieny produkcji i wymagań mikrobiologicznych dla grzybów i przetworów grzybowych.
16. Obowiązujące przepisy prawne krajowe dotyczące:
1) rozporządzenia dotyczącego grzybów dopuszczonych do obrotu, środków spożywczych zawierających grzyby, przetworów grzybowych oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy;
2) dozwolonych substancji dodatkowych, które mogą być stosowane do żywności;
3) maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności.
17. Omówienie przetwórstwa grzybów:
1) półprodukty: grzyby solone, grzyby blanszowane;
2) półprodukty gotowe: grzyby suszone, grzyby marynowane, grzyby sterylizowane;
3) produkty zawierające w swoim składzie grzyby: sałatki, lecza, sosy, koncentraty.
18. Zajęcia praktyczne - zwiedzanie zakładu przetwórstwa grzybów.
19. Przetwórstwo grzybów rosnących w warunkach naturalnych.
20. Ćwiczenia:
1) identyfikacja i segregacja grzybów suszonych;
2) wystawianie atestów na grzyby świeże i suszone.
21. Wymagania sanitarne dotyczące punktów skupu grzybów.
22. Zasady nadzoru organów urzędowej kontroli żywności nad sprzedażą grzybów świeżych, suszonych i przetworów grzybowych na targowiskach i w obrocie.
23. Zatrucia grzybami na tle zatruć pokarmowych w kraju. Epidemiologia zatruć grzybami - podział zatruć ze względu na mechanizm działania toksyn:
1) zatrucia cytotropowe;
2) zatrucia neurotropowe;
3) zatrucia gastryczne;
4) zatrucia nieswoiste.
24. Ćwiczenia - określanie przynależności gatunkowej grzybów świeżych na podstawie zarodników - analiza mikroskopowa.
25. Identyfikacja i segregacja grzybów suszonych.
26. Ćwiczenia - określanie przynależności gatunkowej rosnących w warunkach naturalnych grzybów suszonych.
27. Podstawy prawne dotyczące sprawowania nadzoru przez organy urzędowej kontroli żywności:
1) ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia wraz z aktami wykonawczymi;
2) ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
28. Powtórzenie materiału kursu.
29. Projekcja filmu, np. „Zatrucia grzybami”.
Załącznik nr 7
Załącznik nr 8
[1] Załącznik nr 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[2] Załącznik nr 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[3] § 5 ust. 1 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[4] § 5 ust. 1 pkt 4 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[5] § 5 ust. 1 pkt 5 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[6] § 5 ust. 1 pkt 6 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[7] § 5 ust. 1 pkt 7 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[8] § 5 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[9] § 5 ust. 2 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[10] § 5 ust. 2 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[11] § 5 ust. 2 pkt 5 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[12] § 5 ust. 2 pkt 6 dodany przez § 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[13] § 5 ust. 2 pkt 7 dodany przez § 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[14] Załącznik nr 4 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.
[15] § 17 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz.U. Nr 84, poz. 793). Zmiana weszła w życie 1 maja 2004 r.