Na podstawie art. 176 Kodeksu karnego wykonawczego zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa szczegółowy zakres praw i obowiązków kuratorów sądowych, stowarzyszeń, organizacji, instytucji oraz osób, którym powierzono sprawowanie dozoru, a także zasady i tryb wykonywania dozoru stosowanego w związku z orzeczonymi karami, środkami karnymi, zabezpieczającymi i profilaktycznymi oraz tryb wyznaczania przedstawicieli przez stowarzyszenia, organizacje i instytucje.

§ 2.[Powierzenie kuratorowi sądowemu sprawowania dozoru] Powierzenie kuratorowi sądowemu sprawowania dozoru powinno nastąpić bezzwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia albo od dnia zwrotu akt sądowi l instancji lub otrzymania orzeczenia do wykonania.

§ 3.[Obowiązki kuratora] 1. Kurator sądowy po objęciu dozoru powinien:

1) zaznajomić się z aktami sprawy karnej i innymi niezbędnymi źródłami informacji o skazanym,

2) zaznajomić się z przebiegiem dotychczasowych dozorów i nadzorów wykonywanych przez kuratorów rodzinnych,

3) nawiązać pierwszy kontakt ze skazanym nie później niż w ciągu 7 dni od daty wpływu prawomocnego orzeczenia do zespołu kuratorskiej służby sądowej,

4) pouczyć skazanego o prawach i obowiązkach wynikających z okresu próby i dozoru oraz omówić sposób i terminy ich realizacji,

5) udzielić skazanemu pomocy w rozwiązywaniu problemów adaptacyjnych i życiowych,

6) nawiązać kontakt z rodziną i środowiskiem skazanego.

2. W przypadku orzeczonego dozoru wobec sprawcy przestępstwa popełnionego w stanie ograniczonej poczytalności lub w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego kurator sądowy powinien nadto:

1) zaznajomić się, w zakresie dostępnym, z wynikami leczenia, terapii lub rehabilitacji skazanego oraz wskazówkami dotyczącymi przebiegu dozoru,

2) podjąć działania, aby skazany przestrzegał zaleceń lekarskich bądź innych specjalistów z zakresu terapii i rehabilitacji,

3) utrzymywać kontakt z osobami prowadzącymi leczenie, terapie lub inne formy specjalistycznego oddziaływania,

4) konsultować, nie rzadziej niż co 3 miesiące, sposób prowadzenia dozoru ze specjalistami, o których mowa w pkt 2.

3. Przebieg dozoru i podejmowane na bieżąco czynności kurator sądowy dokumentuje w karcie czynności dozoru, prowadzonej osobno dla każdego dozorowanego, w której zapisuje datę i miejsce czynności, rodzaj czynności, w tym uzyskane dokumenty i informacje, źródła informacji oraz własne uwagi i zamierzenia w zakresie sprawowania dozoru.

§ 4.[Sprawozdanie z objęcia i zakończenia dozoru] 1. Kurator sądowy składa sądowi pierwsze sprawozdanie z objęcia dozoru, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia nawiązania kontaktu ze skazanym, kolejne zaś sprawozdania z przebiegu dozoru – na żądanie sądu.

2. W sprawozdaniu z objęcia dozoru należy przedstawić diagnozę środowiskową, zamierzenia readaptacyjne, metody prowadzenia dozoru i kontroli zachowania skazanego, warunki osobiste i bytowe skazanego oraz jego stosunek do dozoru i obowiązków okresu próby, a także określić możliwości i przeszkody ich realizacji oraz podać źródła informacji o skazanym.

3. W sprawozdaniu z zakończenia dozoru należy opisać jego przebieg, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji planu pracy z dozorowanym, oceny wykonania obowiązków i postawy dozorowanego w okresie próby.

§ 5.[Uprawnienia kuratora] Kurator sądowy, wykonując swoje obowiązki w zakresie powierzonego mu dozoru, ma prawo do:

1) żądania niezbędnych informacji od skazanego oraz wzywania go do osobistego stawienia się w wyznaczonym terminie w siedzibie sądu,

2) zapoznawania się z aktami sprawy karnej skazanego oraz innymi źródłami informacji o skazanym, będącymi w posiadaniu organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz zakładów pracy lub innych pracodawców, szkół i organizacji społecznych w zakresie niezbędnym do efektywnego sprawowania dozoru.

§ 6.[Pozostałe obowiązki kuratora] 1. Do obowiązków sądowego kuratora zawodowego należy ponadto:

1) kontrolowanie prawidłowości i efektywności sprawowania dozorów oraz innych czynności zleconych sądowym kuratorom społecznym, przedstawicielom stowarzyszeń, organizacji i instytucji oraz osobom godnym zaufania, a ponadto w uzasadnionych przypadkach zgłaszanie sądowi potrzeby wystąpienia do organu statutowego stowarzyszenia, organizacji lub instytucji z wnioskiem o zmianę przedstawiciela wyznaczonego do wykonywania czynności związanych z dozorem,

2) udzielanie pomocy kuratorom społecznym i innym osobom sprawującym dozory, zwłaszcza poprzez udzielanie instruktażu w zakresie metod i form pracy oraz organizowanie szkolenia dla tych osób,

3) pozyskiwanie osób do sprawowania funkcji sądowego kuratora społecznego,

4) informowanie kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej o nieprawidłowym sprawowaniu funkcji przez sądowego kuratora społecznego oraz organów nadrzędnych stowarzyszeń, organizacji i instytucji o sposobie sprawowania dozoru przez ich przedstawicieli,

5) przygotowanie odpowiednio uzasadnionych wniosków w sprawie zmiany orzeczenia sądu i dołączenie do nich akt dozoru i innych stosownych dokumentów,

6) uczestnictwo w posiedzeniach sądu, dotyczących osób znajdujących się pod dozorem,

7) zawiadamianie sądu o przestrzeganiu przez skazanego porządku prawnego uzasadniającego rozważenie celowości uznania orzeczonych środków karnych za wykonane,

8) sprawowanie dozorów, zwłaszcza w sprawach trudnych lub wymagających bezzwłocznego podjęcia czynności,

9) bezzwłoczne zawiadomienie sądu o zaistnieniu okoliczności uzasadniających rozważenie celowości ponownego umieszczenia w zakładzie leczenia odwykowego lub w zakładzie karnym skazanego skierowanego uprzednio na leczenie ambulatoryjne lub rehabilitację w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej,

10) sygnalizowanie jednostkom nadrzędnym organów i instytucji państwowych, organów samorządu terytorialnego oraz organom statutowym stowarzyszeń i organizacji przypadków bezzasadnej odmowy udzielenia kuratorowi sądowemu żądanej pomocy.

§ 7.[Informacje przekazywane kuratorowi zawodowemu przez kuratora społecznego] Sądowy kurator zawodowy od sądowego kuratora społecznego przyjmuje i analizuje, pod kątem potrzeby stosownego wykorzystania, informacje o okolicznościach wymagających podjęcia czynności, do których uprawniony jest sądowy kurator zawodowy, w szczególności w zakresie:

1) wystąpienia z wnioskami w sprawie zmiany orzeczenia sądu,

2) udzielenia materialnej lub innej pomocy skazanemu albo jego rodzinie,

3) wystąpienia z wnioskami o dopuszczenie sądowego kuratora społecznego do udziału w posiedzeniu sądu w postępowaniu wykonawczym, jeżeli jego udział może mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia.

§ 8.[Wyznaczenie przedstawiciela do sprawowania dozoru przez stowarzyszenia, organizacje i instytucje] Stowarzyszenia, organizacje i instytucje, którym powierzono sprawowanie dozoru, powinny nie później niż w ciągu 14 dni od dnia powierzenia wyznaczyć przedstawiciela, za jego zgodą, do wykonywania czynności związanych z dozorem.

§ 9.[Obowiązek informowania sądu o wyznaczeniu lub zmianie przedstawiciela] 1. O wyznaczeniu przedstawiciela, o którym mowa w § 8, organ statutowy stowarzyszenia, organizacji lub instytucji niezwłocznie powiadamia sąd, przekazując jednocześnie jego dane osobowe.

2. Organ statutowy stowarzyszenia, organizacji lub instytucji może w uzasadnionych przypadkach, z własnej inicjatywy lub na wniosek sądu, zmienić przedstawiciela wyznaczonego do wykonywania czynności związanych z dozorem, w szczególności w razie stwierdzenia niewłaściwego wykonywania dozoru.

3. Organ statutowy stowarzyszenia, organizacji lub instytucji niezwłocznie powiadamia sąd o zmianie przedstawiciela i przekazuje jego dane osobowe.

§ 10.[Przepisy mające zastosowanie do osób, którym powierzono sprawowanie dozoru] Do osób godnych zaufania oraz przedstawicieli stowarzyszeń, organizacji, instytucji, którym powierzono sprawowanie dozoru, stosuje się przepisy niniejszego rozporządzenia odnoszące się do kuratorów społecznych.

§ 11.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.