Na podstawie art. 6c ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 i Nr 160, poz. 1082, z 1998 r. Nr 99, poz. 628, Nr 106, poz. 668, Nr 137, poz. 887, Nr 156, poz. 1019 i Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 49, poz. 486, Nr 90, poz. 1001, Nr 95, poz. 1101 i Nr 111, poz. 1280, z 2000 r. Nr 48, poz. 550 i Nr 119, poz. 1249 oraz z 2001 r. Nr 39, poz. 459, Nr 100, poz. 1080, Nr 125, poz. 1368, Nr 129, poz. 1444 i Nr 154, poz. 1792 i 1800) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności, tryb postępowania przy orzekaniu oraz skład i sposób powoływania i odwoływania członków, a także sposób działania zespołów orzekających o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

2) rodzaj i zakres wymaganych kwalifikacji członków zespołów orzekających oraz tryb postępowania przy wydawaniu zaświadczeń uprawniających do orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

3) minima programowe dla szkoleń specjalistów powoływanych do zespołów orzekających oraz sposób wyboru ośrodków szkoleniowych upoważnionych do prowadzenia szkoleń,

4) standardy w zakresie kwalifikowania i postępowania dotyczącego orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

5) wzory i terminy składania informacji, o których mowa w art. 6a ust. 1 i art. 6c ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zwanej dalej „ustawą”,

6) wzór legitymacji dokumentującej niepełnosprawność oraz organy uprawnione do jej wystawiania.

§ 2.[Orzekanie o stopniu niepełnosprawności] 1. Przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, zwanej dalej „osobą zainteresowaną”, bierze się pod uwagę:

1) treść orzeczenia o stanie zdrowia osoby zainteresowanej, wydanego przez lekarza powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, zwanego dalej „powiatowym zespołem”, określającego trwałe lub okresowe naruszenie sprawności organizmu, zwanego dalej „orzeczeniem o stanie zdrowia”,

2) wiek, płeć, wykształcenie, zawód i posiadane kwalifikacje,

3) możliwość zatrudnienia,

4) wykonywane zatrudnienie i warunki pracy,

5) możliwość całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowego lub innego zatrudnienia przez leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie,

6) możliwość poprawy funkcjonowania osoby zainteresowanej w życiu codziennym oraz w pełnieniu ról społecznych - poprzez leczenie, rehabilitację, szkolenie, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, lecznicze środki techniczne, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub usługi opiekuńcze i inne działania.

2. Przy orzekaniu o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, zwanej dalej „dzieckiem”, bierze się pod uwagę:

1) orzeczenie lekarza powiatowego zespołu o stanie zdrowia dziecka określające trwałe lub okresowe naruszenie sprawności organizmu,

2) wiek, płeć,

3) możliwość poprawy funkcjonowania dziecka w życiu codziennym poprzez leczenie, rehabilitację, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, lecznicze środki techniczne lub środki pomocnicze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub usługi opiekuńcze i inne działania.

3. Naruszenie sprawności organizmu uważa się za:

1) trwałe (stałe) - jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy,

2) okresowe - jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia.

4. Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe.

5. Niepełnosprawność dziecka orzeka się na czas określony, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 16 roku życia.

§ 3.[Ocena zachowania zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby zatrudnionej] Przy ocenie zachowania zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby zainteresowanej na stanowisku pracy przystosowanym do potrzeb i możliwości wynikających z rodzaju niepełnosprawności bierze się pod uwagę możliwość podjęcia przez nią zatrudnienia na stanowisku pracy, które w szczególności:

1) spełnia warunki w zakresie dostępności, funkcjonalności, organizacji i bezpieczeństwa pracy,

2) jest przystosowane i oprzyrządowane odpowiednio do potrzeb wynikających z rodzaju naruszenia sprawności organizmu i stopnia niepełnosprawności,

3) umożliwia prowadzenie rehabilitacji.

§ 4.[Ocena zachowania zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby niezatrudnionej] 1. Przy ocenie zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby zainteresowanej, która nie była dotychczas zatrudniona, bierze się pod uwagę, czy i jakie zatrudnienie mogłaby podjąć przy uwzględnieniu jej wykształcenia, zawodu i posiadanych kwalifikacji.

2. Przy ocenie zdolności osoby zainteresowanej do zatrudnienia na stanowisku pracy, o którym mowa w § 3, bierze się pod uwagę, czy osoba ta może być zatrudniona tylko w tych warunkach.

3. W przypadku osoby, która nie pozostaje w zatrudnieniu, ustalenie jej zdolności do zatrudnienia dokonuje się przez porównanie jej zdolności do zatrudnienia, biorąc pod uwagę obniżoną sprawność organizmu, z możliwościami osoby o podobnym wykształceniu, kwalifikacjach i przygotowaniu zawodowym, w pełni sprawnej fizycznie i psychicznie.

§ 5.[Ocena konieczności korzystania przez osobę zainteresowaną] Przy ocenie konieczności korzystania przez osobę z:

1) systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji - bierze się pod uwagę, czy występuje ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności stosownie do wieku, płci i środowiska, które uniemożliwia osiągnięcie samodzielności i niezależności ekonomicznej lub fizycznej,

2) ulg i uprawnień - bierze się pod uwagę, czy naruszenie sprawności organizmu stanowi utrudnienie w funkcjonowaniu osoby, które uzasadnia korzystanie z odpowiedniego zakresu i rodzaju ulg i uprawnień przysługujących na podstawie odrębnych przepisów,

3) rehabilitacji w warsztacie terapii zajęciowej - bierze się pod uwagę, czy upośledzenie organizmu uniemożliwia podjęcie zatrudnienia, z tym że w przypadku osób upośledzonych umysłowo i psychicznie chorych przyjmuje się, że taki stan odpowiada orzeczeniu o co najmniej umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

4) prawa do niestosowania się do niektórych znaków drogowych dotyczących zakazu ruchu lub postoju - bierze się pod uwagę, czy niepełnosprawność związana jest z obniżoną sprawnością ruchową.

§ 6.[Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności] 1. Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności składa się do powiatowego zespołu.

2. Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności zawiera:

1) imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania i pobytu,

2) imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego dziecka oraz adres zamieszkania, numer ewidencyjny PESEL,

3) określenie celu, dla którego niezbędne jest uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności,

4) oświadczenie przedstawiciela ustawowego dziecka o prawdziwości danych zawartych we wniosku i podpis przedstawiciela ustawowego dziecka.

3. Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności zawiera:

1) imię i nazwisko osoby zainteresowanej, datę i miejsce jej urodzenia oraz adres zamieszkania i pobytu,

2) numer ewidencyjny PESEL osoby zainteresowanej,

3) imię i nazwisko, adres zamieszkania lub pobytu przedstawiciela ustawowego w przypadku ubezwłasnowolnienia osoby zainteresowanej,

4) określenie celu, dla którego niezbędne jest uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności,

5) dane dotyczące sytuacji społecznej i zawodowej osoby zainteresowanej, obejmujące informacje dotyczące w szczególności wykształcenia, wykonywanego zawodu lub przygotowania zawodowego, posiadanych kwalifikacji,

6) informację o posiadaniu prawa jazdy lub pozwolenia do kierowania tramwajem,

7) oświadczenie osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego o prawdziwości danych zawartych we wniosku, podpis osoby zainteresowanej lub przedstawiciela ustawowego.

4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się dokumentację medyczną, w tym zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się osoba zainteresowana lub dziecko, a także inne posiadane dokumenty, mogące mieć znaczenie w ustaleniu niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Zaświadczenie lekarskie powinno być wydane nie wcześniej niż na 30 dni przed dniem złożenia wniosku i zawierać rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących, a także wyniki badań diagnostycznych i konsultacji specjalistycznych potwierdzających rozpoznanie.

5. Jeżeli przedłożona wraz z wnioskiem dokumentacja medyczna jest niewystarczająca do wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, przewodniczący powiatowego zespołu zawiadamia na piśmie osobę zainteresowaną lub przedstawiciela ustawowego o konieczności jej uzupełnienia oraz wyznacza termin złożenia brakującej dokumentacji.

6. Jeżeli wniosek nie spełnia wymogów, o których mowa w ust. 2 i 3, przewodniczący powiatowego zespołu zawiadamia na piśmie osoby, o których mowa w § 7 ust. 2, o konieczności uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni oraz informuje, że ich nieusunięcie spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

7. Do czasu wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności osoba zainteresowana lub jej przedstawiciel ustawowy może wycofać wniosek o wydanie orzeczenia, o którym mowa w ust. 1. Wycofanie wniosku nie wymaga uzasadnienia.

§ 7.[Rozpatrzenie wniosku] 1. Przewodniczący powiatowego zespołu kieruje wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności do rozpatrzenia na posiedzeniu składu orzekającego powiatowego zespołu, zwanego dalej „składem orzekającym”, oraz ustala termin tego posiedzenia.

2. O terminie posiedzenia składu orzekającego zawiadamia się za zwrotnym poświadczeniem odbioru, nie później niż na 14 dni przed dniem tego posiedzenia:

1) osobę zainteresowaną lub jej przedstawiciela ustawowego - w przypadku orzekania o stopniu niepełnosprawności,

2) przedstawiciela ustawowego dziecka - w przypadku orzekania o niepełnosprawności.

3. Z posiedzenia składu orzekającego sporządza się protokół, który zawiera:

1) oznaczenie powiatowego zespołu,

2) datę posiedzenia,

3) oznaczenie wnioskodawcy,

4) datę złożenia wniosku,

5) imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania i pobytu dziecka lub osoby zainteresowanej,

6) numer ewidencyjny PESEL osoby zainteresowanej,

7) imiona i nazwiska:

a) przewodniczącego i członków składu orzekającego,

b) protokolanta,

którzy wzięli udział w posiedzeniu,

8) wyniki badań i informacje udzielone przez osoby, o których mowa w ust. 2,

9) dowody w sprawie,

10) informację o podjętym rozstrzygnięciu i uzasadnienie tego rozstrzygnięcia,

11) informację o zdaniu odrębnym do wydanego orzeczenia i uzasadnienie zdania odrębnego,

12) podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz podpisy pozostałych członków tego składu.

4. Niestawienie się osób, o których mowa w ust. 2, na wyznaczonym posiedzeniu składu orzekającego, powoduje pozostawienie sprawy bez rozpoznania, z zastrzeżeniem ust. 5.

5. W przypadku gdy niestawienie się, o którym mowa w ust. 4, zostało usprawiedliwione, przewodniczący powiatowego zespołu wyznacza nowy termin rozpatrzenia sprawy po upływie co najmniej 30 dni od dnia, o którym mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem § 8 ust. 3.

§ 8.[Orzeczenie o stanie zdrowia] 1. W celu wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności przewodniczący składu orzekającego sporządza orzeczenie o stanie zdrowia dziecka lub osoby zainteresowanej na podstawie badania, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Jeżeli osoba zainteresowana lub dziecko nie mogą uczestniczyć w posiedzeniu składu orzekającego z powodu długotrwałej lub nierokującej poprawy choroby, uniemożliwiającej osobiste stawiennictwo, potwierdzonej zaświadczeniem lekarskim, badanie, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza się w miejscu pobytu tej osoby lub dziecka, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. W przypadku gdy przewodniczący składu orzekającego uzna posiadaną dokumentację medyczną za wystarczającą do wydania orzeczenia o stanie zdrowia bez badania osoby zainteresowanej lub dziecka, mających w związku z ciężką, przewlekłą chorobą lub pobytem w szpitalu ograniczoną możliwość poruszania się, orzeczenie o stanie zdrowia, o którym mowa w ust. 1, może być wydane bez badania.

4. Orzeczenie o stanie zdrowia osoby zainteresowanej zawiera w szczególności;

1) oznaczenie powiatowego zespołu i datę wydania orzeczenia,

2) imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania i pobytu osoby zainteresowanej,

3) numer ewidencyjny PESEL osoby zainteresowanej,

4) opis przebiegu choroby zasadniczej oraz wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji,

5) opis badania przedmiotowego,

6) rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących,

7) rokowanie odnośnie do przebiegu choroby,

8) przyczynę niepełnosprawności,

9) ustalenie daty lub okresu powstania niepełnosprawności,

10) proponowany stopień niepełnosprawności oraz czas trwania stopnia niepełnosprawności,

11) wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy,

12) podpis przewodniczącego składu orzekającego.

5. Orzeczenie o stanie zdrowia dziecka zawiera w szczególności;

1) oznaczenie powiatowego zespołu i datę wydania orzeczenia,

2) imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania i pobytu dziecka,

3) rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących,

4) opis przebiegu choroby zasadniczej oraz wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji,

5) opis badania przedmiotowego,

6) rokowanie odnośnie do przebiegu choroby,

7) przyczynę niepełnosprawności,

8) ustalenie daty lub okresu powstania niepełnosprawności,

9) wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy,

10) podpis przewodniczącego składu orzekającego.

§ 9.[Rozpoznanie sprawy przez skład orzekający] 1. Skład orzekający może rozpoznać sprawę i wydać orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności bez uczestnictwa w posiedzeniu składu orzekającego osoby zainteresowanej lub dziecka i jego przedstawiciela ustawowego w przypadkach określonych w § 8 ust. 2 i 3.

2. W razie niezgodności ocen w składzie orzekającym co do niepełnosprawności, stopnia niepełnosprawności lub wskazań, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy, rozstrzyga ocena przewodniczącego składu orzekającego.

3. Członek składu orzekającego w razie odmiennej oceny, o której mowa w ust. 2, zgłasza na piśmie zdanie odrębne wraz z uzasadnieniem. Zgłoszenie zdania odrębnego odnotowuje się w protokole.

4. Przewodniczący składu orzekającego ogłasza na posiedzeniu orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, podpisane przez wszystkich jego członków.

5. Powiatowy zespół wydaje orzeczenie o umorzeniu postępowania w razie:

1) zgonu osoby zainteresowanej lub dziecka,

2) wycofania wniosku.

§ 10.[Treść orzeczenia o niepełnosprawności] 1. Orzeczenie o niepełnosprawności zawiera:

1) oznaczenie powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie,

2) datę wydania orzeczenia,

3) datę złożenia wniosku,

4) podstawę prawną wydania orzeczenia,

5) imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce urodzenia, adres zamieszkania i pobytu,

6) nazwisko i imię, adres zamieszkania lub pobytu, numer ewidencyjny PESEL przedstawiciela ustawowego dziecka,

7) ustalenie niepełnosprawności albo odmowę ustalenia niepełnosprawności,

8) przyczynę niepełnosprawności,

9) datę lub okres powstania niepełnosprawności,

10) okres, na jaki orzeczono niepełnosprawność,

11) wskazania określone przez skład orzekający,

12) uzasadnienie,

13) pouczenie o przysługującym odwołaniu,

14) podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz podpisy pozostałych członków tego składu.

2. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zawiera:

1) oznaczenie powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie,

2) datę wydania orzeczenia,

3) datę złożenia wniosku,

4) podstawę prawną wydania orzeczenia,

5) imię i nazwisko osoby zainteresowanej,

6) datę i miejsce urodzenia osoby zainteresowanej oraz adres zamieszkania i pobytu,

7) numer ewidencyjny PESEL,

8) ustalenie albo odmowę ustalenia stopnia niepełnosprawności,

9) przyczynę niepełnosprawności,

10) okres, na jaki orzeczono stopień niepełnosprawności,

11) ustalenie, czy stopień niepełnosprawności orzeczono na stałe, czy na czas określony,

12) datę lub okres powstania niepełnosprawności,

13) datę lub okres powstania ustalonego stopnia niepełnosprawności,

14) wskazania określone przez skład orzekający,

15) uzasadnienie,

16) pouczenie o przysługującym odwołaniu,

17) podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz podpisy pozostałych członków tego składu.

3. Uzasadnienie orzeczenia o ustaleniu lub odmowie ustalenia niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności powinno zawierać w szczególności wskazanie faktów, które skład orzekający uznał za istotne w sprawie i udowodnione, dokumentów, na których się oparł, ustalając lub omawiając ustalenia niepełnosprawności albo stopnia niepełnosprawności.

4. Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności doręcza się na piśmie odpowiednio osobom, o których mowa w § 7 ust. 2, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia orzeczenia na posiedzeniu składu orzekającego.

§ 11.[Wniosek o ponowne ustalenie niepełnosprawności] 1. Osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, wydane na czas określony, może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w § 6, o ponowne ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

2. W przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w § 6, o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia.

3. W przypadku gdy załączona dokumentacja medyczna oraz badanie osoby, o której mowa w ust. 2, przez przewodniczącego składu orzekającego nie wskazują na zmianę stanu zdrowia tej osoby, skład orzekający wydaje orzeczenie o odmowie wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.

§ 12.[Odwołanie od orzeczenia] 1. Osoba zainteresowana lub jej przedstawiciel ustawowy albo przedstawiciel ustawowy dziecka może wnieść, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia, odwołanie do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, zwanego dalej „wojewódzkim zespołem”, za pośrednictwem powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie.

2. Powiatowy zespół, który wydał orzeczenie, obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy do wojewódzkiego zespołu w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Jeżeli powiatowy zespół uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżone orzeczenie.

§ 13.[Termin wydania orzeczenia] Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności następuje nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku, a w przypadku spraw szczególnie skomplikowanych, wymagających badań specjalistycznych lub konsultacji specjalistycznych - nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Terminy te nie mają zastosowania w sprawach, o których mowa w § 7 ust. 4 i 5.

§ 14.[Powołanie członków powiatowego zespołu] 1. W skład powiatowego zespołu wchodzą przewodniczący zespołu i członkowie.

2. Przewodniczącego powiatowego zespołu powołuje i odwołuje starosta.

3. Członków powiatowego zespołu powołuje i odwołuje starosta na wniosek przewodniczącego powiatowego zespołu.

§ 15.[Powołanie członków wojewódzkiego zespołu] 1. W skład wojewódzkiego zespołu wchodzą przewodniczący zespołu i członkowie.

2. Przewodniczącego wojewódzkiego zespołu powołuje i odwołuje wojewoda.

3. Członków wojewódzkiego zespołu powołuje i odwołuje wojewoda na wniosek przewodniczącego.

§ 16.[Członkowie zespołów] Członkami powiatowych zespołów oraz wojewódzkich zespołów są:

1) przewodniczący,

2) sekretarz,

3) lekarze,

4) psycholodzy,

5) pedagodzy,

6) doradcy zawodowi,

7) pracownicy socjalni.

§ 17.[Skład zespołów] 1. Powiatowy zespół orzeka o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności w co najmniej dwuosobowych składach orzekających.

2. Skład orzekający i jego przewodniczącego wyznacza spośród członków powiatowego zespołu przewodniczący tego zespołu.

3. Przewodniczący zespołu wyznacza do składu orzekającego członków zespołu posiadających zaświadczenie, o którym mowa w § 20 ust. 3.

4. Przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej.

5. Powiatowy zespół i wojewódzki zespół w składzie: przewodniczący zespołu oraz sekretarz lub wyznaczony przez przewodniczącego zespołu członek zespołu, wydaje odpowiednio:

1) orzeczenie o umorzeniu postępowania,

2) postanowienia w sprawie:

a) uchybienia terminowi do wniesienia odwołania,

b) odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania,

c) przywrócenia terminu do wniesienia odwołania,

d) niedopuszczalności wniesienia odwołania,

e) zawiadomienia o niezałatwieniu sprawy w terminie.

§ 18.[Udział doradcy zawodowego] 1. Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności zawierającego wskazania do rehabilitacji zawodowej i odpowiedniego zatrudnienia wymaga udziału w posiedzeniu składu orzekającego doradcy zawodowego.

2. Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności zawierającego wskazania do rehabilitacji społecznej, korzystania ze świadczeń z pomocy społecznej, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych i usług opiekuńczych oraz ulg i uprawnień, wymaga udziału w posiedzeniu składu orzekającego pracownika socjalnego.

3. Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności osobie, do której mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 113, poz. 731, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 oraz z 2000 r. Nr 120, poz. 1268), wymaga udziału w posiedzeniu składu orzekającego psychologa.

4. Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności osobie, do której mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 117, poz. 759 i Nr 162, poz. 1126, z 2000 r. Nr 12, poz. 136, Nr 19, poz. 239, Nr 48, poz. 550, Nr 104, poz. 1104, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1320, z 2001 r. Nr 111, poz. 1194 i Nr 144, poz. 1615 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 362), wymaga udziału w posiedzeniu składu orzekającego pedagoga, psychologa lub pracownika socjalnego.

5. Członkowie powiatowego zespołu, o których mowa w § 16 pkt 4-7, biorący udział w posiedzeniu składu orzekającego sporządzają oceny zgodnie ze specjalnością.

6. Członkowie powiatowego zespołu w ocenach, o których mowa w ust. 5, określają w szczególności:

1) psycholog:

a) występowanie dysfunkcji psychicznych warunkujących trudności w samodzielnym funkcjonowaniu, z uwzględnieniem zaburzeń w zakresie procesów poznawczych oraz emocjonalno-motywacyjnych,

b) poziom inteligencji,

c) zaburzenia zachowania werbalnego oraz ruchowego,

d) zaburzenia w interakcjach interpersonalnych,

e) poziom krytycyzmu i samokrytycyzmu,

f) występowanie ograniczeń, odpowiednio do wieku, w zakresie umiejętności przystosowawczych, z uwzględnieniem: zdolności do samoobsługi, samodzielnego zaspokajania własnych potrzeb i uspołecznienia;

2) pedagog:

a) przebieg dotychczasowego kształcenia,

b) występowanie dysfunkcji psychofizycznych utrudniających lub uniemożliwiających kształcenie osoby zainteresowanej w warunkach ogólnodostępnych;

3) doradca zawodowy:

a) posiadane kwalifikacje i predyspozycje zawodowe oraz dotychczasowy przebieg kariery zawodowej,

b) indywidualne przeciwwskazania do wykonywania zatrudnienia wynikające z psychofizycznych ograniczeń,

c) wskazanie warunków, w jakich osoba zainteresowana może podjąć i wykonywać zatrudnienie, z uwzględnieniem jej możliwości;

4) pracownik socjalny:

a) występujące ograniczenia w zdolności do samodzielnej egzystencji i pełnieniu ról społecznych,

b) stopień uzależnienia od innych osób w codziennym funkcjonowaniu,

c) zakres koniecznej opieki i pomocy innych osób oraz systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji.

§ 19.[Postępowanie odwoławcze przed wojewódzkim zespołem] W postępowaniu odwoławczym w sprawach o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności przed wojewódzkim zespołem stosuje się odpowiednio tryb postępowania przed powiatowym zespołem.

§ 20.[Wymogi kwalifikacyjne członków zespołów] 1. Członkowie powiatowych zespołów i wojewódzkich zespołów powinni spełniać następujące wymogi kwalifikacyjne:

1) przewodniczący zespołu:

a) ukończone studia magisterskie,

b) ukończone szkolenie, o którym mowa w § 24,

2) sekretarz;

a) ukończone studia magisterskie na kierunku prawo lub administracja,

b) ukończone szkolenie, o którym mowa w § 24,

3) lekarz:

a) prawo wykonywania zawodu lekarza,

b) specjalizacja co najmniej l stopnia w jednej z dziedzin mających zastosowanie w procesie orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności,

4) psycholog - ukończone magisterskie studia na kierunku psychologia,

5) pedagog - ukończone magisterskie studia na kierunku pedagogika,

6) doradca zawodowy:

a) ukończone magisterskie studia na kierunkach: psychologia, pedagogika, socjologia, zawodowe studia wyższe o specjalności doradztwo zawodowe albo studia podyplomowe o specjalności doradztwo zawodowe lub

b) świadectwo dojrzałości oraz ukończone szkolenie w zakresie doradztwa zawodowego,

7) pracownik socjalny:

a) dyplom szkoły pracowników socjalnych, ukończone studia wyższe w wyższej szkole zawodowej o specjalności praca socjalna lub studia wyższe na kierunkach: pedagogika, politologia i nauki społeczne, psychologia, socjologia lub

b) ukończone studia wyższe na kierunkach niewymienionych w lit. a) i specjalizacja z zakresu pracy socjalnej lub organizacji pomocy społecznej uzyskana w trybie określonym w przepisach o pomocy społecznej.

2. Członkowie, o których mowa w ust. 1 pkt 3-7, ponadto powinni:

1) odbyć szkolenie zgodnie z programem, o którym mowa w § 24,

2) złożyć z wynikiem pozytywnym test sprawdzający w zakresie objętym szkoleniem.

3. Członkowie powiatowego zespołu, o których mowa w ust. 1 pkt 3-7, po spełnieniu wymogów, o których mowa w ust. 1 i 2, otrzymują zaświadczenie uprawniające do orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, zwane dalej „zaświadczeniem”.

§ 21.[Zaświadczenie uprawniające do orzekania] 1. Zaświadczenie wydaje Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, zwany dalej „Pełnomocnikiem”.

2. Zaświadczenie zawiera:

1) numer i datę wystawienia zaświadczenia,

2) podstawę prawną,

3) nazwisko i imię osoby, której zaświadczenie dotyczy,

4) numer ewidencyjny PESEL,

5) zakres uprawnienia do orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności,

6) podpis Pełnomocnika.

3. Pełnomocnik prowadzi rejestr zaświadczeń.

§ 22.[Wniosek o skierowanie członków zespołów na szkolenie] 1. Przewodniczący powiatowego zespołu i wojewódzkiego zespołu kierują do Pełnomocnika wniosek o skierowanie członków zespołów na szkolenie. Wniosek zawiera:

1) imię i nazwisko,

2) numer ewidencyjny PESEL,

3) posiadane kwalifikacje,

4) datę powołania do zespołu,

5) datę wystawienia wniosku,

6) podpis przewodniczącego zespołu.

2. Pełnomocnik ustala do końca l kwartału roku kalendarzowego terminy szkoleń oraz składania wniosków zgłaszających członków zespołów na szkolenie, o czym zawiadamia przewodniczących powiatowych zespołów i wojewódzkich zespołów.

§ 23.[Wybór ośrodka szkoleniowego] Pełnomocnik dokonuje wyboru ośrodka szkoleniowego na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych, biorąc pod uwagę:

1) możliwość prowadzenia szkolenia zgodnie z programem opracowanym na podstawie minimów programowych, o których mowa w § 24, oraz zapewnienia kadry o specjalistycznych kwalifikacjach odpowiednich do zakresu orzekania,

2) usytuowanie ośrodka szkoleniowego w odległości umożliwiającej uczestnikowi szkolenia dogodne połączenia komunikacyjne oraz możliwość zapewnienia transportu do ośrodka od najbliższego węzła komunikacji,

3) posiadanie sal wykładowych wraz z odpowiednim zapleczem technicznym umożliwiających prowadzenie szkolenia,

4) bazę noclegową o odpowiednim standardzie i liczbie miejsc.

§ 24.[Minima programowe szkoleń] Minima programowe szkoleń obejmują:

1) dla wszystkich członków powołanych do zespołów orzekających: zagadnienia społeczne, organizacyjne i prawne systemu orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, a w szczególności:

a) wybrane zagadnienia z prawa administracyjnego, zabezpieczenia społecznego, przepisów o pomocy społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

b) organizację, zasady i sposób działania zespołów orzekających,

2) zagadnienia dla członków składów orzekających, w szczególności:

a) zadania i kompetencje członków składów orzekających,

b) stosowanie standardów w zakresie kwalifikowania i postępowania dotyczącego orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności,

c) zasady sporządzania ocen przez członków powiatowego zespołu, o których mowa w § 16 pkt 4-7,

d) trafność i wewnętrzną spójność rozstrzygnięć orzeczniczych.

§ 25.[Standardy w zakresie kwalifikowania niepełnosprawności dziecka] Standardy w zakresie kwalifikowania niepełnosprawności dziecka określają przepisy w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia.

§ 26.[Ustalenie stopnia niepełnosprawności] Stopień niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany lub lekki ustala się, uwzględniając:

1) wystąpienie naruszenia sprawności organizmu i zakres tego naruszenia spowodowany przez:

a) wady wrodzone i schorzenia o różnej etiologii, prowadzące do niedowładów, porażenia kończyn lub zmian w narządzie ruchu upośledzające w znacznym stopniu zdolność chwytną rąk lub utrudniające samodzielne poruszanie się,

b) wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne, znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia ambulatoryjnego i okresowo leczenia szpitalnego,

c) upośledzenie umysłowe począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym,

d) psychozy i zespoły psychotyczne,

e) zespół autystyczny,

f) padaczkę z częstymi napadami lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi,

g) nowotwory złośliwe i choroby rozrostowe układu krwiotwórczego do 5 lat od ukończenia leczenia,

h) wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni,

i) głuchoniemotę, głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego;

2) przewidywany okres trwania naruszonej sprawności organizmu przekraczający 12 miesięcy;

3) zakres naruszenia sprawności organizmu powodujący ograniczenia lub niezdolność do: zatrudnienia, pełnienia ról społecznych lub samodzielnej egzystencji, zwany dalej „naruszeniem sprawności organizmu”.

§ 27.[Stopnie niepełnosprawności] 1. Znaczny stopień niepełnosprawności orzeka się w przypadku naruszenia sprawności organizmu powodującego:

1) niezdolność do podjęcia zatrudnienia poza zakładem aktywności zawodowej lub zakładem pracy chronionej,

2) całkowitą zależność od innej osoby w pełnieniu ról społecznych, właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych,

3) niezdolność do samodzielnej egzystencji polegającą na niezdolności do zaspokajania podstawowych, codziennych potrzeb życiowych, takich jak: samoobsługa, samodzielne poruszanie się, komunikowanie z otoczeniem, powodującą całkowitą zależność od innej osoby lub konieczność zapewnienia specjalistycznej opieki instytucjonalnej.

2. Umiarkowany stopień niepełnosprawności orzeka się w przypadku naruszenia sprawności organizmu powodującego:

1) możliwość podjęcia zatrudnienia na stanowisku pracy, o którym mowa w § 3, przystosowanym do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności,

2) możliwość pełnienia ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych, z częściową lub okresową pomocą innej osoby,

3) konieczność okresowej lub częściowej pomocy i opieki innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, o których mowa w ust. 1 pkt 3.

3. Lekki stopień niepełnosprawności orzeka się w przypadku naruszenia sprawności organizmu dającego się kompensować za pomocą wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub lecznicze środki techniczne.

§ 28.[Postępowanie w sprawie orzekania o niepełnosprawności] 1. Postępowanie w sprawie orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności obejmuje:

1) zebranie materiału dowodowego dotyczącego naruszenia sprawności organizmu, możliwości funkcjonowania w życiu codziennym i pełnienia ról społecznych,

2) powołanie spośród członków powiatowego zespołu, o których mowa w § 16 pkt 3—7, składu orzekającego odpowiednio do rozpoznanej choroby zasadniczej osoby zainteresowanej lub dziecka oraz zgodnych z celem określonym we wniosku, o którym mowa w § 6 ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 4; w razie potrzeby do składu orzekającego powołuje się dodatkowo specjalistę odpowiedniego do choroby współistniejącej, mogącej mieć istotny wpływ na wynik postępowania orzeczniczego,

3) zapewnienie warunków organizacyjnych i technicznych umożliwiających osobie zainteresowanej lub dziecku:

a) dostęp do pomieszczeń zespołu orzekającego,

b) prowadzenie badań lekarskich i rozmów przez członków składów orzekających przy zachowaniu dyskrecji i poszanowania dóbr osobistych,

c) zapewnienie przestrzegania tajemnicy lekarskiej,

4) kompleksowe dokumentowanie stanu zdrowia i sytuacji społecznej osoby zainteresowanej lub dziecka,

5) określenie wskazań, o których mowa w art. 6b ust. 3 ustawy, zgodnie z wynikami prowadzonego postępowania, uwzględniającymi wiek, sytuację zdrowotną, zawodową i społeczną osoby zainteresowanej lub dziecka, a także cel wystąpienia o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności określony we wniosku.

2. Postępowanie w sprawie orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności obejmuje przyjęcie trybu prac zapewniającego zachowanie poufności i ochrony danych osobowych.

§ 29.[Kwartalne informacje o realizacji zadań] 1. Starosta przedkłada wojewodzie kwartalne informacje o realizacji zadań, o których mowa w art. 6a ust. 1 ustawy, w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po kwartale, którego informacja dotyczy. Wzór informacji ujętych w tabelach określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Wojewoda przedkłada Pełnomocnikowi informacje, o których mowa w art. 6c ust. 3 pkt 2 ustawy, w terminie do końca miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy informacja. Wzór informacji ujętych w tabelach określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 30.[Legitymacja dokumentująca niepełnosprawność] 1. W przypadku orzeczenia niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, starosta wystawia legitymację dokumentującą niepełnosprawność, której wzór stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. W przypadku orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, starosta wystawia legitymację dokumentującą stopień niepełnosprawności, której wzór stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 31.[Ważność uprawnień do orzekania o niepełnosprawności] 1. Uzyskane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia uprawnienia do orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zachowują ważność.

2. Legitymacje dokumentujące niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności wystawione przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zachowują ważność na czas w nich określony.

§ 32.[Wejście w życie] [1] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 21 maja 2002 r. (poz. 604)

Załącznik nr 1

WZÓR

KWARTALNE INFORMACJE O REALIZACJI ZADAŃ, O KTÓRYCH MOWA W ART. 6a UST. 1 USTAWY Z DNIA 27 SIERPNIA 1997 R. O REHABILITACJI ZAWODOWEJ l SPOŁECZNEJ ORAZ ZATRUDNIANIU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Załącznik nr 2

WZÓR

ANALIZA INFORMACJI ZBIORCZYCH O REALIZACJI ZADAŃ RZECZOWO-FINANSOWYCH POWIATOWYCH ZESPOŁÓW Z UWZGLĘDNIENIEM ROZSTRZYGNIĘĆ DOKONYWANYCH PRZEZ WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ

Załącznik nr 3

WZÓR LEGITYMACJI DOKUMENTUJĄCEJ NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ

Opis wzoru legitymacji:

1. Format legitymacji: 80 mm szerokość, 105 mm długość.

2. Kolor: legitymacja koloru białego, napisy w kolorze czarnym.

3. Na drugiej stronie legitymacji pieczęć okrągła organu wystawiającego legitymację.

Załącznik nr 4

WZÓR LEGITYMACJI DOKUMENTUJĄCEJ STOPIEŃ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

Opis wzoru legitymacji:

1. Format legitymacji: 80 mm szerokość, 105 mm długość.

2. Zdjęcie o wymiarach: 35 mm x 45 mm, ostemplowane pieczęcią okrągłą, mokrą, o średnicy 20 mm, z godłem w części środkowej, w otoczce napis: „Powiatowy (Miejski) Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w..............................”.

3. Kolor: legitymacja koloru białego, napisy w kolorze czarnym.

4. Na drugiej stronie legitymacji pieczęć okrągła organu wystawiającego legitymację.