Na podstawie art. 23, art. 25 i art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747) zarządza się, co następuje:

§ 2.Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa - ustawę z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków,

2) subsydiowanie skrośne - pokrywanie kosztów dotyczących jednego rodzaju prowadzonej przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne działalności gospodarczej lub jednej z grup taryfowych odbiorców usług przychodami pochodzącymi z innego rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej lub od innej taryfowej grupy odbiorców,

3) alokacja - uznanie określonej taryfowej grupy odbiorców usług właściwymi rodzajami kosztów i niezbędnych przychodów,

4) współczynnik alokacji - współczynnik określający procentowy udział w łącznych kosztach danego rodzaju kosztów związanych z określoną taryfową grupą odbiorców usług,

5) należności nieregularne - wierzytelności z tytułu opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków, nieściągalne w trybie ustalonym w umowie o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków,

6) ostatni rok obrotowy - ostatni rok, za który zostało zatwierdzone sprawozdanie finansowe,

7) rok obrachunkowy poprzedzający wprowadzenie nowych taryf - 12 kolejnych pełnych miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku,

8) koszty uzasadnione - koszty określone przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne na podstawie ustawy i niniejszego rozporządzenia, przy zachowaniu należytej staranności zmierzającej do ochrony interesów odbiorców i minimalizacji kosztów niezbędnych do wykonania zadań wynikających z ustawy,

9) cena za dostarczoną wodę - wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą odbiorca usług jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za 1 m³ dostarczonej wody; do ceny dolicza się podatek od towarów i usług - VAT, w wysokości określonej odrębnymi przepisami,

10) cena za odprowadzone ścieki - wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą odbiorca usług jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za 1 m³ odprowadzonych ścieków; do ceny dolicza się podatek wymieniony w pkt 9,

11) stawka opłaty - wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą odbiorca jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za jednostkę usługi niebędącą fizyczną jednostką miary ilości dostarczonej wody lub ilości odprowadzonych ścieków w okresie rozliczeniowym - w szczególności: zł/osobę/miesiąc, zł/odbiorcę/miesiąc; do stawki opłaty dolicza się podatek wymieniony w pkt 9,

12) opłata - wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą odbiorca jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za usługę dostarczoną w okresie rozliczeniowym; do opłaty dolicza się podatek wymieniony w pkt 9.

§ 3.Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne:

1) opracowuje taryfy dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków w sposób zapewniający:

a) uzyskanie niezbędnych przychodów,

b) ochronę odbiorców usług przed nieuzasadnionym wzrostem opłat i cen,

c) eliminowanie subsydiowania skrośnego,

d) motywowanie odbiorców usług do racjonalnego użytkowania wody i ograniczania zanieczyszczenia ścieków,

e) łatwość obliczania opłat i sprawdzania przez odbiorców usług wysokości opłat i cen ich dotyczących,

2) określa taryfy odpowiednie do zakresu prowadzonej działalności gospodarczej w dziedzinie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.

§ 4.1. W taryfach za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków określa się:

1) rodzaje prowadzonej działalności,

2) taryfowe grupy odbiorców usług,

3) rodzaje i wysokość cen i stawek opłat,

4) warunki rozliczeń z uwzględnieniem wyposażenia nieruchomości w przyrządy i urządzenia pomiarowe,

5) warunki stosowania cen i stawek opłat.

2. W warunkach stosowania cen i stawek opłat, o których mowa w ust. 1 pkt 5, w szczególności określa się:

1) zakres świadczonych usług dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców,

2) standardy jakościowe obsługi odbiorców usług.

3. Taryfowe ceny i stawki opłat ustala się w taki sposób, aby na ich podstawie i na podstawie zakresu i rozmiaru świadczonych usług możliwe było obliczenie należności za korzystanie z tych usług.

§ 5.1. Taryfy dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców w szczególności zawierają:

1) ceny za m³ dostarczonej wody, w rozliczeniach dokonywanych na podstawie odczytów wskazań wodomierzy,

2) stawki opłat za dostarczoną wodę, za osobę na miesiąc, w rozliczeniach ryczałtowych,

3) stawki opłat abonamentowych:

a) za lokal na miesiąc, w rozliczeniach z użytkownikami lokali mieszkalnych posiadających kilka punktów pomiarowych zużycia wody w lokalu,

b) za wodomierz na miesiąc, w rozliczeniach z właścicielami lub zarządcami budynków w oparciu o wodomierz główny dla budynku lub wodomierz mierzący całkowite zużycie wody w lokalu,

c) za osobę na miesiąc, w rozliczeniach ryczałtowych,

4) ceny za m³ odprowadzonych ścieków w rozliczeniach z odbiorcami za ilość odprowadzonych ścieków, ustaloną na podstawie zużycia wody określonego zgodnie ze wskazaniami wodomierza głównego lub na podstawie ilości odprowadzonych ścieków określonej zgodnie ze wskazaniami urządzenia pomiarowego,

5) stawki opłat za odprowadzanie ścieków, na osobę, w rozliczeniach ryczałtowych za odprowadzone ścieki z budynków niewyposażonych w wodomierz główny lub w urządzenie pomiarowe oraz z budynków niekorzystających z wody wodociągowej,

6) stawki opłat abonamentowych:

a) za wodomierz główny na miesiąc w rozliczeniach z odbiorcami rozliczanymi za ilość odprowadzonych ścieków, ustaloną na podstawie zużycia wody określonego zgodnie ze wskazaniami wodomierza,

b) za urządzenie pomiarowe na miesiąc w rozliczeniach z odbiorcami rozliczanymi za ilość odprowadzonych ścieków, ustaloną zgodnie ze wskazaniami urządzenia pomiarowego,

c) na osobę, w rozliczeniach ryczałtowych.

2. Taryfy mogą zawierać:

1) opłatę stałą - stawki opłat i stawki opłat abonamentowych za dostarczoną wodę na odbiorcę na miesiąc,

2) opłatę stałą za odprowadzone ścieki - stawki opłat i stawki opłat abonamentowych na odbiorcę na miesiąc.

§ 7.1. Koszty, o których mowa w § 6 pkt 1-5, planuje się na podstawie:

1) kosztów poniesionych w roku obrachunkowym poprzedzającym rok, w którym wprowadzana jest taryfa, ustalonych na podstawie ewidencji księgowej kosztów sporządzonej zgodnie z przepisami o rachunkowości,

2) kosztów wynikających z inwestycji modernizacyjno-rozwojowych i ochrony środowiska, ustalonych na podstawie planu inwestycyjnego wynikającego z wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych w roku obrachunkowym poprzedzającym rok wprowadzenia taryfy.

2. Koszty wynikające z inwestycji modernizacyjno-rozwojowych i ochrony środowiska, o których mowa w ust. 1 pkt 2, obejmują w szczególności:

1) odpisy amortyzacyjne, a w przypadku zakładów budżetowych - odpisy umorzeniowe,

2) spłaty rat kapitałowych ponad wartość amortyzacji lub umorzenia,

3) odsetki od kredytów zaciągniętych na realizację inwestycji oraz koszty finansowe obsługi tych kredytów,

4) koszty eksploatacji i utrzymania nowych urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych.

3. Przy zatwierdzaniu taryf rada gminy nie może korygować kosztów, o których mowa w ust. 2, bez odpowiedniej korekty planu inwestycyjnego przewidzianego do realizacji w roku obowiązywania taryfy.

4. Inwestycje modernizacyjno-rozwojowe i ochrony środowiska, o których mowa w ust. 1 pkt 2, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w szczególności realizuje:

1) ze środków własnych,

2) ze środków finansowych pochodzących z budżetu gminy,

3) z kredytów i pożyczek,

4) z dotacji lub subwencji udzielonych przez instytucje dysponujące środkami finansowymi na inwestycje infrastrukturalne i ochrony środowiska.

5. Koszty świadczenia usług wodociągowych i kanalizacyjnych obciąża się kosztami inwestycji finansowanych ze środków własnych, w tym z kredytów i pożyczek spłacanych przez przedsiębiorstwo.

6. Uwzględnienie w niezbędnych przychodach i taryfach kosztów inwestycji, o których mowa w ust. 5, powinno być dokonywane stopniowo i rozłożone w czasie.

§ 8.Na podstawie kosztów, o których mowa w § 7 ust. 1, ustala się niezbędne przychody jako sumę składników:

1) iloczynu sumy kosztów:

a) wynagrodzeń oraz świadczeń na rzecz pracowników i prognozowanego na okres obowiązywania taryfy średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych,

b) materiałów, energii, usług transportowych, usług remontowych i pozostałych oraz prognozowanego na okres obowiązywania taryfy średniorocznego wskaźnika wzrostu cen produkcji przemysłowej,

2) podatków i opłat oraz amortyzacji oszacowanych na podstawie planowanych bądź obowiązujących stawek na rok obowiązywania taryf,

3) kosztów, o których mowa w § 7 ust. 2, w wielkościach określonych w odpowiednich dokumentach w roku obowiązywania taryf: odpisów amortyzacyjnych w wysokościach wynikających ze stawek ustalonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, spłat rat kapitałowych ponad wartość amortyzacji lub umorzenia oraz odsetek od kredytów i kosztów finansowych ich obsługi zgodnie z wielkościami wynikającymi z zawartych umów kredytowych, kosztów eksploatacji i utrzymania nowych urządzeń wodociągowych zgodnych z planem inwestycyjnym zatwierdzonym przez gminę.

§ 9.1. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, które zgodnie z zawartą umową użytkuje nieodpłatnie środki trwałe, może uwzględniać w niezbędnych przychodach amortyzację lub umorzenie, jeżeli zawrze z gminą porozumienie ustalające, że środki finansowe pozyskane przez przedsiębiorstwo z tego tytułu, pomniejszone o należny podatek dochodowy, będą wykorzystywane wyłącznie na cele modernizacji i odtworzenia tych środków trwałych.

2. Rezerwy na należności nieregularne uprawdopodobnią się w sposób określony w odrębnych przepisach.

3. Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, których forma organizacyjno-prawna uniemożliwia zaliczanie kosztów amortyzacji lub umorzenia do kosztów uzyskania przychodów, mogą uwzględniać je w niezbędnych przychodach, stanowiących podstawę do ustalania cen i stawek opłat, jeżeli środki pochodzące z amortyzacji lub umorzenia będą stanowić wyłącznie źródło finansowania modernizacji i odtworzenia środków trwałych oraz spłaty kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie inwestycji.

§ 11.1. Dla dokonania alokacji na taryfowe grupy odbiorców usług, uzasadnione koszty pośrednie, wspólne dla wszystkich rodzajów działalności gospodarczej związanej ze zbiorowym zaopatrzeniem w wodę i zbiorowym odprowadzaniem ścieków, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne dzieli na poszczególne rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz na poszczególne taryfowe grupy odbiorców usług.

2. Metody podziałów kosztów, o których mowa w ust. 1, nie mogą ulec zmianie w okresie obowiązywania taryfy.

3. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne dokonuje alokacji kosztów na taryfowe grupy odbiorców usług, uwzględniając lokalne uwarunkowania, w szczególności:

1) wielkość zróżnicowania kosztów świadczenia usług w poszczególnych taryfowych grupach odbiorców usług, mierzoną kosztami jednostkowymi,

2) dostępność danych odnoszących się do poszczególnych rodzajów kosztów,

3) strukturę planowanych taryf,

4) spodziewane korzyści ekonomiczne z wprowadzenia nowych metod alokacji, w porównaniu z kosztem ich wdrożenia,

5) stabilność stosowanych metod alokacji kosztów,

6) wyposażenie w wodomierze i urządzenia pomiarowe.

4. Dla potrzeb alokacji kosztów na taryfowe grupy odbiorców usług metody podziału kosztów w szczególności uwzględniają określenie:

1) współczynników alokacji kosztów, wyliczonych na podstawie udziałów poszczególnych taryfowych grup odbiorców usług w całkowitej ilości dostarczonej wody lub w całkowitej ilości odebranych ścieków - w odniesieniu do kosztów, których wysokość dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców usług jest wprost proporcjonalna do wielkości świadczonych usług dla tych grup,

2) współczynników alokacji kosztów, ustalonych w oparciu o ewidencję księgową kosztów, prowadzoną zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości - w odniesieniu do kosztów, których nie da się podzielić na poszczególne taryfowe grupy odbiorców usług w oparciu o wielkość świadczonych usług.

5. Metody, o których mowa w ust. 4, mogą uwzględniać określenie współczynników alokacji kosztów ustalonych w oparciu o analizę kosztów - w odniesieniu do kosztów zależnych od uwarunkowań technicznych świadczenia usług, w szczególności takich jak: stopień zanieczyszczenia przyjmowanych do odprowadzenia ścieków, stopień obciążenia urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych.

§ 12.1. Dla potrzeb alokacji kosztów system finansowo-księgowy przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych powinien zapewniać ewidencjonowanie i przetwarzanie danych zgodnie z odrębnymi przepisami.

2. System, o którym mowa w ust. 1, w szczególności powinien umożliwiać podział na poszczególne rodzaje działalności i grupy taryfowe odbiorców usług oraz określać:

1) przychody,

2) koszty eksploatacji i utrzymania,

3) odsetki i raty kapitałowe od zaciągniętych kredytów,

4) środki trwałe i odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe,

5) podatki i opłaty,

6) koszty pośrednie.

§ 14.1. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne na podstawie kryteriów, o których mowa w § 13 ust. 2, ustala w szczególności następujące rodzaje taryf:

1) w zależności od przewidywanego sposobu rozliczeń:

a) taryfy ryczałtowe - zawierające stałą cenę dla poszczególnych odbiorców usług odniesioną do 1 osoby korzystającej z usług w zł/osobę na okres rozliczeniowy, a nie do fizycznej jednostki będącej miernikiem ilości świadczonych usług w m³,

b) taryfy ilościowe - przewidziane do stosowania przy opomiarowanych systemach dostaw wody lub odprowadzania ścieków, zawierające ceny usług za 1 m³,

2) w zależności od zakładanego zróżnicowania cen i stawek opłat dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców usług:

a) taryfy ilościowe jednolite - zawierające jednolite ceny usług w zł/m³ dla wszystkich odbiorców, odrębne dla zaopatrzenia w wodę i dla odprowadzania ścieków,

b) taryfy ilościowe niejednolite - zawierające różne dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców ceny za dostarczoną wodę w zł/m³ i ceny za odprowadzanie ścieków w zł/m³.

3) w zależności od struktury taryfy:

a) taryfy jednoczłonowe - zawierające cenę odniesioną do 1 m³ dostarczanej wody lub 1 m³ odprowadzanych ścieków,

b) taryfy wieloczłonowe - zawierające stawkę lub stawki opłaty stałej w okresie rozliczeniowym - zł/licznik, zł/urządzenie pomiarowe, zł/miesiąc oraz cenę odniesioną do 1 m³ wody lub
1 m³ odprowadzanych ścieków,

4) w zależności od zróżnicowania cen wody w różnych przedziałach jej zużycia:

a) taryfy progresywne strefowe, w których ceny wody za 1 m³ rosną wraz ze wzrostem przedziałów zużycia wody,

b) taryfy degresywne strefowe, w których ceny wody maleją wraz ze wzrostem przedziałów zużycia,

c) taryfy sezonowe, charakteryzujące się wysokimi cenami wody w sezonie szczytowego jej zużycia i niższymi cenami poza sezonem.

2. Różnicowanie taryf dla gospodarstw domowych może dotyczyć tylko opłaty abonamentowej.

§ 15.1. Dla określenia taryfowych cen i stawek opłat, odpowiednio dla zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków dokonuje się:

1) podziału odbiorców usług na taryfowe grupy odbiorców usług,

2) wyboru rodzaju taryf,

3) alokacji niezbędnych przychodów na taryfowe grupy odbiorców usług,

4) podziału niezbędnych przychodów w poszczególnych taryfowych grupach odbiorców usług odpowiednio do założonej struktury cen i stawek opłat,

5) obliczania taryfowych cen i stawek opłat.

2. Obliczenie taryfowych cen i stawek opłat następuje przez podzielenie odpowiadających im planowanych rocznych niezbędnych przychodów przez planowaną roczną ilość świadczonych usług.

3. Planowaną roczną ilość świadczonych usług oblicza się jako sumę zweryfikowanej ilości świadczonych usług w roku obrachunkowym poprzedzającym rok planowanego wprowadzenia taryf oraz ilości świadczonych usług wynikającej z planowanej realizacji wieloletniego planu rozwoju i modernizacji.

§ 17.1. Odbiorca usług dokonuje zapłaty za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki w terminie określonym w fakturze, który nie może być krótszy niż 14 dni od daty jej dostarczenia.

2. Zgłoszenie przez odbiorcę usług zastrzeżeń do wysokości faktury nie wstrzymuje jej zapłaty.

3. W przypadku nadpłaty zalicza się ją na poczet przyszłych należności lub, na żądanie odbiorcy usług, zwraca się ją w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku w tej sprawie.

§ 18.1. W przypadku niesprawności wodomierza głównego, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, ilość pobranej wody ustala się na podstawie średniego zużycia wody w okresie 6 miesięcy przed stwierdzeniem niesprawności wodomierza, a gdy nie jest to możliwe - na podstawie średniego zużycia wody w analogicznym okresie roku ubiegłego lub iloczynu średniomiesięcznego zużycia wody w roku ubiegłym i liczby miesięcy niesprawności wodomierza.

2. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne na wniosek odbiorcy usług dokonuje sprawdzenia prawidłowości działania wodomierza.

3. W przypadku gdy sprawdzenie prawidłowości działania nie potwierdza zgłoszonej przez odbiorcę usług niesprawności wodomierza, pokrywa on koszty sprawdzenia.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 12 marca 2002 r. (poz. 257)

WZÓR

WNIOSKU O ZATWIERDZENIE TARYF DLA ZBIOROWEGO ZAOPATRZENIA W WODĘ I ZBIOROWEGO ODPROWADZANIA ŚCIEKÓW

Tabela 13. Średni stan zatrudnienia oraz średni poziom wynagrodzeń według obszarów działalności

Tabela 14. Lista osób fizycznych i prawnych posiadających udziały lub akcje dające prawo powyżej 5% głosów na walnym zgromadzeniu przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego

Tabela 15. Transakcje sprzedaży i kupna pomiędzy przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a podmiotami zależnymi, stowarzyszonymi i dominującymi¹⁾, z wyłączeniem operacji sprzedaży, kupna i przekazania składników majątku trwałego

Uwaga:

¹⁾ w rozumieniu przepisów o rachunkowości.

Tabela 16. Operacje dotyczące sprzedaży, kupna i przekazywania składników majątku trwałego pomiędzy przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a podmiotami zależnymi, stowarzyszonymi i dominującymi

Uwaga:

¹⁾ wartość kolumny 5 stanowi różnicę pomiędzy wartościami z kolumny 3 i 4.

Tabela 17. Harmonogram realizacji wieloletniego planu modernizacji i rozwoju urządzeń wodociągowych

Tabela 18. Harmonogram realizacji wieloletniego planu modernizacji i rozwoju urządzeń kanalizacyjnych