Na podstawie art. 151g ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 i Nr 75, poz. 468, z 1998 r. Nr 117, poz. 756, Nr 137, poz. 887, Nr 144, poz. 929 i Nr 162, poz. 1116, z 1999 r. Nr 45, poz. 439, Nr 49, poz. 483, Nr 63, poz. 700, Nr 70, poz. 777, Nr 72, poz. 802, Nr 109, poz. 1236 i Nr 110, poz. 1255 i 1256, z 2000 r. Nr 12, poz. 136, Nr 18, poz. 230, Nr 95, poz. 1041 i Nr 122, poz. 1311 i 1324 oraz z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 88, poz. 961 i Nr 97, poz. 1050) zarządza się, co następuje:

§ 1.Rozporządzenie określa szczegółowy sposób, zakres i tryb przeprowadzania kontroli przez Prezesa Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych.

§ 2.Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) Prezesie Urzędu Nadzoru - należy przez to rozumieć Prezesa Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych lub osobę przez niego upoważnioną,

2) kierowniku podmiotu kontrolowanego - należy przez to rozumieć kierownika podmiotu lub osobę przez niego upoważnioną,

3) kontrolerze - należy przez to rozumieć pracownika Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, zwanego dalej „Urzędem Nadzoru", lub inną osobę upoważnioną przez Prezesa Urzędu Nadzoru.

§ 3.Prezes Urzędu Nadzoru zapewnia właściwe przygotowanie kontroli oraz należyte, bezstronne i terminowe jej przeprowadzenie.

§ 4.1. Prowadzenie kontroli ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie działalności podmiotu kontrolowanego, rzetelne jego udokumentowanie i dokonanie oceny kontrolowanej działalności.

2. Do zakresu kontroli należy sprawdzanie:

1) działalności, stanu majątkowego i gospodarki finansowej kas chorych,

2) realizacji umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych zawartych z kasami chorych,

3) działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie realizacji zadań ubezpieczenia zdrowotnego.

§ 5.1. Podstawą przeprowadzenia kontroli jest pisemne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wydane przez Prezesa Urzędu Nadzoru.

2. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli zawiera:

1) wskazanie podstawy prawnej do przeprowadzenia kontroli,

2) imię i nazwisko, stanowisko służbowe oraz numer legitymacji służbowej kontrolera albo numer dowodu osobistego kontrolera niebędącego pracownikiem Urzędu Nadzoru,

3) nazwę podmiotu kontrolowanego,

4) przedmiot i zakres kontroli oraz miejsce przeprowadzania kontroli i termin jej rozpoczęcia.

§ 6.1. Kontroler podlega wyłączeniu od udziału w kontroli, jeżeli wyniki kontroli mogłyby oddziaływać na jego prawa lub obowiązki albo prawa lub obowiązki jego małżonka lub osoby pozostającej z nim faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia bądź osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli.

2. Kontroler może być wyłączony również w razie stwierdzenia innych przyczyn, które mogłyby wywołać wątpliwości co do jego bezstronności.

3. Jeżeli okoliczności, o których mowa w ust. 1 i 2, ujawnią się w trakcie kontroli, kontroler powstrzymuje się od dalszych czynności i zawiadamia o tym niezwłocznie Prezesa Urzędu Nadzoru.

4. Wyłączony kontroler powinien podejmować jedynie czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny interes stron.

5. O wyłączeniu od udziału w kontroli postanawia Prezes Urzędu Nadzoru z urzędu albo na wniosek kierownika podmiotu kontrolowanego lub na wniosek kontrolera.

§ 7.Rozpoczynając kontrolę, kontroler okazuje upoważnienie do przeprowadzenia kontroli kierownikowi podmiotu kontrolowanego wraz z legitymacją służbową albo dowodem osobistym, w przypadku kontrolera niebędącego pracownikiem Urzędu Nadzoru, z zastrzeżeniem § 10.

§ 8.1. Prezes Urzędu Nadzoru może wcześniej zawiadomić kierownika podmiotu kontrolowanego o planowanej kontroli.

2. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urzędu Nadzoru może wystąpić o przygotowanie w szczególności: wskazanych dokumentów, materiałów, zestawień i obliczeń.

§ 9.1. Kontrola przeprowadzana jest w miejscu prowadzenia działalności przez podmiot kontrolowany, w dniach i godzinach jego pracy.

2. Kierownik podmiotu kontrolowanego zapewnia kontrolerowi warunki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli. Dotyczy to w szczególności niezwłocznego przedstawienia dokumentów i materiałów oraz terminowego udzielania wyjaśnień przez pracowników i kierownika podmiotu kontrolowanego.

§ 10.1. Kontrola lub poszczególne jej czynności mogą być przeprowadzane również w siedzibie Urzędu Nadzoru, ze względu na szybkość i skuteczność przeprowadzenia kontroli.

2. Prezes Urzędu Nadzoru informuje pisemnie kierownika podmiotu kontrolowanego o rozpoczęciu kontroli, o której mowa w ust. 1, natychmiast po wydaniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

§ 11.1. Kontroler dokonuje ustaleń stanu faktycznego na podstawie zebranych w toku kontroli dowodów.

2. Dowodami są w szczególności: dokumenty, wyniki oględzin, opinie biegłych, wyjaśnienia i oświadczenia.

3. Kontroler może żądać sporządzenia niezbędnych do kontroli odpisów lub wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń sporządzonych na podstawie dokumentów.

4. Zgodność odpisów i wyciągów z oryginałami dokumentów oraz prawidłowość zestawień i obliczeń potwierdza kierownik podmiotu kontrolowanego lub właściwy pracownik podmiotu kontrolowanego.

§ 12.1. Członkowie organów statutowych oraz pracownicy podmiotu kontrolowanego udzielają, w wyznaczonym terminie, ustnych lub pisemnych wyjaśnień w sprawach dotyczących przedmiotu kontroli. Z ustnych wyjaśnień kontroler sporządza protokół, który podpisują kontroler i osoba składająca wyjaśnienia.

2. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez osobę składającą wyjaśnienia, kontroler podpisuje protokół i podaje przyczynę odmowy podpisania protokołu.

3. Każdy może złożyć ustne lub pisemne oświadczenie dotyczące przedmiotu kontroli.

4. Kontroler nie może odmówić przyjęcia oświadczenia, o którym mowa w ust. 3, o ile ma ono związek z przedmiotem kontroli.

§ 13.1. Kontroler może przeprowadzić oględziny obiektu lub innych składników majątkowych.

2. Oględziny przeprowadza się w obecności kierownika komórki organizacyjnej podmiotu kontrolowanego odpowiedzialnego za obiekt lub składniki majątkowe poddane oględzinom, a w razie jego nieobecności - pracownika wyznaczonego przez kierownika podmiotu kontrolowanego.

3. Z przebiegu i wyniku oględzin sporządza się niezwłocznie protokół, który podpisuje kontroler i osoba obecna przy oględzinach. Przepis § 12 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

§ 14.1. Jeżeli w toku kontroli konieczne jest wyjaśnienie określonych zagadnień wymagających wiadomości specjalnych. Prezes Urzędu Nadzoru, z własnej inicjatywy lub na wniosek kontrolera, powołuje biegłego posiadającego uprawnienia w danej dziedzinie, określone odrębnymi przepisami, w celu zasięgnięcia jego opinii.

2. Powołując biegłego, Prezes Urzędu Nadzoru określa przedmiot i zakres opinii oraz termin jej wydania.

3. Biegły, który dokonuje czynności na terenie podmiotu kontrolowanego, przedstawia kierownikowi tego podmiotu wydane przez Prezesa Urzędu Nadzoru upoważnienie, które jest ważne wraz z dowodem osobistym.

4. Po zakończeniu czynności biegłego sporządza on szczegółowe sprawozdanie, zawierające opis przeprowadzonych czynności, oraz wydaje opinię.

5. Sprawozdanie wraz z opinią biegłego załącza się do protokołu kontroli.

6. Kierownik podmiotu kontrolowanego, do czasu zakończenia czynności przez biegłego, może wystąpić do Prezesa Urzędu Nadzoru z wnioskiem o wyłączenie z postępowania kontrolnego powołanego biegłego z przyczyn określonych w § 6 ust. 1 i 2.

§ 15.1. W razie niebezpieczeństwa utraty dowodów kontroler zabezpiecza je poprzez:

1) przechowywanie ich w miejscu prowadzenia działalności przez podmiot kontrolowany w oddzielnym, zamkniętym i opieczętowanym pomieszczeniu,

2) opieczętowanie i oddanie na przechowanie, za pokwitowaniem, kierownikowi podmiotu kontrolowanego lub innemu upoważnionemu pracownikowi podmiotu kontrolowanego,

3) zabranie, za pokwitowaniem, dowodów przez kontrolera i przechowywanie ich w siedzibie Urzędu Nadzoru.

2. O zwolnieniu dowodów spod zabezpieczenia decyduje Prezes Urzędu Nadzoru.

§ 16.Kontroler, w toku kontroli, informuje kierownika podmiotu kontrolowanego o nieprawidłowościach i uchybieniach utrudniających sprawne przeprowadzenie kontroli.

§ 17.W razie ujawnienia w toku kontroli okoliczności wskazujących na popełnienie przestępstwa, kontroler niezwłocznie zawiadamia na piśmie Prezesa Urzędu Nadzoru.

§ 18.1. Po przeprowadzeniu kontroli kontroler sporządza protokół kontroli.

2. Protokół kontroli zawiera opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli działalności podmiotu kontrolowanego oraz ustalenia kontroli, w tym nieprawidłowości, z uwzględnieniem przyczyn ich powstania, zakresu i skutków tych nieprawidłowości oraz osób za nie odpowiedzialnych, a także wnioski wynikające z kontroli.

3. Protokół kontroli zawiera w szczególności:

1) nazwę i adres podmiotu kontrolowanego,

2) imiona i nazwiska kierownika podmiotu kontrolowanego i kierowników kontrolowanych komórek organizacyjnych podmiotu kontrolowanego oraz daty objęcia przez nich stanowisk,

3) imiona i nazwiska pracowników, którzy w toku kontroli złożyli wyjaśnienia lub oświadczenia, oraz osób, o których mowa w § 12 ust. 3,

4) datę rozpoczęcia i zakończenia kontroli, z zaznaczeniem przerw w kontroli,

5) imię i nazwisko kontrolera oraz numer i datę upoważnienia do przeprowadzenia kontroli,

6) określenie przedmiotu i zakresu kontroli oraz okresu objętego kontrolą,

7) spis załączników,

8) wzmiankę o poinformowaniu kierownika podmiotu kontrolowanego o prawie zgłaszania zastrzeżeń do protokołu i prawie odmowy podpisania protokołu,

9) datę sporządzenia protokołu,

10) parafy kontrolera i kierownika podmiotu kontrolowanego na każdej stronie protokołu,

11) datę i miejsce podpisania protokołu.

§ 19.1. Protokół kontroli podpisują kontroler i kierownik podmiotu kontrolowanego.

2. Przed podpisaniem protokołu kontroli kierownikowi podmiotu kontrolowanego przysługuje prawo zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole.

3. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 2, należy zgłosić na piśmie do Prezesa Urzędu Nadzoru w terminie 14 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli.

4. W razie zgłoszenia zastrzeżeń kontroler jest obowiązany dokonać ich analizy. Jeżeli okoliczności, których dotyczą zastrzeżenia, wymagają dalszych wyjaśnień, kontroler podejmuje dodatkowe czynności kontrolne, a w przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń uwzględnia je w protokole.

5. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części Prezes Urzędu Nadzoru przekazuje na piśmie swoje stanowisko kierownikowi podmiotu kontrolowanego w terminie 14 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń.

§ 20.1. Kierownik podmiotu kontrolowanego może odmówić podpisania protokołu kontroli, składając, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, pisemne wyjaśnienie przyczyn tej odmowy Prezesowi Urzędu Nadzoru.

2. W razie zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w § 19, termin do złożenia wyjaśnienia o odmowie podpisania protokołu liczy się od dnia otrzymania stanowiska określonego w § 19 ust. 5.

3. Odmowa podpisania protokołu przez kierownika podmiotu kontrolowanego nie stanowi przeszkody do realizacji ustaleń kontroli.

§ 21.Prezes Urzędu Nadzoru informuje pisemnie kierownika podmiotu kontrolowanego o zakończeniu czynności kontrolnych.

§ 22.[1] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.