Na podstawie art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury (Dz. U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150 i z 2000 r. Nr 120, poz. 1268) zarządza się, co następuje:

§ 1.Rozporządzenie określa tryb przedstawiania wniosków o nadanie odznaki „Za opiekę nad zabytkami”, w tym sytuacje, w których przyznaje się odznakę, dokumenty wymagane przy składaniu tych wniosków, wzór rysunkowy i wymiary odznaki, wzór wniosku o jej nadanie, a także podmioty uprawnione do jej wręczania, tryb wręczania i sposób noszenia odznaki.

§ 2.Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”, zwana dalej „odznaką”, jest nadawana przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwanego dalej „ministrem”, jako zaszczytne wyróżnienie, osobom zasłużonym w sprawowaniu społecznej opieki nad dobrami kultury lub w prowadzeniu działalności konserwatorskiej polegającej w szczególności na:

1) utrzymywaniu dóbr kultury zgodnie z zasadami opieki nad zabytkami,

2) projektowaniu i wykonywaniu prac konserwatorskich lub robót budowlanych przy dobrach kultury,

3) prowadzeniu prac archeologicznych i wykopaliskowych,

4) dokumentowaniu dóbr kultury i prowadzeniu badań naukowych związanych z ich konserwacją,

5) przeciwdziałaniu zagrożeniom dóbr kultury,

6) popularyzacji zagadnień związanych z działalnością konserwatorską.

§ 3.1. Wniosek o nadanie odznaki wojewódzki konserwator zabytków składa w Urzędzie Generalnego Konserwatora Zabytków, który w sprawach nadawania odznaki sprawuje obsługę ministra.

2. Wzór wniosku stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.

3. Do wniosku o nadanie odznaki wojewódzki konserwator zabytków dołącza dokumenty potwierdzające zasługi osoby objętej tym wnioskiem w sprawowaniu społecznej opieki nad dobrami kultury lub w prowadzeniu działalności konserwatorskiej.

4. Wniosek i dokumenty, o których mowa w ust. 3, po sprawdzeniu pod względem formalnoprawnym, Urząd Generalnego Konserwatora Zabytków przekazuje ministrowi, wraz z opinią Generalnego Konserwatora Zabytków, w celu podjęcia decyzji o nadaniu odznaki lub odmowie jej nadania.

§ 4.Nadanie przez ministra odznaki osobie nieposiadającej obywatelstwa polskiego następuje w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych.

§ 5.1. Odznaka o wymiarach zewnętrznych 18 x 24 mm posiada na przedniej stronie stylizowaną wieżę obronną z ostrołukowym otworem bramy u dołu, wypełnionym jasnoniebieską emalią, i z prostokątnym okienkiem powyżej. Wieża jest zwieńczona krenelażem z wypukłoreliefowymi blankami. Dolna część wieży, do 2/3 wysokości, otoczona opaską o zaokrąglonych dolnych narożach, z licem wypełnionym wypukłym napisem: „ZA OPIEKĘ NAD ZABYTKAMI”, biegnącym od lewej do prawej strony. Na odwrotnej stronie odznaki jest umocowane zapięcie.

2. Odznaka jest dwustopniowa:

1) złota - wyższego stopnia,

2) srebrna - niższego stopnia.

3. W zależności od stopnia odznaka wykonana jest z żółtego lub białego metalu.

4. Odznakę nosi się po prawej stronie piersi.

5. W przypadku posiadania odznaki wyższego i niższego stopnia nosi się odznakę wyższego stopnia.

6. Wzór odznaki stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 6.1. Minister lub upoważniona przez niego osoba wręcza wyróżnionemu odznakę wraz z legitymacją stwierdzającą jej nadanie w dniu 18 kwietnia, będącym Międzynarodowym Dniem Ochrony Zabytków, lub w czasie innych uroczystości związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego.

2. Wzór legitymacji stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 7.Minister przekazuje informację o osobach wyróżnionych odznaką Urzędowi Generalnego Konserwatora Zabytków, który prowadzi ewidencję nadanych odznak.

§ 8.Do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ministra o nadaniu odznaki, przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, stosuje się przepisy tego rozporządzenia.

§ 9.Traci moc zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 22 października 1963 r. w sprawie ustalenia wzoru odznaki „Za opiekę nad zabytkami”, trybu jej nadawania oraz sposobu wręczania i noszenia (Monitor Polski Nr 90, poz. 425).

§ 10.[1] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego z dnia 16 maja 2001 r. (poz. 728)