Art. 2. [Zakres stosowania] Przepisy ustawy stosuje się do opakowań wprowadzanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach procedury dopuszczenia do obrotu lub wewnątrzwspólnotowego obrotu, opakowań będących przedmiotem działalności gospodarczej na terenie kraju oraz wszystkich powstałych z nich odpadów opakowaniowych.

Art. 3. [Definicje] 1. Opakowaniami w rozumieniu ustawy są wprowadzone do obrotu wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów, przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów, od surowców do towarów przetworzonych, a także części opakowań i elementy pomocnicze połączone z opakowaniami i przeznaczone do tego samego celu co dane opakowanie.

2. Opakowania obejmują następujące kategorie:

1) opakowania jednostkowe, służące do przekazywania produktu użytkownikowi w miejscu zakupu, w tym przeznaczone do konsumpcji produktów naczynia jednorazowego użytku,

2) opakowania zbiorcze, zawierające wielokrotność opakowań jednostkowych produktów, niezależnie od tego, czy są one przekazywane użytkownikowi, czy też służą zaopatrywaniu punktów sprzedaży i które można zdjąć z produktu bez naruszenia jego cech,

3) opakowania transportowe, służące do transportu produktów w opakowaniach jednostkowych lub zbiorczych w celu zapobiegania ich uszkodzeniom, z wyłączeniem kontenerów do transportu drogowego, kolejowego, wodnego lub lotniczego.

3. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) odpadach opakowaniowych – rozumie się przez to wszystkie opakowania, w tym opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użycia, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowań,

2) odzysku – rozumie się przez to odzysk w rozumieniu przepisów o odpadach,

3) recyklingu – rozumie się przez to recykling w rozumieniu przepisów o odpadach,

3a) środkach niebezpiecznych – rozumie się przez to:

a) substancje chemiczne i ich mieszaniny zaklasyfikowane na podstawie przepisów o substancjach chemicznych i ich mieszaninach jako bardzo toksyczne, toksyczne, rakotwórcze kategorii 1 lub 2, mutagenne kategorii 1 lub 2, działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1 lub 2 lub niebezpieczne dla środowiska z przypisanym symbolem N lub

b) substancje chemiczne i ich mieszaniny zaklasyfikowane na podstawie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008”, w klasie toksyczności ostrej w kategorii 1, 2 lub 3 lub jako rakotwórcze kategorii 1A lub 1B, mutagenne kategorii 1A lub 1B, działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B lub jako stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego ze względu na toksyczność ostrą w kategorii 1 lub ze względu na toksyczność przewlekłą w kategorii 1 i 2, lub

c) środki ochrony roślin zaklasyfikowane jako bardzo toksyczne, toksyczne lub niebezpieczne dla środowiska wodnego z przypisanym symbolem N na podstawie przepisów o substancjach chemicznych i ich mieszaninach lub zaklasyfikowane w klasie toksyczności ostrej w kategorii 1, 2 lub 3 lub jako stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego ze względu na toksyczność ostrą w kategorii 1 lub ze względu na toksyczność przewlekłą w kategorii 1 i 2 na podstawie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1272/2008, lub

d) środki ochrony roślin zaklasyfikowane jako toksyczne dla pszczół lub organizmów wodnych, określone w przepisach o ochronie roślin,

4) wielokrotnym użytku – rozumie się przez to każde działanie, w trakcie którego opakowanie przeznaczone i zaprojektowane do co najmniej dwukrotnego zastosowania jest powtórnie wykorzystywane do tego samego celu, do którego było pierwotnie przeznaczone.

Art. 4. [Nienaruszanie przepisów odrębnych] Przepisy ustawy nie naruszają wymagań przewidzianych dla opakowań w przepisach odrębnych.

Art. 6. [Oznakowanie] 1. Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia opakowań mogą je znakować.

2. Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia opakowań, którzy je znakują, są obowiązani stosować oznakowanie określające:

1) rodzaj materiałów wykorzystanych do produkcji opakowania,

2) możliwość wielokrotnego użytku opakowania – w przypadku opakowań wielokrotnego użytku,

3) przydatność opakowania do recyklingu – w przypadku opakowań przydatnych do recyklingu.

3. Oznakowanie umieszcza się na opakowaniu lub na naklejonej na nim etykiecie, a jeżeli rozmiary opakowania na to nie pozwalają – na dołączonej do niego ulotce informacyjnej, w sposób, który nie stanowi przeszkody dla recyklingu odpadów opakowaniowych.

4. Oznakowanie powinno być wyraźne, widoczne, czytelne i trwałe również po otwarciu opakowania.

5. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, wzory oznakowania opakowań, kierując się potrzebą prawidłowej gospodarki odpadami i odpadami opakowaniowymi.

Art. 10. [Kaucja na opakowania jednostkowe] 1. Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych są obowiązani ustalić wysokość kaucji na opakowania jednostkowe tych środków nie niższą niż 10 % i nie wyższą niż 30 % ceny środka niebezpiecznego zawartego w tym opakowaniu, z zastrzeżeniem art. 10a.

2. Obowiązek ustalenia kaucji nie dotyczy opakowań środków niebezpiecznych wprowadzonych do obrotu w celu prowadzenia badań naukowych lub dydaktyki oraz czynności diagnostyki laboratoryjnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 144, poz. 1529 oraz z 2005 r. Nr 119, poz. 1015).

3. Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych są obowiązani odebrać na własny koszt od sprzedawcy opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po tych środkach.

4. Jeżeli zwrot pobranej kaucji przez sprzedawcę jest niemożliwy z powodu przerwy lub zakończenia działalności, producent, importer lub dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych jest obowiązany przyjmować od użytkowników opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po środkach niebezpiecznych. Przyjmując opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po tych środkach, producent, importer lub dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia jest obowiązany zwrócić pobraną kaucję.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje opakowań dla określonych rodzajów środków niebezpiecznych, innych niż środki ochrony roślin, wobec których stosuje się inną wysokość kaucji niż określona w ust. 1, ze względu na specyfikę tych opakowań lub tych środków.

6. Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje opakowań dla określonych rodzajów środków ochrony roślin będących środkami niebezpiecznymi, wobec których stosuje się inną wysokość kaucji niż określona w ust. 1, ze względu na specyfikę tych opakowań lub tych środków.

Art. 10a. [Porozumienie o ogólnopolskim systemie postępowania z odpadami opakowaniowymi] 1. Minister właściwy do spraw środowiska może zawrzeć porozumienie z producentami, importerami i dokonującymi wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych, o których mowa w art. 10 ust. 1, w zakresie utworzenia i utrzymania ogólnopolskiego systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych po środkach niebezpiecznych.

2. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, powinno:

1) umożliwiać dostęp do systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych po środkach niebezpiecznych producentom, importerom i dokonującym wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych, o których mowa w art. 10 ust. 1,

2) obejmować obszar całego kraju,

3) określać cele i termin ich realizacji,

4) określać sposób sprawowania kontroli nad producentami, importerami i dokonującymi wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych,

5) określać przypadki, w jakich porozumienie ulega rozwiązaniu.

3. Minister właściwy do spraw środowiska porozumienie, o którym mowa w ust. 1, ogłasza w najbliższym wydawanym Dzienniku Urzędowym Ministra Środowiska i Głównego Inspektora Ochrony Środowiska od dnia zawarcia porozumienia.

4. W czasie obowiązywania porozumienia dotyczącego utworzenia i utrzymania ogólnopolskiego systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych po środkach niebezpiecznych nie stosuje się przepisów o kaucji dla danego rodzaju środków niebezpiecznych, dla którego zawarto porozumienie.

Art. 11. (uchylony).

Art. 13. [Obowiązek posiadania w ofercie produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku] 1. Jednostki handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 25 m², sprzedające napoje w opakowaniach jednorazowych, są obowiązane do posiadania w ofercie handlowej podobnych produktów dostępnych w opakowaniach wielokrotnego użytku.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje napojów, których nie dotyczy obowiązek, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając wymagania higieniczno-sanitarne.

Art. 14. [Obowiązek przyjmowania opakowań zwracanych i na wymianę] Jednostki handlu detalicznego są obowiązane do przyjmowania zwracanych i na wymianę opakowań wielokrotnego użytku po produktach w takich opakowaniach, które znajdują się w ich ofercie handlowej.

Art. 14a. [Obowiązek odbioru opakowań od sprzedawcy detalicznego] Producent lub jednostka handlu hurtowego produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku są obowiązani do odbioru na własny koszt opakowań wielokrotnego użytku od jednostek handlu detalicznego, którym sprzedają produkty w opakowaniach wielokrotnego użytku.

Art. 16. [Obowiązek pobierania kaucji] 1. Sprzedawca środków niebezpiecznych jest obowiązany pobrać kaucję za opakowania jednostkowe tych środków w wysokości ustalonej przez ich producenta, importera lub dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Obowiązek pobrania kaucji nie dotyczy opakowań środków niebezpiecznych wprowadzonych do obrotu w celu prowadzenia badań naukowych lub dydaktyki oraz czynności diagnostyki laboratoryjnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej.

3. Sprzedawca, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany przyjmować od użytkowników opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po środkach niebezpiecznych w celu ich przekazania producentowi, importerowi lub dokonującemu wewnątrzwspólnotowego nabycia. Przyjmując opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po tych środkach, sprzedawca jest obowiązany zwrócić pobraną kaucję.

4. (uchylony).

Art. 17. [Obowiązek użytkownika środków niebezpiecznych] Użytkownik środków niebezpiecznych jest obowiązany zwrócić sprzedawcy opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po tych środkach.

Art. 18. [Nadzór Inspekcji Handlowej] Nadzór nad przestrzeganiem przepisów art. 10, art. 12–14 oraz art. 16 ust. 1 i 2 sprawuje Inspekcja Handlowa, działająca na podstawie przepisów odrębnych.

Art. 21a. [Nieodpowiednie znakowanie opakowań] Kto znakuje opakowania niezgodnie z zasadami określonymi w art. 6 ust. 1–4,

podlega karze grzywny.

Art. 23. [Brak odbioru opakowań po środkach niebezpiecznych] Kto, produkując, importując lub dokonując wewnątrzwspólnotowego nabycia środków niebezpiecznych:

1) wbrew obowiązkowi nie ustala wysokości kaucji na opakowanie tego środka lub ustala ją w wysokości niezgodnej z przepisami, lub

2) nie odbiera na własny koszt opakowań po tych środkach,

podlega karze grzywny.

Art. 24. [Odpowiedzialność sprzedawcy środków niebezpiecznych] Kto, sprzedając środki niebezpieczne:

1) wbrew obowiązkowi nie pobiera od użytkownika środka niebezpiecznego kaucji lub pobiera w wysokości niezgodnej z przepisami, lub

2) nie zwraca użytkownikowi środka kaucji lub nie przyjmuje od użytkownika opakowania wielokrotnego użytku i odpadów opakowaniowych po tych środkach,

podlega karze grzywny.

Art. 25. [Odpowiedzialność użytkownika środka niebezpiecznego] Kto, będąc użytkownikiem środka niebezpiecznego, nie zwraca sprzedawcy opakowania wielokrotnego użytku i odpadów opakowaniowych po tym środku,

podlega karze grzywny.

Art. 26. [Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązku informacyjnego sprzedawcy produktów w opakowaniach] Kto, sprzedając produkty w opakowaniach, nie wywiesza w miejscu sprzedaży informacji o opakowaniach i odpadach opakowaniowych w zakresie:

1) dostępnych systemów zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu,

2) właściwego postępowania z odpadami opakowaniowymi,

3) znaczenia oznaczeń stosowanych na opakowaniach, podlega karze grzywny.

Art. 27. [Nieprzyjmowanie opakowań zwracanych i na wymianę] Kto, zarządzając jednostką handlu detalicznego, nie przyjmuje zwracanych i na wymianę opakowań wielokrotnego użytku po produktach będących w ofercie handlowej w tej jednostce,

podlega karze grzywny.

Art. 27a. [Nieodbieranie opakowań od sprzedawcy detalicznego] Kto, będąc producentem lub zarządzającym jednostką handlu hurtowego produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku, nie odbiera na własny koszt opakowania wielokrotnego użytku od jednostki handlu detalicznego, który sprzedaje produkty w takich opakowaniach,

podlega karze grzywny.

Art. 28. [Nieprowadzenie selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych] Kto, zarządzając jednostką handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 2 000 m², nie prowadzi selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych po produktach w opakowaniach, które znajdują się w ofercie handlowej tej jednostki,

podlega karze grzywny.

Art. 29. [Stosowanie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia] Orzekanie w sprawach o czyny określone w art. 21–28 następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Art. 31. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r., z wyjątkiem art. 5 ust. 1 pkt 4, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.