Na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1992 r. Nr 4, poz. 16, Nr 40, poz. 174 i Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 43, poz. 165, z 1996 r. Nr 7, poz. 44, Nr 10, poz. 56 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 6, poz. 31, Nr 28, poz. 153, Nr 80, poz. 495, Nr 88, poz. 554, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 146, poz. 961 i Nr 162, poz. 1114 i 1126, z 1999 r. Nr 50, poz. 500 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 109, poz. 1156) zarządza się, co następuje:

§ 1.Rozporządzenie określa przypadki oraz zasady i normy, według których żołnierze odbywający czynną służbę wojskową w ramach powszechnego obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej otrzymują bezpłatne wyżywienie lub równoważnik pieniężny.

§ 2.Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) żołnierzach - należy przez to rozumieć żołnierzy, którzy odbywają zasadniczą służbę wojskową, ćwiczenia lub przeszkolenie wojskowe albo okresową służbę wojskową,

2) żołnierzu służby zasadniczej - należy przez to rozumieć żołnierza, który odbywa zasadniczą służbę wojskową, oraz podoficera i szeregowego rezerwy, powołanego do odbycia ćwiczeń wojskowych,

3) żołnierzu służby nadterminowej - należy przez to rozumieć żołnierza odbywającego nadterminową zasadniczą służbę wojskową, a także okresową służbę wojskową,

4) oficerze rezerwy - należy przez to rozumieć oficera, a także chorążego lub podchorążego rezerwy, odbywającego ćwiczenia wojskowe lub przeszkolenie wojskowe,

5) żołnierzu rezerwy - należy przez to rozumieć oficera, podoficera i szeregowego rezerwy, powołanego do odbycia ćwiczeń wojskowych,

6) zasadniczej normie wyżywienia - należy przez to rozumieć ilość środków spożywczych przysługującą żołnierzowi w ciągu doby,

7) dodatkowej normie wyżywienia - należy przez to rozumieć ilość środków spożywczych lub napoju, przysługującą żołnierzowi w ciągu doby jako uzupełnienie zasadniczej normy wyżywienia albo jako oddzielny posiłek lub porcja napoju,

8) wartości pieniężnej normy wyżywienia - należy przez to rozumieć wartość produktów spożywczych, w cenach zakupu, wchodzących w skład zasadniczej lub dodatkowej normy wyżywienia,

9) sportowcach wojskowych - należy przez to rozumieć żołnierzy czynnie uprawiających sport w wojskowych ośrodkach szkolenia sportowego, a także żołnierzy uczestniczących w zgrupowaniach przygotowawczych i zawodach sportowych, organizowanych zgodnie z planem szkolenia od związku taktycznego wzwyż,

10) stołówce wojskowej - należy przez to rozumieć obiekt stacjonarny lub polowy punkt żywienia zbiorowego żołnierzy, w którym przygotowuje się posiłki według zasadniczych i dodatkowych norm wyżywienia.

§ 3.1. Ustala się następujące normy wyżywienia żołnierzy:

1) zasadnicze:

a) żołnierska - 010,

b) szkolna - 020,

c) specjalna - 030,

d) operacyjna - 040 lub 044,

2) dodatkowe:

a) ogólna - 110,

b) chleba - 111,

c) napoju - 160,

3) polowe paczkowane:

a) indywidualna sucha - S,

b) skoncentrowana lądowa - PS-ląd,

c) skoncentrowana morska - PS-m.

2. Skład ilościowy i asortyment produktów spożywczych zawartych w normach wyżywienia, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, określa tabela stanowiąca załącznik do rozporządzenia.

3. Skład ilościowy i asortyment produktów spożywczych zawartych w normach wyżywienia, o których mowa w ust. 1 pkt 3, określają normy wojskowe ustalone w odrębnych przepisach.

§ 4.1. Żołnierze mogą otrzymywać bezpłatne wyżywienie według:

1) zasadniczych norm wyżywienia, w formie:

a) posiłków przyrządzanych w stołówkach wojskowych,

b) suchego prowiantu,

c) suchego prowiantu w zamian za części norm wyżywienia nie zrealizowane w formie, o której mowa w lit. a),

d) posiłków przyrządzanych na zlecenie przez kasyna wojskowe lub inne zakłady żywienia zbiorowego,

2) dodatkowych norm wyżywienia, w formie:

a) posiłków, o których mowa w pkt 1 lit. a) i d),

b) suchego prowiantu,

c) napoju.

2. Żołnierze uprawnieni do wyżywienia według różnych norm otrzymują wyżywienie według jednakowej dla wszystkich normy, jeżeli ich wyżywienie przygotowywane jest w jednej stołówce wojskowej, a warunki techniczno-organizacyjne uniemożliwiają przygotowywanie posiłków według różnych norm.

3. Jeżeli norma wyżywienia, o której mowa w ust. 2, jest niższa od przysługującej, żołnierzowi wydaje się uzupełniający posiłek, odpowiadający różnicy wartości pieniężnych tych norm.

4. Żołnierzowi może być wydane wyżywienie w naturze w ilości podwójnej zasadniczej normy wyżywienia:

1) w przypadkach uniemożliwiających stawienie się w miejscu wydawania posiłków - do 48 godzin,

2) w pierwszej dobie mobilizacyjnego rozwinięcia jednostki wojskowej - w warunkach uzasadnionych względami organizacyjnymi.

5. Normy wyżywienia w formie posiłków lub suchego prowiantu nie wykorzystane w terminie przeznaczonym na ich realizację nie podlegają wydaniu.

§ 5.Żołnierze służby zasadniczej i oficerowie rezerwy otrzymują wyżywienie, z zastrzeżeniem § 19, przez okres odbywania czynnej służby wojskowej.

§ 6.Żołnierze służby nadterminowej otrzymują wyżywienie, z zastrzeżeniem § 19, w dniach wykonywania obowiązków służbowych oraz w okresie leczenia w izbach chorych, według norm wyżywienia przysługujących żołnierzom służby zasadniczej.

§ 7.Żołnierze rezerwy otrzymują 100% normy wyżywienia, jeżeli czas ćwiczeń wojskowych wynosi ponad 12 godzin, 75% normy, jeżeli ten czas wynosi od 8 do 12 godzin, i 35% normy, jeżeli ten czas jest krótszy niż 8 godzin.

§ 8.Żołnierze biorący bezpośredni udział w ćwiczeniach prowadzonych z udziałem żołnierzy państw obcych otrzymują wyżywienie według norm, standardów jakościowych i organizacyjnych ustalonych dla żołnierzy tych państw, jeżeli są one korzystniejsze od wyżywienia, o którym mowa w § 13 pkt 2 i pkt 4 lit. b).

§ 9.1. Żołnierze otrzymują uroczysty posiłek przygotowywany, zgodnie z jadłospisem dekadowym, według normy wyżywienia żołnierskiej - 010 lub szkolnej - 020:

1) w dniu 24 grudnia i pierwszym dniu Świąt Wielkanocnych,

2) w dniu 31 grudnia lub 1 stycznia, 3 maja i 11 listopada,

3) w dniu święta Wojska Polskiego, w dniu święta rodzaju Sił Zbrojnych, rodzaju wojska i służby oraz jednostki wojskowej,

4) w dniu wręczenia sztandaru, nadania imienia patrona jednostce wojskowej i oficjalnego rozwiązania jednostki wojskowej,

5) w dniu przysięgi wojskowej i pożegnania żołnierzy odchodzących do rezerwy.

2. Uroczysty posiłek przygotowywany, zgodnie z jadłospisem dekadowym, według normy wyżywienia szkolnej - 020 otrzymują także, w Dniu Podchorążego, podchorążowie rezerwy odbywający przeszkolenie wojskowe.

§ 10.Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia żołnierskiej - 010 otrzymują:

1) żołnierze służby zasadniczej i służby nadterminowej nie uprawnieni do innych zasadniczych norm wyżywienia,

2) żołnierze osadzeni w wojskowych aresztach dyscyplinarnych i izbach zatrzymań,

3) żołnierze służby zasadniczej skierowani do odbycia kary ograniczenia wolności.

§ 11.1. Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia szkolnej - 020 otrzymują żołnierze:

1) wchodzący w skład załóg okrętów wojennych i pomocniczych jednostek pływających Marynarki Wojennej,

2) w czasie:

a) ćwiczeń poza garnizonem i rekonesansów,

b) przebywania na poligonach i zgrupowaniach defiladowych,

c) udziału w zwalczaniu klęsk żywiołowych, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i likwidacji ich skutków, a także zabezpieczania i unieszkodliwiania materiałów wybuchowych i innych przedmiotów niebezpiecznych,

3) sportowcy wojskowi,

4) wyznaczeni do pełnienia służby w misji pokojowej organizacji międzynarodowej lub sił wielonarodowych - przed wyjazdem w czasie pobytu w jednostce wojskowej przygotowującej do służby w misji pokojowej, od dnia rozpoczęcia przygotowania do dnia przekroczenia granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia szkolnej - 020 otrzymują również:

1) żołnierze służby zasadniczej i służby nadterminowej:

a) w jednostkach kawalerii powietrznej, desantowo-szturmowych, w Jednostce Wojskowej Nr 4101 i Jednostce Wojskowej Nr 2305 oraz w pododdziałach reprezentacyjnych i Orkiestrze Reprezentacyjnej Wojska Polskiego,

b) pełniący funkcje przełożonych żołnierzy, uprawnionych do tej normy,

c) uczestnicy kursów w ośrodkach szkolenia nurków i płetwonurków,

2) oficerowie rezerwy.

3. Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia szkolnej - 020, w wymiarze 200% tej normy, otrzymują żołnierze służby zasadniczej i służby nadterminowej oraz oficerowie rezerwy:

1) w przypadku odbywania podróży służbowej lub wykonywania zadań służbowych na terenie garnizonu w warunkach uniemożliwiających korzystanie z posiłków w stołówkach żołnierskich, jeżeli wypłata równoważnika pieniężnego nie jest celowa,

2) konwojowani do innego garnizonu przez Żandarmerię Wojskową lub inne właściwe wojskowe organy porządkowe.

§ 12.Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia specjalnej - 030 otrzymują sportowcy wojskowi, delegowani na zgrupowania i zawody o randze ogólnokrajowej.

§ 13.Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia operacyjnej - 040 otrzymują:

1) żołnierze wchodzący w skład załóg okrętów podwodnych - w czasie rejsów,

2) żołnierze uczestniczący w ćwiczeniach wojskowych odbywanych w kraju wspólnie z żołnierzami państw obcych, z zastrzeżeniem § 8,

3) żołnierze wyznaczeni do pełnienia służby w składzie polskich kontyngentów wojskowych w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych lub sił wielonarodowych oraz w kwaterach głównych, dowództwach i sztabach tych misji - od następnego dnia po przekroczeniu granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej do dnia powrotu do jednostki, w której kontynuują służbę wojskową,

4) żołnierze jednostek wojskowych skierowanych poza granice państwa w celu udziału w:

a) konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa lub państw sojuszniczych,

b) ćwiczeniach wojskowych, z zastrzeżeniem § 8,

c) szkoleniu,

d) akcjach ratowniczych, poszukiwawczych, humanitarnych i antyterrorystycznych,

e) przedsięwzięciach reprezentacyjnych,

5) sportowcy wojskowi, delegowani na zgrupowania i zawody o randze międzynarodowej.

§ 14.Wyżywienie według zasadniczej normy wyżywienia operacyjnej - 044, składającej się z produktów utrwalonych, konserw i koncentratów spożywczych, otrzymują żołnierze, o których mowa w § 13 pkt 3 i 4, w całości lub w formie wybranych posiłków w zamian za normę wyżywienia - 040.

§ 15.Wyżywienie według dodatkowej normy wyżywienia ogólnej - 110 otrzymują:

1) żołnierze służby zasadniczej, nadterminowej i oficerowie rezerwy, żywień i w formie posiłków - w wymiarze 100% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według norm wyżywienia żołnierskiej - 010 lub szkolnej - 020 - w dniu uroczystości lub święta, o których mowa w § 9 ust. 1 pkt 1,

2) żołnierze służby zasadniczej, nadterminowej i oficerowie rezerwy, żywieni w formie posiłków - w wymiarze 40% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według norm wyżywienia żołnierskiej - 010 lub szkolnej - 020 - w dniach:

a) świąt i uroczystości, o których mowa w § 9 ust. 1 pkt 2-5,

b) pozostałych świąt państwowych i kościelnych ustawowo wolnych od pracy,

c) wykonywania zadań określonych w § 11 ust. 1 pkt 2,

3) żołnierze służby zasadniczej, nadterminowej i oficerowie rezerwy, żywieni w formie posiłków - w wymiarze 40% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia żołnierskiej - 010:

a) w czasie pełnienia służby wartowniczej,

b) w czasie pełnienia dobowych służb dyżurnych, dobowych dyżurów w obiektach specjalnych i punktach obserwacyjnych,

c) pełniący służbę w jednostkach Żandarmerii Wojskowej,

d) o wyjątkowo dużym wzroście i wadze ciała - na wniosek lekarza,

4) żołnierze służby zasadniczej - w wymiarze 40% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia żołnierskiej - 010 - w dniach wzmożonego wysiłku fizycznego, powodowanego:

a) zajęciami szkoleniowymi w terenie górskim,

b) wykonywaniem prac w grupach remontowo-budowlanych,

c) okresowym wykonywaniem prac w grupach remontowych przy konserwacji i naprawach uzbrojenia i sprzętu wojskowego,

d) wykonywaniem prac związanych bezpośrednio z obsługą sprzętu lotniczego, radiolokacyjnego oraz z rakietowymi materiałami napędowymi,

5) żołnierze służby zasadniczej i nadterminowej pododdziałów reprezentacyjnych i Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego - w wymiarze 40% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia szkolnej - 020,

6) żołnierze wchodzący w skład załóg okrętów wojennych i pomocniczych jednostek pływających Marynarki Wojennej, w czasie:

a) rejsów, pływania po akwenach portowych trwającego co najmniej cztery godziny i pełnienia dyżurów bojowych w porcie - w wymiarze 100%, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia szkolnej - 020,

b) rejsów poza Morze Bałtyckie oraz wizyt w portach zagranicznych - w wymiarze 70% tej normy, niezależnie od wyżywienia, o którym mowa w lit. a),

c) rejsów okrętów podwodnych - w wymiarze 70% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia operacyjnej - 040,

d) stoczniowych remontów okrętów wojennych i pomocniczych jednostek pływających - w wymiarze 40% tej normy, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia szkolnej - 020,

7) żołnierze nurkowie i płetwonurkowie oraz żołnierze szkoleni na te stanowiska - w dniach wykonywania zadań pod wodą - w wymiarze 70% tej normy,

8) żołnierze Jednostki Wojskowej Nr 2305, w czasie:

a) ćwiczeń na morzu oraz nurkowania w innych akwenach wodnych - w wymiarze 150% tej normy,

b) ćwiczeń odbywanych poza garnizonem - w wymiarze 80% tej normy

- jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia szkolnej - 020.

§ 16.Dodatkową normę chleba - 111 otrzymują żołnierze wyłącznie jako uzupełnienie wyżywienia według norm wyżywienia, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 lit. b) i c).

§ 17.1. Napój, według dodatkowej normy napoju - 160, w ilości i rodzaju, niezbędnych do zaspokojenia potrzeb, otrzymują żołnierze w dniach wykonywania obowiązków służbowych:

1) w pomieszczeniach zamkniętych, w których temperatura spowodowana warunkami techniczno-technologicznymi i lokalowymi oraz atmosferycznymi przekracza 28°C,

2) na otwartej przestrzeni, przy temperaturze otoczenia powyżej 25°C lub poniżej 10°C,

3) o których mowa w § 11 ust. 1 pkt 2 lit. c).

2. Napój, w wymiarze 166% dodatkowej normy napoju - 160, otrzymują żołnierze:

1) o których mowa w § 13 pkt 2-4, jako uzupełnienie wyżywienia według normy wyżywienia operacyjnej - 040, z wyjątkiem wyżywienia według normy - 044,

2) pełniący służbę w Jednostce Wojskowej Nr 2305.

§ 18.1. Żołnierze, którym przysługuje bezpłatne wyżywienie z kilku tytułów, otrzymują wyżywienie tylko z jednego tytułu według najkorzystniejszej dla siebie zasadniczej normy wyżywienia oraz jednego najkorzystniejszego wymiaru z przysługujących wymiarów dodatkowej normy wyżywienia ogólnej - 110.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w § 15 pkt 3 lit. a).

§ 19.1. Żołnierze nie otrzymują bezpłatnego wyżywienia i równoważnika pieniężnego w okresie przebywania na leczeniu w publicznych zakładach opieki zdrowotnej.

2. Żołnierze odbywający czynną służbę wojskową w kraju, skierowani w podróż służbową poza granicami kraju, nie otrzymują bezpłatnego wyżywienia i równoważnika pieniężnego za okres jej odbywania.

§ 20.Wysokości równoważników pieniężnych w zamian za wyżywienie otrzymywanych przez żołnierzy służby zasadniczej, nadterminowej i oficerów rezerwy równe są aktualnym wartościom pieniężnym poszczególnych norm wyżywienia.

§ 21.Równoważniki pieniężne w zamian za wyżywienie otrzymują żołnierze, o których mowa w § 20:

1) w okolicznościach uzasadnionych rodzajem wykonywanego zadania służbowego,

2) w przypadku odbywania podróży służbowej lub wykonywania zadań służbowych na terenie garnizonu w warunkach uniemożliwiających korzystanie z posiłków w stołówkach żołnierskich, z wyjątkiem przypadku, w którym otrzymali wyżywienie w naturze - w wysokości równej wartości pieniężnej 200% zasadniczej normy wyżywienia szkolnej - 020.

§ 22.Równoważniki pieniężne w zamian za wyżywienie otrzymują również:

1) żołnierze służby zasadniczej i oficerowie rezerwy w przypadku przebywania na:

a) całodobowej przepustce,

b) urlopie,

2) żołnierze służby nadterminowej - na ich wniosek, przy braku przeciwwskazań służbowych.

§ 23.1. Równoważnik pieniężny wypłaca się z dołu wraz z uposażeniem:

1) żołnierzom służby zasadniczej i oficerom rezerwy - w przypadku, o którym mowa w § 22 pkt 1 lit. a), za miesięczne okresy obliczeniowe od dnia 21 miesiąca poprzedniego do dnia 20 miesiąca, w którym sporządza się listy uposażeń na następny miesiąc,

2) żołnierzom służby nadterminowej - w przypadku, o którym mowa w § 22 pkt 2, na podstawie sporządzanych odrębnie list należności pieniężnych.

2. W przypadkach, o których mowa w § 21 i § 22 pkt 1 lit. b), równoważnik pieniężny wypłaca się z góry, na podstawie sporządzanych odrębnie list należności pieniężnych.

3. Równoważnik pieniężny wypłaca żołnierzom służby zasadniczej, nadterminowej i oficerom rezerwy wojskowa jednostka organizacyjna, która realizuje dla nich zaopatrzenie żywnościowe.

§ 24.Traci moc zarządzenie nr 106/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 grudnia 1990 r. w sprawie stosowania należności żywnościowych przysługujących żołnierzom w czasie pokoju (Dz. Rozk. MON poz. 112 i z 1999 r. poz. 10).

§ 25.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 grudnia 2000 r. (poz. 1206)