Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2000-10-19 do 2002-12-20
Wersja archiwalna od 2000-10-19 do 2002-12-20
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA
z dnia 4 września 2000 r.
w sprawie warunków, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze, woda w kąpieliskach, oraz zasad sprawowania kontroli jakości wody przez organy Inspekcji Sanitarnej.
Na podstawie art. 106 ust. 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz. 6, z 1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1989 r. Nr 26, poz. 139 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 39, poz. 222, z 1991 r. Nr 32, poz. 131 i Nr 77, poz. 335, z 1993 r. Nr 40, poz. 183, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 47, poz. 299, Nr 88, poz. 554 i Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136) zarządza się, co następuje:
§ 1.1. Rozporządzenie określa:
1) warunki, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarstw domowych, zakładów żywienia zbiorowego, zakładów produkujących środki spożywcze, farmaceutyczne, kosmetyczne i lód oraz na potrzeby zakładów kąpielowych i pływalni, zwana dalej „wodą do picia”,
2) warunki, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach śródlądowych i morskich, zwana dalej „wodą w kąpieliskach”,
3) zasady sprawowania kontroli jakości wody do picia i wody w kąpieliskach przez organy Inspekcji Sanitarnej.
2. Warunki określone w rozporządzeniu dotyczą wody do picia pobieranej z wodociągów sieciowych, lokalnych i studni publicznych oraz studni prywatnych, jeżeli:
1) urządzenie wodne zaopatruje ponad 50 osób lub dostarcza przeciętnie na dobę ponad 10 m3 wody,
2) woda jest wykorzystywana do celów komercyjnych, w tym również do obsługi turystów.
3. Rozporządzenie nie dotyczy naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych, dla których warunki sanitarne przy ich produkcji i obrocie określają odrębne przepisy.
§ 2.1. Woda do picia powinna odpowiadać pod względem:
1) bakteriologicznym - warunkom określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
2) fizykochemicznym - warunkom określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia,
3) organoleptycznym - warunkom określonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
2. Zawartość substancji promieniotwórczych w wodzie do picia regulują odrębne przepisy.
§ 3.1. W zależności od rodzaju, jakości i ilości dostarczanej wody do picia, występujących zanieczyszczeń w środowisku oraz od urządzenia do zaopatrywania w wodę, właściwy inspektor sanitarny, uwzględniając przepisy rozporządzenia, ustala częstotliwość i miejsca poboru próbek wody do badania oraz zakres ich badań.
2. Monitoring jakości wody do picia prowadzą organy Inspekcji Sanitarnej.
3. Minimalną częstotliwość pobierania próbek wody do picia, zalecane metody badań wody do picia oraz parametry/wskaźniki objęte monitoringiem określają załączniki nr 4-6 do rozporządzenia.
§ 4.Woda w kąpieliskach powinna odpowiadać warunkom określonym w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
§ 5.1. Ustala się minimalną częstotliwość pobierania próbek wody w kąpieliskach w okresie od dnia 1 kwietnia do dnia 30 września - co dwa tygodnie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. W przypadku kąpielisk śródlądowych badanie próbek wody po raz pierwszy w danym roku przeprowadza się na dwa tygodnie przed rozpoczęciem sezonu.
2. Próbki wody z kąpielisk wyłączonych z kąpieli w latach poprzednich przez okres dłuższy niż dwa kolejne lata - należy pobierać z dwukrotnie większą częstotliwością.
3. Jeżeli badania próbek wody w latach poprzednich wykazały, że wartości wskaźników i parametrów, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach, są korzystniejsze niż określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia, wojewódzki inspektor sanitarny może wyrazić zgodę na zmniejszenie częstotliwości pobierania próbek wody do badania określonej w ust. 1.
§ 6.1. Próbki do badania pobiera się:
1) jeżeli długość plaży kąpieliska nie przekracza 1,5 km - co najmniej w 2 miejscach, w których występuje największe dzienne zagęszczenie kąpiących się osób,
2) jeżeli długość plaży kąpieliska wynosi więcej niż 1,5 km - w miejscach określonych w pkt 1 oraz dodatkowo - w miejscach odległych nie więcej niż 750 m od miejsc określonych w pkt 1,
3) jeżeli kilka kąpielisk jest zlokalizowanych w bezpośredniej odległości i praktycznie tworzą jedno kąpielisko - w miejscach określonych w pkt 2.
2. W razie jakichkolwiek podejrzeń dotyczących zanieczyszczenia wody w kąpielisku, liczba miejsc pobierania próbek wody powinna być zwiększona w stosunku do określonych w ust. 1, a ponadto w przypadku kąpielisk na wodach płynących - próbki wody powinny być pobierane również z miejsc powyżej kąpieliska.
3. Próbki wody pobiera się z głębokości 30 cm pod powierzchnią wody, z wyjątkiem próbek do oznaczania oleju mineralnego, które pobiera się z powierzchni.
§ 7.1. Badania bakteriologiczne wody w kąpielisku obejmują oznaczanie:
1) liczby bakterii grupy coli typu kałowego oraz ogólnej liczby bakterii grupy coli w 100 ml wody - metodą probówkową (NPL) lub metodą filtrów membranowych,
2) liczby paciorkowców kałowych w 100 ml wody w tych kąpieliskach, w których wyniki kontroli wskazują na możliwość występowania ich w liczbie przekraczającej dopuszczalne wartości lub jeżeli jakość wody uległa pogorszeniu - metodą filtrów membranowych lub metodą probówkową (NPL),
3) obecności pałeczek Salmonella w 1 l wody w warunkach określonych w pkt 2 - metodą filtrów membranowych z wstępnym namnażaniem.
2. Badania fizykochemiczne powinny obejmować oznaczanie: odczynu, barwy, zapachu, olejów mineralnych, substancji mineralnych, substancji powierzchniowo czynnych, fenoli, przezroczystości, osadów oraz - jeżeli istnieje tendencja do eutrofizacji wody - dodatkowo: azotu amonowego, azotu ogólnego, azotu azotanowego, fosforanów - metodami wymienionymi w załączniku nr 5 do rozporządzenia oraz metodą spektrofotometrii UV/VIS lub spektrofotometrii absorpcji atomowej.
3. Jeżeli jakość wody uległa pogorszeniu, badania fizykochemiczne tej wody powinny obejmować oznaczanie pestycydów, cyjanków oraz metali ciężkich: arsenu, kadmu, chromu, ołowiu, rtęci - metodami chromatografii gazowej, spektrofotometrii UV/VIS lub spektrofotometrii absorpcji atomowej.
§ 8.1. Woda w kąpielisku odpowiada warunkom określonym w załączniku nr 7 do rozporządzenia, jeżeli w wyniku badania próbek wody pobranej zgodnie z § 5 i 6 stwierdza się, że odpowiada ona wymaganym wskaźnikom i parametrom:
1) 80% próbek - w zakresie wskaźników liczby bakterii grupy coli i bakterii grupy coli typu kałowego,
2) w 95% próbek - w zakresie pozostałych wskaźników i parametrów, pod warunkiem że:
a) w 5% próbek, które nie odpowiadają wymaganym wskaźnikom i parametrom, woda nie wykazuje odchyleń od podanych najwyższych wartości dopuszczalnych wskaźników i parametrów nie więcej niż w 50% z wyjątkiem pH, tlenu rozpuszczonego i wskaźników bakteriologicznych,
b) kolejne próbki wody pobierane zgodnie z § 5 i 6 będą spełniać warunki określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
2. Przy wyliczaniu procentu nie bierze się pod uwagę odchyleń od najwyższych dopuszczalnych wartości, jeżeli są one skutkiem powodzi, innych katastrof naturalnych lub anomalii pogodowych.
§ 9.W przypadku wydania przez organy Inspekcji Sanitarnej orzeczenia o nieprzydatności wody do kąpieli w kąpielisku, inspektor sanitarny powiadamia o wydanym orzeczeniu jednostkę samorządu terytorialnego, na której obszarze działania znajduje się kąpielisko, właściciela (zarządcę) kąpieliska oraz - w formie komunikatu - użytkowników kąpieliska w sposób ogólnie przyjęty na danym terenie.
§ 10.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Zdrowia: w z. M. Piróg
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2000 r. (poz. 937)
Załącznik nr 1
WARUNKI BAKTERIOLOGICZNE, JAKIM POWINNA ODPOWIADAĆ WODA DO PICIA
Lp. | Wskaźnik jakości wody | Najwyższa dopuszczalna wartość wskaźnika | |||
w próbce wody pobranej w miejscu czerpania przez użytkowników lub podawania | woda w pływalni | ||||
liczba bakterii | Objętość próbki [ml] | liczba bakterii | objętość próbki [ml] | ||
1 | Escherichia coli lub bakterie grupy coli typ kałowy (termotolerancyjne) | 0 | 100 | 0 | 100 |
2 | Bakterie grupy coli* | 0 | 100 | 2 | 100 |
3 | Enterokoki (paciorkowce kałowe) | 0 | 100 | X | X |
4 | Clostridia redukujące siarczyny**(Clostridium perfringens) | 0 | 100 | X | X |
5 | Gronkowce koagulazo-dodatnie | X | X | 2 | 100 |
6 | Ogólna liczba bakterii w 37°C | 20 | 1 | 100 | 1 |
7 | Ogólna liczba bakterii w 22°C | 100 | 1 | X | x |
X - Nie oznacza się.
* Dopuszcza się pojedyncze bakterie wykrywane sporadycznie, nie w kolejnych próbkach; do 5% próbek w ciągu roku.
** Należy badać w wodzie pochodzącej z ujęć powierzchniowych.
Załącznik nr 2
WARUNKI FIZYKOCHEMICZNE, JAKIM POWINNA ODPOWIADAĆ WODA DO PICIA
Lp. | Nazwa substancji | Najwyższe dopuszczalne stężenie |
1 | 2 | 3 |
A. Substancje nieorganiczne w mg/l | ||
1 | Amoniak | 0,51) |
2 | Antymon | 0,005 |
3 | Arsen | 0,01 |
4 | Azotany (N0 -3) | 50 |
5 | Azotyny (NO -2) | 0,1 |
6 | Bar | 0,7 |
7 | Bor | 1 |
1) Wody podziemne niechlorowane - 1,5 mg/l
(amoniak pochodzenia naturalnego).
1 | 2 | 3 |
8 | Bromiany | 0,01 |
9 | Chlor wolny | 0,3 |
10 | Chlorki | 250 |
11 | Chrom w tym chrom sześciowartościowy (Cr +6) | 0,05 0,003 |
12 | Cyjanki | 0,05 |
13 | Cynk | 3 |
14 | Fluorki | 1,5 |
15 | Fosfor jako P2O5 | 5 |
16 | Glin | 0,2 |
17 | Kadm | 0,003 |
18 | Magnez | 50 |
19 | Mangan | 0,05 |
20 | Miedź | 1 |
21 | Nikiel | 0,02 |
22 | Ołów | 0,01 |
23 | Odczyn (pH) | 6,5-9,5 |
24 | Przewodność elektryczna (μScm -1) | 2500 |
25 | Rtęć | 0,001 |
26 | Selen | 0,01 |
27 | Siarczany | 250 |
28 | Sód | 200 |
29 | Srebro | 0,01 |
30 | Twardość jako CaCO3 | 60-500 |
31 | Żelazo | 0,2 |
B. Substancje organiczne w μg/l | ||
32 | Akryloamid | 0,1 |
33 | Akrylonitryl | 0,25 |
34 | Benzen | 1 |
35 | Benzo(a)piren | 0,01 |
36 | Bromodichlorometan | 15 |
37 | Bromoform (tribromometan) | 50 |
38 | Chlorobenzen | 20 |
39 | Chlorofenole (bez pentachlorofenolu) | 10 oraz poniżej progu zapachu |
40 | Chloroform (trichlorometan) | 30 |
41 | Chlorooctowy kwas | 30 |
42 | Czterochlorek węgla (tetrachlorometan) | 2 |
1 | 2 | 3 |
43 | Dibromochlorometan | 30 |
44 | Dichloroetan | 3 |
45 | Dichlorobenzen | 30 |
46 | Dichlorometan | 20,0 |
47 | Epichlorohydryna | 0,1 |
48 | Etylobenzen | 20 |
49 | Etylenu tlenek | 2 |
50 | Fenol | 0,5 |
51 | Ftalan dibutylu | 20 |
52 | Formaldehyd | 50 |
53 | Ksyleny | 20 |
54 | PCB (polichlorowane bifenyle) | 0,5 |
55 | Styren | 10 |
56 | Substancje powierzchniowo czynne (anionowe) | 200 |
57 | Tetrachloroetan | 30 |
58 | Tetrachloroeten | 10 |
59 | Toluen | 40 |
60 | Trichlorobenzen | 20 |
61 | Trichloroeten | 10 |
62 | Trichloroetan | 50 |
63 | ∑ THM - trihalometany (wymienić) | 100* |
64 | CHZT (met. z KMnO4) | 5000 |
65 | Suma wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych | 0,1*" |
66 | Winylu chlorek | 0,5 |
67 | Pestycydy | 0,10*** |
68 | Suma pestycydów | 0,50**** |
* Suma THM - chloroform, bromoform, bromodichlorometan, dibromochlorometan.
** Suma WWA o właściwościach rakotwórczych:
benzo(b) fluoranten,
benzo(k) fluoranten,
benzo(ghi) perylen,
indeno(1,2,3 cd) piren.
*** Pestycydy:
insektycydy,
herbicydy,
fungicydy,
akarycydy,
algicydy,
nematocydy,
rodentycydy,
slimycydy,
pokrewne produkty (między innymi regulatory wzrostu i ich produkty metabolizmu, degradacji i reakcji).
Oznaczać należy tylko te pestycydy, których występowanie jako zanieczyszczenia jest prawdopodobne. Wartość
parametryczna odnosi się do każdego pestycydu indywidualnie, z wyjątkiem aidriny/dieidryny i epoksydu heptachloru, dla których wartość parametryczna wynosi 0,03 µg/dm3 .
**** Suma wszystkich wartości parametrycznych oznaczonych pestycydów.
Załącznik nr 3
WARUNKI ORGANOLEPTYCZNE, JAKIM POWINNA ODPOWIADAĆ WODA DO PICIA
Lp. | Wskaźnik jakości wody | Wymagania |
1 | Barwa (mg/dm3Pt) | nie więcej niż 15 |
2 | Mętność (mg/dm3SiO2) | nie więcej niż 1 |
3 | Organizmy wodne | niewidoczne |
4 | Plamy olejowe | niewidoczne |
5 | Zapach | akceptowalny |
6 | Zawiesina | niewidoczna |
Załącznik nr 4
MINIMALNA CZĘSTOTLIWOŚĆ POBIERANIA PRÓBEK WODY DO PICIA
Ilość wody produkowanej lub rozprowadzanej w m3 /dobę | Liczba próbek analiz podstawowych na rok | Liczba próbek analiz rozszerzonych na rok | ||
z urządzenia | z ujęcia | |||
podziemnego | powierzchniowego | |||
od 10 ≤ 100 | 2 | 2 | 2 | 4 |
>100 ≤ 1000 | 2 | 2 | 2 | 4 |
>1000 ≤ 2000 | 3 | 2 | 4 | 6 |
>2000 ≤ 10000 | 12 | 2 | 6 | 8 |
>10000 ≤ 20000 | 60 | 2 | 6 | 12 |
>20000 ≤ 30000 | 120 | 2 | 8 | 16 |
>30000 ≤ 60000 | 180 | 3 | 10 | 20 |
>60000 ≤ 100000 | 360 | 6 | 12 | 24 |
Załącznik nr 5
ZALECANE METODY BADAŃ WODY DO PICIA
A. Wskaźniki organoleptyczne | Metody badawcze | |
1 | Barwa | - |
2 | Mętność | - |
3 | Odczyn | E |
4 | Zapach | - |
B. Wskaźniki fizykochemiczne | ||
1 | Odczyn | E |
2 | Przewodność właściwa | E |
3 | Chlorki | M |
4 | Siarczany | S |
5 | Wapń | AAS/K |
6 | Magnez | AAS/K |
7 | Sód | AAS |
8 | Potas | AAS |
9 | Glin | AAS/K |
10 | Twardość | M |
C. Wskaźniki dotyczące substancji niepożądanych | ||
1 | Azotany | S |
2 | Azotyny | S |
3 | Amoniak | S |
4 | Utlenialność | M |
5 | Fenole | S |
6 | Substancje powierzchniowo czynne (reagujące z błękitem metylenowym) | S |
7 | Węglowodory chlorowane | GC |
8 | Żelazo | AAS/S |
9 | Mangan | AAS/S |
10 | Miedź | AAS/S |
11 | Cynk | AAS/S |
12 | Fosfor | S |
13 | Fluorki | S |
14 | Zawiesiny | G |
15 | Chlor | M/S |
16 | Bar | S |
D. Wskaźniki substancji toksycznych | Metody badawcze | |
1 | Srebro | AAS/S |
2 | Arsen | AAS/S |
3 | Kadm | AAS |
4 | Cyjanki | S |
5 | Chrom | AAS |
6 | Rtęć | AAS |
7 | Nikiel | AAS |
8 | Ołów | AAS |
9 | Antymon | S |
10 | Selen | AAS |
11 | Pestycydy i produkty pokrewne | GC |
12 | Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne | GC |
E. Wskaźniki bakteriologiczne | ||
1 | Bakterie grupy coli | FM |
2 | Bakterie grupy coli typu kałowego | FM |
3 | Paciorkowce kałowe | FM |
4 | Clostridia redukujące siarczyny | PP FM |
5 | Ogólna liczba bakterii | Płytki lane |
Zalecane metody analiz:
E - elektrometryczne,
M - miareczkowanie,
G - grawimetryczna,
AAS - atomowa absorpcja spektrofotometryczna,
S - spektrometria UV/VIS,
K - kompleksometria,
GC - gazowa chromatografia,
FM - metoda filtracji membranowej,
PP - metoda w podłożu płynnym.
Załącznik nr 6
PARAMETRY / WSKAŹNIKI OBJĘTE MONITORINGIEM
1. Zakres analizy podstawowej | ||
Woda do picia | ||
woda pochodząca z ujęć powierzchniowych | woda pochodząca z ujęć podziemnych i infiltracyjnych | |
1.1. Parametry fizyczne i organoleptyczne | ||
1. Barwa | 1. Barwa | |
2. Mętność | 2. Mętność | |
3. Odczyn | 3. Odczyn | |
4. Przewodność właściwa | 4. Przewodność właściwa | |
5.Zapach | 5.Zapach | |
1.2. Parametry chemiczne | ||
1. Amoniak | 1. Amoniak | |
2. Azotany | 2. Azotany | |
3. Azotyny | 3. Azotyny | |
4. Chlor* | 4. Chlor* | |
5. Twardość | 5. Mangan | |
| 6. Twardość | |
| 7. Żelazo | |
1.3. Wskaźniki bakteriologiczne | ||
1. Bakterie grupy coli | 1. Bakterie grupy coli | |
2. E. coli lub grupy coli typ kątowy (bakterie grupy coli termotolerancyjne) | 2. E. Coli lub grupy coli typ kałowy (bakterie grupy coli termotolerancyjne) | |
3. Ogólna liczba bakterii w 37°C | 3. Ogólna liczba bakterii w 37°C | |
4. Clostridia redukujące siarczyny |
| |
2. Zakres analizy rozszerzonej | ||
2.1. Parametry chemiczne | ||
1. Arsen | 1. Arsen | |
2. Benzo(a)piren | 2. Benzo(a)piren | |
3. Bromodichlorometan* | 3. Bromodichlorometan* | |
4. Chloroform* | 4. Chloroform* | |
5. Chrom | 5. Chrom | |
6.Kadm | 6. Kadm | |
7. Ołów | 7. Ołów | |
8. Glin** | 8. Glin** | |
9. Fluor | 9. Fluor | |
2.2. Wskaźniki bakteriologiczne | |
1. Paciorkowce kątowe | 1. Paciorkowce kałowe |
2. Ogólna liczba bakterii w 22°C | 2. Ogólna liczba bakterii w 22°C |
*- o ile woda jest dezynfekowana chlorem.
** - przy stosowaniu glinu jako flokulanta.
Niezależnie od parametrów wyszczególnionych w punkcie 2.1 i 2.2 lista dodatkowych parametrów badanych w analizie rozszerzonej powinna być ustalana przez terenowo właściwe organy Inspekcji Sanitarnej w zależności od występujących zanieczyszczeń w środowisku i od wyników analiz substancji chemicznych stanowiących potencjalne zagrożenia dla zdrowia. Lista wskaźników i parametrów analizy rozszerzonej obejmuje badania wskaźników (parametrów) wymienionych w pkt 1 i pkt 2 załącznika.
Załącznik nr 7
WARUNKI, JAKIM POWINNA ODPOWIADAĆ WODA W KĄPIELISKACH
Lp. | Wskaźniki / parametry | Najwyższa wartość dopuszczalna |
Wskaźniki bakteriologiczne | ||
1 | Liczba bakterii z grupy coli typu kałowego (termotolerancyjne)/100 ml | 10001) |
2 | Liczba bakterii grupy coli/100 ml | 10 0002) |
3 | Liczba paciorkowców katowych/100 ml | 100 |
4 | Obecność pałeczek Salmonella w 1 l | 0 |
Parametry fizykochemiczne | ||
5 | pH | 5 do 9 |
6 | Barwa | Akceptowalna *) |
7 | Zapach w temp. 20-25°C | Akceptowalny *) |
8 | Oleje mineralne mg/l | Niewidoczna plama na powierzchni wody** 10 mg/l |
9 | Substancje powierzchniowo czynne reagujące z błękitem metylenowym mg/l | Brak trwałej piany*' 0,5 mg/l |
10 | Fenole mg/l | Nieobecny charakterystyczny zapach*' 0,005 mg/l |
11 | Przezroczystość | 1 m*) |
12 | Tlen rozpuszczony (% nasycenia O2) | >80% |
13 | Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu w mg O 2/l (BZT5) | 6 mg O2/l |
14 | Osady smoliste i przedmioty pływające, takie jak: drewno, plastyk, butelki, opakowania szklane, guma lub inne przedmioty | brak*) |
Inne substancje, które mogą mieć wpływ na warunki zdrowotne kąpiących się | ||
15 | Zakwity sinic | dopuszcza się ilości nie powodujące zmiany barwy i wystąpienia zmętnienia oraz (lub) zapachu* ) |
*) ocena organoleptyczna
1) wartość zalecana do 100
2) wartość zalecana do 500