Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2000-07-25
Wersja aktualna od 2000-07-25
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA
z dnia 21 czerwca 2000 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad przeprowadzania szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym.
Na podstawie art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 13 listopada 1963 r. o zwalczaniu chorób zakaźnych (Dz. U. Nr 50, poz. 279, z 1971 r. Nr 12, poz. 115, z 1974 r. Nr 47, poz. 280, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1997 r. Nr 60, poz. 369, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136) oraz art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 22 kwietnia 1959 r. o zwalczaniu gruźlicy (Dz. U. Nr 27, poz. 170, z 1974 r. Nr 47, poz. 280, z 1989 r. Nr 35, poz. 192 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668) zarządza się, co następuje:
§ 1.W rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 lipca 1998 r. w sprawie zasad przeprowadzania szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym (Dz. U. Nr 94, poz. 600) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 1 w pkt 7 dodaje się lit. g) w brzmieniu:
„g) młodzieży w 14 roku życia.";
2) w § 2 skreśla się wyraz „państwowy";
3) w § 7 w ust. 1 wyrazy „państwowemu terenowemu" zastępuje się wyrazem „powiatowemu";
4) skreśla się § 8;
5) § 9 otrzymuje brzmienie:
„§ 9. Terminy przeprowadzania szczepień ochronnych, o których mowa w § 1 i 2, oraz badań, o których mowa w § 4, określa:
1) pisemne zawiadomienie wysłane przez przeprowadzającego szczepienie - w odniesieniu do szczepień indywidualnych,
2) komunikat właściwego inspektora sanitarnego podany do wiadomości w sposób dostępny dla wszystkich zainteresowanych - w odniesieniu do szczepień grupowych lub masowych.";
6) § 10:
a) w ust. 1 wyrazy „właściwego zakładu opieki zdrowotnej" zastępuje się wyrazami „przeprowadzającego szczepienia",
b) w ust. 2 wyrazy „zakład opieki zdrowotnej" zastępuje się wyrazami „przeprowadzającego szczepienia";
7) załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia otrzymują brzmienie określone w załącznikach nr 1 i 2 do niniejszego rozporządzenia.
§ 2.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Zdrowia: F. Cegielska
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 21 czerwca 2000 r. (poz. 664)
Załącznik nr 1
PROGRAM
SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH
Program Szczepień Ochronnych (PSO) składa się z następujących części:
* I. Kalendarz szczepień
A. Szczepienia dzieci i młodzieży według wieku
B. Szczepienia osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie
*II. Szczepienia zalecane
A. Finansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia
B. Nie finansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia
III. Informacje uzupełniające
* Szczepienia określone w częściach I oraz IIA są szczepieniami zleconymi przez Ministra Zdrowia do wykonania Kasom Chorych w rozumieniu art. 31 b ust. 2 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153, Nr 75, poz. 468, z 1998 r. Nr 117, poz. 756, Nr 137. poz. 887, Nr 144, poz. 929, Nr 162, poz. 1116, z 1999 r. Nr 45, poz. 439, Nr 49, poz. 483, Nr 63, poz. 700, Nr 70, poz. 777, Nr 72, poz. 802, Nr 109, poz. 1236, Nr 110, poz. 1255 i 1256 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 18, poz. 230).
I. KALENDARZ SZCZEPIEŃ (część A i B)
I. A. SZCZEPIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY WEDŁUG WIEKU
I. B. SZCZEPIENIA OSÓB NARAŻONYCH W SPOSÓB SZCZEGÓLNY NA ZAKAŻENIE
II. A. SZCZEPIENIA ZALECANE FINANSOWANE ZE ŚRODKÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W BUDŻECIE MINISTRA ZDROWIA
II. B. SZCZEPIENIA ZALECANE NIE FINANSOWANE ZE ŚRODKÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ, W BUDŻECIE MINISTRA ZDROWIA
III. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE
A. SZCZEPIENIA PRZECIW WIRUSOWEMU ZAPALENIU WĄTROBY TYPU B (WZW typu B)
1. Szczepienia noworodków prowadzone są trzema dawkami szczepionki w cyklu 0; 1; 6 miesięcy.
Pierwsza dawka podawana jest w ciągu 24 godzin po urodzeniu (najlepiej w ciągu 12 godzin), jednocześnie ze szczepieniem przeciw gruźlicy. Druga dawka szczepienia pierwotnego - po 6 tygodniach od poprzedniej, jednocześnie ze szczepieniem przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. Trzecia dawka, uzupełniająca szczepienie podstawowe - po 6 miesiącach od pierwszej dawki, jednocześnie ze szczepieniem przeciw poliomyelitis (OPV).
2. Dzieci, u których rozpoczęto szczepienia według schematu czterodawkowego (w cyklu: 0; 1; 2; 12 miesięcy), powinny być szczepione w cyklu: 0; 1,2; 12 miesięcy.
3. Osoby narażone w sposób szczególny na zakażenie szczepione są trzema dawkami szczepionki w cyklu: 0; 1; 6 miesięcy.
4. Począwszy od roku 2000 wprowadza się szczepienia młodzieży w 14 roku życia (gimnazjaliści). Szczepienie należy wykonać dawką dla dzieci w cyklu: 0;1;6 miesięcy w czasie nauki w I lub II klasie (pełny cykl szczepienia powinien być zakończony przed ukończeniem 15 roku życia).
W roku 2000 należy zaszczepić jesienią dwoma dawkami młodzież klasy II; trzecią dawkę podać należy wiosną 2001 r. (młodzieży, która ukończy 15 rok życia, przed podaniem trzeciej dawki należy zastosować szczepionkę w dawce dla dorosłych lub dla dzieci, w zależności od wskazań producenta). Natomiast począwszy od roku 2001 szczepienia należy rozpoczynać wiosną u uczniów klasy l, podając przed wakacjami dwie dawki, a dawkę trzecią - jesienią (w klasie II).
5. Pracownikom wykonującym zawody medyczne o wysokim ryzyku zakażenia HBV, szczepionym podstawowe przed 5 laty lub wcześniej, należy podawać dawkę przypominającą co 5 lat. Nie przewiduje się podawania dawek przypominających osobom z innych grup ryzyka.
6. Osoby dializowane powinny być bezpłatnie szczepione podwójnymi dawkami szczepionki w cyklach zalecanych przez lekarza; pozostali przewlekle chorzy, narażeni w sposób szczególny na zakażenie, szczepieni są trzema dawkami pojedynczymi (w cyklu: 0; 1; 6 miesięcy).
7. Wyjaśnia się, że szczepienia osób przewlekle chorych oraz przygotowywanych do zabiegów operacyjnych nie są szczepieniami obowiązkowymi (część IIA PSO - SZCZEPIENIA ZALECANE FINANSOWANE ZE ŚRODKÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W BUDŻECIE MINISTRA ZDROWIA). Należy traktować je jako uprawnienie pacjenta. Niedopuszczalne jest odmawianie zabiegu w przypadku rezygnacji ze szczepienia.
Wykonuje się je bezpłatnie w cyklu: 0; 1; 6 miesięcy. Przed operacją należy podać co najmniej dwie dawki, a zabieg przeprowadzić nie wcześniej niż po 2 tygodniach od drugiej dawki (tj. po 6 tygodniach od rozpoczęcia szczepień). Po 6 miesiącach od pierwszej dawki należy podać dawkę trzecią.
W przypadku podjęcia szczepień w innym cyklu, wymagającym większej ilości szczepionki, należy zapewnić bezpłatnie dwie dawki przed operacją i jedną dawkę w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia szczepień; pozostałe dawki należy wykonać jako szczepienie dodatkowe (preparatem zakupionym przez pacjenta).
B. SZCZEPIENIE PRZECIW ODRZE
1. Szczepienie przypominające w 7 roku życia należy wykonać przed przypadającym w tym samym roku życia szczepieniem przeciw gruźlicy ze względu na długie gojenie się zmian po szczepieniu przeciw gruźlicy.
2. Zaleca się uzupełnienie dawki przypominającej szczepienia przeciw odrze dzieciom w 8-15 roku życia, które nie otrzymały jej we właściwym terminie.
C. SZCZEPIENIA PRZECIW ODRZE, ŚWINCE I RÓŻYCZCE
1. Szczepienie szczepionką potrójną przeciw odrze, śwince i różyczce można podać według wskazań dla szczepień zalecanych (część IIB PSO) w miejsce podstawowego szczepienia przeciw odrze w 2 roku życia oraz w miejsce uzupełniającego szczepienia przeciw odrze w 7 roku życia.
2. U dzieci, które nie są szczepione szczepionką potrójną, można zastosować monowalentną szczepionkę przeciw śwince, najlepiej jednocześnie ze szczepieniem przeciw odrze.
D. PRÓBY TUBERKULINOWE I SZCZEPIENIA PRZECIW GRUŹLICY
1. Próby tuberkulinowe przed szczepieniem BCG u dzieci zdrowych, nie pozostających w styczności z chorym na gruźlicę, należy wykonywać począwszy od 12 roku życia (w kalendarzu szczepień - I próba tuberkulinowa).
2. Studenci akademii medycznych i uczniowie policealnych szkół medycznych rozpoczynający naukę i nie zbadani próbami tuberkulinowymi w ciągu ostatnich 12 miesięcy powinni wykonać (obadanie w pierwszym miesiącu nauki, a osoby tuberkulinoujemne - poddać się szczepieniu.
E. SZCZEPIENIA PRZECIW POLIOMYELITIS
1. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Komitetu Certyfikacji Eradykacji Poliomyelitis, w celu wyeliminowania zachorowań towarzyszących szczepieniom, wprowadzono dla wszystkich niemowląt szczepionkę zabitą (IPV) jako pierwszą dawkę szczepienia. Podaje się ją podskórnie lub domięśniowo, na przełomie 3 i 4 miesiąca życia (po 6 tygodniach od szczepienia poprzedniego); jednocześnie z drugą dawką szczepienia przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi.
2. Pozostałe dawki szczepienia prowadzone są szczepionką żywą (OPV) doustnie.
3. Dzieci mające przeciwwskazania do szczepienia szczepionką żywą (OPV) powinny otrzymać pozostałe dawki szczepienia szczepionką zabitą (IPV) podskórnie, w cyklu jak szczepionką żywą. Zaleca się prowadzenie tych szczepień w konsultacyjnych poradniach szczepień.
Szczepionka IPV przeznaczona do szczepień kolejnymi dawkami może być zamawiana przez wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne dla poradni konsultacyjnej lub na wniosek indywidualny.
F. SZCZEPIENIA PRZECIW BŁONICY, TĘŻCOWI I KRZTUŚCOWI
1. Szczepienia przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi prowadzone są szczepionką DTP, trzykrotnie w odstępach co 6 tygodni w pierwszym roku życia (szczepienie pierwotne) oraz jeden raz w 2 roku życia (szczepienie uzupełniające).
Pierwsza dawka szczepionki podawana jest w 2 miesiącu życia, po 6 tygodniach od szczepienia przeciw gruźlicy i WZW B, jednocześnie z drugą dawką szczepionki przeciw WZW B. Druga dawka - na przełomie 3 i 4 miesiąca życia (po 6 tygodniach od szczepienia poprzedniego), jednocześnie ze szczepionką zabitą przeciw poliomyelitis (IPV). Trzecia dawka - w 5 miesiącu życia (po 6 tygodniach od szczepienia poprzedniego), jednocześnie ze szczepionką żywą przeciw poliomyelitis (OPV). Dawka czwarta - w 16-18 miesiącu życia, jednocześnie ze szczepionką żywą przeciw poliomyelitis (OPV).
2. Dzieciom z przeciwwskazaniami do szczepienia szczepionką komórkową przeciw krztuścowi, które według opinii lekarza mogłyby być szczepione szczepionką acelularną (DTPa), można podać tę szczepionkę według zaleceń producenta (szczepienie odpłatne - preparaty zarejestrowane podano w pkt I).
3. Dzieciom nie szczepionym przeciw krztuścowi z powodu przeciwwskazań, które już zostały uodpornione szczepionką DT, można, po ustąpieniu przeciwwskazań w stopniu umożliwiającym uzupełnienie odporności przeciw krztuścowi przy użyciu szczepionki acelularnej, zastosować pojedynczą szczepionkę przeciw krztuścowi (Pa) według zaleceń producenta. Szczepionka dostarczana jest tylko w drodze importu indywidualnego.
G. ORGANIZACJA SZCZEPIEŃ
1. Przeprowadzanie szczepień dzieci w wieku szkolnym na jesieni, tj. u rozpoczynających naukę, jest uzasadnione względami merytorycznymi:
● wyprzedza sezonową zwyżkę zachorowań (styczeń - maj następnego roku kalendarzowego),
● chroni dzieci w nowym środowisku przed zakażeniami kontaktowymi,
● dopiero na jesieni większość dzieci urodzonych w tym samym roku osiąga wiek wskazany w programie szczepień ochronnych.
Jeżeli duża koncentracja szczepień utrudnia ich wykonanie albo przemawiają za tym ważne względy organizacyjne, część szczepień (zwłaszcza u dzieci kończących szkoły podstawowe lub ponadpodstawowe) można przeprowadzić w I połowie roku kalendarzowego. Wówczas należy szczepić wcześniej (przed wakacjami) dzieci kończące określony wiek w danym roku kalendarzowym, tzn. dopuszcza się wcześniejsze o około pół roku wykonywanie szczepień u dzieci w wieku szkolnym, a nie przekładanie ich na kolejny rok kalendarzowy.
2. Określony w części IA PSO wiek dziecka należy rozumieć jak w przykładzie; dziecko, które ukończyło 3 lata, jest w czwartym roku życia.
H. ODSTĘPY MIĘDZY SZCZEPIENIAMI
Przypomina się, że skracanie odstępów między dawkami szczepionek bardziej pogarsza skuteczność szczepienia niż ich wydłużanie. Zgodnie z zaleceniami Komisji Epidemiologicznej Rady Sanitarno-Epidemiologicznej przy Głównym Inspektorze Sanitarnym zalecany odstęp między podaniem szczepionek nieżywych (zabitych, anatoksyn i innych) nie powinien być krótszy niż 4 tygodnie, natomiast odstęp między szczepionkami żywymi powinien wynosić nie mniej niż 6 tygodni.
Po niżej wymienionych rodzajach szczepionek można rozpocząć kolejne szczepienia po upływie co najmniej:
| po podaniu szczepionki | można żywą | podać zabitą |
| |
| żywej | 6 tyg. | 4 tyg. | Szczep, żywe: | - wirusowe: OPV, przeciw odrze, śwince, różyczce, żółtej gorączce; - bakteryjne: BCG. |
| zabitej | 4 tyg. | 4 tyg. | Szczep.nieżywe: (zabite, anatoksyny i inne) | - wirusowe: IPV, przeciw WZW B i A, wściekliźnie, grypie, k.z.m.; - bakteryjne: DTP, DT, Td, D, Te, TyTe, Ty, Hib i przeciw cholerze. |
I. WYBRANE SZCZEPIONKI ZAREJESTROWANE W POLSCE, KTÓRE NIE ZOSTAŁY WYMIENIONE JAKO ZALECANE:
- przeciw WZW A i WZW B
TWINRIX (SmithKline Beecham)
- przeciw ospie wietrznej
VARILRIX (SmithKline Beecham)
- przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi i WZW B
TRITANRIX HB (SmithKline Beecham)
zawiera Pw (pełnokomórkowy składnik prwciwkrztuścowy)
INFANRIX HepB (SmithKline Beecham)
zawiera Pa (bezkomórkowy składnik prieciwkrztuścowy)
- przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (acelularna)
DTaP SZCZEPIONKA SSI (Statens Serum Institut)
INFANRIX - DTPa (SmithKline Beeeham)
TRIPACEL (Connaught)
zawierają Pa (bezkomórkowy składnik przeciwkrztuścowy)
- przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis
TETRACOQ (Pasteur Merieux)
zawiera lPV oraz Pw (pełnokomórkowy}
DTaP - IPV SZCZEPIONKA SSI (Statens Serum Institut)
zawiera IPV oraz Pa (bezkomórkowy)
- przeciw odrze, śwince i różyczce
TRIMOVAX (Pasteur Merieux)
zawiera szczep świnkowy Urabe AM-9
PRI0RIX (SmithKline Beecham)
zawiera szczep świnkowy RIT 4385
- przeciw zakażeniom pneumokokowym
PNEUMO 23 (Pasteur Merieux)
PNEUMOVAX 23 (Merck Sharp Dohme)
- przeciw zakażeniom haemophilus influenzae typ b i WZW B
PROCOMVAX (Merck Sharp Dohme)
Załącznik nr 2
