Na podstawie art. 66 ust. 7 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 98, poz. 602, Nr 123, poz. 779 i Nr 160, poz. 1086, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 133, poz. 872, z 1999 r. Nr 106, poz. 1216 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 43, poz. 483) zarządza się, co następuje:

§ 1.1. Rozporządzenie określa warunki techniczne pojazdów specjalnych i używanych do celów specjalnych Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Służby Więziennej i straży pożarnej:

1) przystosowanych konstrukcyjnie do potrzeb Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Służby Więziennej lub jednostek ochrony przeciwpożarowej poprzez adaptację pojazdu ogólnego przeznaczenia (produkowanego seryjnie) - zwanych dalej „pojazdami specjalizowanymi”,

2) o specyficznej konstrukcji, wynikającej z jego przeznaczenia - zwanych dalej „pojazdami specjalnego przeznaczenia”.

2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, rozumie się przez to rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 kwietnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. Nr 44, poz. 432).

§ 2.1. Pojazd specjalizowany powinien spełniać wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, z zastrzeżeniem ust. 2-7.

2. W przypadku gdy ze względu na przeznaczenie pojazdu nie jest możliwe spełnienie wymagań określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, pojazd specjalizowany powinien spełniać wymagania określone w § 4-7 niniejszego rozporządzenia.

3. Dopuszczalną ładowność lub dopuszczalną masę całkowitą pojazdu specjalizowanego określa organ dokonujący rejestracji pojazdu na podstawie:

1) danych zawartych w świadectwie homologacji pojazdu ogólnego przeznaczenia, a w odniesieniu do pojazdów, na które świadectwo homologacji nie zostało wydane - danych wytwórni, z zachowaniem przepisów rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w zakresie długości i dopuszczalnych mas całkowitych pojazdów,

2) stwierdzenia stacji kontroli pojazdów, upoważnionej do przeprowadzania badań technicznych pojazdów, w przypadku adaptacji pojazdu powodującej zmianę jego dopuszczalnej ładowności lub dopuszczalnej masy całkowitej.

4. Dopuszczalną liczbę przewożonych osób w pojeździe specjalizowanym określa organ dokonujący rejestracji pojazdu na podstawie stwierdzenia stacji kontroli pojazdów, upoważnionej do przeprowadzania badań technicznych pojazdów.

5. Liczbę miejsc dla pasażerów siedzących i stojących oraz dopuszczalną ładowność ustala się tak, aby nie była przekroczona dopuszczalna masa całkowita pojazdu, przyjmując średnią masę jednego pasażera równą 75 kg.

6. Pojazd specjalizowany wyposaża się w tabliczkę wskazującą dopuszczalną liczbę przewożonych osób łącznie z kierowcą. Wzór tabliczki określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

7. Pojazd uprzywilejowany może być wyposażony w następujące elementy:

1) dodatkowy sygnał świetlny błyskowy barwy czerwonej, odpowiadający warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, widoczny w sektorze co najmniej 135° z przodu i z tyłu pojazdu,

2) emblemat służby lub specjalizacji,

3) numer taktyczny.

§ 3.1. Pojazd specjalnego przeznaczenia powinien spełniać, z zastrzeżeniem ust. 2, wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej.

2. W przypadku gdy ze względu na przeznaczenie pojazdu nie jest możliwe spełnienie wymagań określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, pojazd specjalnego przeznaczenia powinien spełniać co najmniej wymagania określone w przepisach § 4-9 niniejszego rozporządzenia.

§ 4.1. Szerokość pojazdu specjalnego przeznaczenia nie może przekraczać 3,5 m.

2. Pojazd specjalnego przeznaczenia lub zespół pojazdów o szerokości przekraczającej 2,6 m może poruszać się po drodze z prędkością do 40 km/h oraz:

1) powinien być oznakowany z przodu i z tyłu w sposób widoczny dla użytkowników drogi znakiem sporządzonym z materiału odblaskowego o barwie żółtej samochodowej; znak umieszcza się na środku pojazdu, nie wyżej niż 1800 mm i nie niżej niż 600 mm od powierzchni jezdni; kształt i wymiary znaku określa załącznik nr 2 do rozporządzenia,

2) powinien być wyposażony w światła obrysowe.

3. Dopuszcza się do ruchu pojazd z gąsienicowym układem jezdnym, jeżeli:

1) nacisk gąsienicy między skrajnymi krążkami bieżnymi nie przekracza 40 kN na 1 m; przy mechanizmie półgąsienicowym lub przy zastosowaniu dwóch gąsienic, jedna za drugą, nacisk ten nie może przekraczać 60 kN, pod warunkiem że odległość pomiędzy środkami powierzchni styku z jezdnią pierwszej gąsienicy lub kół pierwszej osi a środkami powierzchni styku z jezdnią drugiej gąsienicy wynosi co najmniej 3 m,

2) gąsienice nie mają ostrych krawędzi, które mogą uszkodzić nawierzchnię drogi lub posiadają nakładki.

§ 5.1. Pojazd specjalnego przeznaczenia powinien być zbudowany i utrzymywany w taki sposób, aby wystające części, które mogą naruszyć stateczność pojazdu lub zagrażać bezpieczeństwu innych uczestników ruchu, mogły być na czas jazdy zdemontowane lub złożone.

2. Pojazd specjalnego przeznaczenia powinien posiadać:

1) zderzaki i klamki drzwi pojazdu wykluczające możliwość zaczepienia innego uczestnika ruchu,

2) odpowiednie urządzenia sprzęgające w przypadku przystosowania pojazdu do ciągnięcia przyczep,

3) siedzenia przymocowane do nadwozia, w tym przesuwne, w sposób uniemożliwiający niezamierzone zmiany ich położenia,

4) tablicę rozdzielczą zaokrągloną przynajmniej u dołu,

5) szyby, które nie powinny dawać ostrych odprysków w razie rozbicia; przednia szyba powinna zapewnić kierowcy pełną i wyraźną widoczność bez zniekształcenia obrazu, a w razie rozbicia - zapewnić dostateczną widoczność drogi,

6) urządzenia zapłonowe nie wytwarzające zakłóceń radioelektrycznych, przekraczających poziom określony w obowiązującej normie,

7) układ zasilania:

a) szczelny, niezależnie od warunków zewnętrznych oraz drgań występujących podczas pracy pojazdu,

b) zabezpieczony przed możliwością zetknięcia z przeszkodami znajdującymi się na drodze oraz przed nadmiernym nagrzaniem, tarciem i innymi nienaturalnymi warunkami,

c) zabezpieczony przed korozją,

8) zbiornik paliwa, w tym również zbiornik paliwa niezależnej instalacji ogrzewczej, taki, aby:

a) nie był umieszczony w kabinie kierowcy lub w pomieszczeniu przeznaczonym do przewozu osób ani bezpośrednio do nich przylegających, a przegroda lub ścianka oddzielająca zbiornik od tych pomieszczeń powinna być wykonana z materiału niepalnego; warunek ten dotyczy pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r.,

b) był umieszczony w sposób uniemożliwiający, w razie jego uszkodzenia lub przelania, ściekanie paliwa na elementy układu wydechowego;

warunki te nie dotyczą zbiornika paliwa motocykla i skutera śnieżnego,

9) instalację elektryczną zabezpieczoną przed uszkodzeniem mechanicznym wskutek tarcia o inne elementy pojazdu.

3. Pojazd specjalnego przeznaczenia buduje się w taki sposób, aby istniała możliwość jazdy do tyłu; warunek ten nie dotyczy motocykla.

4. Pojazd specjalnego przeznaczenia wyposaża się w urządzenia służące do:

1) kierowania,

2) hamowania,

3) sygnalizacji położenia pojazdu i zmiany kierunku jazdy,

4) oświetlenia drogi.

§ 6.1. Pojazd specjalnego przeznaczenia powinien być wyposażony w następujące elementy:

1) kabinę lub ramę ochronną; warunek ten nie dotyczy motocykli,

2) wycieraczkę przedniej szyby, zapewniającą dostateczne pole widzenia kierowcy; warunek ten nie dotyczy pojazdów wyposażonych w przednią szybę o takich wymiarach i kształcie, że kierowca, bez zmiany pozycji, może obserwować drogę w inny sposób niż przez szybę lub szyba ta wyposażona została w urządzenia zapewniające jej przejrzystość,

3) prędkościomierz lub inne urządzenia umożliwiające odczyt prędkości jazdy co najmniej na najwyższym biegu,

4) lusterko (lusterka) umożliwiające kierowcy obserwację drogi za pojazdem, chyba że względy konstrukcyjne, potrzeby działań związanych z ochroną porządku publicznego lub działań w czasie akcji ratowniczych uniemożliwiają ich zamontowanie,

5) tabliczkę trwale umieszczoną w miejscu łatwo dostępnym, zawierającą co najmniej dane o marce fabrycznej, typie i modelu pojazdu bazowego oraz roku produkcji pojazdu,

6) sygnał dźwiękowy o ciągłym i nieprzeraźliwym tonie, o poziomie dźwięku mierzonym podczas postoju pojazdu z odległości 3 m nie mniejszym niż 96 dB (A),

7) trójkąt do ustawiania na drodze, przeznaczony do ostrzegania o obecności unieruchomionego pojazdu; warunek ten nie dotyczy motocykli jednośladowych i skuterów śnieżnych,

8) gaśnicę umieszczoną w miejscu łatwo dostępnym w razie potrzeby jej użycia, przy czym pojazd przewożący powyżej 15 osób powinien być wyposażony w 2 gaśnice; warunek ten nie dotyczy motocykli i skuterów śnieżnych,

9) tłumik wydechu - w odniesieniu do pojazdów napędzanych silnikiem spalinowym, przy czym wylot rury wydechowej nie może być skierowany w prawą stronę,

10) apteczkę doraźnej pomocy,

11) ogumienie pneumatyczne o nośności dostosowanej do nacisku koła oraz dostosowane do maksymalnej prędkości pojazdu; ciśnienie w ogumieniu powinno być zgodne z zaleceniami wytwórni dla danej opony i obciążenia pojazdu; warunek ten nie dotyczy pojazdów gąsienicowych.

2. Do przyczepy stosuje się przepisy ust. 1 pkt 5 i 11.

§ 7.1. Pojazd specjalnego przeznaczenia powinien być wyposażony co najmniej w następujące światła zewnętrzne:

1) drogowe - pojazd samochodowy,

2) mijania - pojazd samochodowy,

3) kierunkowskazy przednie - pojazd samochodowy (kołowy),

4) kierunkowskazy tylne - pojazd samochodowy (kołowy) i przyczepa,

5) hamowania „stop” - pojazd samochodowy (kołowy) i przyczepa,

6) pozycyjne przednie - pojazd samochodowy,

7) pozycyjne tylne - pojazd samochodowy i przyczepa,

8) odblaskowe tylne inne niż trójkątne - pojazd samochodowy,

9) odblaskowe tylne trójkątne - przyczepa,

10) odblaskowe przednie - przyczepa.

2. Pojazd specjalnego przeznaczenia wyposaża się w światła, o których mowa w ust. 1, w ilości po dwa, z tym że dopuszcza się cztery światła:

1) drogowe,

2) mijania, jeżeli jest to wskazane ze względu na wyposażenie pojazdu w stały lub odejmowalny osprzęt umieszczony z przodu; dodatkowa para lamp może być umieszczona na wysokości nie większej niż 3000 mm od powierzchni jezdni, pod warunkiem że połączenia elektryczne uniemożliwiają równoczesne włączenie obu par świateł,

3) pozycyjne przednie, jeżeli jest to wskazane ze względu na wyposażenie pojazdu w stały lub odejmowalny osprzęt umieszczony z przodu; dodatkowa para świateł powinna być umieszczona nie niżej niż 400 mm od powierzchni jezdni, lecz nie wyżej niż 1900 mm, a jeżeli konstrukcja pojazdu nie pozwala na zachowanie tej wysokości - nie wyżej niż 2100 mm od powierzchni jezdni.

3. Dopuszcza się wyposażenie pojazdu specjalnego przeznaczenia w światła:

1) obrysowe zamiast pozycyjnych - pojazdu samochodowego gąsienicowego lub półgąsienicowego i przyczepy,

2) odblaskowe zamiast pozycyjnych - przyczepy,

3) obrysowe zamiast pozycyjnych - pojazdów samochodowych i przyczep o asymetrycznej konstrukcji,

4) mijania:

a) umieszczone w innej odległości od bocznego obrysu pojazdu i innej wzajemnej odległości niż wymagane przepisami,

b) umieszczone na wysokości nie większej niż 1500 mm od powierzchni jezdni, jeżeli konstrukcja pojazdu nie pozwala na zachowanie wymaganej wysokości - jednak nie niżej niż na wysokości 500 mm,

5) tylne odblaskowe inne niż trójkątne (dopuszcza się również cztery światła), umieszczone na wysokości nie większej niż 1200 mm od powierzchni jezdni, a jeżeli konstrukcja pojazdu nie pozwala na zachowanie wymaganej wysokości - dopuszcza się 1500 mm od powierzchni jezdni, jednak nie niżej niż na wysokości 250 mm,

6) robocze, przeznaczone do oświetlenia miejsca pracy, lub szperacz.

4. Światła jednego rodzaju powinny mieć takie same właściwości świetlne oraz powinny być umieszczone na jednej wysokości, symetrycznie do wzdłużnej osi symetrii pojazdu.

§ 8.1. Pojazd specjalnego przeznaczenia powinien być oznakowany z przodu i z tyłu w sposób widoczny dla uczestników ruchu znakiem sporządzonym z materiału odblaskowego o barwie żółtej samochodowej z przodu pojazdu i czerwonej z tyłu pojazdu.

2. Znak, o którym mowa w ust. 1, umieszcza się z przodu i z tyłu pojazdu po lewej stronie, w odległości do 400 mm od bocznej płaszczyzny jego obrysu, oraz nie wyżej niż 1800 mm i nie niżej niż 600 mm od powierzchni jezdni, a wyjątkowo - w miejscu wynikającym z konstrukcji pojazdu.

3. Przyczepa powinna być oznakowana jednym znakiem, o którym mowa w ust. 1, umieszczonym z tyłu.

4. Kształt i wymiary znaku, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 9.1. Pojazd specjalnego przeznaczenia, przeznaczony do przewozu materiałów wybuchowych uzbrojonych, powinien być zbudowany w taki sposób, aby w przypadku eksplozji przewożonego ładunku:

1) rozrzut odłamków nie następował bezpośrednio w płaszczyźnie poziomej,

2) strefa niebezpieczna dla ludzi związana z oddziaływaniem fali uderzeniowej (ciśnienie powyżej 0,1 atm.), mierzona od centrum wybuchu, wynosiła:

a) od 0 do 6,5 m dla ładunku do 2 kg TNT,

od 6,5 do 9,0 m dla ładunku do 5 kg TNT;

spełnienie tych wymagań potwierdza doświadczalnie jednostka organizacyjna upoważniona do prowadzenia prac z materiałami wybuchowymi.

2. Zabrania się umieszczania na pojeździe specjalnego przeznaczenia, przewożącym materiały wybuchowe, elementów i przedmiotów powodujących powstawanie dodatkowych odłamków podczas niekontrolowanego wybuchu ładunku.

3. Ładunek wybuchowy umieszcza się na pojeździe z uwzględnieniem wymagań określonych w ust. 1. Kabinę (przedział kierowcy) odpowiednio zabezpiecza się przed skutkami ewentualnego wybuchu przewożonego ładunku.

4. Pojazdy do przewozu materiałów wybuchowych podlegają dozorowi technicznemu w zakresie projektowania, konstruowania, produkcji oraz eksploatacji.

5. Pojazd przewożący ładunek wybuchowy porusza się w uprzywilejowanej kolumnie pojazdów pomiędzy oznakowanymi pojazdami policyjnymi.

§ 10.1. Dane techniczne pojazdu specjalnego przeznaczenia, w szczególności dopuszczalną ładowność lub dopuszczalną masę całkowitą pojazdu oraz liczbę miejsc w pojeździe, określa organ dokonujący rejestracji pojazdu na podstawie:

1) danych zawartych w świadectwie homologacji, a w odniesieniu do pojazdów, na które świadectwo nie zostało wydane - danych wytwórni,

2) stwierdzenia stacji kontroli pojazdów upoważnionej do przeprowadzania badań technicznych pojazdu - w przypadku zmiany jego dopuszczalnej ładowności, dopuszczalnej masy całkowitej lub liczby miejsc.

2. Przepisy § 2 ust. 5-7 stosuje się odpowiednio.

§ 11.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministrów: Spraw Wewnętrznych
i Administracji, Obrony Narodowej oraz Sprawiedliwości
z dnia 18 maja 2000 r. (poz. 524)

Załącznik nr 1

WZÓR TABLICZKI OKREŚLAJĄCEJ DOPUSZCZALNĄ LICZBĘ PRZEWOŻONYCH OSÓB ŁĄCZNIE Z KIEROWCĄ

Załącznik nr 2

KSZTAŁT I WYMIARY ZNAKU SŁUŻĄCEGO DO OZNAKOWANIA POJAZDU O SZEROKOŚCI PRZEKRACZAJĄCEJ 2,6 M

Załącznik nr 3

KSZTAŁT I WYMIAR ZNAKU SŁUŻĄCEGO DO OZNAKOWANIA POJAZDU SPECJALNEGO LUB UŻYWANEGO DO CELÓW SPECJALNYCH O SPECYFICZNEJ KONSTRUKCJI WYNIKAJĄCEJ Z JEGO PRZEZNACZENIA