Art. 1. [1] 1. Tworzy się Inspekcję Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.

2. Zwierzchni nadzór nad działalnością Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych sprawuje minister właściwy do spraw rynków rolnych.

Art. 2. Zadania Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych wykonują:

1) Główny Inspektor Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych,

2) wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora skupu i przetwórstwa artykułów rolnych, jako kierownika wojewódzkiej inspekcji skupu i przetwórstwa artykułów rolnych, wchodzącej w skład zespolonej administracji wojewódzkiej.

Art. 2a. 1. Główny Inspektor Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych jest centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw rynków rolnych.

2. Głównego Inspektora Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw rynków rolnych.

3. Zastępcę Głównego Inspektora Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw rynków rolnych na wniosek Głównego Inspektora Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.

4. Główny Inspektor Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Inspektoratu Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.

5. Organizację Głównego Inspektoratu Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych określa statut nadany, w drodze rozporządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw rynków rolnych.

Art. 2b. 1. Wojewódzki inspektor skupu i przetwórstwa artykułów rolnych wykonuje w imieniu wojewody zadania i kompetencje Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych określone w ustawie i odrębnych przepisach.

2. Wojewódzkiego inspektora skupu i przetwórstwa artykułów rolnych powołuje i odwołuje wojewoda po zasięgnięciu opinii Głównego Inspektora Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.

3. Zastępcę wojewódzkiego inspektora skupu i przetwórstwa artykułów rolnych powołuje i odwołuje wojewoda na wniosek wojewódzkiego inspektora skupu i przetwórstwa artykułów rolnych.

4. Wojewódzki inspektor skupu i przetwórstwa artykułów rolnych wykonuje swoje zadania i kompetencje przy pomocy wojewódzkiego inspektoratu skupu i przetwórstwa artykułów rolnych.

Art. 2c. W postępowaniu administracyjnym organem pierwszej instancji jest wojewódzki inspektor skupu i przetwórstwa artykułów rolnych, a organem wyższego stopnia - Główny Inspektor Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.

Art. 2d. Wojewoda, na wniosek wojewódzkiego inspektora skupu i przetwórstwa artykułów rolnych lub za jego zgodą, może powierzyć powiatom, w drodze porozumienia, prowadzenie spraw z zakresu właściwości wojewódzkiego inspektora skupu i przetwórstwa artykułów rolnych, w tym wydawanie w jego imieniu decyzji administracyjnych.

Art. 3. 1. Inspekcja Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych powołana jest do:

1) kontroli:

a) gospodarki zbożami i ich przetworami, nasionami jadalnych roślin strączkowych i ich przetworami, nasionami przemysłowych roślin oleistych, suszem paszowym, zielonką, paszami, mięsem i drobiem oraz ich przetworami, zwanymi w dalszych przepisach ustawy „towarami",

b) działalności gospodarczej w zakresie przemysłowego tuczu, opasu, wypasu oraz uboju zwierząt rzeźnych i drobiu,

c) skupu, zbytu, składowania, transportu i przetwórstwa w dziedzinach określonych pod lit. a) i b),

d) przestrzegania obowiązujących przepisów i norm w dziedzinach określonych pod lit. a), b) i c),

e) domów składowych;

2) zapobiegania oraz zwalczania niegospodarności i nadużyć w dziedzinach określonych w pkt 1;

3) kontroli oraz orzekania o jakości towarów.

4) realizacji zadań wynikających z odrębnych przepisów, w szczególności przepisów o organizacji niektórych rynków rolnych.

5) nadzoru nad jednostkami upoważnionymi do prowadzenia kontroli producentów wytwarzających, przetwarzających i wprowadzających do obrotu produkty rolnictwa ekologicznego.

2. Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może rozszerzyć zakres działania Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych określony w ust. 1 na inne towary niż wymienione w tym przepisie.

Art. 4. 1. Organy Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych uprawnione są do:

1) wstępu na grunty oraz do pomieszczeń przeznaczonych na skup, przetwórstwo i składowanie towarów, a także do środków transportowych przeznaczonych do transportu towarów, zwierząt rzeźnych i drobiu;

2) wstępu do pomieszczeń związanych z prowadzeniem przemysłowego tuczu, opasu, wypasu oraz uboju zwierząt rzeźnych i drobiu;

3) kontroli dokumentów i ksiąg oraz żądania wyjaśnień w jednostkach kontrolowanych albo w ich jednostkach nadrzędnych;

4) zarządzania w uzasadnionych przypadkach inwentaryzacji towarów, zwierząt rzeźnych i drobiu;

5) żądania wyjaśnień oraz sprawdzania tożsamości osób;

6) zabezpieczania dowodów przestępstwa przed usunięciem, zgubieniem lub zniszczeniem;

7) nieodpłatnego pobierania prób gleb, roślin i towarów;

8) badania z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanej strony jakości towarów oraz orzekania w tej sprawie;

9) orzekania, w przypadku stwierdzenia niewłaściwej jakości, o konieczności przeklasyfikowania, oddania do przerobu lub przeznaczenia na inne cele uzasadnione właściwościami towaru, a w razie jego nieprzydatności dla celów gospodarczych - o konieczności zniszczenia takiego towaru;

10) wydawania zakazów składowania towarów oraz przetrzymywania zwierząt rzeźnych i drobiu w pomieszczeniach albo przewożenia środkami nie nadającymi się do tego celu.

2. Przy organach Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych ustanawiani są rzeczoznawcy z zakresu techniki obrotu, towaroznawstwa i technologii oraz zaprzysiężeni próbobiorcy w dziedzinach należących do zakresu działania Inspekcji.

Art. 5. 1. W przypadku ujawnienia w toku kontroli bezpośredniego zagrożenia powstania poważnej szkody, wynikłej z naruszenia obowiązujących przepisów lub zasad gospodarowania, organy Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych upoważnione są do wydawania doraźnych zarządzeń w celu zapobieżenia powstaniu szkody.

2. Zarządzenia doraźne są natychmiast wykonalne. Wniesienie odwołania od takiego zarządzenia nie wstrzymuje jego wykonania.

3. Odwołanie od zarządzenia doraźnego rozpatruje organ nadrzędny nad organem, który je wydał. Odwołanie winno być rozpatrzone niezwłocznie.

Art. 6. [2] W celu zapobieżenia wprowadzaniu do obrotu towaru, którego jakość nie odpowiada wymaganiom obowiązujących norm lub przepisów, organy Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych mogą w toku lub w wyniku kontroli dokonać zabezpieczenia tego towaru, jeżeli jest to konieczne ze względu na interes społeczny. W przypadku podejrzenia, że środek spożywczy nie odpowiada warunkom zdrowotnym, organy Inspekcji powiadamiają o tym organ właściwy do wydawania w tych sprawach orzeczeń.

Art. 7. 1. Inspekcja Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych współdziała z organami kontroli państwowej, spółdzielczej i społecznej.

2. Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw rynków rolnych, przedstawiony po uzgodnieniu z Prezesem Najwyższej Izby Kontroli, właściwymi ministrami oraz centralnymi związkami spółdzielczymi [3], ustala zasady i tryb współdziałania Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych z innymi organami kontroli państwowej i spółdzielczej.

3. Zasady i tryb współdziałania z organami kontroli społecznej określają odrębne przepisy.

Art. 8. Minister właściwy do spraw rynków rolnych w drodze rozporządzenia określi:

1) organizację i szczegółowy zakres działania Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych,

2) szczegółowe zasady i tryb postępowania przy wykonywaniu kontroli, orzekaniu o jakości towarów i wykonywaniu innych zadań przez organy Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych,

3) zasady, warunki i tryb ustanawiania oraz zakres działania rzeczoznawców i zaprzysiężonych próbobiorców.

Art. 8a. Główny Inspektor Skupu i - w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, w zakresie należącym do właściwości Inspekcji - szczegółowe zasady ich postępowania, a także zasady współdziałania z innymi organami administracji publicznej i kontroli państwowej.

Art. 9. 1. Kto przez niewykonanie orzeczeń, zarządzeń oraz żądań opartych na przepisach ustawy lub przepisach wydanych na podstawie art. 8 ustawy umyślnie utrudnia organom Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych wykonywanie ich zadań

- podlega karze grzywny do 2.500 zł. [4]

2. Orzekanie w sprawach wymienionych w ust. 1 następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Art. 10. 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:

1) jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych i Prezesowi Urzędu Rezerw Państwowych, [5]

2) zakładów karnych, aresztów śledczych, ośrodków przystosowania społecznego [6] i zakładów dla nieletnich, podległych ministrowi właściwemu do spraw sprawiedliwości.

2. Przepisów ustawy nie stosuje się także do obrotu handlowego materiałem siewnym i zwierzętami hodowlanymi.

3. Na wniosek organów oraz jednostek i zakładów wymienionych w ust. 1 organy Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych mogą wykonywać w tych jednostkach określone czynności wchodzące w zakres działania Inspekcji, a w szczególności w zakresie badania i orzekania o jakości towarów.

Art. 11. Traci moc ustawa z dnia 9 czerwca 1952 r. o Inspekcji Zbożowej (Dz. U. Nr 30, poz. 202).

Art. 12. (pominięty).

Art. 13. Ustawa wchodzi w życie po upływie jednego miesiąca od dnia ogłoszenia.