Art. 1. W ustawie z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny (Dz. U. Nr 23, poz. 117, Nr 64, poz. 407, Nr 121, poz. 770, Nr 157, poz. 1026 i Nr 160, poz. 1084, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 160, poz. 1063 oraz z 1999 r. Nr 40, poz. 402 i Nr 72, poz. 802) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 58:

a) w § 1 skreśla się zdanie drugie,

b) po § 1 dodaje się § 1a i 1b w brzmieniu:

„§ 1a. Jeżeli cofnięcie towaru, o którym mowa w § 1, jest niemożliwe lub niedopuszczalne, organ celny może nakazać zniszczenie towaru.

§ 1b. Jeżeli:

1) umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne, o których mowa w § 1, przewidują przepadek towaru lub

2) nakaz zniszczenia, o którym mowa w § 1a, nie może być wydany z powodu braku osoby zobowiązanej w rozumieniu art. 36, lub

3) zniszczenie towaru jest nieuzasadnione

- sąd, na wniosek organu celnego, orzeka o przepadku towaru na rzecz Skarbu Państwa.”;

2) art. 59 otrzymuje brzmienie:

„Art. 59. § 1. Jeżeli umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne uzależniają posiadanie, obrót lub rozpowszechnianie towarów od spełnienia określonych wymogów, to przywóz lub wywóz tych towarów może być dokonany pod warunkiem ich spełnienia. W wypadku niespełnienia tych wymogów organ celny cofa towar za granicę lub na polski obszar celny, chyba że umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne przewidują jego przepadek albo inny sposób postępowania.

§ 2. Jeżeli cofnięcie towaru, o którym mowa w § 1, jest niemożliwe lub niedopuszczalne, organ celny może:

1) dokonać sprzedaży towaru osobie, która zapewnia spełnienie wymogów określonych w § 1 w terminie wyznaczonym przez organ celny albo gdy osoba ta zobowiąże się do dokonania powrotnego wywozu towaru, albo

2) nakazać zniszczenie towaru, w wypadku gdy dokonanie sprzedaży towaru będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione.

§ 3. Jeżeli:

1) umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne, o których mowa w § 1, przewidują przepadek towaru lub

2) dokonanie sprzedaży towaru jest niemożliwe lub znacznie utrudnione, lub

3) nakaz zniszczenia, o którym mowa w § 2 pkt 2, nie może być wydany z powodu braku osoby zobowiązanej w rozumieniu art. 36, lub

4) zniszczenie towaru jest nieuzasadnione

- sąd, na wniosek organu celnego, orzeka o przepadku towaru na rzecz Skarbu Państwa.

§ 4. W wypadkach, o których mowa w § 1-3, stosuje się przepis art. 58 § 2.

§ 5. Przepisów § 1-3 nie stosuje się do towarów niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub środowiska naturalnego oraz łatwo psujących się. W takich wypadkach przepisy art. 58 stosuje się odpowiednio.”;

3) art. 77 otrzymuje brzmienie:

„Art. 77. § 1. Organ celny podejmuje, z zastrzeżeniem art. 59, niezbędne działania, włącznie ze sprzedażą towarów, w celu uregulowania sytuacji towarów, które:

1) nie mogły zostać zwolnione ze względu na to, że:

a) ich kontrola nie mogła zostać podjęta lub prowadzona w terminach ustalonych przez organ celny z przyczyn zależnych od zgłaszającego,

b) nie przedstawiono dokumentów, od których jest uzależnione objęcie towarów procedurą celną,

c) należności celne przywozowe lub celne wywozowe nie zostały uiszczone albo zabezpieczone w wymaganych terminach,

d) są przedmiotem zakazów i ograniczeń wynikających ze środków polityki handlowej,

2) nie zostały podjęte w terminie 30 dni od dnia ich zwolnienia przez organ celny.

§ 2. Jeżeli postępowanie, o którym mowa w § 1, nie doprowadziło do uregulowania sytuacji towarów, sąd, na wniosek organu celnego, orzeka o przepadku towarów na rzecz Skarbu Państwa.”;

4) w art. 190 w § 5 w pkt 1 po wyrazach „pkt 16” dodaje się przecinek oraz wyrazy „pkt 18”;

5) art. 268 otrzymuje brzmienie:

„Art. 268. § 1. Osoby zamieszkałe lub przebywające za granicą, nie mające adresu w Polsce, jeżeli nie ustanowiły pełnomocnika w Polsce, mają obowiązek wskazania w Polsce pełnomocnika do doręczeń, przy pierwszej czynności dokonanej przed organem celnym. Ustanowienie pełnomocnika lub wskazanie pełnomocnika do doręczeń jest skuteczne także w postępowaniu, o którym mowa w art. 2742.

§ 2. W razie zaniedbania obowiązku, o którym mowa w § 1, stosuje się odpowiednio art. 267.

§ 3. W wypadku zatrzymania towaru organ celny poucza osobę, której towar zatrzymano, o obowiązku wskazania w Polsce pełnomocnika do doręczeń oraz o skutkach niedopełnienia tego obowiązku, co potwierdza się pisemnym protokołem.”;

6) po art. 274 dodaje się art. 274¹ i 274² w brzmieniu:

„Art. 274¹. § 1. W wypadkach, o których mowa w art. 38, art. 53 § 1, art. 59 § 2 pkt 1 i art. 77 § 1, sprzedaż towaru następuje w trybie i na zasadach określonych w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

§ 2. Sprzedaż towaru, z zastrzeżeniem § 3, jest równoznaczna z dopuszczeniem towaru do obrotu, chyba że towar został sprzedany pod warunkiem dokonania powrotnego wywozu.

§ 3. Jeżeli sprzedaż jest dokonywana pod warunkiem nadania przeznaczenia celnego określonego przez organ celny, to obowiązki związane z nadaniem przeznaczenia celnego, wynikające z przepisów prawa celnego, powstają z chwilą wydania towarów nabywcy.

Art. 274². Do postępowania w sprawie przepadku towaru stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.”

Art. 2. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157 i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757 oraz z 1999 r. Nr 52, poz. 532) w części pierwszej w księdze drugiej w tytule II w dziale III po art. 610 dodaje się rozdział 2a w brzmieniu:

„Rozdział 2a

Przepadek rzeczy

Art. 610¹. § 1. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się w sprawach o przepadek rzeczy będących towarami, które na podstawie przepisów prawa celnego podlegają przepadkowi.

§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, właściwy jest sąd miejsca zajęcia lub zatrzymania rzeczy będących towarami przez organ celny.

Art. 610². § 1. Postępowanie wszczyna się na wniosek organu celnego. Do wniosku dołącza się protokół z pouczenia o obowiązku wskazania w Polsce pełnomocnika do doręczeń oraz o skutkach niedopełnienia tego obowiązku, jeżeli protokół taki został sporządzony.

§ 2. Organ celny może domagać się w jednym wniosku orzeczenia przepadku rzeczy będących towarami zajętymi lub zatrzymanymi w tych samych okolicznościach faktycznych, jeżeli ponadto sąd jest właściwy dla każdej sprawy.

Art. 610³. Uczestnikowi zamieszkałemu za granicą, który w postępowaniu w sprawach celnych nie ustanowił pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Polsce, ani nie wskazał w Polsce pełnomocnika do doręczeń, przeznaczone dla niego pisma sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. W razie ustanowienia pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Polsce, który nie może być pełnomocnikiem procesowym, jego ustanowienie uważa się za wskazanie pełnomocnika do doręczeń.

Art. 610⁴. Wyznaczenie rozprawy zależy od uznania sądu.

Art. 610⁵. Do wykonania orzeczenia o przepadku towaru jest obowiązany organ celny, który złożył wniosek o orzeczenie przepadku. Wykonanie orzeczenia następuje w trybie i na zasadach określonych w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.”

Art. 3. W sprawach dotyczących przepadku towarów, wszczętych i nie zakończonych decyzją ostateczną, stosuje się przepisy niniejszej ustawy.

Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 4, który wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.