Na podstawie art. 81 ust. 3 pkt 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014 oraz z 1999 r. Nr 9, poz. 75) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Definicje] Użyte w rozporządzeniu pojęcia oznaczają:

1) ustawa o funduszach emerytalnych - ustawę z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. Nr 139, poz. 934 oraz z 1998 r. Nr 98, poz. 610, Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1118),

2) ustawa o rachunkowości - ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014 oraz z 1999 r. Nr 9, poz. 75),

3) (skreślony),

4) powszechne towarzystwo - powszechne towarzystwo emerytalne w rozumieniu art. 8 pkt 8 ustawy o funduszach emerytalnych,

5) towarzystwo - powszechne towarzystwo oraz pracownicze towarzystwo emerytalne w rozumieniu art. 8 pkt 9 ustawy o funduszach emerytalnych,

6) otwarty fundusz - otwarty fundusz emerytalny w rozumieniu art. 8 pkt 5 ustawy o funduszach emerytalnych,

7) fundusz - otwarty fundusz oraz pracowniczy fundusz emerytalny w rozumieniu art. 8 pkt 6 ustawy o funduszach emerytalnych,

8) członek funduszu - osobę fizyczną, o której mowa w art. 8 pkt 2 ustawy o funduszach emerytalnych,

9) depozytariusz - podmiot określony w art. 158 ustawy o funduszach emerytalnych,

10) statut funduszu - statut, o którym mowa w art. 13 ustawy o funduszach emerytalnych,

11) rejestr członków funduszu - rejestr, o którym mowa w art. 89 ustawy o funduszach emerytalnych,

12) kapitał funduszu - kapitał utworzony ze:

a) składek członków funduszu,

b) środków przypadających byłemu małżonkowi członka funduszu, zgodnie z art. 126 i 128 ustawy o funduszach emerytalnych,

c) środków przypadających małżonkowi członka funduszu, zgodnie z art. 129 ustawy o funduszach emerytalnych,

d) środków przypadających małżonkowi zmarłego członka funduszu, zgodnie z art. 131 ust. 1 ustawy o funduszach emerytalnych, oraz osobom wskazanym przez zmarłego członka funduszu lub członkom jego najbliższej rodziny, zgodnie z art. 132 ustawy o funduszach emerytalnych,

13) kapitał rezerwowy otwartego funduszu - kapitał utworzony ze środków powszechnego towarzystwa, zgodnie z zasadami określonymi w art. 181 ustawy o funduszach emerytalnych,

14) rynek regulowany - system obrotu papierami wartościowymi, o którym mowa w art. 4 pkt 14 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945 oraz z 1998 r. Nr 107, poz. 669 i Nr 113, poz. 715),

15) jednostka rozrachunkowa - wartość, o której mowa w art. 99 ustawy o funduszach emerytalnych,

16) aktywa - aktywa, o których mowa w art. 6 ust. 1ustawy o funduszach emerytalnych,

17) wartość aktywów netto - wartość aktywów, ustaloną w sposób, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o funduszach emerytalnych,

18) wartość aktywów netto na jednostkę rozrachunkową - wartość aktywów netto, podzieloną przez liczbę jednostek rozrachunkowych w dniu wyceny,

19) składniki portfela inwestycyjnego - wszystkie kategorie lokat, wymienione w art. 141 ust. 1 ustawy o funduszach emerytalnych,

20) cena nabycia - wartość nabycia składnika aktywów wraz z prowizją maklerską i innymi opłatami, z wyłączeniem opłat dla depozytariusza,

21) zrealizowany zysk/strata z inwestycji - różnicę między ceną sprzedaży netto a ceną nabycia danego składnika portfela inwestycyjnego,

22) nie zrealizowany zysk/strata z wyceny składników portfela inwestycyjnego - różnicę między wartością danego składnika portfela inwestycyjnego w dniu wyceny a ceną jego nabycia,

23) dzień wpłaty - dzień zasilenia rachunku pieniężnego funduszu środkami przekazanymi za członków funduszu, na których rzecz wpłaty bądź transfery są dokonywane,

24) dzień wyceny - dzień ustalenia wartości aktywów netto, o którym mowa w art. 168 ustawy o funduszach emerytalnych; ustalenia dokonuje się w dniu następnym według stanów i wartości aktywów netto i zobowiązań na dzień wyceny,

25) dzień przeliczenia - dzień, o którym mowa w art. 100 ust. 1 i 2 ustawy o funduszach emerytalnych,

26) dzień bilansowy - ostatni dzień roku kalendarzowego.

§ 3.[Zakres rachunkowości funduszu] Rachunkowość funduszu obejmuje elementy, o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości, oraz:

1) obliczanie wartości aktywów netto i aktywów netto na jednostkę rozrachunkową,

2) poddawanie rocznego sprawozdania finansowego funduszu badaniu przez biegłego rewidenta,

3) ogłaszanie rocznego sprawozdania finansowego.

§ 4.[Rok obrotowy funduszu] Rokiem obrotowym funduszu jest rok kalendarzowy.

§ 5.[Kopia dokumentacji dotyczącej rachunkowości funduszu] Kopię dokumentacji dotyczącej rachunkowości funduszu, o której mowa w art. 10 ustawy o rachunkowości, fundusz przekazuje Urzędowi Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi i depozytariuszowi najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem działalności lub przed dokonaniem zmian rozwiązań stosowanych w rachunkowości, z zastrzeżeniem art. 8 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

§ 7.[Odrębne prowadzenie ksiąg dla funduszy zarządzanych przez jedno towarzystwo] W przypadku gdy towarzystwo zarządza więcej niż jednym funduszem, księgi rachunkowe dla każdego funduszu są prowadzone odrębnie.

§ 8.[Zakres ksiąg rachunkowych] Księgi rachunkowe funduszy obejmują elementy, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o rachunkowości, oraz:

1) rejestr członków funduszu,

2) zestawienia analityczne aktywów i zobowiązań,

3) zestawienia analityczne rozliczeń międzyokresowych.

§ 9.[Podstawa ustalenia wartości aktywów netto funduszu] Podstawą ustalenia wartości aktywów netto funduszu na dzień wyceny oraz dzień bilansowy są księgi rachunkowe funduszu prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i na bieżąco.

§ 10.[Ustalanie wartości aktywów netto funduszu] Towarzystwo, działając jako organ funduszu, prowadzi księgi rachunkowe funduszu w taki sposób, aby było możliwe ustalenie wartości aktywów netto na każdy dzień wyceny oraz dzień bilansowy.

§ 11.[Zapis w księdze, dowody księgowe] 1. Podstawą zapisów w księgach rachunkowych funduszu są dowody księgowe.

2. Każdy dowód księgowy powinien zawierać co najmniej dane określone w art. 21 ustawy o rachunkowości.

3. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się zastąpienie dowodu księgowego kopią (fotokopią dowodu księgowego, kserokopią dowodu księgowego).

4. Kopia powinna być opatrzona adnotacją „kopia” oraz uwierzytelniona poprzez zamieszczenie klauzuli „za zgodność z oryginałem" i podpis osoby stwierdzającej zgodność. Na kopii należy umieścić datę jej sporządzenia.

§ 13.[Zmniejszenie kapitału funduszu] 1. Zmniejszenie kapitału funduszu ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień przeliczenia jednostek rozrachunkowych na środki pieniężne.

2. Przeliczenie, o którym mowa w ust. 1, jest wykonywane nie wcześniej niż 3 dni przed wypłatą środków lub 5 dni przed terminem dokonania wypłaty transferowej.

§ 14.[Termin ujmowania operacji] Operacje dotyczące transakcji objętych gwarancją rozliczenia ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich zawarcia. Operacje dotyczące transakcji nie objętych gwarancją rozliczenia ujmuje się w księgach na dzień rozliczenia.

§ 15.[Wpłaty na rachunek rezerwowy pochodzące od powszechnego towarzystwa] 1. Środki pieniężne otrzymane od powszechnego towarzystwa z tytułu wpłat na rachunek rezerwowy są przeliczane na jednostki rozrachunkowe na tych samych zasadach, co środki wpłacane na rzecz członków otwartego funduszu.

1a. Środki wpłacane przez powszechne towarzystwo na rachunek rezerwowy są ujmowane bezpośrednio na rachunku bieżącym.

2. Do dnia otrzymania wpłaty na rachunek rezerwowy środki należne od powszechnego towarzystwa ujmuje się jako należności od powszechnego towarzystwa oraz wykazuje jako zobowiązanie z tytułu nie przeliczonych jednostek rozrachunkowych.

3. Wysokość należności z tytułu wpłat na rachunek rezerwowy oblicza się według algorytmu przedstawionego poniżej, stosując do wyliczeń wartości zaokrąglone zgodnie z § 12 ust. 3.

N_rr(t) = 1,5% x IJR_czI(t) x WJR_(t-1) -IJR_rr(t) x WJR_(t-1)

gdzie:

§ 16.[Ujmowanie nabytych składników portfela inwestycyjnego] 1. Nabyte składniki portfela inwestycyjnego ujmuje się w księgach rachunkowych według ceny nabycia.

2. Składniki portfela inwestycyjnego nabyte nieodpłatnie posiadają cenę nabycia równą zero.

3. W przypadku dłużnych papierów wartościowych z naliczanymi odsetkami wartość odsetek ujmuje się w księgach rachunkowych jako należności.

§ 17.[Zmiana wartości nominalnej nabytych akcji] Zmianę wartości nominalnej nabytych akcji, nie powodującą zmiany wysokości kapitału akcyjnego emitenta, ujmuje się w zestawieniach analitycznych, w których są dokonywane zmiany liczby posiadanych akcji oraz jednostkowej ceny nabycia.

§ 18.[Wycena składników portfela inwestycyjnego jednakowych ze względu na rodzaj i emitenta] Zysk lub stratę ze zbycia składników portfela inwestycyjnego wylicza się, przypisując sprzedanym składnikom najwyższą wartość w cenie nabycia lub najwyższą wartość w cenie nabycia powiększoną o amortyzację w przypadku instrumentów wycenianych metodą amortyzacji liniowej.

§ 19.[Prawo poboru akcji, dywidenda z akcji notowanych na rynku regulowanym] 1. Przysługujące akcjonariuszom, zgodnie z uchwałą walnego zgromadzenia emitenta akcji, prawo poboru akcji notowanych na rynku regulowanym ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień, w którym akcje te po raz pierwszy były notowane bez prawa poboru.

2. Nie wykonane prawo poboru akcji umarza się według ceny równej zeru na dzień wyceny następującej po dniu, w którym upływa termin realizacji zapisów na akcje.

3. Należną dywidendę z akcji notowanych na rynku regulowanym ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień, w którym akcje te po raz pierwszy były notowane bez dywidendy.

§ 20.[Prawo poboru akcji, dywidenda z akcji nie notowanych na rynku regulowanym] Przysługujące akcjonariuszom, zgodnie z uchwałą walnego zgromadzenia emitenta akcji, prawo poboru akcji nie notowanych na rynku regulowanym oraz prawo do otrzymania dywidendy od akcji nie notowanych na rynku regulowanym ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień następny po dniu ustalenia tych praw.

§ 20a.[Wycena aktywów i zobowiązań] 1. Aktywa i zobowiązania funduszu emerytalnego wycenia się, a wartość aktywów netto wylicza się na każdy dzień wyceny według stanów i wartości aktywów i zobowiązań na koniec tego dnia.

2. Wartość jednostki rozrachunkowej oblicza się na każdy dzień wyceny na podstawie wartości aktywów netto na ten dzień.

§ 20b.[Sposób wyceny] 1. Należne odsetki od lokat i rachunków nalicza się odpowiednio na każdy dzień kalendarzowy, począwszy od dnia następującego po dniu ujęcia lokaty lub salda w księgach rachunkowych.

2. Przychody i koszty za dni nie będące dniami wyceny ujmuje się na dzień następujący po dniach nie będących dniami wyceny.

3. Przychody z praw należnych funduszowi ujmuje się odpowiednio za każdy dzień kalendarzowy do czasu ich wygaśnięcia.

§ 21.[Wartość aktywów funduszu wyrażonych w walutach obcych] 1. Na dzień wyceny aktywa wyrażone w walutach obcych ujmuje się w księgach rachunkowych po przeliczeniu na walutę polską według obowiązującego w dniu wyceny średniego kursu ogłaszanego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

2. Wartość aktywów funduszu wyrażoną w walutach, dla których Narodowy Bank Polski nie ogłasza średniego kursu, określa się w stosunku do wybranej przez fundusz waluty, dla której średni kurs jest ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

§ 22.[Nie zrealizowane różnice kursowe powstałe w związku z wyceną składników portfela inwestycyjnego] Nie zrealizowane różnice kursowe powstałe w związku z wyceną składników portfela inwestycyjnego zalicza się do nie zrealizowanego zysku/straty z wyceny składników portfela inwestycyjnego.

§ 23.[Zakres przychodów z inwestycji] Przychody z inwestycji obejmują w szczególności

1) należne dywidendy,

2) odpisy dyskonta od dłużnych papierów wartościowych nie notowanych na rynku regulowanym, nabytych poniżej wartości nominalnej,

3) odsetki,

4) zrealizowane dodatnie różnice kursowe, związane z wyceną pozycji bilansowych innych niż określone w § 22.

§ 24.[Zakres kosztów operacyjnych] Koszty operacyjne funduszu obejmują:

1) koszty związane z przechowywaniem aktywów funduszu, stanowiące równowartość wynagrodzenia depozytariusza,

2) ustalone w statucie funduszu koszty zarządzania funduszem przez towarzystwo,

3) amortyzację premii od dłużnych papierów wartościowych nabytych powyżej wartości nominalnej, nie notowanych na rynku regulowanym,

4) odsetki od zaciągniętych kredytów i pożyczek,

5) zrealizowane ujemne różnice kursowe, związane z wyceną pozycji bilansowych innych niż określone w § 22.

§ 25.[Koszty z tytułu wynagrodzenia towarzystwa i opłat dla depozytariusza] Koszty z tytułu wynagrodzenia towarzystwa i opłat dla depozytariusza są ujmowane jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów i naliczane za każdy dzień kalendarzowy.

§ 26.[Zestawienie przewidywanych kosztów] Zestawienie przewidywanych kosztów powinno zawierać pozycje w wysokości wynikającej ze statutu funduszu, ustalone na podstawie stawek okresowych, proporcjonalnie do częstotliwości ustalania wartości aktywów netto w dniach wyceny.

§ 27.[Koszty odsetek z tytułu zaciągniętych przez fundusz kredytów i pożyczek] Koszty odsetek z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych przez fundusz są rozliczane w czasie z uwzględnieniem warunków spłaty kredytu lub pożyczki.

§ 28.[Wycena aktywów i zobowiązań funduszu] Wynik finansowy roku obrotowego jest przeksięgowywany na kapitał funduszu i kapitał rezerwowy. Operacji tej dokonuje się na pierwszy dzień wyceny następnego roku obrotowego.

§ 30.(skreślony).

§ 31.[Wynik finansowy funduszu] Wynik finansowy funduszu obejmuje:

1) wynik z inwestycji, stanowiący różnicę między przychodami z inwestycji a kosztami operacyjnymi funduszu,

2) zrealizowany i nie zrealizowany zysk/stratę z wyceny składników portfela inwestycyjnego,

3) przychody z tytułu pokrycia niedoboru.

§ 32.[Sprawozdanie finansowe funduszu] 1. Sprawozdanie finansowe funduszu sporządza się odrębnie od sprawozdania finansowego towarzystwa.

2. W przypadku gdy towarzystwo zarządza więcej niż jednym funduszem, sprawozdanie finansowe sporządza się odrębnie dla każdego funduszu.

§ 33.[Roczne sprawozdanie finansowe] Sprawozdanie finansowe funduszu sporządza się jako roczne sprawozdanie finansowe, obejmujące dane dotyczące bieżącego i poprzedniego roku obrotowego.

§ 34.[Zakres sprawozdania finansowego] 1. Sprawozdanie finansowe funduszu obejmuje:

1) wstęp,

2) bilans,

3) rachunek zysków i strat,

4) informację dodatkową, zawierającą zestawienie zmian w aktywach netto,

5) zestawienie portfela inwestycyjnego.

2. Wstęp, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zawiera:

1) firmę, siedzibę i adres towarzystwa będącego organem funduszu ze wskazaniem rejestru, o którym mowa w art. 14 pkt 3 ustawy o funduszach emerytalnych,

2) określenie okresu, za jaki sprawozdanie jest sporządzane,

3) nazwę funduszu, cel inwestycyjny oraz stosowane ograniczenia inwestycyjne,

4) opis, w tym:

a) przyjęte zasady rachunkowości, dotyczące w szczególności ujmowania w księgach rachunkowych operacji dotyczących funduszu,

b) przyjętą metodologię wyceny,

c) wprowadzone zmiany stosowanych zasad rachunkowości, w tym metody ujmowania operacji w księgach rachunkowych, metody wyceny, przy czym zmiany te powinny być opisane w dwóch kolejnych sprawozdaniach finansowych po ich wprowadzeniu, z wyjaśnieniem przyczyn ich wprowadzenia oraz określeniem ich wpływu na sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy funduszu.

3. Składniki bilansu wykazuje się w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

4. Składniki rachunku zysków i strat wykazuje się w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

5. Informacja dodatkowa zawiera co najmniej dane określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

6. Zestawienie portfela inwestycyjnego zawiera co najmniej dane określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

§ 35.[Załączniki do sprawozdania finansowego] Do sprawozdania finansowego funduszu dołącza się:

1) pisemną informację zarządu towarzystwa, skierowaną do członków funduszu, omawiającą w sposób zwięzły wyniki działania funduszu w okresie sprawozdawczym,

2) oświadczenie depozytariusza o zgodności danych przedstawionych w sprawozdaniu finansowym funduszu ze stanem faktycznym.

§ 36.[Terminy sporządzenia sprawozdania finansowego oraz jego zatwierdzenia] 1. Roczne sprawozdanie finansowe funduszu sporządza się w terminie 3 miesięcy od dnia bilansowego.

2. Uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy towarzystwa w sprawie zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego funduszu powinna być podjęta w terminie 4 miesięcy od dnia bilansowego.

3. Przed podjęciem uchwały, o której mowa w ust. 2, roczne sprawozdanie finansowe funduszu podlega badaniu przez biegłego rewidenta.

4. Do rocznego sprawozdania finansowego funduszu dołącza się opinię oraz raport z badania sporządzony przez biegłego rewidenta.

§ 37.[Ogłaszanie sprawozdania finansowego, opinii biegłego rewidenta oraz odpisu uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania] 1. Roczne sprawozdanie finansowe funduszu wraz z opinią biegłego rewidenta oraz odpisem uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy towarzystwa o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego podlega ogłoszeniu, o którym mowa w art. 70 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

2. Złożenie do ogłoszenia rocznego sprawozdania finansowego funduszu następuje w ciągu 7 dni od dnia jego zatwierdzenia przez walne zgromadzenie akcjonariuszy towarzystwa.

§ 39.[Termin dostosowania rachunkowości funduszy do przepisów rozporządzenia] W terminie 30 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia fundusze emerytalne są obowiązane dostosować rachunkowość do przepisów rozporządzenia.

§ 40.[Wejście w życie] [1] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 31 maja 1999 r. (poz. 559)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2

Załącznik nr 3

INFORMACJA DODATKOWA

Załącznik nr 4

ZESTAWIENIE PORTFELA INWESTYCYJNEGO WEDŁUG STANU NA DZIEŃ BILANSOWY