Na podstawie art. 65 ust. 9 ustawy dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. Nr 78, poz. 462, z 1991 r. Nr 94, poz. 422, z 1992 r. Nr 54, poz. 254, z 1993 r. Nr 12, poz. 52, z 1994 r. Nr 53, poz. 214, z 1995 r. Nr 4, poz. 17 i Nr 34, poz. 163 i Nr 104, poz. 515, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 124, poz. 583 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Wzory, normy i zasady noszenia umundurowania oraz wzory oznak i emblematów funkcjonariuszy Straży Granicznej] Rozporządzenie określa wzory i normy oraz zasady noszenia umundurowania, a także wzory oznak i emblematów funkcjonariuszy Straży Granicznej.

§ 2.[Typ umundurowania funkcjonariusza Straży Granicznej] Funkcjonariusz Straży Granicznej, zwany dalej „funkcjonariuszem”, nosi umundurowanie typu wojskowego, według wzorów określonych dla poszczególnych rodzajów sił zbrojnych w przepisach ubiorczych żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem zmian wynikających z niniejszego rozporządzenia.

§ 3.[Odpowiedniki przedmiotów umundurowania obowiązujących w wojskach lądowych] 1. Funkcjonariusz, zamiast odpowiednich przedmiotów umundurowania obowiązujących w wojskach lądowych, lotniczych i marynarce wojennej, nosi:

1) czapkę garnizonową Straży Granicznej koloru khaki – zamiast czapki rogatywki,

2) beret Straży Granicznej koloru zielonego – zamiast beretu ciemnozielonego wojsk lądowych,

3) koszulę koloru białego z krótkimi rękawami – zamiast koszulo-bluzy oficera z krótkimi rękawami koloru khaki,

4) kurtkę służbową Straży Granicznej koloru khaki z podpinką – zamiast płaszcza sukiennego i letniego wojsk lądowych (z wyjątkiem Komendanta Głównego Straży Granicznej, zastępcy Komendanta Głównego Straży Granicznej i funkcjonariusza w stopniu generała)

5) sweter koloru khaki, stalowego i czarnego – zamiast swetra oficera wojsk lądowych, lotniczych i marynarki wojennej,

6) półbuty koloru czarnego – zamiast półbutów wyjściowych i półbutów koloru czarnego,

7) botki zimowe koloru czarnego – zamiast trzewików zimowych oficerskich,

8) pas główny skórzany koloru czarnego – zamiast pasa z taśmy poliamidowej z metalową klamrą i napisem „WP” (z wyjątkiem funkcjonariuszy w służbie kandydackiej),

9) pas główny z taśmy poliamidowej koloru czarnego – zamiast pasa z taśmy poliamidowej z metalową klamrą i napisem „WP” (tylko funkcjonariusze w służbie kandydackiej),

10) otok koloru czarnego z napisem „STRAŻ GRANICZNA” – zamiast otoku koloru czarnego z napisem „Marynarka Wojenna”,

11) mundur wyjściowy koloru khaki – zamiast munduru wyjściowego zimowego i letniego wojsk lądowych (z wyjątkiem Komendanta Głównego Straży Granicznej, zastępcy Komendanta Głównego Straży Granicznej oraz funkcjonariusza w stopniu generała),

12) kurtkę zimową nieprzemakalną koloru czarnego z podpinką – zamiast płaszcza sukiennego i letniego wojsk lotniczych i marynarki wojennej (z wyjątkiem funkcjonariusza w stopniu admirała),

13) wizerunek orła z napisem „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania wyjściowego i polowego –zamiast orła wojskowego haftowanego bajorkiem, wykonanego z metalu i tłoczonego na tkaninie,

14) dystynkcje wykonane metodą haftu komputerowego do umundurowania wyjściowego i polowego zamiast oznak stopni haftowanych bajorkiem.

2. Dodatkowym, uzupełniającym przedmiotem umundurowania funkcjonariusza, posiadającego umundurowanie wojsk lądowych, jest koszula koloru khaki.

3. Wzory przedmiotów umundurowania, o których mowa w ust. 1 pkt 1–12 i 14 oraz w ust. 2, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 4.[Uprawnienie do zaopatrzenia w przedmioty umundurowania] Uprawnienie do zaopatrzenia w przedmioty umundurowania powstaje z dniem mianowania funkcjonariusza do służby w Straży Granicznej i wygasa z dniem zwolnienia z tej służby.

§ 5.[Dopasowanie umundurowania ze względu na budowę ciała] Funkcjonariuszowi, który ze względu na budowę ciała nie może dopasować gotowego umundurowania, określonego w normach umundurowania, przysługuje zwrot kosztów wykonania poprawek krawieckich lub tkanina i zwrot kosztów uszycia umundurowania oraz za dodatki krawieckie. Zwrot kosztów następuje po przedstawieniu dowodu zapłaty za wykonaną usługę.

§ 6.[Wizerunek orła] 1. Funkcjonariusze noszą wizerunek orła:

1) na czapce garnizonowej i futrzanej – do umundurowania wyjściowego,

2) na berecie i furażerce – do umundurowania polowego.

2. Wzory wizerunku orła określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 7.[Oznaki i emblemat identyfikacyjny] 1. Funkcjonariusz na umundurowaniu nosi oznaki i emblemat identyfikacyjny.

2. Wzory oznak i emblematu określają załączniki nr 3 i 4 do rozporządzenia.

§ 8.[Normy umundurowania] 1. Funkcjonariusz otrzymuje przedmioty umundurowania zgodnie z normami umundurowania.

2. Normy umundurowania określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

§ 9.[Dodatki dopuszczone do umundurowania] 1. Funkcjonariusz oprócz umundurowania może nosić:

1) teczkę lub aktówkę dowolnego wzoru,

2) okulary przeciwsłoneczne,

3) opaskę żałobną – na ogólnie przyjętych zasadach.

2. Funkcjonariuszowi zabrania się:

1) noszenia umundurowania niezgodnie z przeznaczeniem,

2) noszenia innych przedmiotów niezgodnie z wzorami,

3) noszenia przedmiotów umundurowania w połączeniu z ubraniem cywilnym,

4) dokonywania samowolnych przeróbek lub zniekształceń przedmiotów umundurowania.

§ 10.[Rodzaje umundurowania noszone przez funkcjonariusza] Funkcjonariusze noszą:

1) umundurowanie służbowe, wyjściowe i galowe:

a) wojsk lądowych – w Komendzie Głównej Straży Granicznej łącznie z Graniczną Placówką Kontrolną Straży Granicznej Warszawa-Okęcie, w oddziałach Straży Granicznej (z tym że w Morskim Oddziale Straży Granicznej tylko funkcjonariusze pełniący służbę w granicznych placówkach kontrolnych i strażnicach Straży Granicznej) oraz w Centralnym Ośrodku Szkolenia Straży Granicznej,

b) marynarki wojennej – w jednostkach organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej właściwych do spraw morskich w Straży Granicznej i Morskim Oddziale Straży Granicznej (z wyjątkiem funkcjonariuszy pełniących służbę w granicznych placówkach kontrolnych i strażnicach Straży Granicznej),

c) wojsk lotniczych – w jednostkach organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej i oddziałach Straży Granicznej właściwych do spraw lotniczych w Straży Granicznej,

2) umundurowanie polowe:

a) wojsk lądowych z dystynkcjami wojsk lądowych i beretem Straży Granicznej koloru zielonego – w jednostkach organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej i oddziałach Straży Granicznej (z tym że w Morskim Oddziale Straży Granicznej tylko funkcjonariusze pełniący służbę w granicznych placówkach kontrolnych i strażnicach Straży Granicznej),

b) umundurowanie polowe wojsk lądowych z dystynkcjami marynarki wojennej i beretem marynarskim – w jednostkach organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej właściwych do spraw morskich w Straży Granicznej i komendzie Morskiego Oddziału Straży Granicznej oraz komendach dywizjonów Straży Granicznej,

c) umundurowanie polowe wojsk lotniczych – w jednostkach organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej i oddziałach Straży Granicznej właściwych do spraw lotniczych w Straży Granicznej,

d) umundurowanie polowe marynarki wojennej – na jednostkach pływających Straży Granicznej.

§ 11.[Oznaka "STRAŻ GRANICZNA"] 1. Komendant Główny Straży Granicznej, zastępca Komendanta Głównego Straży Granicznej i funkcjonariusz w stopniu generała nosi:

1) oznakę „STRAŻ GRANICZNA”:

a) na prawym rękawie płaszcza sukiennego, kurtki munduru galowego (generał i admirał), wyjściowego, letniego, bluzy olimpijki, swetra – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania wyjściowego,

b) na prawym rękawie bluzy polowej i kurtki polowej – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania polowego,

2) oznakę metalową – na kołnierzu płaszcza sukiennego, kurtki, munduru wyjściowego i letniego (generał i admirał – emblemat orła),

3) emblemat identyfikacyjny – na prawej górnej kieszeni (między guzikiem klapki a dolną krawędzią): kurtki munduru wyjściowego, bluzy polowej, bluzy olimpijki, koszuli koloru białego z krótkimi rękawami, koszuli koloru khaki z krótkimi rękawami i wykładanym kołnierzem, koszuli polowej z krótkimi rękawami, kurtki służbowej Straży Granicznej koloru khaki z podpinką, kurtki polowej oraz na kieszeni swetra.

2. Funkcjonariusz w służbie stałej i przygotowawczej posiadający umundurowanie wojsk lądowych nosi:

1) oznakę „STRAŻ GRANICZNA”:

a) na prawym rękawie kurtki munduru wyjściowego koloru khaki, bluzy olimpijki, swetra koloru khaki – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania wyjściowego,

b) na prawym rękawie bluzy polowej i kurtki polowej – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania polowego,

2) oznakę metalową – na kołnierzu kurtki munduru wyjściowego koloru khaki,

3) emblemat identyfikacyjny – na prawej górnej kieszeni (między guzikiem klapki a dolną krawędzią): kurtki munduru wyjściowego koloru khaki, bluzy polowej, bluzy olimpijki, koszuli koloru białego z krótkimi rękawami, koszuli koloru khaki z krótkimi rękawami i wykładanym kołnierzem, koszuli polowej z krótkimi rękawami, kurtki służbowej Straży Granicznej koloru khaki z podpinką, kurtki polowej oraz na kieszeni swetra koloru khaki.

3. Funkcjonariusz – kobieta w służbie stałej i przygotowawczej posiadająca umundurowanie wojsk lądowych nosi:

1) oznakę „STRAŻ GRANICZNA”:

a) na prawym rękawie kurtki munduru wyjściowego koloru khaki, bluzy olimpijki, swetra koloru khaki – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania wyjściowego,

b) na prawym rękawie bluzy polowej i kurtki polowej – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania polowego,

2) oznakę metalową – na kołnierzu kurtki munduru wyjściowego koloru khaki,

3) emblemat identyfikacyjny – na kurtce munduru wyjściowego koloru khaki w odległości 20 mm ponad pierwszym od góry guzikiem, symetrycznie między klapą kurtki a wszyciem prawego rękawa oraz na prawej górnej kieszeni (między guzikiem klapki a dolną krawędzią): bluzy polowej, bluzy olimpijki, koszuli koloru białego z krótkimi rękawami, koszuli koloru khaki z krótkimi rękawami i wykładanym kołnierzem, koszuli polowej z krótkimi rękawami, kurtki służbowej Straży Granicznej koloru khaki z podpinką, kurtki polowej oraz na kieszeni swetra koloru khaki.

4. Funkcjonariusz w służbie stałej i przygotowawczej posiadający umundurowanie marynarki wojennej nosi:

1) oznakę „STRAŻ GRANICZNA”:

a) na prawym rękawie kurtki munduru galowego i letniego (tylko admirałowie), wyjściowego, bluzy olimpijki, swetra koloru czarnego – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania wyjściowego,

b) na prawym rękawie bluzy ćwiczebnej i polowej oraz kurtki polowej – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania polowego,

2) emblemat identyfikacyjny – na kurtce munduru wyjściowego w odległości 20 mm ponad pierwszym od góry guzikiem, symetrycznie między klapą kurtki a wszyciem prawego rękawa oraz na prawej górnej kieszeni (między guzikiem klapki a dolną krawędzią): bluzy ćwiczebnej, polowej, bluzy olimpijki, swetra koloru czarnego, koszuli koloru białego z krótkimi rękawami i kurtki polowej.

5. Funkcjonariusz w służbie stałej i przygotowawczej posiadający umundurowanie wojsk lotniczych nosi:

1) oznakę „STRAŻ GRANICZNA”:

a) na prawym rękawie kurtki munduru wyjściowego, bluzy olimpijki, swetra koloru stalowego –

3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania wyjściowego,

b) na prawym rękawie kombinezonu pilota i bluzy kombinezonu technika lotniczego – 3 cm od wszycia rękawa – do umundurowania polowego,

2) oznakę metalową – na kołnierzu kurtki munduru wyjściowego,

3) emblemat identyfikacyjny – na prawej górnej kieszeni (między guzikiem klapki a dolną krawędzią): kurtki munduru wyjściowego, bluzy olimpijki, koszuli koloru białego z krótkimi rękawami, kombinezonu pilota oraz na kieszeni swetra koloru stalowego.

6. Funkcjonariusz w służbie kandydackiej:

1) posiadający umundurowanie wojsk lądowych nosi oznakę „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania polowego – na prawym rękawie bluzy polowej i kurtki polowej – 3 cm od wszycia rękawa,

2) posiadający umundurowanie marynarki wojennej nosi oznakę „STRAŻ GRANICZNA”:

a) do umundurowania wyjściowego – na prawym rękawie bluzy wyjściowej marynarza, bluzy wyjściowej letniej – 3 cm od wszycia rękawa,

b) do umundurowania polowego – na prawym rękawie bluzy ćwiczebnej marynarza – 3 cm od wszycia rękawa.

§ 12.[Obowiązek posiadania kompletu umundurowania] 1. Funkcjonariusz jest obowiązany do posiadania kompletu umundurowania, zapewniającego wykonywanie obowiązków służbowych.

2. Poszczególne przedmioty umundurowania funkcjonariusz nosi zgodnie z zestawami ubiorczymi, ustalonymi z uwzględnieniem pory roku. Rozróżnia się okres letni od dnia 1 maja do dnia 30 września i okres zimowy od dnia 1 grudnia do ostatniego dnia lutego. Miesiące marzec, kwiecień, październik i listopad stanowią okres przejściowy.

3. W okresie przejściowym funkcjonariusz, przy wystąpieniach indywidualnych, może nosić przedmioty umundurowania przewidziane na okres letni lub zimowy – według własnego uznania.

4. Komendant Główny Straży Granicznej dokonuje tabelarycznych zestawień przedmiotów umundurowania wchodzących w skład poszczególnych ubiorów funkcjonariuszy.

§ 13.[Ubiór funkcjonariusza biorącego udział w uroczystościach] 1. Ubiór funkcjonariusza biorącego udział w uroczystościach, podczas wystąpień zbiorowych w okresie przejściowym, ustala:

1) Komendant Główny Straży Granicznej – w Komendzie Głównej Straży Granicznej,

2) komendant oddziału Straży Granicznej – w oddziale Straży Granicznej,

3) Komendant Centralnego Ośrodka Szkolenia Straży Granicznej – w Centralnym Ośrodku Szkolenia Straży Granicznej,

4) Komendant Granicznej Placówki Kontrolnej Straży Granicznej – w Granicznej Placówce Kontrolnej Straży Granicznej Warszawa-Okęcie.

2. Komendanci, o których mowa w ust. 1, sprawują nadzór nad przestrzeganiem zasad noszenia umundurowania.

§ 14.[Noszenie umundurowania, wizerunku orła, emblematów i odznak dotychczasowego wzoru] W okresie wprowadzania na wyposażenie funkcjonariuszy umundurowania określonego w rozporządzeniu zezwala się na noszenie do dnia 31 marca 2002 r. umundurowania, wizerunku orła, emblematów i odznak dotychczasowego wzoru.

§ 15.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 1999 r.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 10 marca 1999 r. (poz. 214)

Załącznik nr 1

WZORY PRZEDMIOTÓW UMUNDUROWANIA FUNKCJONARIUSZY STRAŻY GRANICZNEJ

Czapka garnizonowa Straży Granicznej koloru khaki

Beret Straży Granicznej koloru zielonego

Koszula koloru białego z krótkimi rękawami

Koszula koloru khaki z krótkimi rękawami i wykładanym kołnierzem

Kurtka służbowa Straży Granicznej koloru khaki z podpinką

Sweter

Półbuty koloru czarnego

Botki zimowe koloru czarnego

Pas główny skórzany koloru czarnego

Pas główny z taśmy poliamidowej koloru czarnego

Otok koloru czarnego z napisem „STRAŻ GRANICZNA”

Kurtka zimowa nieprzemakalna koloru czarnego z podpinką

Mundur wyjściowy koloru khaki

Dystynkcja do umundurowania wyjściowego wojsk lądowych

Dystynkcja do umundurowania wyjściowego marynarki wojennej

Załącznik nr 2

Wizerunek orła z napisem „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania wojsk lądowych

Wizerunek orła z napisem „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania wojsk lotniczych

Wizerunek orła z napisem „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania marynarki wojennej

Załącznik nr 3

Oznaka „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania wojsk lądowych

Oznaka „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania wojsk lotniczych

Oznaka „STRAŻ GRANICZNA” do umundurowania marynarki wojennej

Oznaka metalowa

Załącznik nr 4

Emblemat identyfikacyjny

Załącznik nr 5

NORMY UMUNDUROWANIA

Treść załącznika w formie PDF do pobrania tutaj