ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 31 grudnia 1998 r.
w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych
(Dz.U. z 2003 r., Nr 142, poz. 1383;ostatnia zmiana: Dz.U. z 2004 r., Nr 96, poz. 960)
Na podstawie art. 33 ust. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 i Nr 160, poz.1082 oraz z 1998 r. Nr 99, poz. 628, Nr 106, poz. 668, Nr 137, poz. 887, Nr 156, poz. 1019 i Nr 162, poz. 1118 i 1126) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa rodzaje wydatków, szczegółowe zasady wykorzystania środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz tryb ustalania zakładowego regulaminu wykorzystania tych środków, a także zasady tworzenia i finansowania indywidualnych programów rehabilitacji oraz udzielania pomocy niepracującym osobom niepełnosprawnym byłym pracownikom zakładu pracy chronionej, zwanego dalej „zakładem”.
§ 2.[Przeznaczanie środków funduszu] Środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zwanego dalej „funduszem rehabilitacji”, przeznaczone są na następujące rodzaje wydatków:
1) poradnictwo zawodowe,
2) szkolenie zawodowe oraz dokształcanie, w tym również w szkołach średnich i wyższych,
3) przygotowanie, a także odtworzenie utraconych albo zniszczonych na skutek zdarzeń losowych stanowisk pracy, a w szczególności na:
a) zakup, modernizację oraz dostosowanie maszyn i urządzeń do indywidualnych potrzeb wynikających z psychofizycznych możliwości osób niepełnosprawnych,
b) sfinansowanie robót budowlanych w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, dotyczących obiektów budowlanych ujętych w ewidencji bilansowej zakładu, mających na celu poprawę warunków pracy i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, proporcjonalnie do przewidywanej liczby stanowisk pracy osób niepełnosprawnych w tym obiekcie, pod warunkiem utrzymania w nim przewidywanego poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej trzech lat od dnia odbioru obiektu budowlanego,
c) wyposażenie i dostosowanie pomieszczeń zakładu stosownie do potrzeb osób niepełnosprawnych,
d) sfinansowanie części kosztów wprowadzania nowoczesnych technologii i prototypowych wzorów oraz programów organizacyjnych proporcjonalnie do liczby zatrudnionych osób niepełnosprawnych w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy,
4) podstawową i specjalistyczną opiekę medyczną oraz poradnictwo i usługi rehabilitacyjne, w tym koszty tworzenia, modernizacji, remontu i utrzymania, a także odtworzenia utraconej albo zniszczonej na skutek zdarzeń losowych bazy rehabilitacyjnej (w szczególności przychodni, gabinetów fizjoterapii), socjalnej (w szczególności internatów, hoteli, stołówek) i wypoczynkowej,
5) dodatkowe wynagrodzenia pracowników za znajomość i posługiwanie się językiem migowym oraz wynagrodzenia lektorów dla pracowników niewidomych zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych,
6) wynagrodzenia za dodatkowy urlop wypoczynkowy,
7) wynagrodzenia za czas zwolnień od pracy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, skierowanych:
a) na turnus zorganizowany w celu rehabilitacji,
b) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających,
c) w celu uzyskania zaopatrzenia w sprzęt ortopedyczny lub jego naprawy,
8) składki na ubezpieczenie osób niepełnosprawnych w części należnej od pracodawcy,
9) koszty dowożenia lub dojazdów do pracy i z pracy osób niepełnosprawnych mających trudności w korzystaniu z publicznych środków transportu, w tym koszty zakupu samochodów do przewozu osób niepełnosprawnych i wykorzystywanych do tego celu,
10) koszty organizacji turnusów rehabilitacyjnych i usprawniających,
11) koszty działalności sportowej, rekreacyjnej i turystycznej,
12) pomoc indywidualną na:
a) odpłatność za dojazd, pobyt i leczenie w szpitalach, sanatoriach, placówkach rehabilitacyjno-szkoleniowych, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
b) leki i materiały diagnostyczne-medyczne niezbędne do stosowania stale lub okresowo przez osoby niepełnosprawne,
c) zakup i naprawę indywidualnego sprzętu rehabilitacyjnego i przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych, urządzeń i narzędzi technicznych oraz środków transportu niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
d) adaptację i wyposażenie mieszkań, budynków mieszkalnych oraz obiektów zamieszkałych lub przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
e) usprawnianie fizyczne,
f) odpłatność za dojazd i pobyt na turnusach rehabilitacyjnych, usprawniających, wczasach lub wypoczynku zorganizowanym w innych formach,
g) kolonie, obozy oraz turnusy rehabilitacyjne dla niepełnosprawnych dzieci pracowników, a także dla dzieci osób, o których mowa w § 3 pkt 1 i 3,
h) opiekę pielęgnacyjną w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się, w tym opiekę socjalno-bytową,
i) utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika,
j) zakup wydawnictw i pomocy dydaktycznych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
k) opłacanie przewodników towarzyszących osobom niewidomym zaliczonym do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności oraz osobom z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonym do znacznego stopnia niepełnosprawności,
l) opłacanie tłumacza języka migowego,
ł) przewóz osoby niepełnosprawnej na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne,
m) całkowity lub częściowy zwrot ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ryczałtów samochodowych za używany własny pojazd mechaniczny dla osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dla osób o lekkim stopniu niepełnosprawności z powodu uszkodzeń narządu ruchu,
n) odpłatność za szkolenie lub dokształcanie, w tym również w szkołach średnich i wyższych,
o) opłacanie składki na indywidualne ubezpieczenie osób niepełnosprawnych,
p) [1] podstawową i specjalistyczną opiekę medyczną oraz poradnictwo i usługi rehabilitacyjne,
12a) indywidualne programy rehabilitacji, zwane dalej „programami rehabilitacji”, mające na celu zmniejszenie ograniczeń zawodowych wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności, w ramach których są finansowane w szczególności koszty:
a) doradztwa zawodowego w zakresie możliwości szkolenia, przekwalifikowania i dokształcania,
b) specjalistycznych badań lekarskich oraz psychologicznych dla celów doradztwa zawodowego,
c) szkolenia, przekwalifikowania oraz dokształcania w celu nabycia lub podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
d) wynagrodzenia:
- osoby sprawującej opiekę nad uczestnikiem programu rehabilitacji,
- członków komisji rehabilitacyjnej,
w części nieobjętej finansowaniem ze środków funduszu rehabilitacji na podstawie innych przepisów rozporządzenia lub środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
e) dostosowania miejsca pracy i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
13) wspólne zadania pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej z zakresu rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej osób niepełnosprawnych, na których realizację pracodawcy mogą przeznaczyć do 10% środków funduszu rehabilitacji, w szczególności na:
a) tworzenie i modernizację infrastruktury rehabilitacyjno-socjalnej,
b) przedsięwzięcia inwestycyjne,
c) badania i analizy rynku pracy osób niepełnosprawnych.
§ 3.[Pomoc indywidualna] 1. Pomoc indywidualną, o której mowa w § 2 pkt 12, przyznaje się na wniosek osób niepełnosprawnych:
1) zatrudnionych w tym zakładzie w ramach stosunku pracy lub umowy o pracę nakładczą, w tym przebywających na urlopach bezpłatnych oraz urlopach wychowawczych,
2) będących uczniami odbywającymi praktyczną naukę zawodu w tym zakładzie,
3) nie pracujących byłych pracowników tego zakładu, z zastrzeżeniem § 6.
2. Wniosek o przyznanie pomocy indywidualnej powinien zawierać:
1) dane osobowe pracownika,
2) datę podjęcia zatrudnienia oraz rodzaj zawartej umowy o pracę,
3) zajmowane stanowisko,
4) cel, formę i kwotę wnioskowanej pomocy,
5) uzasadnienie udzielenia pomocy,
6) informacje o formie, wysokości i przeznaczeniu dotychczas udzielonej pomocy,
7) oświadczenie o dochodzie i liczbie członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.
3. Wysokość przyznawanej pomocy indywidualnej, o której mowa w § 2 pkt 12, uzależnia się od sytuacji materialnej i losowej osoby niepełnosprawnej.
§ 4.[Formy pomocy indywidualnej] 1. Pomoc indywidualna, o której mowa w § 2 pkt 12, może być udzielana jako bezzwrotna lub jako nie oprocentowana pożyczka.
2. Nie oprocentowana pożyczka, o której mowa w ust. 1, może być częściowo lub całkowicie umorzona w przypadku, gdy wykorzystana została zgodnie z przeznaczeniem.
§ 4a.[Programy rehabilitacji] 1. Programy rehabilitacji są skierowane do pracowników niepełnosprawnych, a w szczególności do osób, które:
1) posiadają najniższe kwalifikacje,
2) z uwagi na niepełnosprawność mają utrudnione samodzielne wykonywanie pracy,
3) utraciły zdolność do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku,
4) zmieniają kwalifikacje zawodowe ze względu na taką konieczność.
2. Pracodawca powołuje komisję rehabilitacyjną, w skład której wchodzą:
1) lekarz świadczący usługi zdrowotne na rzecz zakładu pracy chronionej,
2) [2] osoba zajmująca się problematyką rehabilitacji u pracodawcy prowadzącego zakład,
3) doradca zawodowy lub instruktor zawodu.
3. Spośród członków komisji rehabilitacyjnej pracodawca powołuje przewodniczącego.
4. W razie konieczności uzasadnionej specyfiką przewidywanych działań rehabilitacyjnych, które mają zostać określone w programie rehabilitacji, w skład komisji rehabilitacyjnej może zostać powołany psycholog.
5. Program rehabilitacji opracowuje komisja rehabilitacyjna z udziałem osoby niepełnosprawnej, która będzie realizowała ten program.
6. Program powinien zawierać indywidualną ocenę psychofizycznych możliwości i zdolności osoby niepełnosprawnej oraz określać:
1) stanowisko pracy i wymagane umiejętności niezbędne do:
a) kontynuowania pracy na tym stanowisku lub
b) podjęcia pracy na innym stanowisku,
2) zakres dostosowania miejsca pracy i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
3) harmonogram działań rehabilitacyjnych,
4) terminy oceny postępów w rehabilitacji,
5) osoby odpowiedzialne za realizację programu.
7. Komisja rehabilitacyjna dokonuje oceny efektów rehabilitacyjnych uczestnika programu, a jeżeli zachodzi potrzeba, modyfikuje program rehabilitacji lub określa możliwości i formy dalszej rehabilitacji.
§ 5.[Regulamin wykorzystania funduszu] 1. Pracodawca prowadzący zakład ustala zakładowy regulamin wykorzystania funduszu rehabilitacji, zwany dalej „regulaminem”, w uzgodnieniu:
1) ze służbą rehabilitacyjno-medyczną, świadczącą podstawową i specjalistyczną opiekę lekarską, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne na rzecz pracowników tego zakładu,
2) z działającymi w zakładzie związkami zawodowymi lub - w przypadku ich braku - przedstawicielami wybranymi przez pracowników będących osobami niepełnosprawnymi.
2. Uzgodnień, o których mowa w ust. 1, dokonuje się w ustalonym przez strony terminie, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia przedłożenia przez pracodawcę regulaminu do uzgodnienia.
3. W przypadku braku uzgodnienia po upływie terminu, o którym mowa w ust. 2, regulamin ustala sam pracodawca.
4. Regulamin, niezwłocznie po jego ustaleniu, podaje się do wiadomości pracowników zakładu przez jego ogłoszenie w miejscu ogólnie dostępnym.
§ 6.[Pomoc dla nie pracujących osób niepełnosprawnych] Pomoc ze środków funduszu rehabilitacji dla nie pracujących osób niepełnosprawnych, byłych pracowników zakładu, może być udzielona na finansowanie rehabilitacji społecznej i leczniczej - w wysokości i na zasadach analogicznych jak dla pracowników pozostających w zatrudnieniu.
§ 7.[Przepisy uchylone] Traci moc rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1992 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 52, poz. 240, z 1996 r. Nr 9, poz. 52 oraz z 1997 r. Nr 2, poz. 13 i Nr 128, poz. 837).
§ 8.[Wejście w życie] [3] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1999 r.
[1] § 2 pkt 12 lit. p) dodana przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 96, poz. 960). Zmiana weszła w życie 30 kwietnia 2004 r.
[2] § 4a ust. 2 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2004 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 96, poz. 960). Zmiana weszła w życie 30 kwietnia 2004 r.
[3] Rozporządzenie wchodzi w życie 15 stycznia 1999 r., z mocą od 1 stycznia 1999 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00