Art. 1. W ustawie z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. Nr 122, poz. 593, z 1995 r. Nr 74, poz. 368 oraz z 1997 r. Nr 98, poz. 604 i Nr 106, poz. 679) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Samorządowe kolegia odwoławcze, zwane dalej „kolegiami”, są organami wyższego stopnia, w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668), w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.”;

2) art. 2 otrzymuje brzmienie:

„Art. 2. W sprawach, o których mowa w art. 1 ust. 1, kolegia są organami właściwymi w szczególności do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub do stwierdzania nieważności decyzji.”;

3) dodaje się art. 2a w brzmieniu:

„Art.2a. 1. Obszar właściwości miejscowej kolegium odpowiada obszarowi właściwości miejscowej sądu administracyjnego pierwszej instancji.

2. Organem wyższego stopnia w stosunku do organów samorządu województwa - w przypadku istnienia co najmniej dwóch sądów administracyjnych pierwszej instancji na obszarze województwa - jest kolegium mające siedzibę w mieście będącym siedzibą władz samorządu województwa.”;

4) użyty w art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, art. 7 ust. 3 i 8, art. 8 ust. 2, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 3 pkt 4, art. 15 ust. 2, art. 16 ust. 1, art. 18 ust. 1 i art. 23 w różnych przypadkach wyraz „przewodniczący” zastępuje się użytym w odpowiednich przypadkach wyrazem „prezes”;

5) w art. 4:

a) w ust. 2 wyrazy „zastępca przewodniczącego” zastępuje się wyrazem „wiceprezes”,

b) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:

„4. Liczbę członków kolegium określa zgromadzenie ogólne kolegium na wniosek prezesa kolegium.

5. Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, określi, w drodze rozporządzenia, maksymalną liczbę etatowych członków kolegium.”;

6) art. 5 i 6 otrzymują brzmienie:

„Art. 5. 1. Prezes Rady Ministrów na wniosek zgromadzenia ogólnego kolegium powołuje prezesa kolegium spośród dwóch kandydatów będących etatowymi członkami kolegium.

2. Zgromadzenie ogólne kolegium dokonuje wyboru kandydatów na prezesa kolegium w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej 3/5 swojego składu. W przypadku uzyskania wymaganej większości głosów przez więcej niż dwóch kandydatów, wnioskiem zostają objęci dwaj kandydaci, którzy uzyskali kolejno najwyższą liczbę głosów. W przypadku uzyskania wymaganej większości głosów przez jednego kandydata lub nieuzyskania wymaganej większości przez żadnego kandydata, zarządza się ponownie głosowanie w celu wyłonienia odpowiednio jednego lub dwóch kandydatów. Kandydatem lub kandydatami zostają te osoby, które uzyskały kolejno największą liczbę głosów.

3. Kadencja prezesa kolegium trwa 6 lat licząc od dnia powołania.

4. Po upływie kadencji dotychczasowy prezes pełni swoje obowiązki do czasu powołania nowego prezesa kolegium.

5. Zgromadzenie ogólne kolegium w sprawie, o której mowa w ust. 2, zwołuje się w terminie przypadającym w ciągu 30 dni od dnia upływu kadencji prezesa kolegium. O terminie zwołania zgromadzenia prezes lub wiceprezes kolegium zawiadamia przewodniczącego Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.

6. Przewodniczący Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych ogłasza, w siedzibach samorządowych kolegiów odwoławczych, informację o terminie zwołania zgromadzenia ogólnego kolegium w sprawie wyboru kandydatów na prezesa kolegium oraz o przewidzianym w regulaminie organizacyjnym trybie zgłaszania kandydatów na to stanowisko.

Art. 6. 1. Odwołanie prezesa kolegium następuje w przypadku:

1) złożenia rezygnacji ze stanowiska,

2) skazania prawomocnym wyrokiem, orzeczonym za przestępstwo popełnione z winy umyślnej,

3) gdy przestał spełniać warunki określone w art. 7 ust. 1 pkt 1,

4) stwierdzenia powtarzającego się naruszania prawa podczas wykonywania obowiązków lub uchylania się od ich wykonywania.

2. Prezesa kolegium odwołuje Prezes Rady Ministrów.

3. Odwołanie prezesa kolegium z przyczyny, o której mowa w ust. 1 pkt 4, następuje po przeprowadzeniu, z udziałem zainteresowanego i po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego kolegium, postępowania wyjaśniającego, w którym ustala się występowanie okoliczności wymienionych w tym przepisie.

4. Decyzję o odwołaniu, wraz z uzasadnieniem, doręcza się zainteresowanemu. Na decyzję o odwołaniu zainteresowanemu służy prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. Wniesienie skargi wstrzymuje odwołanie ze stanowiska. Sąd administracyjny wyznacza rozprawę w tej sprawie w terminie przypadającym w ciągu 30 dni od dnia złożenia skargi.

5. Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 4, stosuje się odpowiednio przepisy o zaskarżaniu do sądu decyzji administracyjnych. Przepisu art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 i Nr 104, poz. 515 oraz z 1997 r. Nr 75, poz. 471, Nr 106, poz. 679, Nr 114, poz. 739 i Nr 144, poz. 971) nie stosuje się.

6. W razie prawomocnego odwołania prezesa kolegium, wiceprezes kolegium zwołuje niezwłocznie zgromadzenie ogólne kolegium w sprawie, o której mowa w art. 5 ust. 2. Przepisy art. 5 ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.

7. Po upływie kadencji prezesa kolegium albo odwołaniu prezesa kolegium w związku ze złożoną rezygnacją jego dotychczasowy stosunek pracy przekształca się na jego - wniosek - w stosunek pracy etatowego członka kolegium, w którym pełnił funkcję albo w którym był zatrudniony przed objęciem stanowiska prezesa.

8. W przypadku gdy przekształcenie stosunku pracy prezesa kolegium powodowałoby przekroczenie liczby członków kolegium, o której mowa w art. 4 ust. 5, albo wynikającej z budżetu państwa liczby etatów kalkulacyjnych i limitu środków na wynagrodzenia, liczby te zwiększa się o jeden, a uzupełnienie środków na wynagrodzenia następuje z rezerwy budżetu państwa przeznaczonej na sfinansowanie nieprzewidzianych zmian organizacyjnych.”;

7) w art.7:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Etatowym członkiem kolegium może być osoba, która:

1) ma obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw publicznych,

2) ukończyła magisterskie studia prawnicze lub administracyjne,

3) wykazuje się wysokim poziomem wiedzy prawniczej w zakresie administracji publicznej oraz ma doświadczenie zawodowe,

4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem, orzeczonym za przestępstwo popełnione z winy umyślnej.”,

b) dodaje się nowy ust. 1a w brzmieniu:

„1a. Pozaetatowym członkiem kolegium może być osoba spełniająca wymagania określone w ust. 1 pkt 1, 3 i 4, jeżeli ma wyższe wykształcenie.”,

c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Członka kolegium powołuje Prezes Rady Ministrów, na wniosek prezesa kolegium, zgłoszony po uzyskaniu opinii zgromadzenia ogólnego kolegium, przyjętej w głosowaniu tajnym, większością głosów, w obecności co najmniej połowy jego składu.”,

d) ust. 5 i 6 otrzymują brzmienie:

„5. Wiceprezesa powołuje, spośród etatowych członków kolegium, i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek prezesa kolegium.

6. Odwołanie członka kolegium następuje na wniosek prezesa kolegium w przypadkach określonych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i w razie prawomocnego orzeczenia kary wykluczenia ze składu kolegium przez właściwą komisję dyscyplinarną.”;

8) w art.8:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Kandydatów na członków kolegium wyłania się w drodze konkursu.”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. W skład komisji konkursowej oprócz prezesa kolegium wchodzi dwóch członków wybranych przez zgromadzenie ogólne kolegium.”,

c) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

„5. Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, określi, w drodze rozporządzenia, tryb przeprowadzania konkursu na członków kolegium.”;

9) w art.9:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Członkostwa w kolegium nie można łączyć z:

1) mandatem posła lub senatora,

2) mandatem radnego lub członkostwem w organie wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego,

3) zatrudnieniem w urzędzie gminy, starostwie lub urzędzie marszałkowskim,

4) członkostwem w kolegium regionalnej izby obrachunkowej.”,

b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3. Członek kolegium może być, na jego wniosek lub za jego zgodą, przeniesiony do innego kolegium. Przeniesienie następuje na podstawie decyzji prezesa kolegium, do którego członek ten ma być przyjęty, podjętej w porozumieniu z prezesem tego kolegium, którego był członkiem.”;

10) dodaje się art. 10a w brzmieniu:

„Art. 10a. Członkostwo w kolegium ustaje z powodu:

1) śmierci,

2) odwołania,

3) przeniesienia do innego kolegium.”;

11) w art. 11:

a) w ust. 1:

- pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) przedkłada, po przyjęciu przez zgromadzenie ogólne kolegium, Prezesowi Rady Ministrów i sejmikowi województwa roczną informację o działalności kolegium w terminie do końca I kwartału roku następującego po roku objętym informacją,”,

- pkt 8 otrzymuje brzmienie:

„8) występuje z wnioskami o powołanie i o odwołanie wiceprezesa kolegium oraz członka kolegium,”,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Prezes kolegium wykonuje również czynności przewidziane przepisami prawa dla organów administracji publicznej, nie zastrzeżone dla składu orzekającego.”;

12) w art. 12:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Zgromadzenie ogólne kolegium zwołuje prezes kolegium co najmniej dwa razy w roku. Zgromadzenie zwołuje się także na pisemny wniosek co najmniej połowy członków kolegium w terminie 14 dni od dnia jego złożenia. Zgromadzeniu ogólnemu kolegium przewodniczy prezes kolegium.”,

b) w ust. 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

„3a) wybór kandydatów na prezesa kolegium,”,

c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Z zastrzeżeniem przepisu art. 5 ust. 2, uchwały zgromadzenia ogólnego kolegium zapadają większością głosów, w obecności co najmniej połowy składu kolegium. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos prezesa kolegium.”;

13) w art. 15:

a) skreśla się ust. 1,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Podstawą rozwiązania stosunku pracy etatowego członka kolegium jest ustanie członkostwa wskutek odwołania.”,

c) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

„5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady wynagradzania prezesa, wiceprezesa i pozostałych członków kolegium oraz szczegółowe zasady wynagradzania pracowników biura kolegium.”,

d) dodaje się ust. 6 i 7 w brzmieniu:

„6. Wynagrodzenie zasadnicze prezesa, wiceprezesa i etatowych członków kolegium stanowi wielokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. Wysokość wynagrodzenia jest różnicowana ze względu na staż pracy i pełnioną funkcję.

7. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wielokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 6. Wielokrotność ta nie może być mniejsza niż 3,0.”;

14) dodaje się art. 16a-16e w brzmieniu:

„Art. 16a. Członek kolegium podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej w związku z postępowaniem uchybiającym jego obowiązkom lub godności zawodowej.

Art. 16b. 1. Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie,

2) nagana,

3) nagana z ostrzeżeniem,

4) wykluczenie ze składu kolegium.

2. Odpis orzeczenia kary dyscyplinarnej wraz z uzasadnieniem włącza się do akt osobowych członka kolegium.

Art. 16c. 1. W sprawach dyscyplinarnych członków kolegiów orzekają:

1) w pierwszej instancji - komisja dyscyplinarna kolegium,

2) w drugiej instancji - komisja dyscyplinarna przy Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.

2. Komisje dyscyplinarne składają się z trzech etatowych członków kolegiów.

3. Tryb wyboru etatowych członków kolegiów do komisji dyscyplinarnych określi regulamin uchwalony przez Krajową Reprezentację Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.

4. Komisje dyscyplinarne są niezawisłe w zakresie orzecznictwa dyscyplinarnego i nie są związane rozstrzygnięciami innych organów stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego skazującego wyroku sądu, oraz samodzielnie rozstrzygają wszelkie zagadnienia faktyczne i prawne.

Art. 16d. 1. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna komisja dyscyplinarna pierwszej instancji na wniosek prezesa kolegium.

2. Prezes kolegium oraz Krajowa Reprezentacja Samorządowych Kolegiów Odwoławczych mogą powoływać, spośród etatowych członków kolegiów, rzeczników dyscyplinarnych, do których należy prowadzenie w ich imieniu postępowania wyjaśniającego oraz popieranie przed komisją dyscyplinarną wniosku o ukaranie.

3. Wymierzenie za ten sam czyn kary w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawach o wykroczenia nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania przed komisją dyscyplinarną.

4. Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po przeprowadzeniu rozprawy oraz po wysłuchaniu uczestników postępowania.

5. Obwiniony członek etatowy kolegium ma prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy. W przypadku obwinionych członków pozaetatowych kolegium, jeżeli nie wybiorą sobie obrońcy, przewodniczący składu orzekającego wyznacza obrońcę z urzędu spośród członków etatowych kolegium.

6. Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej kolegium każda ze stron może odwołać się do komisji dyscyplinarnej przy Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

Art. 16e. 1. Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 4 miesięcy od dnia powzięcia przez właściwy organ wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego nałożenie kary i po upływie 3 lat od dnia popełnienia tego czynu. Jeżeli czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia ścigania tego przestępstwa.

2. Kary dyscyplinarne ulegają zatarciu po upływie 3 lat od dnia doręczenia ukaranemu prawomocnego orzeczenia o ukaraniu, jeżeli w tym okresie nie został on ponownie ukarany dyscyplinarnie lub sądownie.

3. Do wzywania i przesłuchiwania obwinionego, świadków i biegłych oraz przeprowadzania innych dowodów w postępowaniu wyjaśniającym i dyscyplinarnym stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.

4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego oraz wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia.”;

15) w art. 17 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Orzeczenia kolegium zapadają po przeprowadzeniu rozprawy lub na posiedzeniu niejawnym. Orzeczenia kolegium, z zastrzeżeniem art. 79 ust. 5, 6 i 9, art. 80 ust. 1 i 3 oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668), wydawane są w formie decyzji albo postanowień.”;

16) w art. 19:

a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1. Do wykonywania przez kolegium zadań, o których mowa w art. 1 i 2, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego oraz Ordynacji podatkowej, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

2. W szczególności kolegium jest uprawnione do:

1) żądania niezbędnych dla wydania orzeczenia informacji i dokumentów dotyczących działalności organów jednostek samorządu terytorialnego,

2) wglądu w dokumentację związaną z załatwieniem spraw, o których mowa w art. 1 i 2.

b) w ust. 3 wyrazy „przewodniczącego składu orzekającego” zastępuje się wyrazami „prezesa kolegium”;

17) w art. 20:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. W przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w pracy organu jednostki samorządu terytorialnego, prezes kolegium wydaje postanowienie sygnalizacyjne, którego odpisy przekazuje organowi jednostki samorządu terytorialnego i, odrębnie, komisji rewizyjnej odpowiednio rady gminy, powiatu albo sejmiku województwa oraz właściwemu wojewodzie.”,

b) w ust. 2 wyraz „gminy” zastępuje się wyrazami „jednostki samorządu terytorialnego”;

18) w art. 21 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Przy orzekaniu członkowie składów orzekających kolegium są związani wyłącznie przepisami powszechnie obowiązującego prawa.”;

19) w art. 22:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Kolegium w pełnym składzie może wystąpić do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniem prawnym, od odpowiedzi na które zależy rozstrzygnięcie sprawy.”,

b) skreśla się ust. 2,

c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. W sprawach, o których mowa w ust. 1, uchwały podejmowane są na wniosek składu orzekającego w głosowaniu jawnym bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej 3/5 składu kolegium. W razie równości głosów rozstrzyga glos prezesa.”;

20) w art. 23 wyrazy „krajową reprezentację samorządowych kolegiów odwoławczych” zastępuje się wyrazami „Krajową Reprezentację Samorządowych Kolegiów Odwoławczych”.

Art. 2. Do czasu określenia obszarów właściwości sądów administracyjnych pierwszej instancji, obszary właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych określi, w terminie do 31 grudnia 1998 r., Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, na wniosek Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, z uwzględnieniem zasadniczego podziału terytorialnego państwa.

Art. 3. 1. Przewodniczący kolegiów wybrani w trybie dotychczasowych przepisów pełnią funkcje prezesów kolegiów do końca kadencji, o której mowa w art. 5 ust. 3 ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych.

2. Stosunek pracy z zastępcą przewodniczącego kolegium i pozostałymi etatowymi członkami kolegium nawiązany w trybie dotychczasowych przepisów pozostaje bez zmian.

3. Pozaetatowi członkowie kolegium wybrani w trybie dotychczasowych przepisów pełnią swoje funkcje do końca kadencji, na którą zostali powołani.

Art. 4. 1. Sprawy z zakresu administracji rządowej, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 3 ust. 1, wszczęte i nie zakończone decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie ustawy, podlegają rozpatrzeniu przez właściwego miejscowo wojewodę.

2. Sprawy z zakresu dotychczasowej właściwości rzeczowej samorządowego kolegium odwoławczego, wszczęte i nie zakończone decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie ustawy, podlegają rozpatrzeniu przez właściwe kolegium.

Art. 5. Działające w dniu wejścia w życie ustawy samorządowe kolegia odwoławcze dostosują swoją strukturę i regulaminy organizacyjne do wymogów ustawy w terminie do dnia 31 marca 1999 r.

Art. 6. 1. Wojewodowie zapewnią samorządowym kolegiom odwoławczym, na zasadach określonych w art. 14 ustawy, o której mowa w art. 3 ust. 1, niezbędne pomieszczenia do wykonywania zadań wynikających z poszerzenia zakresu spraw przez nie rozpatrywanych.

2. Rada Ministrów uwzględni w projekcie budżetu państwa na rok 1999 odpowiednią wielkość limitów zatrudnienia i środków na wynagrodzenia oraz pozostałych wydatków bieżących i majątkowych w zakresie uwzględniającym konsekwencje przejęcia przez samorządowe kolegia odwoławcze zadań wykonywanych przez wojewodów i inne organy administracji rządowej.

Art. 7. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 8 lit. c), pkt 13 lit. c) i d) oraz art. 2 i art. 5 ustawy, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.