Art. 2. [Definicje] Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) zakładzie górniczym – należy przez to rozumieć służący wydobywaniu węgla kamiennego zakład górniczy w rozumieniu art. 6 pkt 7 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr 133, poz. 885 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668), zwanej dalej „Prawem geologicznym i górniczym”,

2) spółce węglowej – należy przez to rozumieć jednoosobową spółkę Skarbu Państwa prowadzącą wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji albo która prowadzi lub prowadziła likwidację zakładu górniczego oraz spółkę, w której taka spółka jest właścicielem wszystkich udziałów, a także spółkę węglową, która dokonała czynności prawnej, o której mowa w art. 44,

3) przedsiębiorstwie górniczym – należy przez to rozumieć:

a) spółkę węglową,

b) spółkę, w której akcje lub udziały Skarbu Państwa albo spółek węglowych lub przedsiębiorstw państwowych przekraczają 50% wartości kapitału akcyjnego lub zakładowego, prowadzącą wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji albo która prowadzi lub prowadziła likwidację zakładu górniczego, albo zabezpiecza kopalnie przed zagrożeniami wodnymi po zakończeniu likwidacji kopalni,

c) przedsiębiorstwo państwowe wydobywające węgiel kamienny na podstawie koncesji albo które prowadzi lub prowadziło likwidację zakładu górniczego,

4) kopalni – należy przez to rozumieć wyodrębnioną jednostkę organizacyjną przedsiębiorstwa górniczego prowadzącą zakład górniczy,

5) przedsiębiorstwie robót górniczych – należy przez to rozumieć przedsiębiorcę prowadzącego roboty górnicze pod ziemią związane z budową, utrzymaniem lub likwidacją zakładu górniczego,

6) górnictwie – należy przez to rozumieć przedsiębiorstwa górnicze i przedsiębiorstwa robót górniczych,

7) opłatach i karach należnych gminie – należy przez to rozumieć należne gminie opłaty i kary określone w:

a) ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196, z 1995 r. Nr 90, poz. 446, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 622, z 1997 r. Nr 46, poz. 296, Nr 96, poz. 592, Nr 121, poz. 770 i Nr 133, poz. 885 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668),

b) ustawie z dnia 24 października 1974 r. – Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz. 6, z 1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1989 r. Nr 26, poz. 139 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 39, poz. 222, z 1991 r. Nr 32, poz. 131 i Nr 77, poz. 335, z 1993 r. Nr 40, poz. 183, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 47, poz. 299, Nr 88, poz. 554 i Nr 133, poz. 885 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668), zwanej dalej „Prawem wodnym”,

c) przepisach Prawa geologicznego i górniczego,

8) pracowniku zatrudnionym pod ziemią oraz pracowniku zatrudnionym w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla – należy przez to rozumieć pracownika zatrudnionego, w dniu wejścia w życie ustawy, pod ziemią oraz w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, z którym zawarto umowę o pracę na czas nieokreślony, jeżeli:

a) posiada łącznie co najmniej pięcioletni staż pracy w:

– przedsiębiorstwach górniczych lub spółkach prawa handlowego utworzonych przez te przedsiębiorstwa,

– przedsiębiorstwach robót górniczych będących przedsiębiorstwami państwowymi lub spółkami prawa handlowego z udziałem Skarbu Państwa albo przedsiębiorstwa państwowego,

– Przedsiębiorstwie Budowy Szybów S.A. w Bytomiu

albo

b) był zatrudniony w dniu 31 grudnia 1997 r. w kopalni całkowicie likwidowanej,

9) gminie górniczej – należy przez to rozumieć gminę, na której terenie:

a) prowadzona jest działalność objęta koncesją na wydobywanie węgla kamiennego i na rzecz której przedsiębiorstwo górnicze jest obowiązane uiszczać opłatę eksploatacyjną,

b) zlokalizowany jest zakład górniczy lub jego część,

10) ekwiwalencie pieniężnym obliczonym jako wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy na potrzeby ustalania wysokości świadczenia socjalnego i zasiłku socjalnego – należy przez to rozumieć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy pomniejszone o kwotę odprowadzanych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, w części finansowanej przez ubezpieczonego.

Art. 3. [Delegacja] 1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz przedsiębiorstw górniczych, o których mowa w art. 2 pkt 3, oraz przedsiębiorstw robót górniczych, o których mowa w art. 10 i art. 19 ust. 1 pkt 2–4.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz gmin górniczych, o których mowa w art. 2 pkt 9.

Art. 5. [Zobowiązania powstałe przed 1 kwietnia 1998 r.] 1. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1–3, oraz zobowiązania wobec Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z tytułu opłat i kar za szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych, w części dotyczącej odprowadzania zasolonych wód kopalnianych do wód określonych przepisami Prawa wodnego, z zastrzeżeniem ust. 4, ulegają umorzeniu wraz z odsetkami, po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2.

2. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1, dotyczące kopalń postawionych w stan całkowitej likwidacji, zostaną umorzone wraz z odsetkami po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1, 2 i 5, z zastrzeżeniem ust. 2a i ust. 2b.

2a. Z dniem przejęcia przez spółkę, o której mowa w art. 13a, kopalni postawionej w stan całkowitej likwidacji, podlegają umorzeniu następujące zobowiązania dotyczące tej kopalni, wraz z odsetkami:

1) powstałe przed dniem 1 stycznia 1999 r. wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – z tytułu ubezpieczeń społecznych,

2) powstałe przed dniem 1 stycznia 2000 r. wobec:

a) budżetu państwa – z tytułu podatku od towarów i usług,

b) Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – z tytułu należnych składek,

c) Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – z tytułu należnych wpłat,

d) Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej – z tytułu należnych opłat i kar, w częściach dotyczących tych funduszy,

e) gminy – z tytułu opłat i kar należnych gminie.

2b. Wielkość zobowiązań podlegających umorzeniu, o których mowa w ust. 2a, zostanie określona w umowie, o której mowa w art. 8 ust. 1.

3. W czasie postępowania oddłużeniowego, o którym mowa w art. 7 ust. 1, nie nalicza się odsetek od zobowiązań, o których mowa w ust. 1.

4. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług podlegają restrukturyzacji finansowej na następujących zasadach:

1) termin spłaty zobowiązań głównych podlega odroczeniu do dnia 31 grudnia 2002 r.,

2) odsetki od zobowiązań głównych podlegają umorzeniu w pełnej wysokości po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2,

3) od dnia 1 stycznia 2003 r. następuje spłata zobowiązań, w terminie nie dłuższym niż pięć lat, na warunkach określonych w umowie zawartej pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem,

4) w przedsiębiorstwach górniczych prowadzących całkowitą likwidację zakładów górniczych zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług zostaną umorzone wraz z odsetkami po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2.

5. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4, z wyjątkiem zobowiązań z tytułu opłat i kar za szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych, w części dotyczącej odprowadzania zasolonych wód kopalnianych do wód, podlegają restrukturyzacji finansowej na następujących zasadach:

1) termin spłaty zobowiązań głównych podlega odroczeniu do dnia 31 grudnia 2005 r.,

2) odsetki od zobowiązań głównych podlegają umorzeniu po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2,

3) od dnia 1 stycznia 2006 r. następuje spłata zobowiązań w terminie nie dłuższym niż 5 lat, na warunkach określonych w umowie zawartej pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem, z możliwością ich przeznaczenia na realizację w przedsiębiorstwach górniczych inwestycji proekologicznych, uzgodnionych z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

6. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania z tytułu opłat i kar należnych gminom podlegają restrukturyzacji finansowej na następujących zasadach:

1) termin spłaty zobowiązań głównych i należnych odsetek ulega odroczeniu do dnia 31 grudnia 2002 r.,

2) począwszy od dnia 1 stycznia 2003 r. następuje spłata zobowiązań w równych ratach kwartalnych, z tym że ostatnią ratę należy uregulować w terminie do dnia 31 grudnia 2007 r.,

3) na wniosek dłużnika i za zgodą wierzyciela zobowiązania z tych tytułów mogą być zamienione w całości lub w części na akcje lub udziały dłużnika w wyniku podwyższenia jego kapitału akcyjnego lub zakładowego; akcje lub udziały mogą być objęte wyłącznie przez gminy,

4) wartość akcji lub udziałów, o których mowa w pkt 3, przeznaczonych na zaspokojenie zobowiązań wobec gmin nie może przekroczyć 49% kapitału akcyjnego lub zakładowego przed jego podwyższeniem.

Art. 6. [Odroczenie terminów spłaty zobowiązań] 1. Od dnia wejścia wżycie ustawy wstrzymuje się wykonanie zobowiązań, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 i ust. 4–6, pod warunkiem złożenia przez dłużnika wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 2, i zawarcia umowy, o której mowa w art. 8 ust. 1.

2. W okresie odroczenia terminów spłaty zobowiązań, o których mowa w art. 5 ust. 1 i ust. 4 i w art. 9 ust. 1–3, oraz w okresie spłaty tych zobowiązań nie stosuje się przepisów art. 57 § 1–4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668), z zastrzeżeniem ust. 3.

3. W przypadku niezapłacenia lub nieterminowego zapłacenia którejkolwiek z rat zobowiązań, o których mowa w ust. 2, nalicza się odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych, licząc od dnia następnego po upływie terminu, w którym rata miała być zapłacona.

4. Umorzenie kwoty zobowiązań objętych postępowaniem oddłużeniowym uwzględnia się w rachunku zysków i strat, na zasadach określonych w przepisach o rachunkowości, z tym że przychody powstałe z tych tytułów nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Kwota przychodów uzyskanych z umorzenia zobowiązań wynikających z niniejszej ustawy oraz ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz. U. Nr 155, poz. 1287) pomniejsza podstawę ustalania wysokości wpłat z zysku naliczonej na podstawie ustawy z dnia 1 grudnia 1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 154, poz. 792).

Art. 7. [Postępowanie oddłużeniowe] 1. Restrukturyzację finansową, o której mowa w art. 4 ust. 2, przeprowadza się w drodze postępowania, zwanego dalej „postępowaniem oddłużeniowym”.

2. Postępowanie oddłużeniowe wszczyna się na wniosek przedsiębiorstwa górniczego, złożony wierzycielowi nie później niż do dnia 30 czerwca 1999 r.

2a. W przypadku przedsiębiorstwa górniczego, które powstało po dniu 30 czerwca 1999 r., postępowanie oddłużeniowe wszczyna się na jego wniosek złożony wierzycielowi do dnia 31 marca 2001 r.

3. Integralną część wniosku, o którym mowa w ust. 2 i w ust. 2a, stanowi, pozytywnie zaopiniowany w trybie ust. 6 i 7, program naprawczy, określający sposoby i środki działania, które mają zapewnić przedsiębiorstwu górniczemu osiągnięcie dodatniego wyniku finansowego ze sprzedaży węgla, najpóźniej do końca 2001 r., a także określający propozycje restrukturyzacji finansowej wraz z harmonogramem jej realizacji oraz zadania w zakresie ochrony środowiska, z zastrzeżeniem ust. 4.

4. Przedsiębiorstwo górnicze prowadzące całkowitą likwidację zakładów górniczych do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza program likwidacji kopalni, o którym mowa w art. 14.

5. Do wniosku należy załączyć, sporządzone według stanu na ostatni dzień kwartału poprzedzającego dzień złożenia wniosku, następujące dokumenty:

1) odpis z właściwego rejestru,

2) bilans z rachunkiem zysków i strat,

3) spis wierzycieli zawierający oznaczenie wierzyciela, wysokość wierzytelności, datę powstania, terminy płatności tych wierzytelności oraz zabezpieczenia ich spłat,

4) wykaz udzielonych poręczeń i gwarancji oraz ustanowionych hipotek,

5) wykaz nie wykonanych tytułów egzekucyjnych wystawionych przeciwko przedsiębiorstwu górniczemu,

6) wykaz dłużników, z podaniem wysokości należności i terminów ich płatności.

6. Program naprawczy, o którym mowa w ust. 3, opiniuje minister właściwy do spraw gospodarki, w uzgodnieniu z ministrami właściwymi do spraw środowiska, finansów publicznych i Skarbu Państwa, po uzyskaniu stanowiska:

1) Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – w odniesieniu do zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

2) Prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – w odniesieniu do zobowiązań wobec Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej,

3) Prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – w odniesieniu do zobowiązań wobec tego funduszu,

4) zarządów gmin górniczych, na których terenie znajduje się przedsiębiorstwo górnicze.

Nieprzedstawienie stanowiska w terminie 14 dni oznacza akceptację programu.

7. Udzielenie opinii, o której mowa w ust. 6, powinno nastąpić w terminie nie dłuższym niż 30 dni.

Art. 8. [Podstawa realizacji postępowania oddłużeniowego] 1. Postępowanie oddłużeniowe prowadzi się na podstawie umowy zawartej przez dłużnika z wierzycielem uwzględniającej zasady, o których mowa w ustawie. Umowa określa warunki realizacji restrukturyzacji finansowej.

2. Podstawą realizacji postępowania oddłużeniowego jest spełnienie przez dłużnika, w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 grudnia 2002 r., następujących warunków:

1) nieprzekroczenia przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2, z późn. zm.),

2) niedokonywania darowizn, chyba że dotyczy to nieodpłatnego przekazywania obiektów majątku nieprodukcyjnego przynoszącego straty,

3) nieudzielania poręczeń i gwarancji,

4) realizowania przez dłużnika restrukturyzacji przedsiębiorstwa górniczego zgodnie z programem naprawczym,

5) terminowego regulowania bieżących zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r.

3. W przypadku niemożności terminowego regulowania zobowiązań, o których mowa w ust. 2 pkt 5, zobowiązania te mogą być regulowane przez dłużnika na zasadach określonych w umowie zawartej z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

4. Z chwilą zawarcia umowy, o której mowa w ust. 1, wstrzymuje się wykonywanie zawartych wcześniej i niewykonanych umów, porozumień oraz decyzji dotyczących zobowiązań, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 4–6, a postępowania egzekucyjne zawiesza się do dnia zakończenia postępowania oddłużeniowego.

5. W okresie prowadzenia postępowania oddłużeniowego nie może być ogłoszona upadłość dłużnika, a także nie stosuje się przepisów art. 5 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512, z późn. zm.).

6. Przepis ust. 5 stosuje się również w okresie od dnia wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców do dnia jego zakończenia albo umorzenia.

7. Jeżeli postępowanie restrukturyzacyjne, o którym mowa w ust. 6, wszczęto po dniu złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a przed dniem ogłoszenia upadłości, postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości podlega zawieszeniu.

8. Przepisy ust. 5–7 stosuje się odpowiednio do nabywcy przedsiębiorstwa spółki węglowej.

9. W przypadku niespełnienia przez dłużnika któregokolwiek z warunków określonych w ust. 2 lub wynikających z umowy, o której mowa w ust. 3, postępowanie oddłużeniowe podlega umorzeniu, a objęte tym postępowaniem zobowiązania wraz z odsetkami stają się wymagalne.

10. Decyzje w sprawie umorzenia postępowania oddłużeniowego podejmuje minister właściwy do spraw gospodarki, w uzgodnieniu z ministrami właściwymi do spraw środowiska, finansów publicznych i Skarbu Państwa.

11. Przebieg postępowania oddłużeniowego monitoruje podmiot określony przez ministra właściwego do spraw gospodarki, który w przypadku stwierdzenia niespełnienia przez dłużnika warunków, o których mowa w ust. 2, informuje o tym tego ministra.

Art. 9. [Umowa określająca zasady regulacji zobowiązań, zawarta z wierzycielem] 1. Zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1, powstałe po dniu 31 marca 1998 r., do czasu uzyskania rentowności, jednak nie dłużej niż do dnia:

1) 31 grudnia 2002 r. – dla zobowiązań, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 i pkt 3–5,

2) 31 grudnia 2000 r. – dla zobowiązań, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2

– w przypadku niemożności ich regulowania stwierdzonej w opinii, o której mowa w art. 7 ust. 6, mogą być regulowane przez dłużnika na zasadach określonych w umowie zawartej z wierzycielem.

2. Umowa, o której mowa w ust. 1, może zawierać postanowienia dotyczące:

1) umorzenia istniejących zobowiązań w pełnej wysokości, z wyjątkiem zobowiązań z tytułu podatku od towarów i usług oraz z tytułu opłat i kar należnych gminom,

2) odroczenia terminu płatności zobowiązań nie podlegających umorzeniu, jednak na okres nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia 2002 r.,

3) rozłożenia spłaty zobowiązań, o których mowa w pkt 2, na okres nie przekraczający pięciu lat.

3. Powstałe po dniu 31 marca 1998 r. zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług oraz z tytułu opłat i kar należnych gminom mogą być przedmiotem umów tylko w zakresie terminów oraz warunków spłaty.

4. W umowie, o której mowa w ust. 1, określa się sposób oraz inne warunki restrukturyzacji zadłużenia.

5. Jeżeli dłużnik przez trzy kolejne miesiące nie będzie realizował warunków umowy, postępowanie oddłużeniowe może zostać umorzone na wniosek wierzyciela.

6. Do restrukturyzacji finansowej zobowiązań, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 7 i art. 8 stosuje się odpowiednio.

Art. 10. [Stosowanie przepisów ustawy] Przepisy art. 4–9 w odniesieniu do zobowiązań, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1–3, stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw robót górniczych będących:

1) przedsiębiorstwami państwowymi,

2) spółkami prawa handlowego, w których co najmniej 50 % akcji lub udziałów należy do Skarbu Państwa lub przedsiębiorstwa górniczego,

3) spółkami prawa handlowego, których akcje lub udziały zostały wniesione do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych w trybie art. 10 ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o Narodowych Funduszach Inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202, z 1994 r. Nr 84, poz. 385 oraz z 1997 r. Nr 30, poz. 164, Nr 47, poz. 298 i Nr 107, poz. 691), w tym do Przedsiębiorstwa Budowy Szybów S.A. w Bytomiu.

Art. 11. [Zwolnienia z obowiązku zapłaty bieżących wpłat, opłat i kar w związku z likwidacją kopalń] Spółkę prawa handlowego, której akcjonariuszem albo wspólnikiem jest Skarb Państwa, jeżeli przedmiotem działalności takiej spółki jest wyłącznie: prowadzenie likwidacji kopalń, zagospodarowanie majątku likwidowanych kopalń, zbędnego majątku spółek węglowych, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanych kopalń – zwalnia się z obowiązku zapłaty bieżących wpłat, opłat i kar, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 i 4, z wyjątkiem opłat i kar stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego.

Art. 13. [Podstawa likwidacji kopalni] 1. Całkowita lub częściowa likwidacja kopalni następuje na podstawie rozstrzygnięcia właściwego organu.

2. Rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1, określa, w szczególności:

1) zakres likwidacji,

2) termin rozpoczęcia likwidacji,

3) termin zakończenia wydobycia węgla kamiennego,

4) termin zakończenia likwidacji,

5) osobę likwidatora.

3. Rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1, stanowi podstawę opracowania przez przedsiębiorstwo górnicze:

1) programu likwidacji kopalni,

2) programu socjalnego likwidowanej kopalni.

4. Wydobycie węgla kamiennego nie może być prowadzone dłużej niż przez dwanaście miesięcy od dnia rozstrzygnięcia o likwidacji kopalni.

5. Przedsiębiorstwo górnicze opracowuje program socjalny likwidowanej kopalni przy udziale utworzonego w tej kopalni biura pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o. Biura pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o. tworzy się w pierwszej kolejności w kopalniach całkowicie likwidowanych, niezależnie od terminu rozpoczęcia likwidacji. Biura te uczestniczą w konsultowaniu z poszczególnymi pracownikami propozycji adresowanych do nich, zawartych w programie socjalnym, oraz w tym zakresie współdziałają ze związkami zawodowymi działającymi w likwidowanej kopalni.

Art. 14. [Program likwidacji kopalni] 1. Program likwidacji kopalni powinien określać:

1) zakres i harmonogram robót likwidacyjnych przewidzianych do wykonania w okresie objętym rozstrzygnięciem o likwidacji kopalni,

2) przewidywane koszty likwidacji.

2. W przypadku ubiegania się o finansowanie likwidacji kopalni ze środków budżetu państwa, właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego przedkłada program likwidacji kopalni ministrowi właściwemu do spraw gospodarki do akceptacji.

Art. 15. [Program socjalny likwidowanej kopalni] 1. Program socjalny likwidowanej kopalni powinien określać:

1) uprawnienia osłonowe i aktywizujące, o których mowa w art. 20, którymi zostaną objęci pracownicy likwidowanej kopalni, oraz sposób realizacji tych uprawnień przez każdego pracownika, który utraci miejsce pracy w likwidowanej kopalni,

2) propozycje zatrudnienia pracowników likwidowanej kopalni:

a) w podmiotach tworzonych na bazie majątku kopalni,

b) poza górnictwem,

3) propozycje zatrudnienia w innej kopalni pracowników zatrudnionych pod ziemią, w przypadku wystąpienia konieczności uzupełnienia załogi tej kopalni,

4) przewidywany koszt realizacji programu socjalnego oraz źródła jego sfinansowania.

2. Program socjalny likwidowanej kopalni, w terminie nie dłuższym niż trzy miesiące od dnia podjęcia rozstrzygnięcia, o którym mowa w art. 13 ust. 1, właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego przedkłada:

1) związkom zawodowym działającym w likwidowanej kopalni,

2) zarządowi gminy górniczej, na terenie której znajduje się siedziba likwidowanej kopalni.

3. Program socjalny powinien zostać uzgodniony ze związkami zawodowymi działającymi w likwidowanej kopalni i podpisany przez te związki oraz zaopiniowany przez zarząd gminy górniczej, w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od dnia przedłożenia programu.

4. W przypadku nieuzyskania uzgodnienia lub opinii, o których mowa w ust. 3, program wchodzi w życie w terminie 15 dni od dnia, w którym upłynął termin do uzgodnienia lub zaopiniowania programu.

5. Program socjalny likwidowanej kopalni realizuje likwidator kopalni, o którym mowa w art. 13 ust. 2 pkt 5.

6. Tryb przyjmowania i wdrażania programu socjalnego likwidowanej kopalni nie dotyczy kopalń, wobec których rozstrzygnięcie o likwidacji podjęto przed wejściem w życie ustawy.

Art. 16. [Finansowanie realizacji programu likwidacji kopalni] 1. Źródłami finansowania likwidacji kopalń realizowanego przez spółkę prawa handlowego, o której mowa w art. 11, są: dotacje z budżetu państwa, przychody z likwidacji, dotacje z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub inne źródła finansowania.

2. W kopalniach całkowicie likwidowanych, zgrupowanych w spółce, o której mowa w art. 11 – w 2003 r., kwota podatku od towarów i usług, zawarta w cenach zakupu towarów i usług związanych z likwidacją tych kopalń, podlega zwrotowi z urzędu skarbowego. Do tych kopalń nie stosuje się art. 20 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.) w odniesieniu do towarów używanych, zwolnionych od podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 tej ustawy.

3. W kopalniach całkowicie likwidowanych kwotę podatku od towarów i usług naliczonego zgodnie z ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, Nr 28, poz. 127 i Nr 129, poz. 599, z 1994 r. Nr 132, poz. 670, z 1995 r. Nr 44, poz. 231 i Nr 142, poz. 702 i 703, z 1996 r. Nr 137, poz. 640 oraz z 1997 r. Nr 111, poz. 722, Nr 123, poz. 776 i 780, Nr 137, poz. 926, Nr 141, poz. 943 i Nr 162, poz. 1104 oraz z 1998 r. Nr 139, poz. 905 i Nr 161, poz. 1076), zwaną dalej „ustawą o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym”, w związku z zakupami i usługami związanymi z ich likwidacją, traktuje się tak, jakby wynikała ze sprzedaży opodatkowanej. Do tych kopalń nie stosuje się art. 20 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w odniesieniu do towarów używanych, zwolnionych od podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 tej ustawy.

4. Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przyznawania oraz sposób wykorzystania dotacji z budżetu państwa przeznaczonej na finansowanie likwidacji kopalń, zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, usuwania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego, powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów, oraz szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej.

5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust, 4, określa się w szczególności:

1) cele, na jakie przeznacza się dotację,

2) tryb rozliczania przyznanej dotacji.

Art. 17. [Fundusz likwidacji kopalń] 1. Z dniem 1 stycznia 2000 r. przedsiębiorstwo górnicze utworzy fundusz likwidacji kopalń, będący w jego dyspozycji, na który przekazywać będzie od 3% do 10% środków pochodzących z odpisów amortyzacyjnych każdej z kopalń należących do przedsiębiorstwa górniczego.

2. Środki funduszu likwidacji kopalń przedsiębiorstwo górnicze gromadzi na wyodrębnionym rachunku bankowym. Środki te nie podlegają egzekucji.

3. Od dnia 1 stycznia 2003 r. likwidacja kopalń finansowana jest ze środków funduszu, o którym mowa w ust. 1, oraz – uzupełniająco – ze środków budżetu państwa. Od dnia 1 stycznia 2006 r. likwidacja kopalń finansowana jest wyłącznie ze środków funduszu.

4. Dochody funduszu nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

5. Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady:

1) tworzenia i funkcjonowania funduszu likwidacji kopalń, o którym mowa w ust. 1,

2) ustalania wysokości odpisów i terminy przekazywania środków na ten fundusz,

3) wykorzystania środków funduszu.

Art. 19. [Stosowanie przepisów ustawy] 1. Przepisy niniejszego rozdziału, z wyjątkiem art. 20 ust. 4, stosuje się do pracowników zatrudnionych w:

1) przedsiębiorstwach górniczych,

2) przedsiębiorstwach robót górniczych, w których obowiązuje Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r., zwany dalej „Układem Zbiorowym Pracy”, jeżeli przedsiębiorstwa te są:

a) przedsiębiorstwami państwowymi,

b) spółkami prawa handlowego, w których co najmniej 50% akcji lub udziałów należy do Skarbu Państwa lub przedsiębiorstwa górniczego,

c) spółkami prawa handlowego, których akcje lub udziały zostały wniesione do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych w trybie ustawy, o której mowa w art. 10, w tym Przedsiębiorstwo Budowy Szybów S.A. w Bytomiu,

postawionych w stan likwidacji lub upadłości albo w przypadku konieczności zmniejszenia zatrudnienia,

3) przedsiębiorstwach robót górniczych będących spółkami prawa handlowego, w których co najmniej 50% akcji lub udziałów należy do spółki, w której 100% akcji lub udziałów posiada przedsiębiorstwo górnicze,

4) przedsiębiorstwach robót górniczych, które w dniu wejścia w życie ustawy, korzystając z dotacji budżetowej dla górnictwa, realizują system osłon socjalnych na podstawie przepisów dotychczasowych, w zakresie określonym w tych przepisach.

2. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do pracowników zatrudnianych po dniu wejścia w życie ustawy w przedsiębiorstwach górniczych i w przedsiębiorstwach robót górniczych, o których mowa w ust. 1, z wyjątkiem tych pracowników, którzy w dniu wejścia w życie ustawy byli zatrudnieni w przedsiębiorstwach górniczych i w przedsiębiorstwach robót górniczych.

Art. 21. [Urlop górniczy] 1. Urlop górniczy, o którym mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1, przysługuje pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią u pracodawcy objętego Układem Zbiorowym Pracy, któremu ze względu na wiek, łączny staż pracy lub staż pracy pod ziemią wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy brakuje nie więcej niż pięć lat do nabycia prawa do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 r. – w wymiarze do lat pięciu.

2. Urlop górniczy przysługuje pracownikowi w pełnym wymiarze pięciu lat pod warunkiem, że skorzystanie z niego pozwoli mu nabyć prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 r.

3. Urlop górniczy może być udzielony przez pracodawcę po ustaleniu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresów uprawniających pracownika do emerytury oraz okresu urlopu górniczego niezbędnego do nabycia uprawnień emerytalnych.

4. Urlop górniczy traktuje się na równi z okresami pracy górniczej uprawniającymi do nabycia uprawnień emerytalnych, z zastrzeżeniem ust. 2.

5. Korzystanie z urlopu górniczego jest dobrowolne. Urlop górniczy może być przyznany pod warunkiem złożenia przez pracownika pisemnego oświadczenia, iż wyraża zgodę na rozwiązanie stosunku pracy z dniem zakończenia urlopu górniczego.

6. Pracownik korzystający z urlopu górniczego nie może korzystać z innych uprawnień osłonowych i aktywizujących określonych w ustawie.

Art. 22. [Świadczenie socjalne w okresie korzystania z urlopu górniczego] 1. W okresie korzystania z urlopu górniczego, przyznanego pracownikowi przed dniem 1 stycznia 2003 r., pracownik ten otrzymuje świadczenie socjalne w wysokości 75% miesięcznego ekwiwalentu pieniężnego obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Do podstawy obliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, o którym mowa w ust. 1, wlicza się wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych zgodnie z Kodeksem pracy.

3. Korzystający z urlopu górniczego, niezależnie od świadczenia socjalnego, otrzymuje:

1) deputat węglowy,

2) nagrodę z okazji „Dnia Górnika” i dodatkową nagrodę roczną, wynikającą z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa – Karta górnika (Dz. U. z 1982 r. Nr 2, poz. 13),

3) nagrodę jubileuszową

oraz ma prawo do korzystania z uznaniowych świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenia, o których mowa w pkt 1 i 2, przysługują pod warunkiem, że uprawnienie do takich świadczeń przysługiwało pracownikowi przed uzyskaniem urlopu górniczego.

4. Wysokość odpisu podstawowego na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.), wynosi na jednego pracownika przebywającego na urlopie górniczym 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w art. 5 ust. 2 tej ustawy.

5. Świadczenie socjalne, o którym mowa w ust. 1, jest waloryzowane kwartalnie według wskaźnika, o którym mowa w ust. 6, z tym że kwota tego świadczenia nie może być niższa od kwoty wypłacanej w miesiącu poprzedzającym waloryzację.

6. Wskaźnik wzrostu przeciętnych wynagrodzeń na kolejny kwartał, począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r., ustala się jako stosunek, obciążającego koszty, przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników wszystkich kopalń węgla kamiennego zatrudnionych pod ziemią, z ostatniego kwartału przed kwartałem, na który wskaźnik jest ustalony, do analogicznego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał przedostatni. Do tego wynagrodzenia nie wlicza się nagród rocznych, odpraw pieniężnych przyznawanych w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, nagród jubileuszowych i innych wypłat o charakterze jednorazowym.

7. Waloryzacja świadczenia socjalnego dla pracownika, któremu przyznano urlop górniczy w danym kwartale, rozpoczyna się od następnego kwartału.

8. Wskaźnik wzrostu przeciętnych wynagrodzeń, o którym mowa w ust. 6, ustala minister właściwy do spraw gospodarki i ogłasza, w formie obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

9. Osobie otrzymującej świadczenie socjalne, która podejmie zatrudnienie poza górnictwem, przysługuje miesięcznie 50% przyznanego świadczenia socjalnego wypłacanego nie dłużej niż do końca okresu, na który świadczenie przyznano, pod warunkiem że ten fakt zgłosi przedsiębiorstwu górniczemu zobowiązanemu do wypłacania świadczenia socjalnego w terminie miesiąca od dnia podjęcia pracy.

Art. 23. [Zasiłek socjalny na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia poza górnictwem] 1. Wysokość zasiłku socjalnego, przyznanego na okres dwóch lat przed dniem 1 stycznia 2003 r., wynosi 65% miesięcznego ekwiwalentu pieniężnego obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, z uwzględnieniem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych – zgodnie z Kodeksem pracy.

2. Osobie otrzymującej zasiłek socjalny, która podejmie zatrudnienie na czas nieokreślony poza górnictwem lub rozpocznie działalność gospodarczą udokumentowaną powstaniem obowiązku podatkowego, przysługuje miesięcznie 50% przyznanego zasiłku socjalnego, wypłacanego nie dłużej niż do końca okresu, na który zasiłek przyznano, pod warunkiem że zgłosi ten fakt przedsiębiorstwu górniczemu zobowiązanemu do wypłacania tego zasiłku, w terminie miesiąca od dnia podjęcia pracy lub rozpoczęcia działalności gospodarczej.

3. Przepisy art. 22 ust. 5–8 stosuje się odpowiednio.

Art. 24. [Uprawnienie do sfinansowania kosztów jednorazowego bezpłatnego szkolenia] 1. Pracownik kopalni, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, korzystający z zasiłku socjalnego uprawniony jest do odbycia jednorazowego bezpłatnego szkolenia, o którym mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lit. b), w celu zmiany kwalifikacji umożliwiających podjęcie nowego zatrudnienia poza górnictwem lub nabycia kwalifikacji potrzebnych do podjęcia samodzielnej działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

2. Uprawnienie do sfinansowania kosztów jednorazowego bezpłatnego szkolenia w 1998 r. przysługuje także pracownikowi zatrudnionemu w kopalni pod ziemią, a od dnia 1 stycznia 1999 r. – każdemu pracownikowi kopalni oraz osobie przebywającej na zasiłku socjalnym lub korzystającej z jednorazowej odprawy bezwarunkowej, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lit. d).

3. Jeżeli były pracownik, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2, zarejestrowany we właściwym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy, skierowany zostanie przez ten urząd, na wniosek biura pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o., na szkolenie, a rejonowy urząd pracy sfinansuje tylko w części koszty tego szkolenia, to pozostałą część kosztów finansuje pracodawca, o którym mowa w ust. 1, lub wnioskujące biuro pomocy zawodowej – ze środków budżetowych albo innych źródeł finansowania.

4. Jeżeli pracownik, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2, nie otrzyma propozycji szkolenia, o którym mowa w ust. 1, a odbędzie szkolenie zaproponowane przez biuro pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o., koszt tego szkolenia finansuje pracodawca, o którym mowa w ust. 1, lub wnioskujące biuro pomocy zawodowej – ze środków budżetowych albo innych źródeł finansowania.

Art. 25. [Jednorazowa odprawa pieniężna] 1. Jednorazowa odprawa pieniężna, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lit. c), udzielana w celu zintensyfikowania aktywności zawodowej, przysługuje osobie przebywającej na zasiłku socjalnym, jeżeli w okresie do 24 miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę podejmie zatrudnienie poza górnictwem.

2. Odprawa przysługuje z dniem podjęcia zatrudnienia poza górnictwem lub działalności gospodarczej udokumentowanej powstaniem obowiązku podatkowego.

3. Odprawa, o której mowa w ust. 1, przysługuje:

1) do dnia 31 grudnia 1998 r. – w wysokości 14,4-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy,

2) od dnia 1 stycznia 1999 r. w wysokości:

a) 14,4-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 31 grudnia 1999 r.,

b) 12-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2000 r.,

c) 9,6-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2001 r.,

d) 7,2-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2002 r.

Art. 26. [Jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa] 1. Jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lit. d), przysługuje zwalnianemu po dniu 1 stycznia 1998 r. pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią, nieuprawnionemu do urlopu górniczego, a od dnia 1 stycznia 1999 r. także zatrudnionemu w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, z którym została rozwiązana umowa o pracę na jego wniosek i który zrezygnował ze świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lit. a) i c), oraz z zatrudnienia, o którym mowa w art. 20 ust. 4.

2. Odprawa, o której mowa w ust. 1, przysługuje:

1) do dnia 31 grudnia 1998 r. – w wysokości 24-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy,

2) od dnia 1 stycznia 1999 r. w wysokości:

a) 24-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– do dnia 31 grudnia 1999 r.,

b) 21,6-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2000 r.,

c) 16,8-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2001 r.,

d) 12-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy

– od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2002 r.

3. Jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa, w wysokości 3,6-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, przysługuje także pozostałym pracownikom zatrudnionym na powierzchni kopalni.

4. Przez pozostałych pracowników zatrudnionych na powierzchni kopalni należy rozumieć takich pracowników, którzy w dniu wejścia w życie ustawy byli zatrudnieni w kopalni na czas nieokreślony i posiadają co najmniej 5-letni staż pracy w przedsiębiorstwach, o których mowa w art. 2 pkt 8.

Art. 27. [Prawo ubiegania się o pożyczkę na preferencyjnych warunkach] 1. Pracownik przedsiębiorstwa górniczego, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ma prawo do ubiegania się o pożyczkę, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lit. e), na preferencyjnych warunkach w celu podjęcia działalności gospodarczej na własny rachunek.

2. Przepis ust. 1 do dnia 31 grudnia 1998 r. ma zastosowanie do pracowników zatrudnionych pod ziemią, a od dnia 1 stycznia 1999 r. – do wszystkich pracowników kopalń.

Art. 28. [Pracodawca spoza górnictwa] Pracodawca spoza górnictwa, który zobowiąże się do zatrudnienia na czas nieokreślony byłego pracownika przedsiębiorstwa górniczego, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, na co najmniej 24 miesiące na specjalnie w tym celu utworzonym stanowisku pracy, może ubiegać się o kredyt bankowy na preferencyjnych warunkach, z przeznaczeniem na pokrycie związanych z tym kosztów.

Art. 29. [Źródło finansowania pożyczek i kredytów] 1. Pożyczki, o których mowa w art. 27 ust. 1, są udzielane przez lokalne lub regionalne instytucje finansowe zasilane z budżetu państwa lub z innych źródeł finansowych.

2. Kredytu, o którym mowa w art. 28, udziela bank, o którym mowa w art. 39 ust. 4, na zasadach określonych w umowie zawartej między bankiem a ministrem właściwym do spraw gospodarki.

3. Kredyt na cele, o których mowa w art. 28, jest objęty dopłatą ze środków budżetowych określonych w ustawie budżetowej.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przyznawania kredytów dla pracodawców spoza górnictwa, którzy zobowiążą się do zatrudnienia na czas nieokreślony byłych pracowników przedsiębiorstw górniczych na specjalnie w tym celu utworzonych stanowiskach pracy.

5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 4, określa się w szczególności:

1) przedmiot i okres stosowania dopłaty, o której mowa w ust. 3,

2) tryb rozliczeń z tytułu dopłat do kredytu, o którym mowa w art. 28,

3) szczegółowe zasady zawarcia umowy, o której mowa w ust. 2.

Art. 30. [Zwrot kwoty odpowiadającej wysokości zapłaconej składki] 1. Pracodawcy spoza górnictwa, który zatrudni na czas nieokreślony byłego pracownika przedsiębiorstwa górniczego, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, i będzie go zatrudniał co najmniej przez 24 miesiące, przysługuje w tym okresie prawo do zwrotu kwoty odpowiadającej wysokości zapłaconej składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w części przypadającej na tego pracownika – jednak w kwocie miesięcznej nie wyższej niż średniomiesięczna składka przypadająca od kwoty wynagrodzeń w kwartale poprzedzającym kwartał, za który przysługuje refundacja.

2. Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia dla określenia średniomiesięcznej składki, o której mowa w ust. 1, ustala minister właściwy do spraw gospodarki i ogłasza, w formie obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

3. Zwrot kwoty odpowiadającej wysokości zapłaconej składki dokonywany jest przez przedsiębiorstwo górnicze, w którym pracownik był poprzednio zatrudniony – ze środków budżetu państwa.

4. W przypadku niespełnienia przez pracodawcę warunku dotyczącego okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1, z przyczyn niezawinionych przez pracownika, pracodawca ten jest zobowiązany zwrócić przedsiębiorstwu górniczemu otrzymane kwoty, o których mowa w ust. 1.

Art. 31. [Podmiot zobowiązany do wypłaty świadczeń w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa] W przypadku likwidacji przedsiębiorstwa górniczego albo przedsiębiorstwa robót górniczych obowiązek wypłacania świadczeń, o których mowa w art. 22 i art. 23, oraz rent wyrównawczych przejmuje jednostka organizacyjna wskazana przez ministra właściwego do spraw gospodarki, w drodze rozporządzenia, w terminie miesiąca od dnia zakończenia likwidacji. Wydając rozporządzenie minister właściwy do spraw gospodarki bierze pod uwagę możliwość sprawnej realizacji obowiązku nałożonego na tę jednostkę.

Art. 32. [Nieskorzystanie przez pracownika kopalni objętej całkowitą likwidacją z uprawnień osłonowych i aktywizujących] Pracodawca, w przypadku nieskorzystania przez pracownika kopalni objętej całkowitą likwidacją z uprawnień osłonowych i aktywizujących, o których mowa w art. 20 ust. 1, oraz z propozycji zatrudnienia, o którym mowa w art. 20 ust. 4, rozwiązuje umowę o pracę z pracownikiem na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 10, poz. 59 i Nr 51, poz. 298, z 1991 r. Nr 83, poz. 372, Nr 106, poz. 457 i Nr 113, poz. 491, z 1992 r. Nr 21, poz. 84, z 1994 r. Nr 1, poz. 1 oraz z 1996 r. Nr 24, poz. 110).

Art. 33. [Obowiązek niezatrudniania nowych pracowników] 1. Przedsiębiorstwa górnicze, przedsiębiorstwa robót górniczych i spółki prawa handlowego, o których mowa w art. 19 ust. 1, obowiązane są do niezatrudniania nowych pracowników, z wyjątkiem:

a) pracowników zwalnianych z likwidowanych kopalń, którzy nie skorzystali ze świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1,

b) absolwentów szkół specjalistycznych, w stosunku do których zostały wcześniej podjęte zobowiązania o zatrudnieniu.

2. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych i przedsiębiorstwach robót górniczych:

1) pracowników o specjalistycznych kwalifikacjach, innych niż określeni w ust. 1,

2) byłych pracowników, którzy pobierali rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, któremu ulegli w czasie zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych i przedsiębiorstwach robót górniczych, i którzy utracili prawo do pobierania renty, jeżeli ich stan zdrowia pozwala na wykonywanie pracy na stanowisku zajmowanym przed wypadkiem oraz będą mogli nabyć prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Art. 34. [Monitoring zmian stanu zatrudnienia w górnictwie] Monitoring zmian stanu zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego w tym wykorzystania wszystkich form osłonowych i aktywizujących wprowadzonych ustawą oraz rejestr pracowników, którzy skorzystali z uprawnień osłonowych i aktywizujących, prowadzi podmiot, o którym mowa w art. 8 ust. 11.

Art. 35. [Delegacja] Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowe zasady i tryb przyznawania oraz sposób wykorzystania dotacji przeznaczonych na finansowanie świadczeń, o których mowa w art. 22 i art. 23,

2) warunki, zasady i tryb przyznawania, obliczania i wypłacania świadczeń, o których mowa w art. 22 i art. 23,

3) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej,

biorąc pod uwagę rodzaje świadczeń, na finansowanie których będzie przyznana dotacja.

Art. 37. [Uprawnienia w zakresie zagospodarowania majątku nieprodukcyjnego i zbędnego majątku produkcyjnego kopalń] 1. Przedsiębiorstwo górnicze może, w zakresie zagospodarowania majątku nieprodukcyjnego kopalń, a także zbędnego majątku produkcyjnego:

1) zawiązywać z gminami górniczymi i z innymi przedsiębiorcami spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w celu aktywizacji gospodarczej gminy, pokrywając obejmowane akcje lub udziały w tych spółkach wkładem niepieniężnym w postaci określonych składników majątku,

2) zrzec się na rzecz gminy górniczej, za jej zgodą, własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, które stały się dla niego zbędne; zrzeczenie wymaga formy aktu notarialnego; przepisu art. 179 § 2 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

2. Do czynności, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów:

1) art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o urzędzie Ministra Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 493 i Nr 156, poz. 775, z 1997 r. Nr 106, poz. 673, Nr 115, poz. 741 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1998 r. Nr 155, poz. 1014),

2) art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 4, poz. 23 i Nr 74, poz. 443, z 1992 r. Nr 21, poz. 86, z 1993 r. Nr 11, poz. 50, z 1995 r. Nr 86, poz. 433 oraz z 1997 r. Nr 117, poz. 751 i Nr 137, poz. 926).

3. Przedsiębiorstwo górnicze może pomniejszyć kapitał zapasowy o wartość bilansową przekazywanych nieruchomości, a w następnej kolejności pomniejszyć z tego tytułu kapitał rezerwowy oraz kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Pomniejszenie kapitału zapasowego i rezerwowego następuje z zachowaniem warunków określonych w przepisach art. 427 § 4 i § 5 Kodeksu handlowego.

4. Przepisu art. 31 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i poz. 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945 oraz z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014), nie stosuje się w przypadku określonym w ust. 3, w odniesieniu do zakazu podziału kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny.

5. Przepisy ust. 3 i ust. 4 stosuje się odpowiednio w przypadku nieodpłatnego przekazania przez przedsiębiorstwo górnicze innej niż gmina osobie prawnej zasobów budynków mieszkalnych wraz z towarzyszącymi obiektami infrastruktury technicznej i społecznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe (Dz. U. Nr 119, poz. 567, z 1996 r. Nr 52, poz. 236 i z 1997 r. Nr 6, poz. 32), przy czym oświadczenia o zamiarze przekazania mogą być składane do dnia 30 czerwca 1999 r.

6. Na zasadach określonych w ust. 3 i ust. 4 spółka węglowa może także pomniejszyć kapitał zapasowy, rezerwowy oraz z aktualizacji wyceny o wartość umorzenia części udziałów lub akcji odpowiadającej wartości bilansowej majątku nieprodukcyjnego kopalń przekazanego przez spółki, w których akcje lub udziały spółki węglowej przekraczają 50% wartości kapitału akcyjnego lub zakładowego.

Art. 38. [Uprawnienia gminy górniczej do korzystania z instrumentów ekonomiczno-finansowych] Gmina górnicza uprawniona jest do korzystania z wszystkich szczególnych instrumentów ekonomiczno-finansowych i innych preferencji określonych w odrębnych przepisach.

Art. 39. [Uprawnienia gminy górniczej] 1. Gminie górniczej przysługuje zwiększony udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na terenie gminy, w wysokości i na zasadach określonych w przepisach o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

2. Do gminy górniczej nie stosuje się przepisów, o których mowa w ust. 1, dotyczących wpłaty przeznaczonej na zwiększenie łącznej kwoty subwencji ogólnej dla wszystkich gmin.

3. Gmina górnicza ma prawo do otrzymania kredytu na warunkach preferencyjnych na finansowanie inwestycji wspierających tworzenie nowych miejsc pracy.

4. Kredytu, o którym mowa w ust. 3, udziela Bank Gospodarstwa Krajowego, zwany dalej „Bankiem”, na zasadach określonych w umowie zawartej pomiędzy Bankiem a ministrem właściwym do spraw gospodarki.

5. Kredyt na cele, o których mowa w ust. 3, jest objęty dopłatą ze środków budżetowych.

6. Środki budżetowe, o których mowa w ust. 5, określa ustawa budżetowa.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki, określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowe zasady i tryb udzielania, spłacania kredytu oraz stosowania karencji i umarzania kredytu, o którym mowa w ust. 3,

2) warunki i tryb rozliczeń z tytułu dopłat do kredytów, o których mowa w ust. 5,

3) zasady zawarcia umowy między Bankiem a ministrem właściwym do spraw gospodarki.

8. Warunkiem uzyskania kredytu, o którym mowa w ust. 3, jest przedłożenie programu aktywizacji gospodarczej gminy górniczej, w którym określone zostaną zadania realizacyjne w celu utworzenia nowych miejsc pracy z podziałem na zadania, które mają być finansowane ze środków własnych gminy, oraz zadania, dla których realizacji konieczne jest znalezienie zewnętrznych źródeł finansowania.

Art. 40. [Zwolnienie z wpłat przeznaczonych na zwiększenie subwencji ogólnej budżetu państwa] Zwalnia się gminę górniczą z wpłat przeznaczonych na zwiększenie subwencji ogólnej budżetu państwa od przypadającej jej części opłaty eksploatacyjnej.

Art. 41. [Przedsiębiorcy podejmujący działalność gospodarczą na terenie gminy górniczej] Przedsiębiorcy podejmujący działalność gospodarczą na terenie gminy górniczej, wykorzystując do tego celu majątek nieprodukcyjny kopalni, uprawnieni są do korzystania, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z preferencji i szczególnych instrumentów ekonomiczno-finansowych, a w szczególności z:

1) podwyższonych stawek amortyzacji środków trwałych,

2) poręczeń budżetu państwa spłaty kredytu inwestycyjnego,

3) pomocy, w formie dotacji lub pożyczek, ze środków budżetowych pochodzących z pożyczek banków zagranicznych,

4) odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych i obniżek podatku dochodowego.

Art. 44. [Rada nadzorcza spółki węglowej] 1. W przypadku zbycia przez spółkę węglową przedsiębiorstwa na rzecz Agencji, Agencja wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki węglowej wynikające z koncesji i innych decyzji wydanych na podstawie prawa geologicznego i górniczego, a także innych ustaw w takim zakresie, w jakim decyzje te są niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego.

2. Za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego uważa się również kopalnię wchodzącą w skład spółki węglowej, podlegającą zbyciu na rzecz Agencji. W razie nabycia przedsiębiorstwa będącego kopalnią. Agencja wstępuje w prawa i obowiązki, o których mowa w ust. 1, dotyczące tej kopalni.

3. Na wniosek Agencji, złożony w terminie miesiąca od dnia nabycia przedsiębiorstwa, właściwy organ potwierdza, w drodze decyzji, przejście praw i obowiązków, o których mowa w ust. 1.

4. Agencja spełnia zobowiązania ustawowe i umowne związane z nabyciem przedsiębiorstwa w kolejności określonej w art. 1025 Kodeksu postępowania cywilnego.

5. Z dniem zbycia przedsiębiorstwa podlegają umorzeniu, według stanu na dzień jego przekazania nabywcy, zobowiązania główne z odsetkami z tytułu opłat i kar za korzystanie ze środowiska, o których mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957), z wyjątkiem opłat i kar stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego.

6. Przychody z tytułu zbycia przedsiębiorstwa nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.).

7. Czynności związane ze zbyciem przedsiębiorstwa są zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych w rozumieniu ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 i Nr 103, poz. 1099, z 2001 r. Nr 100, poz. 1085 oraz z 2002 r. Nr 121, poz. 1031 i Nr 199, poz. 1672).

Art. 45. [Minister Skarbu Państwa] 1. Z dniem nabycia przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 44, Agencja staje się stroną postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego, na wniosek spółki węglowej, od której nabyła przedsiębiorstwo, na podstawie przepisów ustawy wymienionej w art. 8 ust. 6, a także na podstawie przepisów o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy. Spółce węglowej służą nadal prawa strony w tych postępowaniach.

2. Agencja uczestniczy w postępowaniach restrukturyzacyjnych, o których mowa w ust. 1, w tym również w ugodzie restrukturyzacyjnej, jako dłużnik solidarny w zakresie wynikającym z art. 526 Kodeksu cywilnego i innych przepisów regulujących odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa, chyba że z czynności prawnej, na podstawie której nabyła przedsiębiorstwo, wynika, że ponosi odpowiedzialność w większym zakresie.

3. Spółka węglowa będąca dłużnikiem w postępowaniach restrukturyzacyjnych zawiadamia właściwy organ prowadzący postępowanie o zbyciu przedsiębiorstwa niezwłocznie po dokonaniu tej czynności prawnej. Po otrzymaniu zawiadomienia, organ prowadzący postępowanie restrukturyzacyjne wzywa Agencję do udziału w postępowaniu. O wezwaniu Agencji do udziału w postępowaniu Prezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. zawiadamia wierzycieli wierzytelności cywilnoprawnych, o których mowa w przepisach o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy.

Art. 46. [Prywatyzacja Agencji] 1. Do prywatyzacji Agencji stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397).

2. Pracownikom spółek węglowych, które zgodnie z art. 44 ust. 1 dokonały zbycia przedsiębiorstwa na rzecz Agencji, przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia akcji Agencji, w rozumieniu przepisów ustawy wymienionej w ust. 1, z chwilą jej prywatyzacji.

3. Liczbę akcji przeznaczonych dla uprawnionych pracowników, o których mowa w ust. 2, określa się według stanu na dzień 31 grudnia 2003 r.

Art. 47. [Walne zgromadzenie akcjonariuszy] 1. Walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki węglowej może zdecydować o zawarciu przez spółkę umowy z osobą prawną wyłonioną w drodze publicznego konkursu przeprowadzonego w sposób ustalony w uchwale walnego zgromadzenia akcjonariuszy o świadczenie usług w zakresie zarządzania spółką.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, w spółce węglowej ustanawia się jednoosobowy zarząd i powołuje do zarządu osobę wskazaną przez osobę prawną, z którą zawarto umowę, o której mowa w ust. 1. Przepisy art. 46 ust. 5 i ust. 6 stosuje się odpowiednio.

Art. 49. [Komitet Sterujący] 1. Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, powoła Komitet Sterujący, w skład którego wejdą członkowie kierownictw: Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Skarbu Państwa, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Środowiska oraz Wojewoda Śląski i Marszałek Województwa Śląskiego.

2. Do zadań Komitetu Sterującego należy:

1) kontrola przebiegu realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego,

2) pełnienie funkcji doradczych dla ministra właściwego do spraw gospodarki, w zakresie realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego,

3) przeprowadzanie konkursu, o którym mowa w art. 44 ust. 3.

Art. 51. [Ustawa o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu] W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128, Nr 28, poz. 153, Nr 41, poz. 255, Nr 63, poz. 403, Nr 93, poz. 569, Nr 107, poz. 692, Nr 121, poz. 770 i Nr 123, poz. 776 oraz z 1998 r. Nr 66, poz. 431, Nr 106, poz. 668, Nr 108, poz. 684 i Nr 137, poz. 887) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 27 w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

„5) otrzymał przewidziane Układem Zbiorowym Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r. oraz w przepisach ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112) świadczenie w postaci jednorazowego ekwiwalentu pieniężnego za urlop górniczy, jednorazowej odprawy socjalnej lub zasiłkowej albo odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę.”;

2) w art. 16 w ust. 10, w art. 18 w ust. 1 w pkt 2, w art. 30 w ust. 3 i w art. 53 w ust. 1 w pkt 1 w lit. f) po wyrazach „z dnia 21 grudnia 1991 r.” dodaje się wyrazy „i w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112)”.

Art. 52. [Ustawa o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw] W ustawie z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2 i Nr 43, poz. 221 oraz z 1997 r. Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) wynagrodzenie – wydatki pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze, wypłacane pracownikom z tytułu zatrudnienia u przedsiębiorcy, obliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny jako „wynagrodzenia bez wypłat z zysku”, z tym że u przedsiębiorców wymienionych w art. 4 ust. 6 do wynagrodzenia nie zalicza się:

a) odpraw emerytalnych wypłacanych osobom przechodzącym na emerytury z urlopów górniczych,

b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 10, poz. 59 i Nr 51, poz. 298, z 1991 r. Nr 83, poz. 372, Nr 106, poz. 457 i Nr 113, poz. 491, z 1992 r. Nr 21, poz. 84, z 1994 r. Nr 1, poz. 1 oraz z 1996 r. Nr 24, poz. 110),”;

2) w art. 4 dodaje się ust. 6 i ust. 7 w brzmieniu:

„6. U przedsiębiorców realizujących postępowanie oddłużeniowe na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112) przyrost przeciętnych wynagrodzeń w roku 1998 bezwarunkowo nie może przekroczyć wskaźnika wzrostu ustalonego przez Radę Ministrów.

7. W latach 1999–2002 przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie może przekroczyć średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, założonego na dany rok w projekcie ustawy budżetowej. Wyższy wzrost wynagrodzeń dopuszcza się wyłącznie w przypadku poprawy wyniku finansowego netto przedsiębiorstwa górniczego, skorygowanego o skutki postępowania oddłużeniowego, maksymalnie do wysokości połowy wskaźnika poprawy wyniku finansowego netto, jednakże nie więcej niż wskaźnik wzrostu ustalony na dany rok przez Komisję Trójstronną.”

Art. 53. [Wypłata świadczeń i nagród] 1. Rezerwa tworzona przez przedsiębiorstwa górnicze oraz przez przedsiębiorstwa robót górniczych, o których mowa w art. 19 ust. 1, na wypłatę świadczeń i nagród, wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i inne fundusze celowe utworzone na podstawie ustaw, przysługujących na podstawie Karty Górnika, do wysokości w niej określonej, stanowi koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Wypłata świadczeń i nagród, o których mowa w ust. 1, do wysokości rezerw nie jest kosztem uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

3. W okresie obowiązywania ustawy nagroda z okazji Dnia Górnika, przysługująca na podstawie Karty Górnika, jest wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Art. 54. [Ustalanie prawa do emerytury górniczej] 1. Przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 38, poz. 360, Nr 70, poz. 774, Nr 72, poz. 801 i 802 i Nr 106, poz. 1215 oraz z 2000 r. Nr 2, poz. 26, Nr 9, poz. 118, Nr 19, poz. 238, Nr 56, poz. 678 i Nr 84, poz. 948) na podstawie wniosków złożonych do dnia 31 grudnia 2002 r., do okresów pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 48 ust. 1 tej ustawy, zalicza się, z zastrzeżeniem ust. 2:

1) okresy czynnej służby wojskowej, poprzedzonej pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pod warunkiem podjęcia takiej pracy w ciągu 30 dni od dnia zakończenia tej służby,

2) okresy niezdolności do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy,

3) okresy, do czterech lat, pełnienia funkcji z wyboru w organach związku zawodowego zrzeszającego górników, poprzedzonego pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

2. Przy ustalaniu uprawnień do górniczej emerytury bez względu na wiek, okresy, o których mowa w ust. 1, zalicza się do okresu pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy tylko tym pracownikom, którzy posiadają co najmniej 15 lat takiej pracy i spełniają warunki określone w art. 49 ustawy, o której mowa w ust. 1.

Art. 55. [Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla] 1. Osobie z kopalń całkowicie likwidowanych uprawnionej na podstawie Układu Zbiorowego Pracy do bezpłatnego węgla, która uzyskała lub uzyska emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2007 r., wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych ze środków budżetowych, oprócz emerytury lub renty, ekwiwalent pieniężny z tytułu praw do bezpłatnego węgla, z zastrzeżeniem ust. 2–4.

2. Ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w ust. 1, może otrzymać osoba, która pobierała bezpłatny węgiel w naturze lub pobierała z tego tytułu ekwiwalent u pracodawcy objętego reformą górnictwa węgla kamiennego, albo osoba, która na emeryturę lub rentę przeszła od pracodawcy objętego Układem Zbiorowym Pracy. Wysokość ekwiwalentu stanowi iloczyn ilości węgla objętego uprawnieniem i przeciętnej średniorocznej ceny zbytu węgla, o której mowa w ust. 4, która nie może być wyższa niż 3 Mg węgla kamiennego rocznie.

2a. Warunkiem otrzymania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla przez osobę, o której mowa w ust. 1 i ust. 2, jest złożenie pracodawcy pisemnego oświadczenia o rezygnacji z prawa do pobierania deputatu węglowego w naturze.

3. W przypadku gdy prawo do bezpłatnego węgla wynika z górniczej renty rodzinnej – wszystkim osobom do niej uprawnionym przysługuje łącznie jeden ekwiwalent. W razie podziału renty rodzinnej ekwiwalent ulega podziałowi w częściach równych, odpowiednio do liczby uprawnionych.

4. Minister właściwy do spraw gospodarki w terminie do dnia 20 stycznia każdego roku ustala i ogłasza, w formie obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, przeciętną średnioroczną cenę zbytu 1 Mg węgla kamiennego w asortymencie Orzech II, z roku poprzedzającego rok, w którym ekwiwalent pieniężny z tytułu bezpłatnego węgla ma być wypłacany, skorygowaną o przewidywany wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych na rok planowany.

5. Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady przyznawania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla i wypłacania tego ekwiwalentu oraz zasady refundowania kosztów deputatu węglowego za ten deputat i rent wyrównawczych.

Art. 56. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy] W stosunku do przedsiębiorstw górniczych, w których po dniu wejścia w życie ustawy udostępniono na zasadach ogólnych akcje lub udziały osobom trzecim lub podniesiono kapitał z udziałem podmiotów nie będących państwowymi osobami prawnymi lub dokonano w inny sposób prywatyzacji w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 43 ust. 1, nie stosuje się przepisów rozdziału 2–4.

Art. 57. [Przepisy uchylone] Traci moc ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej (Dz. U. Nr 113, poz. 735 i Nr 160, poz. 1081).

Art. 58. [Wejście w życie] 1. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

2. Ustawa obowiązuje do dnia 31 grudnia 2002 r., z wyjątkiem art. 2 pkt 1–5, art. 4, art. 5, art. 6, art. 7, art. 8, art. 9, art. 11, art. 16 ust. 1, 2, 4 i 5, art. 18, art. 22, art. 23, art. 31, art. 34, art. 35, art. 42 ust. 8, art. 43, art. 44, art. 44a, art. 45, art. 45a, art. 46, art. 54 i art. 55, które zachowują moc po dniu 31 grudnia 2002 r., oraz art. 2 pkt 9, art. 3 ust. 2, art. 39 ust. 2, art. 40 i art. 56a, które zachowują moc do dnia 31 grudnia 2003 r. w zakresie wyliczenia wpłat gmin górniczych na 2003 r.