Na podstawie art. 129 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 i Nr 160, poz. 1083) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) zasady zatrudniania odpłatnego skazanych oraz dokumentowania okresów zatrudnienia,

2) zasady wynagradzania skazanych zatrudnionych odpłatnie na podstawie skierowania do pracy,

3) zasady udzielania skazanym zwolnień od pracy lub urlopów wypoczynkowych,

4) zasady usprawiedliwiania okresów niewykonywania pracy przez skazanych.

§ 2. Artykuły powołane w rozporządzeniu bez bliższego określenia oznaczają artykuły ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 i Nr 160, poz. 1083).

§ 4.1. Pisemna akceptacja warunków zatrudnienia przez skazanego, a w razie umowy o pracę także przez pracodawcę, jest podstawą wyrażenia przez dyrektora zakładu karnego zgody na zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub na wykonywanie pracy zarobkowej na własny rachunek.

2. Zgoda dotyczy zatrudnienia u konkretnego pracodawcy lub, w razie pracy zarobkowej na własny rachunek, prowadzenia ściśle określonej działalności i obowiązuje w okresie przebywania skazanego w zakładzie karnym, w którym została udzielona.

3. Nieprzestrzeganie przez skazanego lub pracodawcę warunków zatrudnienia, określonych przez dyrektora zakładu karnego, stanowi podstawę cofnięcia zgody. O cofnięciu zgody powiadamia się pisemnie skazanego i pracodawcę.

4. Dyrektor zakładu karnego może cofnąć zgodę na zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub na wykonywanie pracy zarobkowej na własny rachunek z przyczyn związanych z funkcjonowaniem zakładu karnego, a zwłaszcza z jego bezpieczeństwem. O cofnięciu zgody powiadamia się pisemnie skazanego, a w razie umowy o pracę - także pracodawcę.

§ 5.Wynagrodzenie za pracę skazanego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę pracodawca przekazuje do zakładu karnego, w którym skazany przebywa, w terminie do 10 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

§ 6.Dochód skazanego z tytułu wykonywania pracy zarobkowej na własny rachunek lub zatrudnienia na innej podstawie prawnej niż skierowanie do pracy albo umowy o pracę przekazuje się do zakładu karnego, w którym skazany przebywa.

§ 7.Skazani mogą być zatrudnieni:

1) przy pracach porządkowych oraz pomocniczych na rzecz aresztów śledczych, zakładów karnych i innych jednostek organizacyjnych Służby Więziennej,

2) w warsztatach usługowych lub produkcyjnych prowadzonych przez jednostki organizacyjne Służby Więziennej,

3) w przywięziennych zakładach pracy,

4) u innych przedsiębiorców, osób fizycznych, w tym również w ramach produkcji nakładczej, prowadzonej na terenie aresztów śledczych i zakładów karnych.

§ 8.Dyrektor zakładu karnego kieruje skazanego do zatrudnienia w oparciu o:

1) wykaz stanowisk skazanych zatrudnionych przy pracach porządkowych oraz pomocniczych, a także w warsztatach usługowych lub produkcyjnych, sporządzany przez jednostki organizacyjne Służby Więziennej,

2) umowę o zatrudnienie skazanych w przypadkach określonych w § 7 pkt 3 i 4.

§ 9.Zatrudniający skazanych jest obowiązany:

1) dostarczyć zakładowi karnemu obowiązujące u niego przepisy dotyczące zatrudnienia, zwłaszcza w zakresie czasu pracy i wynagradzania, oraz informować o dokonanych w nich zmianach,

2) niezwłocznie po zatrudnieniu przesłać do zakładu karnego potwierdzenie zatrudnienia skazanego, określające stanowisko i przyznaną stawkę wynagrodzenia wraz z dodatkami,

3) informować zakład karny o przypadkach negatywnego zachowania skazanego.

§ 10.Zatrudniający skazanego na podstawie skierowania do pracy może wnioskować o zmianę miejsca i rodzaju jego pracy lub o wycofanie skazanego z zatrudnienia. Wnioski te powinny być szczegółowo uzasadnione.

§ 11.Dyrektor zakładu karnego ma obowiązek informowania zatrudniającego o zmianach sytuacji skazanego mającej wpływ na zatrudnienie oraz prawo wstrzymania zatrudnienia lub rozwiązania umowy o zatrudnienie z powodu nieprzestrzegania przez zatrudniającego skazanych warunków tego zatrudnienia.

§ 12.Zakład karny, niezależnie od przepisów obowiązujących w tym zakresie podmiot zatrudniający skazanego, prowadzi dokumentację zatrudnienia odpłatnego.

§ 13.1. Skazanemu lub uprawnionym podmiotom wydaje się, na ich wniosek, zaświadczenie o zatrudnieniu w czasie pobytu w zakładzie karnym.

2. W zaświadczeniu należy określić w szczególności rodzaje i okresy zatrudnienia oraz wysokość otrzymywanego wynagrodzenia.

3. Zaświadczenie należy wydać skazanemu z urzędu, najpóźniej w dniu zwolnienia z zakładu karnego, a jeżeli jest to niemożliwe, przesłać niezwłocznie po zwolnieniu na adres podany przez skazanego.

4. Przepisy ust. 1-3 nie naruszają obowiązku wydania świadectwa pracy określonego w odrębnych przepisach.

§ 15.Wynagrodzenie przysługuje skazanemu za faktycznie wykonaną pracę, proporcjonalnie do przepracowanego czasu pracy lub wykonywanej miesięcznej normy pracy.

§ 16.Za czas niewykonywania pracy skazanemu wynagrodzenie nie przysługuje. Skazanemu przysługuje wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy jedynie w przypadku, gdy był gotów do jej wykonania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących zatrudniającego.

§ 17.Zatrudniający może na czas przestoju powierzyć skazanemu, za zgodą dyrektora zakładu karnego, inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę. Przepisy § 14 i 15 stosuje się odpowiednio.

§ 18.Skazanemu przysługuje wynagrodzenie za czas przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi jedynie w przypadku, gdy stanowią tak postanowienia umowy o zatrudnienie skazanych.

§ 19.Skazanemu zatrudnionemu odpłatnie przy pracach porządkowych oraz pomocniczych wynagrodzenie za czas przestoju nie przysługuje.

§ 20.Skazanemu zatrudnionemu przy pracach porządkowych oraz pomocniczych, a także w warsztatach usługowych i produkcyjnych prowadzonych przez jednostki organizacyjne Służby Więziennej, przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i nocnych na zasadach i w wysokości określonych w przepisach Kodeksu pracy.

§ 21.Zatrudniający przekazuje do zakładu karnego listę płac skazanych, wraz z środkami na wynagrodzenia za pracę, w terminie określonym w umowie o zatrudnienie, nie później jednak niż do 10 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

§ 22.Ustala się tabelę wynagrodzeń zasadniczych dla stanowisk pracy skazanych zatrudnionych przy pracach porządkowych oraz pomocniczych wykonywanych odpłatnie na rzecz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej, stanowiącą załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 23.Skazanym zatrudnionym przy pracach porządkowych oraz pomocniczych wykonywanych odpłatnie na rzecz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne według zasad określonych dla pracowników jednostek sfery budżetowej.

§ 24.1. Skazanym zatrudnionym przy pracach porządkowych oraz pomocniczych wykonywanych odpłatnie na rzecz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej przysługuje, za każdą godzinę pracy wykonywanej w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych, dodatek w wysokości:

1) przy pierwszym stopniu szkodliwości dla zdrowia lub szczególnej uciążliwości - do 10%,

2) przy drugim stopniu szkodliwości dla zdrowia lub szczególnej uciążliwości - do 12%,

3) przy trzecim stopniu szkodliwości dla zdrowia lub szczególnej uciążliwości oraz przy pracach szczególnie niebezpiecznych - do 15%

minimalnej godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego.

2. Ustala się minimalną godzinową stawkę wynagrodzenia zasadniczego w wysokości wynikającej z podzielenia najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników, zwanego dalej „najniższym wynagrodzeniem", przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu.

3. Zasady przyznawania i wypłacania dodatku, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 26.Dyrektor zakładu karnego przy skierowaniu skazanego do pracy powiadamia zatrudniającego o przewidywanym terminie nabycia prawa do zwolnienia od pracy.

§ 27.1. Roczny okres nieprzerwanej pracy, wymagany do uzyskania prawa do kolejnego zwolnienia od pracy, biegnie od dnia następującego po dniu jego uzyskania, bez względu na faktyczny termin jego wykorzystania.

2. Przerwy w pracy, trwające łącznie w ciągu roku pracy nie dłużej niż 60 dni kalendarzowych, nie zawinione przez skazanego, nie powodują przerwania okresu, o którym mowa w ust. 1.

3. Okresu przerw, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do zwolnienia od pracy.

4. W razie przerwy w zatrudnieniu zawinionej przez skazanego lub trwającej łącznie dłużej niż 60 dni kalendarzowych w roku pracy, okres łącznej nieprzerwanej pracy biegnie od dnia ponownego zatrudnienia.

§ 28.Zmiana miejsca pracy lub zakładu karnego nie pozbawia skazanego prawa do zwolnienia od pracy.

§ 29.Zwolnienia od pracy udziela skazanemu dyrektor zakładu karnego niezwłocznie po uzyskaniu przez niego prawa. Na wniosek zatrudniającego, za zgodą dyrektora zakładu karnego, zwolnienie od pracy może być udzielone w terminie późniejszym, nie później jednak niż w ciągu 60 dni kalendarzowych od dnia uzyskania do niego prawa.

§ 30.Na wniosek skazanego, za zgodą dyrektora zakładu karnego i zatrudniającego, zwolnienie od pracy może być dzielone, przy czym pełne wykorzystanie zwolnienia od pracy musi nastąpić nie później niż w terminie 60 dni licząc od dnia uzyskania prawa, a jedna część zwolnienia powinna obejmować nie mniej niż 5 dni roboczych.

§ 31.1. Do okresu zwolnienia od pracy nie wlicza się dni usprawiedliwionego niewykonywania pracy, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Zwolnienia od pracy można udzielić skazanemu, w szczególności w okresie korzystania z przepustki udzielonej na podstawie art. 91 pkt 7 lub art. 92 pkt 9, zezwolenia na widzenie bez dozoru, poza obrębem zakładu karnego, udzielonego na podstawie art. 138 § 1 pkt 7, zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego udzielonego na podstawie art. 138 § 1 pkt 8 lub art. 165 § 2.

§ 32.Zwolnienia od pracy lub jego części, nie wykorzystanego z przyczyn, o których mowa w § 40, udziela się bezpośrednio po ich ustaniu. O przesunięciu terminu zwolnienia od pracy dyrektor zakładu karnego powiadamia zatrudniającego.

§ 33.Wynagrodzenie za okres zwolnienia od pracy oblicza i przekazuje do zakładu karnego zatrudniający, u którego skazany nabył prawo do zwolnienia, w terminie określonym dla przekazania list płac skazanych i środków na wynagrodzenia za pracę.

§ 34.Za nie wykorzystane w całości lub części zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia skazanemu przysługuje ekwiwalent pieniężny, niezależnie od przyczyn jego niewykorzystania.

§ 35.W razie gdy skazany został wycofany z zatrudnienia po uzyskaniu prawa do zwolnienia od pracy, zatrudniający przekazuje ekwiwalent pieniężny do zakładu karnego niezwłocznie po wycofaniu.

§ 36.Wysokość wynagrodzenia za okres zwolnienia od pracy oraz wysokość ekwiwalentu pieniężnego za nie wykorzystane zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia oblicza się na zasadach ogólnych dotyczących pracowniczych urlopów wypoczynkowych.

§ 37.Skazanemu zatrudnionemu przy pracach porządkowych oraz pomocniczych wykonywanych na rzecz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej lub za prace porządkowe na rzecz samorządu terytorialnego, w wymiarze nie przekraczającym 60 godzin miesięcznie, zwolnienie od pracy nie przysługuje.

§ 38.Urlopu wypoczynkowego przysługującego skazanemu zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę udziela pracodawca. O urlopie wypoczynkowym pracodawca powiadamia dyrektora zakładu karnego najpóźniej w terminie 14 dni przed jego planowanym rozpoczęciem.

§ 39.1. Wynagrodzenie za okres urlopu wypoczynkowego pracodawca przekazuje do zakładu karnego w terminie określonym w § 5.

2. W razie niewykorzystania w całości lub w części przysługującego skazanemu urlopu wypoczynkowego, pracodawca przekazuje do zakładu karnego ekwiwalent pieniężny za ten urlop niezwłocznie po ustaniu zatrudnienia.

§ 41.O przyczynach niewykonywania przez skazanego pracy dyrektor zakładu karnego niezwłocznie powiadamia zatrudniającego.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 26 sierpnia 1998 r. (poz. 727)

Załącznik nr 1

TABELA
WYNAGRODZEŃ ZASADNICZYCH DLA STANOWISK PRACY SKAZANYCH ZATRUDNIONYCH PRZY PRACACH PORZĄDKOWYCH ORAZ POMOCNICZYCH WYKONYWANYCH NA RZECZ JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH SŁUŻBY WIĘZIENNEJ

Załącznik nr 2

ZASADY PRZYZNAWANIA I WYPŁACANIA DODATKU ZA PRACĘ WYKONYWANĄ W WARUNKACH SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA, SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH LUB NIEBEZPIECZNYCH

1. Do pierwszego stopnia szkodliwości dla zdrowia lub szczególnej uciążliwości zalicza się prace wykonywane:

1) w pomieszczeniach, w których konieczne jest stałe stosowanie sztucznego oświetlenia,

2) w warunkach narażenia na promieniowanie ultrafioletowe lub podczerwone,

3) w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura efektywna powyżej 25°C lub poniżej 10°C,

4) w warunkach narażenia na działanie pyłów nie wywołujących zwłóknienia tkanki płucnej,

5) w warunkach narażenia na działanie substancji toksycznych nie kumulujących się w organizmie,

6) w mokrym środowisku o względnej wilgotności powietrza 80%, w błocie lub bezpośrednim kontakcie z wodą.

2. Do drugiego stopnia szkodliwości dla zdrowia lub szczególnej uciążliwości zalicza się prace wykonywane:

1) w pomieszczeniach specjalnych zagłębionych i półzagłębionych obwałowanych, w warunkach niewłaściwej wentylacji i sztucznego oświetlenia,

2) w warunkach narażenia na działanie substancji toksycznych kumulujących się w organizmie,

3) w warunkach narażenia na szkodliwe działanie miejscowej wibracji (np. używanie ręcznych narzędzi pneumatycznych),

4) w warunkach nadmiernego obciążenia wysiłkiem fizycznym co najmniej 2 000 kcal dla mężczyzn i 1 200 kcal dla kobiet na zmianę roboczą lub wymagające wymuszonej pozycji ciała,

5) w warunkach narażenia na hałas,

6) przy wywozie nieczystości i oczyszczaniu szamba.

3. Do trzeciego stopnia szkodliwości dla zdrowia lub szczególnej uciążliwości zalicza się prace wykonywane:

1) w warunkach narażenia na działanie pól elektromagnetycznych wysokiej częstotliwości w zakresie od 0,1 do 300 000 MHz w strefie zagrożenia,

2) w warunkach narażenia na działanie benzydyny, alfa- i beta-naftyloaminy, chlorku winylu, azbestu oraz innych czynników o analogicznym jak te substancje działaniu, o ile zostanie to uznane przez instytut medycyny pracy.

4. Do prac szczególnie niebezpiecznych zalicza się prace:

1) przy konserwacji i naprawie urządzeń elektroenergetycznych znajdujących się pod napięciem powyżej 220 V, wykonywane zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie pracy w energetyce,

2) związane z magazynowaniem, transportem i stosowaniem materiałów łatwo palnych i żrących,

3) na wysokości ponad 2 m i w wykopach o głębokości poniżej 2 m od poziomu terenu, uznane za niebezpieczne w przepisach o bezpieczeństwie i higienie pracy,

4) wewnątrz zbiorników, aparatów, kanałów, studni itp., których wykonywanie wymaga specjalnego zezwolenia.

5. Prace określone w ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 pkt 3 i 5 uważa się za wykonywane w warunkach szkodliwych dla zdrowia uzasadniających przyznanie dodatku, jeżeli w środowisku pracy są przekroczone najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia, określone w odrębnych przepisach lub innych obowiązujących normach higieniczno-sanitarnych.

6. Pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, o których mowa w ust. 5, dokonują placówki uprawnione do tego rodzaju badań na podstawie odrębnych przepisów.

7. Dodatek przysługuje skazanym wykonującym prace, o których mowa w ust. 1, 2, 3 pkt 2 oraz ust. 4, przez co najmniej 80 godzin w miesiącu, natomiast skazanym wykonującym prace wymienione w ust. 3 pkt 1 - przez połowę dopuszczalnego czasu przebywania w strefie zagrożenia.

8. Skazanemu wykonującemu w danym miesiącu prace o różnym stopniu szkodliwości dla zdrowia lub uciążliwości przysługuje jeden dodatek według najwyższego stopnia szkodliwości lub uciążliwości.

9. Wysokość dodatku ustala dyrektor zakładu karnego.