Na postawie art. 95^m ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 i Nr 25, poz. 187, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1986 r. Nr 42, poz. 202, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, z 1996 r. Nr 77, poz. 367 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 75, poz. 471 i Nr 141, poz. 943) zarządza się, co następuje:

§ 2. 1. Nadzór nad działalnością sądu dyscyplinarnego sprawuje prezes Wyższego Sądu Dyscyplinarnego, który czynności z tym związane wykonuje osobiście lub przez delegowanego przez siebie członka tego sądu.

2. Nadzór nie może wkraczać w dziedzinę orzecznictwa.

§ 3. Obsługę kancelaryjną sądu dyscyplinarnego wykonuje właściwa okręgowa rada adwokacka, a obsługę Wyższego Sądu Dyscyplinarnego - Naczelna Rada Adwokacka.

§ 5. 1. Obwiniony, w razie śmierci obwinionego jego małżonek, krewny w linii prostej, brat lub siostra, może ustanowić obrońcę.

2. W razie gdy obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, sąd dyscyplinarny wyznacza mu obrońcę z urzędu, jeżeli:

1) zachodzi uzasadniona wątpliwość co do poczytalności obwinionego,

2) postępowanie toczy się po śmierci obwinionego.

3. Sąd dyscyplinarny może wyznaczyć obwinionemu obrońcę z urzędu także w innych szczególnie uzasadnionych przypadkach.

§ 6. 1. Obwiniony w każdym stadium dochodzenia może przeglądać akta sprawy oraz zgłaszać wnioski dowodowe.

2. Na wniosek obwinionego jego obrońca może być obecny przy składaniu wyjaśnień przez obwinionego.

§ 7. 1. W toku postępowania dyscyplinarnego pokrzywdzony jest w szczególności uprawniony do:

1) przeglądania akt sprawy,

2) zgłaszania wniosków dowodowych,

3) zadawania pytań obwinionemu, świadkom i biegłym,

4) wniesienia odwołania od postanowienia rzecznika dyscyplinarnego o odmowie wszczęcia dochodzenia lub o umorzeniu dochodzenia,

5) wniesienia odwołania od orzeczenia sądu dyscyplinarnego kończącego postępowanie.

2. Pokrzywdzony może ustanowić pełnomocnika.

3. W uzasadnionym przypadku sąd dyscyplinarny wyznacza pokrzywdzonemu, który nie jest w stanie osobiście dochodzić swoich praw, pełnomocnika spośród adwokatów.

§ 9. Rzecznik dyscyplinarny przeprowadza czynności wyjaśniające, jeżeli posiadane wiadomości wymagają zbadania, czy istnieją podstawy do wszczęcia dochodzenia. Postępowanie w tym zakresie nie powinno trwać dłużej niż jeden miesiąc.

§ 10. 1. Rzecznik dyscyplinarny:

1) wszczyna i prowadzi dochodzenie albo

2) odmawia wszczęcia dochodzenia lub wszczęte umarza, albo

3) przekazuje sprawę właściwemu organowi, informując o tym osobę lub instytucję, która wniosła zawiadomienie, oraz adwokata lub aplikanta adwokackiego, którego sprawa dotyczy.

2. Jeżeli przewinienie dyscyplinarne zawiera znamiona przestępstwa ściganego z urzędu, o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia prokuratora. Zawiadomienie to rzecznik przesyła prokuratorowi również wtedy, gdy znamiona przestępstwa ściganego z urzędu ujawnią się dopiero w toku dochodzenia.

§ 11. 1. Rzecznik dyscyplinarny może odmówić wszczęcia dochodzenia, jeżeli uzna, że okoliczności sprawy nie dają podstaw do jego przeprowadzenia.

2. Rzecznik dyscyplinarny wydaje postanowienie o umorzeniu dochodzenia, jeżeli zebrany materiał daje podstawy do takiego rozstrzygnięcia.

§ 12. 1. Jeżeli wiadomość o przewinieniu dyscyplinarnym dotyczy członka organu adwokatury lub organu izby adwokackiej, rzecznik dyscyplinarny właściwej rady adwokackiej niezwłocznie przekaże sprawę rzecznikowi dyscyplinarnemu Naczelnej Rady Adwokackiej.

2. Rzecznik Naczelnej Rady Adwokackiej sprawę dotyczącą członka organu izby adwokackiej lub organu adwokatury, z wyjątkiem członków Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej, prezesa Wyższego Sądu Dyscyplinarnego oraz przewodniczącego Wyższej Komisji Rewizyjnej, może przekazać rzecznikowi dyscyplinarnemu rady adwokackiej innej niż ta, której członkiem jest adwokat, którego sprawa dotyczy.

3. Rzecznik dyscyplinarny zawiadamia Ministra Sprawiedliwości o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, a w sprawach prowadzonych na podstawie art. 90 ust. 2 ustawy doręcza Ministrowi Sprawiedliwości odpisy postanowień o zamknięciu dochodzenia lub o jego umorzeniu, jak również odpis wniosku skierowanego do dziekana rady adwokackiej o ukaranie.

§ 13. 1. Rzecznik dyscyplinarny wydaje postanowienie o przedstawieniu zarzutów, jeżeli dane zebrane w toku dochodzenia dają podstawę do złożenia aktu oskarżenia.

2. Z treścią tego postanowienia rzecznik dyscyplinarny zapoznaje obwinionego i umożliwia mu złożenie wyjaśnień do protokołu na piśmie.

§ 14. 1. W toku dochodzenia rzecznik dyscyplinarny może się zwracać o dokonanie poszczególnych czynności do rzeczników dyscyplinarnych innych rad adwokackich.

2. Przy prowadzeniu dochodzenia rzecznik dyscyplinarny uprawniony jest do zgłaszania wniosków, o których mowa w art. 95^e ust. 2 i 3 ustawy, do właściwego sądu rejonowego.

§ 15. 1. Postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia lub o jego umorzeniu wraz z uzasadnieniem doręcza się obwinionemu i pokrzywdzonemu, a także prezesowi sądu wojewódzkiego lub prokuratorowi wojewódzkiemu, jeżeli dochodzenie toczyło się na skutek ich zawiadomienia. Od postanowienia przysługuje stronom odwołanie do sądu dyscyplinarnego.

2. W sprawach wszczętych na polecenie Ministra Sprawiedliwości, w których rzecznik dyscyplinarny umorzył postępowanie, Ministrowi Sprawiedliwości przysługuje odwołanie do sądu dyscyplinarnego.

§ 16. Dochodzenie prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego powinno być zakończone w ciągu trzech miesięcy od daty jego wszczęcia. W przypadkach szczególnie uzasadnionych właściwa rada adwokacka może przedłużyć ten termin na dalszy ściśle oznaczony okres, nie dłużej jednak niż o trzy miesiące.

§ 17. 1. Przed sporządzeniem aktu oskarżenia rzecznik dyscyplinarny umożliwia obwinionemu zapoznanie się z zebranymi dowodami oraz złożenie wyjaśnień do protokołu lub na piśmie.

2. Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupełnienia dochodzenia, rzecznik dyscyplinarny wydaje postanowienie o jego zamknięciu i ogłasza je obwinionemu.

3. W ciągu 14 dni od zamknięcia dochodzenia rzecznik dyscyplinarny sporządza akt oskarżenia, który niezwłocznie składa do właściwego sądu dyscyplinarnego wraz z aktami sprawy, zawiadamiając o tym obwinionego i pokrzywdzonego.

4. W przypadkach, o których mowa w § 12 ust. 2, właściwy rzecznik dyscyplinarny składa akt oskarżenia w sądzie dyscyplinarnym izby adwokackiej innej niż ta, której członkiem jest obwiniony.

§ 18. 1. W toku prowadzonego dochodzenia rzecznik dyscyplinarny może zaniechać wniesienia aktu oskarżenia i skierować wniosek o ukaranie do dziekana rady adwokackiej.

2. Jeżeli dziekan odmówi ukarania lub w ciągu 14 dni nie wymierzy kary, rzecznik dyscyplinarny prowadzi dalej dochodzenie stosownie do przepisów niniejszego rozdziału.

§ 20. 1. W sprawach, w których prowadzenie dochodzenia zostało przekazane na podstawie § 4 ust. 4 rzecznikowi dyscyplinarnemu innej rady adwokackiej, właściwy jest sąd dyscyplinarny izby adwokackiej, której radzie adwokackiej przekazano dochodzenie.

2. W sprawach, w których ustalono właściwość sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji na podstawie przepisów ust. 1 oraz art. 92 ust. 3 i 4 ustawy, oskarżycielem jest rzecznik dyscyplinarny izby, której sąd dyscyplinarny rozpoznaje sprawę, chyba że oskarżenie objął rzecznik dyscyplinarny Naczelnej Rady Adwokackiej lub z jego upoważnienia rzecznik dyscyplinarny innej izby adwokackiej.

§ 21. 1. Po otrzymaniu aktu oskarżenia prezes sądu dyscyplinarnego wydaje niezbędne zarządzenia przygotowujące rozprawę, a jeżeli uzna, że należy uzupełnić dochodzenie lub zachodzą okoliczności wyłączające ściganie albo uzasadniające umorzenie postępowania na podstawie art. 95^d ustawy, wnosi sprawę na posiedzenie. W przypadku postanowienia o uzupełnieniu dochodzenia zwraca akta właściwemu rzecznikowi dyscyplinarnemu.

2. Jeżeli akt oskarżenia odpowiada warunkom formalnym, prezes sądu dyscyplinarnego zarządza doręczenie jego odpisu obwinionemu.

§ 22. 1. Na rozprawę wzywa się obwinionego, jego obrońcę i rzecznika dyscyplinarnego. O terminie rozprawy zawiadamia się pokrzywdzonego i jego pełnomocnika.

2. W zawiadomieniu o rozprawie skierowanym do stron, a także w wezwaniu do obwinionego, wymienia się wyznaczony skład orzekający sądu dyscyplinarnego.

3. Prezes sądu dyscyplinarnego zarządza wezwanie świadków i biegłych oraz przedstawienie innych dowodów wskazanych w akcie oskarżenia, a w miarę potrzeby także zgłoszonych przez strony przed rozpoczęciem rozprawy.

4. Udział rzecznika dyscyplinarnego w rozprawie jest obowiązkowy.

5. Nie usprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy, chyba że sąd dyscyplinarny uzna ich obecność za konieczną.

§ 23. 1. Wniosek o wyłączenie członka sądu dyscyplinarnego może być złożony w terminie zawitym siedmiu dni od otrzymania zawiadomienia o terminie rozprawy. Jeżeli przyczyna wyłączenia doszła do wiadomości strony później, termin ten biegnie od chwili dowiedzenia się o tej przyczynie.

2. Jeżeli po wysłaniu zawiadomienia o terminie rozprawy nastąpiła zmiana składu sądu dyscyplinarnego, termin, o którym mowa w ust. 1, biegnie od chwili dowiedzenia się o tym fakcie przez wnioskodawcę. Wniosek można złożyć najpóźniej do chwili rozpoczęcia rozprawy.

§ 24. 1. Rozprawę rozpoczyna odczytanie aktu oskarżenia. Akt oskarżenia odczytuje rzecznik dyscyplinarny, po czym następuje przesłuchanie obwinionego.

2. Materiały sprawy za zgodą stron mogą być bez odczytania uznane przez sąd dyscyplinarny w całości lub w części za materiał dowodowy.

3. Sąd dyscyplinarny może zarządzić przerwę w rozprawie.

4. Sąd odracza rozprawę w razie niestawiennictwa rzecznika dyscyplinarnego, jak również obwinionego lub jego obrońcy, których obecność uznano za konieczną. Sąd może odroczyć rozprawę w razie niestawiennictwa świadka lub biegłego albo z innej ważnej przyczyny.

5. Świadkowie zamieszkali poza okręgiem izby mogą być przesłuchani w trybie pomocy prawnej przez właściwy miejscowo sąd dyscyplinarny.

§ 25. 1. Jeżeli na podstawie okoliczności, które wyszły na jaw w toku rozprawy, rzecznik dyscyplinarny zarzucił obwinionemu inne przewinienie oprócz objętego aktem oskarżenia, sąd dyscyplinarny może za zgodą stron rozpoznać na tej samej rozprawie sprawę w zakresie rozszerzonym o nowe zarzuty lub odroczyć rozprawę.

2. W razie odroczenia rozprawy rzecznik dyscyplinarny składa nowy lub dodatkowy akt oskarżenia.

§ 26. Rozprawę kończą przemówienia stron, pełnomocników i obrońców, przy czym ostatni głos przysługuje obwinionemu.

§ 27. Z przebiegu rozprawy sporządza się protokół.

§ 28. 1. Po zamknięciu rozprawy i odbyciu narady przewodniczący ogłasza stronom orzeczenie podpisane przez skład orzekający, przytaczając ustnie jego motywy.

2. W sprawach szczególnie zawiłych sąd dyscyplinarny może odroczyć ogłoszenie orzeczenia najwyżej na trzy dni.

§ 29. 1. Sąd dyscyplinarny z urzędu uzasadnia na piśmie orzeczenie, od którego przysługuje odwołanie, oraz orzeczenie wydane w drugiej instancji.

2. Uzasadnienie orzeczenia powinno być sporządzone na piśmie w ciągu 14 dni.

3. Odpis orzeczenia wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom, a jeżeli ustanowiono obrońcę lub pełnomocnika strony - odpis orzeczenia doręcza się obrońcy lub pełnomocnikowi.

§ 30. 1. W postępowaniu dyscyplinarnym przed dziekanem rady adwokackiej nie prowadzi się dochodzenia. Dziekan może dokonać czynności zmierzających do wyjaśnienia sprawy osobiście lub przez wyznaczonego członka rady adwokackiej, przy czym konieczne jest umożliwienie obwinionemu złożenia wyjaśnień do protokołu lub na piśmie.

2. Zawiadomienie o ukaraniu dokonanym w trybie przewidzianym w ust. 1 powinno zawierać oznaczenie rady adwokackiej, której dziekan wymierzył karę, datę, imię i nazwisko obwinionego, określenie przewinienia dyscyplinarnego, rozstrzygnięcie, wskazanie zastosowanych przepisów oraz uzasadnienie.

3. Do doręczenia zawiadomienia o ukaraniu przez dziekana stosuje się odpowiednio przepisy § 29 ust. 3, z tym że odpis zawiadomienia doręcza się również rzecznikowi dyscyplinarnemu Naczelnej Rady Adwokackiej.

§ 32. Rozpoznając odwołanie od wymierzenia kary przez dziekana rady adwokackiej, sąd dyscyplinarny może utrzymać w mocy wymierzoną karę, uniewinnić obwinionego lub umorzyć postępowanie albo sprawę przekazać do uzupełnienia dochodzenia.

§ 34. Oskarżycielem przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym jest rzecznik dyscyplinarny Naczelnej Rady Adwokackiej.

§ 35. W postępowaniu odwoławczym stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem dyscyplinarnym, przy czym pierwszy głos przysługuje stronie odwołującej się, a jeżeli obie strony się odwołały - oskarżycielowi.

§ 36. 1. Po rozpoznaniu środka odwoławczego Wyższy Sąd Dyscyplinarny orzeka o utrzymaniu w mocy, zmianie albo uchyleniu zaskarżonego orzeczenia w całości lub w części.

2. Jeżeli pozwalają na to zebrane dowody, Wyższy Sąd Dyscyplinarny zmienia zaskarżone orzeczenie, orzekając odmiennie co do istoty, lub uchyla orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia sądowi dyscyplinarnemu w innym składzie.

§ 37. Do postępowania odwoławczego przed sądem dyscyplinarnym stosuje się odpowiednio przepisy § 33 i 36.

§ 39. Okres tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych zalicza się na poczet kary dyscyplinarnej zawieszenia w czynnościach zawodowych.

§ 41. Datę rozpoczęcia i zakończenia kary zawieszenia w czynnościach zawodowych ustala się po otrzymaniu odpisu prawomocnego orzeczenia właściwa okręgowa rada adwokacka, która o powyższym zawiadamia ukaranego oraz zespół adwokacki bądź spółkę, w której wykonuje on zawód, a także Ministra Sprawiedliwości.

§ 42. O tymczasowym zawieszeniu w czynnościach zawodowych oraz o karze dyscyplinarnej zawieszenia w czynnościach zawodowych i wydaleniu z adwokatury zawiadamia się sądy, prokuratury i właściwe organy administracji państwowej w okręgu izby adwokackiej, w której adwokat lub aplikant adwokacki jest wpisany na listę, a w sprawie adwokata wykonującego zawód także w obsłudze prawnej - radę okręgowej izby radców prawnych.

§ 43. Z chwilą zatarcia kary dyscyplinarnej dziekan okręgowej rady adwokackiej zarządza wykreślenie wzmianki o ukaraniu dyscyplinarnym oraz usunięcie z akt osobowych dokumentów dotyczących ukarania.

§ 46. Sąd dyscyplinarny doręcza wniosek, o którym mowa w § 45, właściwej izbie adwokackiej, wzywając ją do udziału w postępowaniu. Izbie adwokackiej przysługują prawa strony.

§ 47. 1. Jeżeli wniosek dotknięty jest istotnymi brakami, uniemożliwiającymi jego rozpoznanie, sąd dyscyplinarny wzywa wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie siedmiu dni pod rygorem zwrotu wniosku.

2. Od postanowienia zarządzającego zwrot wniosku przysługuje odwołanie.

3. Zwrot wniosku nie przerywa biegu przedawnienia określonego w art. 95^k ust. 3 ustawy.

§ 48. W razie gdy prawidłowo wezwana izba adwokacka nie bierze udziału w postępowaniu, sąd dyscyplinarny może rozpoznać sprawę w czasie nieobecności jej przedstawiciela i wydać orzeczenie zaoczne.

§ 51. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.