Art. 2. [Postanowienia i decyzje] 1. Postanowienia i decyzje, o których mowa w niniejszej ustawie, przed ich podjęciem, konsultowane są z Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

2. Postanowienia i decyzje, o których mowa w niniejszej ustawie, obowiązują od dnia ogłoszenia.

3. Postanowienia i decyzje wraz z uzasadnieniem ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

4. Niezależnie od ogłoszenia, o którym mowa w ust. 3, Minister Gospodarki przekazuje wydane postanowienia i decyzje wnioskodawcy i władzom kraju eksportu.

Art. 3. [Nadmierny przywóz towaru] Przywóz towaru na polski obszar celny uważa się za nadmierny, jeżeli towar jest przywożony:

1) w tak zwiększonych ilościach bezwzględnych lub w stosunku do wielkości krajowej produkcji towaru podobnego albo towaru bezpośrednio konkurencyjnego,

2) na takich warunkach,

że wyrządza poważną szkodę lub zagraża wyrządzeniem takiej szkody przemysłowi krajowemu wytwarzającemu towar podobny lub towar bezpośrednio konkurencyjny.

Art. 4. [Pojęcia] Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) towar podobny - towar, który jest jednakowy pod każdym względem w stosunku do towaru objętego postępowaniem ochronnym lub w razie braku takiego towaru inny towar, który pomimo że nie jest jednakowy pod każdym względem, ma cechy ściśle odpowiadające cechom towaru objętego tym postępowaniem,

2) towar bezpośrednio konkurencyjny - towar, który chociaż nie spełnia wymogów określonych w pkt 1, ze względu na możliwość użycia go do tych samych celów i spełniania przez niego tych samych funkcji oraz ze względu na jego cenę może być uznany za substytutywny w odniesieniu do towaru objętego postępowaniem ochronnym,

3) poważna szkoda - znaczące i ogólne pogorszenie sytuacji przemysłu krajowego,

4) zagrożenie poważną szkodą - groźbę powstania nieuniknionej szkody w rozumieniu pkt 3,

5) przemysł krajowy - ogół producentów wytwarzających towar podobny bądź bezpośrednio konkurencyjny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub tych spośród nich, których łączna produkcja towaru podobnego bądź bezpośrednio konkurencyjnego stanowi co najmniej 50% całkowitej produkcji krajowej tego towaru,

6) kraj eksportu - kraj pochodzenia towaru, a w wypadku gdy towar nie jest przywożony na polski obszar celny bezpośrednio z kraju pochodzenia towaru, kraj wysyłki towaru,

7) strony zainteresowane - władze kraju eksportu, krajowych producentów danego towaru lub towaru bezpośrednio konkurencyjnego, lub inne krajowe i zagraniczne osoby fizyczne i prawne, które w czasie postępowania wykażą swój bezpośredni interes prawny i materialny w badanej sprawie.

Art. 6. [Stosowanie środków ochronnych] 1. Środek ochronny stosuje się wobec towaru dopuszczonego do obrotu na polskim obszarze celnym, bez względu na kraj pochodzenia tego towaru, o ile umowy zawarte przez Rzeczpospolitą Polską nie stanowią inaczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 5 ust. 3.

2. W wypadku gdy poważna szkoda lub zagrożenie poważną szkodą spowodowane zostało wyłącznie nadmiernym przywozem towaru pochodzącego z krajów, z którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowy o strefie wolnego handlu, środki ochronne zastosowane będą wyłącznie wobec przywozu towaru pochodzącego z tych krajów, zgodnie z postanowieniami umów o strefie wolnego handlu.

3. W wypadku gdy poważna szkoda lub zagrożenie poważną szkodą spowodowane zostało wyłącznie nadmiernym przywozem towaru pochodzącego z krajów nie będących członkami WTO, środki ochronne mogą być stosowane wyłącznie wobec towaru pochodzącego z tych krajów, o ile umowy zawarte przez Rzeczpospolitą Polską z tymi krajami nie stanowią inaczej.

Art. 7. [Ustanowienie środków ochronnych] Środek ochronny ustanawia się na czas określony w wysokości oraz formie niezbędnej dla naprawienia szkody wyrządzonej przemysłowi krajowemu lub zapobieżenia powstaniu szkody, z zastrzeżeniem art. 20 ust. 2 i art. 26.

Art. 8. [Tymczasowy środek ochronny] Tymczasowy środek ochronny może polegać na ustanowieniu tymczasowej dodatkowej opłaty celnej.

Art. 9. [Ostateczny środek ochronny] 1. Ostateczny środek ochronny polega w szczególności na ustanowieniu:

1) opłaty celnej dodatkowej,

2) kontyngentu.

2. W odniesieniu do towaru przywożonego z krajów nie będących członkami WTO, jeżeli umowy zawarte przez Rzeczpospolitą Polską z tymi krajami nie stanowią inaczej, może być zastosowany środek ochronny także w formie nieautomatycznej rejestracji przywozu, w rozumieniu ustawy z dnia 11 grudnia 1997 r. o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym (Dz.U. Nr 157, poz. 1026).

3. W wypadku ustanowienia ostatecznego środka ochronnego w formie, o której mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 2, do wydawania pozwoleń na przywóz stosuje się przepisy ustawy o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym.

Art. 10. [Dodatkowa opłata celna] Dodatkowa opłata celna, o której mowa w art. 8 i art. 9 ust. 1 pkt 1, stanowi należność celną przywozową w rozumieniu przepisów Kodeksu celnego.

Art. 12. [Odmowa wszczęcia postępowania ochronnego] Minister Gospodarki wydaje decyzję o odmowie wszczęcia postępowania ochronnego, jeżeli wymaga tego interes publiczny.

Art. 13. [Zakaz i obowiązek zawiadomienia o zamiarze wszczęcia postępowania ochronnego] 1. Przed wydaniem postanowienia, o którym mowa w art. 14, żadne informacje w sprawie nie będą podane do wiadomości publicznej.

2. Jeżeli z umów międzynarodowych wynika obowiązek zawiadamiania władz kraju eksportu o zamiarze wszczęcia postępowania ochronnego, Minister Gospodarki powiadomi o tym właściwe władze.

Art. 14. [Wszczęcie postępowania ochronnego] 1. Minister Gospodarki wszczyna postępowanie ochronne w drodze postanowienia.

2. W wypadku postępowania wszczynanego na wniosek, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 1, Minister Gospodarki wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania ochronnego nie później niż w terminie 30 dni od daty wpłynięcia kompletnego wniosku.

3. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać streszczenie zgromadzonych informacji oraz określać:

1) datę wszczęcia postępowania ochronnego,

2) kod taryfy celnej i nazwę towaru objętego postępowaniem ochronnym,

3) termin, w którym strony zainteresowane powinny zgłosić swój udział w postępowaniu ochronnym,

4) kraje eksportu towaru objętego postępowaniem ochronnym,

5) termin dostarczenia informacji i wyrażenia opinii przez strony zainteresowane.

Art. 15. [Dostarczenie informacji i złożenie wyjaśnień w postępowaniu ochronnym] 1. Minister Gospodarki może wezwać strony zainteresowane do dostarczenia informacji lub do złożenia wyjaśnień, jeżeli jest to niezbędne dla prowadzonego postępowania ochronnego.

2. Jeżeli strona zainteresowana odmówi udzielenia w wyznaczonym terminie informacji, o których mowa w ust. 1, lub w inny sposób będzie utrudniać postępowanie ochronne, ustalenia mogą być dokonane na podstawie dostępnych informacji.

3. Jeżeli strona zainteresowana przedstawi nieprawdziwe lub mylące informacje, to takie informacje pomija się, zaś w postępowaniu ochronnym wykorzystuje się inne dostępne dane.

Art. 16. [Uprawnienia stron w postępowaniu ochronnym] 1. Strony zainteresowane mogą w toku postępowania ochronnego składać wyjaśnienia, zgłaszać wnioski oraz dostarczać dowody na ich poparcie.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, przekazywane w formie ustnej, mogą zostać uwzględnione w postępowaniu ochronnym pod warunkiem, że zostaną utrwalone w formie pisemnej.

3. Strona zainteresowana przekazująca informacje mające istotne znaczenie dla jej pozycji konkurencyjnej na rynku, może żądać, by informacjom tym nadana była klauzula poufności.

4. Informacjom zostanie nadana klauzula poufności pod warunkiem, że:

1) strona zainteresowana przekazująca informacje uzasadni swe żądanie oraz

2) z przekazanych informacji sporządzi streszczenie, które może zostać udostępnione innym uczestnikom postępowania.

5. W wypadku gdy żądanie strony zainteresowanej dotyczące nadania informacji klauzuli poufności jest nieuzasadnione, a strona ta sprzeciwia się udostępnieniu informacji innym uczestnikom postępowania oraz nie dostarczyła streszczenia, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, Minister Gospodarki może rozstrzygnąć sprawę bez uwzględnienia tej informacji, chyba że prawdziwość informacji można potwierdzić na podstawie innych źródeł.

6. Informacja, której nadano klauzulę poufności, nie może być udostępniana innym uczestnikom postępowania ochronnego bez zgody strony zainteresowanej przekazującej te informacje.

Art. 17. [Ustalenia Ministra Gospodarki] 1. Minister Gospodarki, w toku postępowania ochronnego zbada w szczególności:

1) wielkość przywozu w celu stwierdzenia, czy przywóz wzrósł w ilościach bezwzględnych lub w stosunku do wielkości krajowej produkcji lub konsumpcji,

2) ceny towaru objętego postępowaniem ochronnym, w tym ich relację do cen krajowego towaru podobnego lub bezpośrednio konkurencyjnego,

3) wpływ przywozu na sytuację producentów krajowych towaru podobnego lub bezpośrednio konkurencyjnego, wyrażający się w zmianach:

a) wielkości produkcji,

b) stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnych,

c) stanu zapasów,

d) wielkości lub wartości sprzedaży,

e) udziału w rynku,

f) cen krajowego towaru podobnego lub bezpośrednio konkurencyjnego (obniżenie cen lub zapobieżenie wzrostowi cen, który nastąpiłby w normalnych okolicznościach),

g) zysku lub straty,

h) stopy zwrotu z zaangażowanego kapitału,

i) przepływów pieniężnych,

j) stanu zatrudnienia,

k) wydajności pracy,

4) istnienie związku przyczynowego pomiędzy przywozem towaru na polski obszar celny a sytuacją krajowych producentów, o której mowa w pkt 3.

2. W toku postępowania ochronnego Minister Gospodarki zbada także czynniki inne niż przywóz, które wyrządziły lub mogły wyrządzić poważną szkodę przemysłowi krajowemu lub przyczyniły się do powstania takiej szkody. Szkoda wyrządzona przez te czynniki nie będzie przypisywana przywozowi.

3. W celu stwierdzenia, czy przywóz towaru objętego postępowaniem ochronnym zagraża wyrządzeniem poważnej szkody przemysłowi krajowemu, Minister Gospodarki zbada, czy istniejąca sytuacja przekształci się w poważną szkodę, biorąc pod uwagę:

1) wielkość i tempo wzrostu przywozu na polski obszar celny towaru objętego postępowaniem ochronnym,

2) możliwości eksportowe kraju eksportu towaru objętego postępowaniem ochronnym i prawdopodobieństwo wykorzystania tych możliwości dla zwiększenia przywozu na polski obszar celny.

Art. 18. [Zakończenie postępowania ochronnego] Minister Gospodarki zakończy, w drodze decyzji, postępowanie ochronne nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.

Art. 19. [Zakończenie postępowania bez zastosowania środka ochronnego] Minister Gospodarki wyda decyzję o zakończeniu postępowania ochronnego bez zastosowania środka ochronnego, jeżeli w toku postępowania ochronnego stwierdzone zostanie, że przywóz na polski obszar celny towaru objętego postępowaniem ochronnym nie wyrządził poważnej szkody przemysłowi krajowemu ani nie zagraża powstaniem takiej szkody.

Art. 20. [Ustanowienie tymczasowego środka ochronnego] 1. Jeżeli w czasie trwania postępowania ochronnego, nie wcześniej jednak niż po upływie 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania ochronnego i nie później niż po upływie 6 miesięcy od tej daty, Minister Gospodarki stwierdzi, że wprowadzenie środków ochronnych dopiero po zakończeniu postępowania ochronnego spowodowałoby powstanie szkody trudnej do naprawienia, może ustanowić, w drodze decyzji, tymczasowy środek ochronny.

2. Tymczasowy środek ochronny ustanawia się na okres nie przekraczający 6 miesięcy.

3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, powinna w szczególności określać:

1) kod taryfy celnej i nazwę towaru podlegającego tymczasowemu środkowi ochronnemu,

2) okres stosowania środka ochronnego,

3) sposób, warunki i zakres stosowania tymczasowego środka ochronnego.

Art. 21. [Wyłączenie stosowania tymczasowego środka ochronnego] Tymczasowego środka ochronnego nie stosuje się do dostaw towaru objętego kontraktami zawartymi przed dniem wejścia w życie decyzji, o której mowa w art. 20 ust. 1, pod warunkiem że dokumenty przewozowe zostały wystawione przed dniem wejścia w życie decyzji, a towar został przywieziony na polski obszar celny nie później niż 3 miesiące od dnia wejścia w życie tej decyzji.

Art. 22. [Uchylenie decyzji o zastosowaniu tymczasowego środka ochronnego] 1. Jeżeli w wyniku postępowania ochronnego zastosowany został tymczasowy środek ochronny, Minister Gospodarki w decyzji o zakończeniu postępowania ochronnego bez zastosowania środka ochronnego uchyli decyzję o zastosowaniu tymczasowego środka ochronnego.

2. W wypadku uchylenia decyzji o zastosowaniu tymczasowego środka ochronnego ustanowionego w formie tymczasowej dodatkowej opłaty celnej, organ celny, który pobrał tę opłatę, dokona zwrotu kwoty opłaty na pisemny wniosek strony zainteresowanej, złożony wraz z oryginałem dowodu uiszczenia opłaty i dokumentami, których przedstawienie było niezbędne do nadania towarowi przeznaczenia celnego.

3. Kwota podlegająca zwrotowi zaliczana jest z urzędu na zaległe lub bieżące zadłużenie z tytułu należności celnych.

4. W razie braku zadłużenia, o którym mowa w ust. 3, tymczasowa dodatkowa opłata celna podlega zwrotowi w terminie 30 dni, licząc od dnia wydania decyzji orzekającej jej zwrot.

5. Od zwracanej tymczasowej dodatkowej opłaty celnej nie płaci się odsetek.

Art. 23. [Ustanowienie ostatecznego środka ochronnego] 1. Jeżeli w toku postępowania ochronnego Minister Gospodarki stwierdzi, że przywóz towaru na polski obszar celny jest nadmierny, to wobec przywozu takiego towaru, w drodze decyzji, ustanowi ostateczny środek ochronny.

2. Ostateczny środek ochronny stosuje się do towaru dopuszczonego do obrotu na polskim obszarze celnym od dnia wejścia w życie decyzji o ustanowieniu ostatecznego środka ochronnego, z zastrzeżeniem art. 24.

3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, powinna w szczególności określać:

1) kod taryfy celnej i nazwę towaru podlegającego ostatecznemu środkowi ochronnemu,

2) rodzaj ustanowionego środka ochronnego,

3) okres stosowania środka ochronnego,

4) sposób, warunki i zakres stosowania ustanowionego środka ochronnego.

4. Jeżeli ostateczny środek ochronny został ustanowiony na okres dłuższy niż jeden rok, decyzja o ustanowieniu ostatecznego środka ochronnego powinna określać również harmonogram stopniowej liberalizacji zastosowanego środka.

5. W wypadku ustanowienia ostatecznego środka ochronnego w formie kontyngentu, decyzja o ustanowieniu ostatecznego środka ochronnego powinna określać również sposób rozdysponowania kontyngentu.

6. W wypadku ustanowienia ostatecznego środka ochronnego w formie nieautomatycznej rejestracji przywozu, decyzja o ustanowieniu ostatecznego środka ochronnego powinna określać również warunki wydania i wykorzystania pozwoleń na przywóz towaru objętego tą rejestracją. W szczególności warunkiem wykorzystania pozwolenia na przywóz towaru może być zachowanie określonej ceny jednostkowej przywożonego towaru.

Art. 24. [Wyłączenie stosowania ostatecznego środka ochronnego] Ostatecznego środka ochronnego nie stosuje się w odniesieniu do towaru objętego kontraktami zawartymi przed dniem wejścia w życie decyzji, o której mowa w art. 23 ust. 1, pod warunkiem że dokumenty przewozowe zostały wystawione przed dniem wejścia w życie decyzji, a towar został przywieziony na polski obszar celny nie później niż 3 miesiące od dnia wejścia w życie tej decyzji.

Art. 25. [Kontyngent jako ostateczny środek ochronny] 1. W wypadku zastosowania ostatecznego środka ochronnego w formie kontyngentu jego wysokość zostanie ustalona na poziomie nie niższym od średniej wielkości lub wartości przywozu towaru objętego środkami ochronnymi w okresie ostatnich trzech reprezentatywnych lat, dla których dostępne są dane statystyczne, chyba że złożone zostanie wyraźne uzasadnienie, że inny poziom importu jest niezbędny dla zapobieżenia lub przeciwdziałania poważnej szkodzie.

2. W wypadku gdy kontyngent rozdzielony jest pomiędzy kraje eksportu, wielkość kontyngentu, dla każdego kraju może być ustalona w porozumieniu z tymi spośród nich, które mają istotny interes w dostarczeniu towaru objętego środkami ochronnymi na polski obszar celny.

3. Jeżeli porozumienie, o którym mowa w ust. 2, nie zostanie osiągnięte, kontyngent zostanie rozdzielony pomiędzy kraje eksportu proporcjonalnie do poziomu przywozu towaru z tych krajów na polski obszar celny w reprezentatywnym okresie, z uwzględnieniem czynników, które wpływają lub mogłyby wpłynąć na handel tym towarem.

4. W uzasadnionych wypadkach Minister Gospodarki może odstąpić od kryteriów podziału kontyngentu, o których mowa w ust. 2 i 3, jeżeli:

1) w wyniku postępowania stwierdzono, że przywóz z jednego lub większej liczby krajów wzrósł nieproporcjonalnie w porównaniu do całego przywozu towaru na polski obszar celny w poprzednim reprezentatywnym okresie,

2) przyjęte kryteria odstąpienia należycie uwzględniają interesy wszystkich krajów eksportu towaru objętego środkami ochronnymi.

5. Środki ochronne ustanowione wobec przywozu na polski obszar celny towaru pochodzącego z krajów nie będących członkami WTO będą nie mniej restrykcyjne od środków ustanowionych wobec towaru pochodzącego z krajów członkowskich WTO.

Art. 26. [Dopuszczalny okres stosowania ostatecznego środka ochronnego] Ostateczny środek ochronny może zostać ustanowiony na okres nie dłuższy niż 4 lata, z uwzględnieniem okresu stosowania tymczasowego środka ochronnego.

Art. 28. [Postępowanie ochronne przeglądowe] 1. W celu przedłużenia okresu stosowania ostatecznego środka ochronnego Minister Gospodarki może wszcząć postępowanie ochronne przeglądowe.

2. Postępowanie ochronne przeglądowe nie może być wszczęte wcześniej niż 3 miesiące od daty ustanowienia ostatecznego środka ochronnego i nie później niż 9 miesięcy przed datą zakończenia okresu stosowania tego środka.

3. Do postępowania ochronnego przeglądowego przepisy rozdziału 3 stosuje się odpowiednio.

4. W postępowaniu ochronnym przeglądowym bada się dane i informacje dotyczące okresu stosowania środka.

5. Minister Gospodarki, nie później niż w terminie 9 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania ochronnego przeglądowego, w drodze decyzji:

1) zakończy postępowanie ochronne przeglądowe, bez przedłużenia ważności decyzji o zastosowaniu ostatecznego środka ochronnego, lub

2) zmieni decyzję o zastosowaniu ostatecznego środka ochronnego, przedłużając okres stosowania środka ochronnego.

6. Z zastrzeżeniem ust. 7, Minister Gospodarki może przedłużyć stosowanie środka ochronnego pod warunkiem, że w wyniku postępowania ochronnego przeglądowego stwierdzone zostanie, że dalsze stosowanie środka ochronnego jest niezbędne:

1) dla naprawienia poważnej szkody wyrządzonej przemysłowi krajowemu lub zapobieżenia jej powstaniu oraz

2) dla dalszej realizacji programu dostosowawczego przemysłu krajowego.

7. Nie przedłuża się stosowania środka ochronnego, jeżeli środek ten był ustanowiony na podstawie ustaleń stwierdzających, że przywóz na polski obszar celny towaru objętego postępowaniem ochronnym zagraża jedynie wyrządzeniem poważnej szkody przemysłowi krajowemu produkującemu towar podobny lub bezpośrednio konkurencyjny.

8. Łączny okres stosowania środka ochronnego, o którym mowa w art. 26 i w niniejszym artykule, nie może być dłuższy niż 8 lat.

9. Środek ochronny, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, nie może być bardziej restrykcyjny niż obowiązujący w ostatnim okresie liberalizacji określonym w decyzji, o której mowa w art. 23 ust. 3 i 4. Decyzja, o której mowa w ust. 5 pkt 2, powinna określać harmonogram stopniowej liberalizacji zastosowanego środka.

Art. 29. [Zakaz ponownego ustanawiania środka ochronnego] 1. Z zastrzeżeniem ust. 2, wobec towaru, w odniesieniu do którego był ustanowiony środek ochronny, żaden środek ochronny nie będzie wprowadzony ponownie przez okres równy okresowi stosowania środka ochronnego, licząc od dnia wygaśnięcia lub uchylenia decyzji o ustanowieniu środka ochronnego.

2. Środek ochronny ustanowiony na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy może zostać wprowadzony ponownie wobec przywozu tego samego towaru, pod warunkiem że:

1) upłynął co najmniej jeden rok od daty ustanowienia środka ochronnego oraz

2) taki środek ochronny był stosowany wobec tego towaru nie więcej niż dwa razy w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających datę ponownego ustanowienia tego środka.

Art. 31. [Wejście w życie] [1] Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.