Na podstawie art. 61 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 88, poz. 400, z 1992 r. Nr 21, poz. 86 i Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 53, poz. 214, z 1995 r. Nr 4, poz. 17 i Nr 34, poz. 163, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 152, poz. 723 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 88, poz. 554 i Nr 106, poz. 680) zarządza się, co następuje:

§ 1.Rozporządzenie określa wzory umundurowania, odzieży specjalnej, dystynkcji i znaków identyfikacyjnych strażaka Państwowej Straży Pożarnej, zwanego dalej „strażakiem”, oraz sposób ich noszenia, a także normy umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego.

§ 2.Umundurowanie, dystynkcje i znaki identyfikacyjne określone niniejszym rozporządzeniem są prawnie zastrzeżone i mogą być noszone wyłącznie przez strażaka.

§ 3.Umundurowanie strażaka składa się z ubiorów: służbowego i wyjściowego.

§ 4.1. Zasadniczymi przedmiotami ubioru służbowego są:

1) mundur w kolorze ciemnogranatowym,

2) sweter w kolorze czarnym,

3) koszula w kolorze niebieskim,

4) kurtka 3/4 w kolorze czarnym,

5) czapka w kolorze ciemnogranatowym,

6) beret w kolorze czarnym,

7) obuwie, pas i teczka w kolorze czarnym.

2. Wzory ubioru służbowego określa załącznik nr 1.

§ 5.1. Zasadniczymi przedmiotami ubioru wyjściowego są:

1) mundur w kolorze ciemnogranatowym,

2) czapka rogatywka w kolorze ciemnogranatowym z ciemnoniebieskim otokiem,

3) płaszcz zimowy w kolorze ciemnogranatowym,

4) płaszcz letni w kolorze ciemnogranatowym,

5) koszula w kolorze białym,

6) obuwie, pas i teczka w kolorze czarnym.

2. Wzory ubioru wyjściowego określa załącznik nr 2,

§ 6.1. Zasadniczymi przedmiotami odzieży specjalnej są:

1) ubranie specjalne dwuczęściowe,

2) ubranie specjalne jednoczęściowe (kombinezon),

3) ubranie koszarowe,

4) rękawice i kominiarka (niepalne),

5) buty specjalne,

6) hełm.

2. Wzory odzieży specjalnej określa załącznik nr 3.

§ 7.Zasadniczymi przedmiotami ekwipunku osobistego są:

1) pas bojowy,

2) zatrzaśnik,

3) toporek strażacki,

4) latarka,

5) podpinka linkowa,

6) maska do aparatu oddechowego.

§ 8.1. Na umundurowaniu i odzieży specjalnej strażak nosi wizerunek orła, dystynkcje i znaki identyfikacyjne.

2. Wizerunek orła umieszcza się na:

1) czapkach wyjściowych - z metalu w kolorze złota pokrytego patyną,

2) kapeluszach, czapkach służbowych i beretach - haftowany nitką w kolorze złotym,

3) kołnierzach kurtek mundurów i płaszcza sukiennego nadbrygadiera i generała brygadiera - haftowany bajorkiem w kolorze złotym,

4) na guzikach czapek wyjściowych, kurtek mundurów wyjściowych i płaszczy sukiennych - w kolorze guzika.

3. Dystynkcje w kolorze złotym umieszcza się na:

1) czapkach wyjściowych - haftowane bajorkiem,

2) kapeluszach, czapkach służbowych i beretach, a także na naramiennikach kurtek 3/4, swetrów, na ubraniach specjalnych i koszarowych - haftowane nitką,

3) naramiennikach mundurów, koszul i płaszczy:

a) starszego strażaka i podoficera - z taśmy dystynkcyjnej,

b) aspiranta - haftowane bajorkiem, a naramienniki obszyte taśmą dystynkcyjną,

c) oficera - haftowane bajorkiem.

4. Znaki identyfikacyjne umieszcza się:

1) identyfikator osobisty - na wysokości lewej górnej kieszeni munduru służbowego, kurtki 3/4 oraz ubrania koszarowego,

2) znak pożarniczy z metalu w kolorze złotym - na kołnierzu munduru wyjściowego oraz płaszcza sukiennego,

3) emblemat Państwowej Straży Pożarnej - na czapkach kadry dowódczo-sztabowej i czapkach koszarowych oraz na lewych rękawach ubrań specjalnych i koszarowych,

4) identyfikator miejscowości - na rękawach ubrań specjalnych i koszarowych pod emblematem Państwowej Straży Pożarnej,

5) znak absolwenta Szkoły Państwowej Straży Pożarnej - pośrodku prawej górnej kieszeni munduru wyjściowego i służbowego, pomiędzy dolnymi krawędziami klapy i kieszeni; znak umieszcza się na podkładce skórzanej w kolorze czarnym.

5. Na ubraniach specjalnych i koszarowych strażak może nosić inne oznaczenia, np. w postaci emblematów szkół Państwowej Straży Pożarnej, herbów miast i regionów oraz reklam wyrobów rynkowych. Decyzje w sprawie umieszczania reklam na ubraniach specjalnych i koszarowych podejmuje Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.

6. Wzory wizerunku orła, dystynkcji i znaków identyfikacyjnych określa załącznik nr 4.

§ 9.1. Strażak pełni służbę w umundurowaniu albo odzieży specjalnej i ekwipunku osobistym.

2. Użytkowane przedmioty umundurowania powinny być czyste, należycie dopasowane i odprasowane.

3. Poszczególne ubiory strażak nosi w zestawach stosownie do pory roku. Rozróżnia się okres letni od dnia 1 maja do dnia 30 września i okres zimowy od dnia 1 listopada do dnia 31 marca. Miesiące kwiecień i październik stanowią okres przejściowy. W okresie przejściowym nosi się zimowy lub letni zestaw umundurowania.

4. Zestawy ubioru służbowego i wyjściowego określają załączniki nr 5 i 6.

§ 10.Umundurowanie służbowe nosi się podczas:

1) wykonywania obowiązków służbowych w miejscu pełnienia służby, nie wymagających występowania w umundurowaniu wyjściowym lub w odzieży specjalnej,

2) krajowych delegacji służbowych, wykonywania czynności kontrolnych, występowania przed organami administracji rządowej i samorządowej oraz sądami w charakterze przedstawiciela jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej,

3) raportu służbowego,

4) na polecenie przełożonego.

§ 11.1. Umundurowanie wyjściowe ze sznurem galowym, orderami, odznaczeniami i odznakami nosi się:

1) w dniach świąt państwowych i w Dniu Strażaka,

2) w czasie uroczystości wręczenia sztandarów, orderów i odznaczeń oraz w czasie ślubowania strażaków,

3) podczas innych uroczystości na polecenie Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, komendantów wojewódzkich i komendantów szkół Państwowej Straży Pożarnej.

2. Umundurowanie wyjściowe ze sznurem galowym i baretkami nosi się podczas:

1) uroczystych przedstawień w teatrach, salach koncertowych,

2) ważniejszych uroczystości oraz w innych okolicznościach, w których w środowiskach cywilnych przyjęty jest strój wieczorowy,

3) wręczenia aktów nadania stopnia.

3. Umundurowanie wyjściowe z baretkami nosi się podczas:

1) wystąpień w charakterze przedstawiciela Państwowej Straży Pożarnej na oficjalnych spotkaniach lub imprezach,

2) meldowania się przełożonym po przybyciu do nowej jednostki lub przed odejściem na inne stanowisko służbowe.

4. Strażak może nosić umundurowanie wyjściowe z baretkami w czasie:

1) pełnienia służby w pomieszczeniach biurowych,

2) wolnym od służby.

5. Strażak w służbie przygotowawczej nosi umundurowanie służbowe w okolicznościach określonych w ust. 1-4.

§ 12.1. Odzież specjalną nosi się podczas:

1) akcji ratowniczo-gaśniczych,

2) pełnienia służby w podziale bojowym w miejscach zakwaterowania,

3) manewrów, ćwiczeń taktycznych i działań ze sprzętem oraz sprawdzianów wyszkolenia bojowego,

4) pełnienia służby wartowniczej,

5) przy składaniu raportu służbowego w warunkach polowych.

2. Dopuszcza się noszenie odzieży roboczej lub koszarowej podczas akcji ratowniczo-gaśniczych, jeśli nie jest konieczne użycie odzieży specjalnej. O rodzaju użytej odzieży decyduje kierujący akcją po dokonaniu rozpoznania zagrożeń na miejscu akcji.

§ 13.Strażakowi zezwala się na noszenie:

1) pasów głównych, pasów bojowych z toporkami, hełmów, butów typu „skutery”, trzewików bukatowych, butów oficerskich, bryczesów oraz białych rękawiczek - w pocztach sztandarowych, flagowych oraz w kompaniach honorowych,

2) symbolu żałoby według zasad powszechnie przyjętych w praktykowanym przez strażaka obrządku religijnym,

3) okularów przeciwsłonecznych,

4) elementów strojów regionalnych w czasie udziału w uroczystościach folklorystycznych,

5) insygniów władzy rektorskiej przez rektora i prorektora Szkoły Głównej Służby Pożarniczej.

§ 14.Strażakowi zabrania się:

1) noszenia przedmiotów umundurowania, których stopień zużycia lub wygląd zewnętrzny narusza godność służby,

2) dokonywania przeróbek, poprawek i zniekształcania umundurowania,

3) noszenia przedmiotów umundurowania w połączeniu z przedmiotami odzieży specjalnej lub cywilnej, z wyjątkiem przypadków określonych w § 13 pkt 1 i 4,

4) wykonywania prac gospodarczych w ubraniu specjalnym.

§ 15.1. Strażak w stanie spoczynku ma prawo występowania w ubiorze wyjściowym podczas uroczystości organizowanych z okazji:

1) świąt państwowych i Dnia Strażaka,

2) pogrzebów i uroczystości okolicznościowych, takich jak: uroczystości religijne z akcentem pożarniczym, wręczenie sztandaru, oddanie do użytku strażnicy i zjazdy absolwentów,

3) uroczystości osobistych i rodzinnych.

2. Strażak, o którym mowa w ust. 1, może występować w ubiorach wyjściowych według zestawów obowiązujących w chwili jego przejścia w stan spoczynku.

3. Strażak w stanie spoczynku występujący w umundurowaniu jest obowiązany do przestrzegania sposobu noszenia umundurowania.

§ 16.1. Uprawnienie do zaopatrzenia w przedmioty umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego powstaje z dniem mianowania i wygasa z dniem zwolnienia ze służby w Państwowej Straży Pożarnej.

2. Normy umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego oraz okresy ich używalności określa załącznik nr 7.

3. Strażak w służbie stałej otrzymuje przedmioty umundurowania z odpowiednimi dystynkcjami na własność.

4. Strażak w służbie przygotowawczej nabywa prawo własności przedmiotów umundurowania po upływie okresu ich używalności.

5. Strażakowi, o którym mowa w ust. 4, mogą być wydane przedmioty używane, posiadające wartość użytkową. Przedmioty te wydaje się na czas, jaki pozostał do końca ich okresów używalności.

§ 17.1. Przedmioty umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego wydaje się w naturze.

2. Strażak, który nie może dopasować gotowego przedmiotu umundurowania, otrzymuje tkaninę oraz zwrot kosztów szycia, dodatków krawieckich i materiałów pomocniczych.

3. Normy wydawanych tkanin, o których mowa w ust. 2, określa załącznik nr 8,

4. Strażak, który otrzymał gotowe przedmioty umundurowania wymagające wykonania poprawek krawieckich, otrzymuje zwrot kosztów ich wykonania.

5. Okres używalności przedmiotów umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego liczy się od dnia ich wydania użytkownikowi.

6. Okres używalności wizerunku orła, dystynkcji i znaków identyfikacyjnych jest równy okresowi używalności przedmiotów, do których zostały wydane, z wyjątkiem identyfikatora osobistego wydawanego jednorazowo.

§ 18.1. Strażakowi można wydać przedmioty umundurowania, odzieży specjalnej, ekwipunku osobistego oraz dystynkcje przed upływem okresu ich używalności w przypadkach utraty przedmiotu lub utraty jego wartości użytkowej.

2. W przypadkach utraty przedmiotu lub utraty jego wartości użytkowej, powstałych w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych z przyczyn niezależnych od użytkownika, strażakowi wydaje się nieodpłatnie nowy przedmiot.

3. W przypadkach utraty przedmiotu lub utraty jego wartości użytkowej powstałych z winy użytkownika, strażakowi wydaje się na jego wniosek nowy przedmiot, jednakże jest on obowiązany zwrócić równowartość utraconego przedmiotu.

4. W przypadku wydalenia ze służby strażak zobowiązany jest uiścić równowartość przedmiotów umundurowania za czas do końca okresu ich używalności według aktualnych tabel kalkulacyjnych równoważnika pieniężnego w zamian za umundurowanie, określonych w odrębnych przepisach.

§ 19.Strażakowi korzystającemu z urlopu bezpłatnego lub wychowawczego trwającego powyżej 6 miesięcy oraz zawieszonemu w czynnościach służbowych przedłuża się okres używalności przedmiotów umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego o czas urlopu lub zawieszenia.

§ 20.1. Strażak jest obowiązany zwrócić przedmioty odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego nie będące przedmiotami osobistego użytku:

1) w przypadku ich zużycia,

2) w przypadku zwolnienia ze służby,

3) po upływie okresu ich używalności.

2. Za nie zwrócone przedmioty, o których mowa w ust. 1, strażak jest obowiązany uiścić równowartość według cen detalicznych obowiązujących w dniu rozliczenia za czas do końca okresu używalności przedmiotu, a w przypadku przedmiotów wydawanych do zużycia - z uwzględnieniem stopnia ich zużycia.

§ 21.1. Strażak w służbie stałej lub przygotowawczej jest przenoszony do służby w innej jednostce organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej wraz z posiadanymi przedmiotami umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego.

2. Strażak w służbie przygotowawczej w przypadku zwolnienia ze służby jest obowiązany zwrócić przedmioty umundurowania nie będące przedmiotami osobistego użytku. Za nie zwrócone przedmioty strażaka rozlicza się według zasad określonych w § 18 ust. 4.

3. Przepisów ust. 2 oraz § 20 nie stosuje się w przypadku śmierci strażaka.

§ 22.1. Przedmioty umundurowania i odzieży specjalnej wydane strażakowi przed wejściem w życie rozporządzenia, a nie odpowiadające wzorom określonym w załącznikach nr 1, 2 i 3, mogą być użytkowane nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 1998 r.

2. Do przedmiotów umundurowania, odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego wydanych strażakowi przed wejściem w życie rozporządzenia stosuje się okresy używalności określone w załączniku nr 7.

§ 23.Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 18 listopada 1997 r. (poz. 1001)

Załącznik nr 1

WZORY UBIORU SŁUŻBOWEGO STRAŻAKA

ubiór służbowy oficera w mundurze służbowym

ubiór służbowy oficera w swetrze

ubiór służbowy podoficera w koszuli z krótkim rękawem

ubiór służbowy oficera w kurtce 3/4

Załącznik nr 2

WZORY UBIORU WYJŚCIOWEGO STRAŻAKA

ubiór wyjściowy oficera w płaszczu sukiennym

ubiór wyjściowy oficera w płaszczu letnim

ubiór wyjściowy oficera w płaszczu letnim

ubiór wyjściowy nadbrygadiera ze sznurem galowym w bryczesach i butach oficerskich

ubiór wyjściowy nadbrygadiera w mundurze wyjściowym ze sznurem galowym i baretkami

ubiór wyjściowy aspiranta w mundurze wyjściowym ze sznurem galowym

ubiór wyjściowy oficera w koszuli z krótkim rękawem

ubiór wyjściowy letni ze sznurem galowym podoficera

ubiór wyjściowy oficera w mundurze wyjściowym ze sznurem galowym i baretkami

czapka wyjściowa strażaka

czapka wyjściowa aspiranta

czapka wyjściowa młodszego oficera

czapka wyjściowa starszego oficera

czapka wyjściowa nadbrygadiera

Załącznik nr 3

WZORY ODZIEŻY SPECJALNEJ STRAŻAKÓW

ubranie specjalne jednoczęściowe (kombinezon)

ubranie specjalne dwuczęściowe

Załącznik nr 4

WZORY WIZERUNKU ORŁA, DYSTYNKCJI SŁUŻBOWYCH I ZNAKÓW IDENTYFIKACYJNYCH

wzór wizerunku orła

Emblematy Państwowej Straży Pożarnej

Znak absolwenta szkoły

OZNACZENIE STOPNI NA CZAPKACH SŁUŻBOWYCH, BERETACH I KAPELUSZACH

Korpus oficerów

Korpus aspirantów

Korpus podoficerów i szeregowych

OZNACZENIE STOPNI NA UBRANIACH SPECJALNYCH I KOSZAROWYCH

Korpus oficerów

Korpus aspirantów

Korpus podoficerów i szeregowych

Załącznik nr 5

ZESTAWY UBIORU SŁUŻBOWEGO STRAŻAKA

Uwaga:

W kolumnach 1-8 oznaczono przedmioty stanowiące zestaw.

Załącznik nr 6

ZESTAWY UBIORU WYJŚCIOWEGO STRAŻAKA

Uwaga:

W kolumnach 1-6 oznaczono przedmioty stanowiące zestaw.

Załącznik nr 7

NORMY UMUNDUROWANIA, ODZIEŻY SPECJALNEJ I EKWIPUNKU OSOBISTEGO STRAŻAKA

Norma umundurowania nr 1 dla strażaka w służbie stałej

Uwaga:

1. Do każdego przedmiotu strażak otrzymuje dystynkcje, a mianowany na wyższy stopień służbowy otrzymuje dodatkowo komplet dystynkcji lub zwrot kosztów ich wykonania, a w przypadku zmiany korpusu - dodatkowo sznur galowy i czapkę wyjściową.

2. Strażakowi mianowanemu na stałe wypłaca się ryczałt pieniężny na dwukrotne pranie chemiczne umundurowania w ciągu jednego roku.

Norma umundurowania nr 2 dla nadbrygadiera i generała brygadiera (norma uzupełniająca do normy nr 1)

Norma umundurowania nr 3 dla strażaka w służbie przygotowawczej

* Przedmiot osobistego użytku.

Uwaga:

1. Strażakowi w służbie przygotowawczej, uczącemu się w szkołach PSP, można wydać przed promocją lub zakończeniem szkolenia komplet umundurowania wyjściowego na poczet przyszłych należności mundurowych, związanych z mianowaniem na stałe.

2. Strażakowi w służbie przygotowawczej wypłaca się równoważnik na chemiczne pranie umundurowania w wysokości 1/3 równoważnika określonego dla strażaka w służbie stałej.

3. Do każdego przedmiotu strażak otrzymuje dystynkcje, a mianowany na wyższy stopień służbowy otrzymuje dodatkowo komplet dystynkcji.

Norma nr 4 odzieży specjalnej dla strażaków w służbie stałej i przygotowawczej

* Przedmiot osobistego użytku.

Uwaga:

1. Norma dotyczy strażaka stosownie do zakresu jego obowiązków służbowych. Decyzję o przyznaniu należności tych przedmiotów podejmuje przełożony uprawniony do mianowania.

2. Strażaka sekcji specjalnych, takich jak ratownictwo wodne, wysokościowe, chemiczne itp., wyposaża się w odzież specjalną i znaki identyfikacyjne stosownie do wykonywanych zadań określonych w instrukcjach i regulaminach działania.

Norma nr 5 ekwipunku osobistego dla strażaków w służbie stałej i przygotowawczej

* Przedmiot osobistego użytku.

Uwaga:

1. Norma dotyczy strażaka stosownie do zakresu jego obowiązków służbowych. Decyzję o przyznaniu należności tych przedmiotów podejmuje przełożony uprawniony do mianowania.

2. Strażaka sekcji specjalnych, takich jak ratownictwo wodne, wysokościowe, chemiczne itp., wyposaża się w ekwipunek osobisty i znaki identyfikacyjne stosownie do wykonywanych zadań, określonych w instrukcjach i regulaminach działania.

Załącznik nr 8

NORMA OKREŚLAJĄCA ILOŚĆ TKANIN W ZAMIAN ZA GOTOWE PRZEDMIOTY UMUNDUROWANIA

1. Na płaszcz sukienny (według rozmiarów)

2. Na kurtkę i spodnie (spódnicę) z tkaniny gabardynowej (wg rozmiarów)

Uwaga:

W przypadku stwierdzenia, że obwód klatki piersiowej, pasa użytkownika lub jego wzrost przekracza o 2 cm rozmiar podany w jednej z grup, materiał wydaje się według należności przewidzianej dla najbliższej większej grupy rozmiarów.