Art. 1. 1. Ustawa reguluje ogólne zasady finansowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg publicznych oraz zarządzania nimi.

2. Przepisy ustawy nie mają zastosowania do autostrad płatnych budowanych i eksploatowanych na zasadach określonych przepisami o autostradach płatnych.

Art. 2. 1. Zadania w zakresie budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg oraz zarządzania nimi finansowane są przez:

1) Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, za pośrednictwem Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych, w odniesieniu do:

a) dróg krajowych poza granicami miast, w których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta,

b) odcinków dróg krajowych o przeważającym ruchu tranzytowym i obwodnic położonych w granicach miast, w których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta,

2) wojewodę, w odniesieniu do:

a) dróg wojewódzkich poza granicami miast,

b) dróg wojewódzkich w granicach miast, z wyłączeniem dróg, o których mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b),

c) dróg krajowych w granicach miast, w których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta, z wyłączeniem dróg, o których mowa w pkt 1 lit. b), wyłącznie w zakresie budowy i modernizacji,

d) dróg krajowych w granicach miast, w których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta, z wyłączeniem dróg, o których mowa w pkt 1 lit. b), oraz dróg, o których mowa w ust. 3 pkt 2 lit. b), wyłącznie w zakresie utrzymania i ochrony.

2. Zadania w zakresie finansowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg gminnych i lokalnych miejskich oraz dróg, o których mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b) i pkt 2 lit. b), oraz zarządzania nimi, jako zadania własne, finansowane są z budżetów gmin.

3. Zadania w zakresie finansowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg, w granicach miast, określonych przepisami o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych oraz zarządzania nimi, finansowane są przez gminę, w odniesieniu do:

1) dróg wojewódzkich w granicach miast, jako:

a) zadania zlecone, wyłącznie w zakresie budowy i modernizacji,

b) zadania własne, wyłącznie w zakresie utrzymania i ochrony,

2) dróg krajowych w granicach miast, z wyłączeniem dróg, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b), oraz autostrad i dróg ekspresowych, jako:

a) zadania zlecone, wyłącznie w zakresie budowy i modernizacji,

b) zadania własne, wyłącznie w zakresie utrzymania i ochrony.

4. Zadania w zakresie budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg zakładowych oraz zarządzania nimi finansowane są ze środków podmiotów zarządzających tymi drogami.

5. Budowa, modernizacja, utrzymanie i ochrona dróg publicznych mogą być realizowane przy udziale środków rzeczowych i pieniężnych świadczonych przez osoby fizyczne i osoby prawne, krajowe i zagraniczne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.

Art. 3. 1. Wydatki związane z budową, modernizacją, utrzymaniem i ochroną dróg, o których mowa w art. 2 ust. 1, oraz zarządzaniem nimi ustala się w ustawie budżetowej w wysokości nie mniejszej niż 30% planowanych na dany rok wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych.

2. Subwencję drogową rekompensującą gminom utracone dochody z tytułu częściowej likwidacji podatku od środków transportowych ustala się w ustawie budżetowej w wysokości nie mniejszej niż 6,66% planowanych na dany rok wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych.

Art. 4. 1. Środki finansowe, o których mowa w art. 3 ust. 1, przeznacza się na finansowanie:

1) dróg krajowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, w wysokości 54%,

2) dróg krajowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c), w wysokości 14%,

3) dróg krajowych i wojewódzkich, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a), b) i d), w wysokości 32%.

2. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, mogą być również przeznaczone na finansowanie zadań w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, wynikających z przepisów o drogach publicznych.

3. Rada Ministrów może zmienić, w drodze rozporządzenia, wysokość środków przeznaczonych na finansowanie dróg, o których mowa w ust. 1, w granicach do pięciu punktów procentowych.

4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób podziału na województwa środków finansowych przeznaczonych na drogi, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a), b) i d).

5. Minister Transportu i Gospodarki Morskiej określi, w drodze rozporządzenia, corocznie podział środków finansowych na drogi, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c).

Art. 5. Źródłem finansowania dróg publicznych są również środki finansowe określone przepisami o drogach publicznych i przepisami o warunkach wykonywania międzynarodowego transportu drogowego.

Art. 6. W ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. Nr 14, poz. 60, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1991 r. Nr 75, poz. 332, z 1993 r. Nr 47, poz. 212, z 1994 r. Nr 127, poz. 627 oraz z 1997 r. Nr 6, poz. 31, Nr 80, poz. 497 i Nr 106, poz. 677) wprowadza się następujące zmiany:

1) skreśla się art. 14;

2) art. 15 otrzymuje brzmienie:

„Art. 15. 1. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane do udziału w kosztach budowy, modernizacji oraz utrzymania dróg, jeżeli użytkowanie tych dróg jest związane bezpośrednio z potrzebami tych podmiotów.

2. Udział podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w kosztach utrzymania dróg następuje w wypadku, gdy obciążenie ruchem drogowym, wywołanym działalnością tego podmiotu, przekracza 20% ogólnego obciążenia drogi.

3. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady udziału podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w kosztach, o których mowa w ust. 1 i 2.”;

3) w art. 17:

a) w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) dróg krajowych poza granicami miast, w których przewodniczącym zarządu gminy jest prezydent miasta, oraz dróg krajowych o przeważającym ruchu tranzytowym i obwodnic położonych w granicach tych miast,”,

b) w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) dróg krajowych w granicach miast, w których przewodniczącym zarządu gminy jest prezydent miasta, z wyłączeniem odcinków dróg krajowych o przeważającym ruchu tranzytowym i obwodnic położonych w granicach tych miast,”;

4) skreśla się art. 19;

5) w art. 23 w ust. 2 wyrazy „art. 14 ust. 1 pkt 1 lit. c)” zastępuje się wyrazami „art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 780)”;

6) w art. 39 w ust. 3 w pkt 1 wyrazy „art. 14 ust. 1 pkt 1” zastępuje się wyrazami „art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 780)”.

Art. 7. W ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 31 i Nr 101, poz. 444, z 1992 r. Nr 21, poz. 86, z 1994 r. Nr 123, poz. 600, z 1996 r. Nr 91, poz. 409 i Nr 149, poz. 704 oraz z 1997 r. Nr 5, poz. 24, Nr 107, poz. 689 i Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 8 otrzymuje brzmienie:

„Art. 8. Opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają:

1) samochody ciężarowe o ładowności od 2 ton do 12 ton,

2) samochody ciężarowe o ładowności powyżej 12 ton,

3) ciągniki siodłowe i balastowe,

4) przyczepy i naczepy o ładowności powyżej 5 ton,

5) autobusy.”;

2) w art. 9:

a) w ust. 1 skreśla się wyrazy „lub wpisany do rejestru”,

b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

„1a. Jeżeli środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób fizycznych lub prawnych, obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach.”,

c) w ust. 2 skreśla się wyrazy „lub wpisanego do rejestru”,

d) w ust. 3:

- po wyrazach „ust. 1” dodaje się wyrazy „i ust. 1a”,

- skreśla się wyrazy „lub wpisany do rejestru” oraz wyrazy „lub wpisanego do rejestru”,

e) w ust. 4 i 5 po wyrazach „ust. 1” dodaje się wyrazy „i ust. 1a”,

f) w ust. 6 skreśla się wyrazy „, a w odniesieniu do jachtów, promów i łodzi - na której terenie są zarejestrowane”;

3) art. 10 otrzymuje brzmienie:

„Art. 10. Rada gminy określa, w drodze uchwały, wysokość stawek podatku od środków transportowych, z tym że roczna stawka podatku od jednego środka transportowego nie może przekroczyć:

1) od samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 12 ton oraz ciągnika siodłowego i balastowego - 1.500 zł,

2) od samochodu ciężarowego o ładowności od 2 ton do 12 ton, przyczepy i naczepy o ładowności powyżej 5 ton oraz autobusu - 1.159,87 zł.”;

4) w art. 11 w ust. 3 wyrazy „w art. 10 ust. 1” zastępuje się wyrazami „w art. 10”;

5) w art. 12:

a) w ust. 1 skreśla się pkt 3,

b) skreśla się ust. 2 i 3;

6) w art. 20 w ust. 1 po wyrazach „w art. 10” skreśla się wyrazy „ust. 1”.

Art. 8. W ustawie z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, Nr 28, poz. 127 i Nr 129, poz. 599, z 1994 r. Nr 132, poz. 670, z 1995 r. Nr 44, poz. 231 i Nr 142, poz. 702 i 703, z 1996 r. Nr 137, poz. 640 oraz z 1997 r. Nr 111, poz. 722 i Nr 123, poz. 776} wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 37 w ust. 3 w pkt 1 wyrazy „17 i 19” zastępuje się wyrazami „17, 19 i 21”;

2) w załączniku Nr 6 dodaje się poz. 21 w brzmieniu:

Art. 9. W ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin (Dz. U. Nr 129, poz. 600, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 124, poz. 601 i Nr 154, poz. 794, z 1996 r. Nr 149, poz. 704 i Nr 156, poz. 774 oraz z 1997 r. Nr 79, poz. 484, Nr 193, poz. 734 i Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 pkt 6 otrzymuje brzmienie:

„6) subwencja ogólna i subwencja drogowa ustalane według zasad określonych w niniejszej ustawie.”;

2) art. 11 otrzymuje brzmienie:

„Art. 11. Każda gmina otrzymuje z budżetu państwa subwencję ogólną oraz subwencję drogową.”;

3) art. 12 otrzymuje brzmienie:

„Art. 12. 1. Łączną kwotę subwencji ogólnej dla gmin ustala się jako sumę nie mniejszą niż 7,5% planowanych dochodów budżetu państwa oraz kwot wpłat gmin, ustalonych według zasad określonych w art. 15a.

2. Kwotę subwencji drogowej ustala się w wysokości nie mniejszej niż 6,66% planowanych w ustawie budżetowej wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych.”;

4) po art. 12a dodaje się art. 12b w brzmieniu:

„Art. 12b. Subwencję, o której mowa w art. 12 ust. 2, Minister Finansów przekazuje gminom w dwóch ratach w terminach do dnia 31 maja i 31 października każdego roku.”;

5) w art. 15b w ust. 1 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

„3a) rocznej kwocie subwencji drogowej przyjętej do projektu ustawy budżetowej w terminie do dnia 31 października roku poprzedzającego rok budżetowy,”;

6) po art. 27e dodaje się art. 27f w brzmieniu:

„Art. 27f. 1. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, w porozumieniu ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, zasady i tryb przyznawania gminom subwencji drogowej, o której mowa w art. 12 ust. 2.

2. Wysokość subwencji, o której mowa w ust. 1, dla każdej gminy w 1998 r. nie może być niższa od utraconej kwoty dochodu z tytułu częściowej likwidacji podatku od środków transportowych z roku 1997, zwaloryzowanej wskaźnikiem, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 31 i Nr 101, poz. 444, z 1992 r. Nr 21, poz. 86, z 1994 r. Nr 123, poz. 600, z 1996 r. Nr 91, poz. 409 i Nr 149, poz. 704 oraz z 1997 r. Nr 5, poz. 24 i Nr 107, poz. 689, Nr 121, poz. 770 i Nr 123, poz. 780).”

Art. 10. W ustawie z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (Dz.U. z 1997 r. Nr 36, poz. 224) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 ust, 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Gminy, o których mowa w art. 1 pkt 1 i 2, przejmują od wojewodów, do prowadzenia jako zadania własne, zadania określone w art. 2 ust. 3 pkt 1 lit. b) i pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 780), a także w art. 22 ust. 1 pkt 1 i w art. 40 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. Nr 14, poz. 60, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1991 r. Nr 75, poz. 332, z 1993 r. Nr 47, poz. 212, z 1994 r. Nr 127, poz. 627 oraz z 1997 r. Nr 6, poz. 31, Nr 80, poz. 497, Nr 106, poz. 677 i Nr 123, poz. 780).”;

2) w art. 5:

a) w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) art. 2 ust. 3 pkt 1 lit. a) i pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych (Dz.U. Nr 123, poz. 780),”

b) w ust. 2 skreśla się wyrazy „i 3”.

Art. 11. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r., z wyjątkiem wchodzących w życie z dniem ogłoszenia:

1) art. 3, art. 4 i art. 9, które mają zastosowanie do projektów ustaw budżetowych począwszy od projektu na 1998 r.,

2) art. 7 pkt 3 i 5, które stosuje się do wydania aktów wykonawczych do ustawy, o której mowa w art. 7.