Art. 1. W ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351, z 1994 r. Nr 27, poz. 96 i Nr 89, poz. 414 oraz z 1996 r. Nr 106, poz. 496) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 1 otrzymuje brzmienie:

„Art. 1. Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez:

1) zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,

2) zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,

3) prowadzenia działań ratowniczych,”;

2) w art. 2:

a) pkt 2 i 3 otrzymują brzmienie:

„2) działaniach ratowniczych - rozumie się przez to każdą czynność podjętą w celu ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska, a także likwidację przyczyn powstania pożaru, wystąpienia klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,

3) innym miejscowym zagrożeniu - rozumie się przez to inne niż pożar i klęska żywiołowa zdarzenie wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody (katastrofy techniczne, chemiczne, ekologiczne), stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska,”

b) dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

„4) krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym - rozumie się przez to integralną część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego Państwa, obejmującą prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń; system ten skupia jednostki ochrony przeciwpożarowej w celu ratowania życia, zdrowia, mienia lub środowiska.”;

3) w art. 3 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja korzystająca ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem.”;

4) w art. 4:

a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1,

b) w ust. 1 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:

„4a) zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,”

c) dodaje się ust. 2 i 3 w brzmieniu:

„2. Czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

3. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, wymagania w zakresie kwalifikacji zawodowych oraz dotyczące warunków fizycznych i psychicznych osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8, a także wymagania w zakresie kwalifikacji zawodowych innych osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej.”;

5) w art. 6 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Właściwe urzędy, instytucje, organizacje, przedsiębiorcy lub osoby fizyczne są obowiązane uwzględnić wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej przy zagospodarowaniu i uzbrajaniu terenu.”;

6) art. 7 otrzymuje brzmienie:

„Art. 7. 1. Wyroby służące do ochrony przeciwpożarowej mogą być wprowadzone do obrotu i stosowania wyłącznie na podstawie certyfikatu zgodności w rozumieniu przepisów o badaniach i certyfikacji.

2. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, wykaz wyrobów, o których mowa w ust. 1.

3. Szczegółowe zasady, warunki i tryb wydawania certyfikatów zgodności określają przepisy o badaniach i certyfikacji.”;

7) po art. 11 dodaje się art. 11a w brzmieniu:

„Art. 11a. Członkowie ochotniczych straży pożarnych mogą uczestniczyć w przeglądach przeprowadzanych przez gminy w ramach realizacji zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej.”;

8) w art. 13 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania w zakresie przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego, ratownictwa technicznego, chemicznego, ekologicznego lub medycznego oraz warunki, jakim powinny odpowiadać drogi pożarowe.”;

9) w art. 14:

a) po ust. 2a dodaje się ust. 2b w brzmieniu:

„2b. W sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń ludzi i środowiska, występujących na obszarze większym niż obszar jednego województwa, koordynacja działań właściwych zespołów do spraw ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa należy do Szefa Obrony Cywilnej Kraju.”,

b) skreśla się ust. 3;

10) w art. 15 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

„1a) jednostki organizacyjne wojskowej ochrony przeciwpożarowej,”;

11) po art. 16 dodaje się art. 16a w brzmieniu:

„Art. 16a. 1. Jednostki ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 2-5 i 8, tworzy się jako jednostki umundurowane i wyposażone w specjalistyczny sprzęt, przeznaczone do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi lub innymi miejscowymi zagrożeniami.

2. W jednostkach wymienionych w art. 15 pkt 2-5 i 8 zatrudnieni są pracownicy podlegający szczególnym obowiązkom wynikającym z charakteru pracy oraz posiadający odpowiednie kwalifikacje i warunki psychofizyczne, zwani dalej «strażakami jednostek ochrony przeciwpożarowej.»”;

12) art. 17 otrzymuje brzmienie:

„Art. 17. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, a za jego zgodą także inni ministrowie, wojewodowie, gminy, instytucje, organizacje, osoby prawne lub fizyczne mogą tworzyć, przekształcać lub likwidować zakładowe straże pożarne, zakładowe służby ratownicze, gminne albo miejskie zawodowe straże pożarne, terenowe służby ratownicze lub inne jednostki ratownicze.”;

13) art. 20 otrzymuje brzmienie:

„Art. 20. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, zakres, szczegółowe warunki i tryb włączania jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-6 i 8 do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.”;

14) po art. 21 dodaje się art. 21a w brzmieniu:

„Art. 21a. Organy administracji rządowej są obowiązane zasięgać opinii ogólnokrajowych organizacji zrzeszających strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej o projektach ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony przeciwpożarowej.”;

15) w art. 22 skreśla się ust. 3;

16) art. 23 otrzymuje brzmienie:

„Art. 23. 1. Jednostki ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-6 i 8, mają obowiązek uczestniczyć, na wezwanie Państwowej Straży Pożarnej, w działaniach ratowniczych poza terenem własnego działania.

2. W przypadkach określonych w ust. 1 koszty związane z działaniami ratowniczymi są zwracane tym jednostkom z budżetu państwa.

3. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, teren działania poszczególnych jednostek ochrony przeciwpożarowej, okoliczności i warunki udziału tych jednostek w działaniach ratowniczych poza terenem własnego działania oraz zakres, szczegółowe warunki i tryb zwrotu poniesionych przez nie kosztów.”;

17) tytuł rozdziału 5 otrzymuje brzmienie:

„Uprawnienia strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej i członków ochotniczych straży pożarnych”;

18) art. 26 otrzymuje brzmienie:

„Art. 26. 1. Strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej lub członkowi ochotniczej straży pożarnej, który w związku z działaniami ratowniczymi lub ćwiczeniami doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, a w przypadku śmierci - członkom jego rodziny, przysługują świadczenia odszkodowawcze, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej lub członkowi ochotniczej straży pożarnej, któremu świadczenia odszkodowawcze, o których mowa w ust. 1, przysługują także z tytułu stosunku pracy lub służby albo ubezpieczenia społecznego, przyznaje się jedno świadczenie, wybrane przez zainteresowanego.

3. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, zakres, szczegółowe warunki i tryb przyznawania świadczeń, o których mowa w ust. 1.

4. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do podmiotów, o których mowa w art. 25 ust. 2 w związku z art. 25 ust. 1.”;

19) w art. 27 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) strażacy jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkowie ochotniczych straży pożarnych biorący udział w działaniu ratowniczym lub wykonujący inne zdania związane z ochroną przeciwpożarową,”;

20) po art. 27 dodaje się art. 27a w brzmieniu:

„Art. 27a. Strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej, o której mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8, o ile jest strażakiem Państwowej Straży Pożarnej albo żołnierzem zawodowym, przysługuje prawo do odzieży specjalnej i ekwipunku osobistego, na zasadach określonych dla strażaków Państwowej Straży Pożarnej.”;

21) art. 30 i 31 otrzymują brzmienie:

„Art. 30. Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu ponosi w pełni koszty nabycia i utrzymania, w stanie zapewniającym sprawność, sprzętu, urządzeń przeciwpożarowych, środków gaśniczych, urządzeń sygnalizacyjno-alarmowych i innych urządzeń oraz instalacji ochrony przeciwpożarowej, do których posiadania zobowiązują go przepisy wydane na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2, a także koszty wykonania obowiązku określonego w art. 5 ust. 1.

Art. 31. 1. Państwowa Straż Pożarna jest obowiązana do przekazywania nieodpłatnie technicznie sprawnego, zbędnego sprzętu i urządzeń ochotniczym strażom pożarnym, po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Zakładowe straże pożarne lub zakładowe służby ratownicze mogą przekazywać nieodpłatnie sprawny technicznie, zbędny sprzęt i urządzenia Zarządowi Głównemu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ochotniczym strażom pożarnym pozostającym poza strukturami związku.”;

22) w art. 32:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8, ponoszą podmioty tworzące te jednostki.”

b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. Gmina może zatrudnić komendanta gminnego, po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu gminnego związku ochotniczych straży pożarnych, i powierzyć mu realizację zadań związanych z działalnością ochotniczych straży pożarnych.”;

23) w art. 33 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Jednostki ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-6 i 8, są finansowane z budżetu państwa w zakresie zapewnienia ich gotowości bojowej, a w szczególności zakupu paliwa, olejów, chemicznych środków gaśniczych i specjalistycznej odzieży ochronnej oraz remontów generalnych środków transportu, urządzeń i sprzętu przeciwpożarowego, jeżeli na podstawie art. 20 jednostki te zostały włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.”;

24) w art. 35 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Szkolenie strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8, oraz członków ochotniczej straży pożarnej, o której mowa w art. 32 ust. 4, może prowadzić odpłatnie Państwowa Straż Pożarna.”;

25) skreśla się art. 36;

26) w art. 38:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Zakłady ubezpieczeń są obowiązane przekazywać 10% sumy wpływów uzyskanych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia na określone cele ochrony przeciwpożarowej.”,

b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

„1a. Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej i Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej otrzymują po 50% kwoty, o której mowa w ust. 1.”,

c) skreśla się ust. 2;

27) w art. 39 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Środki finansowe przekazane Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej i Zarządowi Głównemu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów art. 35 ust. 2 i art. 38 ust. 1a są przeznaczone wyłącznie na cele ochrony przeciwpożarowej, w tym na cele wynikające z przepisów art. 28 ust. 6, art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1.”;

28) skreśla się art. 42:

29) użyte w przepisach ustawy nie objętych zmianami wprowadzonymi w pkt 1-28 wyrazy „Minister Spraw Wewnętrznych” w różnych przypadkach zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.”

Art. 2. W ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270, z 1986 r. Nr 1, poz. 1, z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192, z 1990 r. Nr 10, poz. 58 i 61, Nr 36, poz. 206, Nr 66, poz. 390 i Nr 87, poz. 506, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 80, poz. 350, Nr 94, poz. 422 i Nr 104, poz. 450, z 1992 r. Nr 21, poz. 84 i Nr 64, poz. 321, z 1994 r. Nr 74, poz. 339 i Nr 108, poz. 516, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, z 1996 r. Nr 100, poz. 461, Nr 136, poz. 636 i Nr 147, poz. 687 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 93, poz. 569) w art. 53 w ust. 3 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

„1a) pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351, z 1994 r. Nr 27, poz. 96 i Nr 89, poz. 414, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 111, poz. 725),”.

Art. 3. W ustawie z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 450, z 1992 r. Nr 21, poz. 84, z 1993 r. Nr 127, poz. 583 i Nr 129, poz. 602, z 1994 r. Nr 84, poz. 385, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, Nr 95, poz. 473 i Nr 138, poz. 681, z 1996 r. Nr 87, poz. 395, Nr 100, poz. 461, Nr 136, poz. 636 i Nr 147, poz. 687 oraz z 1997 r. Nr 30, poz. 164 i Nr 106, poz. 676) w art. 2 w ust. 1 w pkt 4 dodaje się lit. e) w brzmieniu:

„e) w Państwowej Straży Pożarnej.”

Art. 4. Przepisy wykonawcze, wydane przed dniem wejścia w życie ustawy na podstawie upoważnień zawartych w ustawie powołanej w art. 1 i zmienionych niniejszą ustawą, zachowują moc do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie upoważnień w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia jej w życie, jeżeli nie są nią sprzeczne.

Art. 5. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.

Art. 6. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.