Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie:

Andrzej Zoll – przewodniczący,

Zdzisław Czeszejko-Sochacki (sprawozdawca), Tomasz Dybowski, Lech Garlicki, Stefan Jaworski, Ferdynand Rymarz, Jadwiga Skórzewska-Łosiak, Wojciech Sokolewicz, Janusz Trzciński, Błażej Wierzbowski,

po rozpoznaniu na posiedzeniach w dniach 23, 29 i 30 kwietnia 1997 r. w trybie art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470, z 1993 r. Nr 47, poz. 213, z 1994 r. Nr 122, poz. 593, z 1995 r. Nr 13, poz. 59 i z 1996 r. Nr 77, poz. 367) wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o ustalenie powszechnie obowiązującej wykładni art. 5, art. 91 ust. 3, art. 79 ust. 3 i art. 87 ust. 4 ustawy z dnia 28 maja 1993 r.– Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 45, poz. 205 i z 1995 r. Nr 132, poz. 640) oraz art. 77 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1991 r. – Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1994 r. Nr 54, poz. 224) przez wyjaśnienie:

1) Czy sformułowanie „potwierdza niezwłocznie otrzymanie oświadczenia”, użyte w art. 5 ust. 2 ustawy – Ordynacja wyborcza do Sejmu, oznacza, że w celu takiego potwierdzenia Państwowa Komisja Wyborcza bada, czy komitet wyborczy, który złożył oświadczenie, o jakim mowa w ust. 1 tego artykułu, jest rzeczywiście komitetem wyborczym zarejestrowanej organizacji mniejszości narodowej, i w związku z tym może żądać przedłożenia przez ten komitet dokumentów innych niż wymienione w art. 81 ust. 5 pkt 1 ustawy, na przykład statutu organizacji.

2) Czy przez użyte w art. 91 ust. 3 Ordynacji wyborczej do Sejmu sformułowanie „komitet wyborczy organizacji mniejszości narodowych” należy rozumieć tylko komitet wyborczy zarejestrowanej organizacji mniejszości narodowej, czy również komitet wyborczy koalicji wyborczej utworzonej przez takie organizacje,

3) Czy przez pojęcie „komitetu wyborczego partii, organizacji lub koalicji wyborczej”, użyte w art. 79 ust. 3 Ordynacji wyborczej do Sejmu, należy rozumieć wyłącznie komitet wyborczy partii, organizacji lub koalicji, która w następnych wyborach występuje pod tą samą nazwą, co w poprzednich, a w przypadku koalicji również w tym samym składzie.

4) Czy uprawnienie, o którym mowa w art. 79 ust. 3 Ordynacji wyborczej do Sejmu, które na zasadzie tego przepisu przysługiwałoby komitetowi wyborczemu partii lub organizacji, będzie przysługiwało również komitetowi wyborczemu koalicji wyborczej utworzonej z udziałem tej partii lub organizacji.

5) Czy sformułowanie „w razie rozwiązania komitetu wyborczego”, użyte w art. 87 ust. 4 Ordynacji wyborczej do Sejmu, obejmuje także zmianę w składzie koalicji wyborczej, dokonaną po zarejestrowaniu listy okręgowej i powodującą zmianę komitetu wyborczego, utworzonego przez koalicję w pierwotnym składzie.

6) Czy prawo tworzenia koalicji wyborczych, przewidziane w art. 77 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu, ma odpowiednie zastosowanie w wyborach do Senatu na zasadzie art. 1 ust. 1 Ordynacji wyborczej do Senatu.

7) W razie odpowiedzi pozytywnej na pytanie poprzedzające: czy przesłanka „zgłoszenia wspólnych list kandydatów”, wyrażona w art. 77 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu:

a) dopuszcza w wyborach do Senatu udział tej samej partii (organizacji) w różnych koalicjach wyborczych w różnych okręgach wyborczych,

b) dopuszcza zachowanie przez partię (organizację) wchodzącą w skład koalicji prawa do samodzielnego zgłoszenia kandydatów na senatorów w tych okręgach wyborczych, w których koalicja nie zgłosiła wspólnych kandydatów lub zgłosiła ich w liczbie mniejszej od liczby wybieranych senatorów,

ustalił:

1) Państwowa Komisja Wyborcza, dokonując czynności określonej w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 28 maja 1993 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 45, poz. 205 i z 1995 r. Nr 132, poz. 640), bada, czy oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 powołanego przepisu, złożone zostało przez uprawniony komitet wyborczy zarejestrowanej lub zarejestrowanych organizacji mniejszości narodowej, a w razie wątpliwości w tym zakresie może żądać udokumentowania tego uprawnienia.

2) Przez użyte w art. 91 ust. 3 Ordynacji wyborczej do Sejmu sformułowanie „komitet wyborczy organizacji mniejszości narodowych” należy rozumieć wyłącznie komitet wyborczy zarejestrowanej lub zarejestrowanych organizacji mniejszości narodowej.

3) Przewidziane w art. 79 ust. 3 Ordynacji wyborczej do Sejmu uprawnienie do zwolnienia od obowiązku poparcia zgłoszenia listy okręgowej podpisami wyborców przysługuje:

a) komitetom wyborczym tych partii lub organizacji, które bezpośrednio po poprzednich wyborach zgłosiły Prezydium Sejmu istnienie klubu liczącego co najmniej 15 posłów i które zachowały tożsamość podmiotową;

b) komitetowi koalicji wyborczej, której komitet wyborczy bezpośrednio po poprzednich wyborach zgłosił Prezydium Sejmu Istnienie klubu liczącego co najmniej 15 posłów, jeżeli skład tej koalicji nie uległ zmianie.

4) Przewidziane w art. 79 ust. 3 Ordynacji wyborczej do Sejmu uprawnienie do zwolnienia od obowiązku poparcia zgłoszenia listy okręgowej podpisami wyborców, które to uprawnienie na zasadzie tego przepisu przysługiwałoby komitetowi wyborczemu partii lub organizacji, nie przysługuje komitetowi wyborczemu nowej koalicji wyborczej utworzonej z udziałem tej partii lub organizacji.

5) Użyty w art. 87 ust. 4 Ordynacji wyborczej do Sejmu zwrot „w razie rozwiązania komitetu wyborczego” nie odnosi się do zmiany w składzie koalicji wyborczej, dokonanej po zarejestrowaniu listy okręgowej, jeżeli w wyniku takiej zmiany nie nastąpiło rozwiązanie komitetu wyborczego, w trybie, o którym mowa w art. 77 ust. 5 Ordynacji wyborczej do Sejmu.

6) Art. 77 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu ma zastosowanie w wyborach do Senatu zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1991 r. – Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1994 r. Nr 54, poz. 224).

7) Art. 77 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu, mający odpowiednie zastosowanie w wyborach do Senatu:

a) nie wyklucza udziału tej samej partii (organizacji) w różnych koalicjach wyborczych w różnych okręgach wyborczych,

b) nie wyklucza samodzielnego zgłoszenia kandydatów na senatorów przez partię (organizację) wchodzącą w skład koalicji w tych okręgach wyborczych, w których koalicja nie zgłosiła wspólnych kandydatów.