Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2008-01-01
Wersja aktualna od 2008-01-01
obowiązujący
USTAWA
z dnia 14 czerwca 1996 r.
o łączeniu i grupowaniu niektórych banków w formie spółki akcyjnej
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2006 r., Nr 157, poz. 1119) Pokaż wszystkie zmiany
Art. 1. [Zakres regulacji] 1. Ustawa określa zasady grupowania i łączenia się niektórych banków w formie spółki akcyjnej.
2. Przepisy ustawy stosuje się do banków w formie spółki akcyjnej, których kapitał akcyjny należy w całości do:
1) Skarbu Państwa,
2) banku państwowego, w rozumieniu ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 80, poz. 369 i Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 4, poz. 18 i Nr 133, poz. 654 oraz z 1996 r. Nr 10, poz. 61 i Nr 75, poz. 357),
3) przedsiębiorstwa państwowego, w rozumieniu ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1991 r. Nr 18, poz. 80, Nr 75, poz. 329, Nr 101, poz. 444 i Nr 107, poz. 464, z 1993 r. Nr 18, poz. 82 i Nr 60, poz. 280, z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 80, poz. 368 i Nr 113, poz. 547 oraz z 1995 r. Nr 1, poz. 2, Nr 95, poz. 474 i Nr 154, poz. 791),
4) spółki akcyjnej, której kapitał akcyjny należy do Skarbu Państwa.
Przepisy ustawy stosuje się również do banku w formie spółki akcyjnej, którego kapitał należy łącznie do dwóch lub więcej podmiotów wymienionych w pkt 1-4.
3. Przepisy ustawy mają także zastosowanie do banków w formie spółki akcyjnej, których kapitały akcyjne należą w całości do Narodowego Banku Polskiego albo w części do Narodowego Banku Polskiego a w części do jednego lub więcej podmiotów wymienionych w ust. 2 pkt 1-4.
4. W sprawach nie uregulowanych w niniejszej ustawie do grupowania oraz łączenia się banków, o których mowa w ust. 2 i 3, stosuje się przepisy Kodeksu handlowego.
Art. 2. [Grupa bankowa] 1. Grupę bankową, w rozumieniu przepisów ustawy, stanowi grupa dwóch lub więcej banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 lub 3, zorganizowana w ten sposób, że bank, zwany dalej „bankiem dominującym”, jest właścicielem ponad 50% ogólnej liczby akcji innego banku lub banków, zwanych dalej „bankami zależnymi”, dających ponad 50% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu każdego banku zależnego.
2. Bank dominujący nie może być podmiotem powiązanym kapitałowo i organizacyjnie z innym bankiem jako podmiot zależny lub stowarzyszony w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591).
3. Każdy z banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 i 3, może należeć tylko do jednej grupy bankowej. Nie wyłącza to prawa takiego banku do nabywania akcji innych banków.
4. Grupa bankowa powstaje na podstawie umowy.
Art. 3. [Bank zależny] 1. Bank zależny nie może być akcjonariuszem banku dominującego.
2. Bank zależny, który w dniu zawiązania grupy bankowej posiada akcje banku dominującego, jest zobowiązany do ich zbycia w terminie 6 miesięcy od dnia zgłoszenia do rejestru handlowego umowy o zawiązaniu grupy bankowej.
3. Bank zależny nie może nabywać na swój rachunek ani przyjmować w zastaw akcji banku dominującego, z wyjątkiem nabycia akcji w trybie postępowania egzekucyjnego na zaspokojenie roszczeń banku zależnego. Bank zależny zobowiązany jest zbyć nabyte akcje banku dominującego w terminie 6 miesięcy od dnia ich nabycia.
Art. 4. [Umowa o zawiązaniu grupy bankowej] 1. Zawarcie umowy, o której mowa w art. 2 ust. 4, może nastąpić po podjęciu odpowiednich uchwał przez walne zgromadzenia akcjonariuszy banków, które zamierzają zawiązać grupę bankową.
2. Umowę pomiędzy bankami o zawiązaniu grupy bankowej zawiera się w formie pisemnej, z podpisami notarialnie poświadczonymi.
3. Umowa o zawiązaniu grupy bankowej określa w szczególności:
1) bank dominujący i bank lub banki zależne,
2) okres, na jaki została zawarta,
3) liczbę akcji i liczbę głosów wynikających z akcji banków zależnych, będących w posiadaniu banku dominującego,
4) liczbę akcji i liczbę głosów wynikających z akcji banków zależnych, wzajemnie posiadanych przez te banki,
5) dodatki do firm wskazujące na przynależność do grupy,
6) zasady i tryb realizacji obowiązku gwarantowania bieżącej płynności płatniczej banków należących do grupy oraz wysokość, do której płynność jest gwarantowana,
7) zasady i tryb uzgadniania polityki finansowej i operacyjnej grupy,
8) warunki i sposób wystąpienia z grupy.
4. Umowa o zawiązaniu grupy bankowej może przewidywać powołanie rady grupy bankowej oraz określać jej skład, kompetencje i sposób działania.
5. Umowa o zawiązaniu grupy bankowej, a także każda jej zmiana wymaga, dla swej ważności, uchwał walnych zgromadzeń banków należących do grupy.
6. Zarząd każdego banku należącego do grupy składa sądowi rejestrowemu umowę, o której mowa w ust. 2, zgłasza zmiany tej umowy oraz jej rozwiązanie.
7. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozwiązania umowy.
Art. 5. [Firma banków należących do tej samej grupy bankowej] Firma każdego z banków należących do tej samej grupy bankowej powinna wskazywać na przynależność do grupy. Dokonana w tym celu zmiana firmy banku podlega ujawnieniu w rejestrze handlowym.
Art. 6. [Ogłoszenie o zawiązaniu grupy bankowej] 1. O zawiązaniu grupy bankowej zarząd banku dominującego ogłasza trzykrotnie w pismach przeznaczonych do jego ogłoszeń, w odstępach nie krótszych niż dwutygodniowe i nie dłuższych niż miesięczne, oraz jednokrotnie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Ogłoszenia powinny wymieniać w szczególności:
1) datę zawarcia umowy o zawiązaniu grupy bankowej,
2) istotne postanowienia umowy,
3) datę zgłoszenia umowy do rejestru handlowego,
4) firmy i siedziby banków należących do grupy bankowej,
5) liczbę i wartość nominalną akcji banku dominującego,
6) liczby i wartości nominalne akcji banków zależnych, ze wskazaniem liczby i wartości nominalnej akcji objętych przez bank dominujący oraz liczby głosów, przysługujących bankowi dominującemu na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy banków zależnych.
2. W przypadku zmian w składzie grupy bankowej oraz jej rozwiązania stosuje się odpowiednio przepis ust. 1.
Art. 7. [Zbycie pakietu mniejszościowego akcji] O ile umowa nie stanowi inaczej, zbycie pakietu mniejszościowego akcji banku zależnego oraz akcji banku dominującego, należącego do grupy bankowej, innym podmiotom niż wymienione w art. 1 ust. 2 lub 3 nie powoduje wygaśnięcia uprawnień i zobowiązań grupy bankowej ani banków należących do niej, określonych w umowie o zawiązaniu grupy oraz w przepisach ustawy.
Art. 8. [Wyłączenie zakazu konkurencji] 1. Udział osób będących członkami zarządu lub rady banku dominującego albo członkami zarządu lub rady banku zależnego oraz osób zajmujących stanowiska kierownicze w organach banków należących do grupy bankowej - nie stanowi działalności konkurencyjnej niedozwolonej na podstawie odrębnych przepisów.
2. Przez osoby zajmujące stanowiska kierownicze rozumie się osoby wymienione w art. 378 Kodeksu handlowego oraz prokurentów.
Art. 9. [Zakaz uprzywilejowania akcjonariuszy, członków organów i pracowników innego banku należącego do grupy bankowej] Bank nie może zawierać z akcjonariuszami, członkami organów i pracownikami banku dominującego lub innego banku, należącego do grupy bankowej:
1) umów rachunku bankowego, pożyczki, kredytowych, gwarancji i poręczenia - na warunkach korzystniejszych od ogólnie stosowanych przez ten bank dla tych rodzajów umów,
2) jakichkolwiek innych umów - na warunkach korzystniejszych od ogólnie stosowanych przez ten bank dla danego rodzaju umów.
Art. 10. [Wysokość funduszy własnych i gwarancja bieżącej płynności banków należących do grupy bankowej] 1. Bieżąca płynność płatnicza każdego banku należącego do grupy bankowej jest gwarantowana przez wszystkie pozostałe banki tej grupy, na zasadach i warunkach oraz do wysokości określonych w umowie, o której mowa w art. 2 ust. 4.
2. Począwszy od dnia konsolidacji sprawozdań finansowych przy określaniu wysokości funduszy własnych banków należących do grupy bankowej dla potrzeb stosowania norm i granic określonych ustawą - Prawo bankowe uwzględnia się sumę funduszy własnych tych banków, pomniejszonych o akcje, udziały oraz wkłady kapitałowe wniesione do innych banków należących do grupy.
3. Przy ustalaniu norm i granic określonych ustawą, o której mowa w ust. 2, grupa bankowa traktowana jest w taki sposób, jakby stanowiła jeden bank.
4. Komisja Nadzoru Finansowego [1] określi szczegółowe zasady ustalania, dla celów wskazanych w ust. 2, wysokości funduszy własnych banków należących do grupy bankowej.
Art. 11. [Odpowiedzialność za zobowiązania banku należącego do grupy bankowej] 1. Za zobowiązania banku należącego do grupy bankowej, w przypadku określonym w art. 108 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo bankowe, pozostałe banki należące do tej grupy odpowiadają jak poręczyciele, od dnia konsolidacji sprawozdań finansowych. Odpowiedzialność każdego banku należącego do grupy jest proporcjonalna do udziału kapitału akcyjnego tego banku w sumie kapitałów akcyjnych wszystkich banków grupy łącznie w dniu powstania danego zobowiązania.
2. W przypadku rozwiązania umowy o zawiązaniu grupy bankowej, przepis ust. 1 stosuje się do zobowiązań, które powstały w okresie przynależności banku do grupy bankowej.
Art. 12. [Skonsolidowane sprawozdanie finansowe] 1. Grupa bankowa sporządza, na podstawie sprawozdań finansowych banków należących do grupy, skonsolidowane sprawozdanie finansowe, zestawione w taki sposób, jakby grupa ta stanowiła jednego przedsiębiorcę. Na skonsolidowane sprawozdanie finansowe składają się:
1) skonsolidowany bilans,
2) skonsolidowany rachunek zysków i strat,
3) skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych,
4) informacja dodatkowa,
5) sprawozdanie z działalności grupy za rok obrotowy.
2. Bank zależny obejmuje się konsolidacją pełną, w rozumieniu przepisów o rachunkowości.
3. Dniem konsolidacji sprawozdań finansowych jest pierwszy dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym właściwy organ banku dominującego zatwierdził pierwsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
4. Do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy bankowej stosuje się przepisy o rachunkowości.
Art. 13. [Połączenie banków] 1. Dwa lub więcej z banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 i 3, może połączyć się w jeden bank.
2. Do łączenia się banków, o których mowa w ust. 1:
1) stosuje się przepisy Kodeksu handlowego o łączeniu spółek akcyjnych, z wyłączeniem art. 313, 466 i 467,
2) nie stosuje się przepisów art. 78 i art. 80-84 ustawy - Prawo bankowe oraz art. 11 i 11a ustawy z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym (Dz. U. z 1995 r. Nr 80, poz. 405).
3. Bank utworzony w wyniku połączenia banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 i 3, upoważniony jest do prowadzenia działalności w takim zakresie, w jakim był upoważniony którykolwiek z banków przed ich połączeniem.
4. Połączenie się banków, o którym mowa w ust. 1, oprócz uchwalenia warunków połączenia, zgodnie z treścią art. 464 Kodeksu handlowego, poprzedzone jest zatwierdzeniem przez walne zgromadzenia akcjonariuszy tych banków zasad realizacji połączenia banków.
5. Zasady realizacji połączenia banków, o których mowa w ust. 4, określają w szczególności:
1) wskazanie celów połączenia,
2) wykazanie pozytywnych efektów połączenia, które mają być osiągnięte,
3) szczegółowe określenie zasad i terminarza procesu unifikacyjnego,
4) oszacowanie kosztów połączenia,
5) ustalenie wartości każdego z połączonych banków,
6) oszacowanie wartości banku, który powstanie w wyniku połączenia.
Art. 14. [Uchwała w sprawie fuzji lub inkorporacji] Walne zgromadzenie akcjonariuszy banku, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lub 3, może podjąć uchwałę w sprawie:
1) połączenia z jednym lub kilkoma bankami, o których mowa w art. 1 ust. 2 lub 3,
2) podwyższenia kapitału akcyjnego banku przez wniesienie, na pokrycie podwyższenia tego kapitału, wkładów niepieniężnych w postaci akcji innego banku lub banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 lub 3.
Art. 15. [Wniesienie wkładów w postaci akcji banków] 1. Minister Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Finansów, działając w imieniu Skarbu Państwa, może wnieść na pokrycie podwyższenia kapitału, o którym mowa w art. 14 pkt 2, należące do Skarbu Państwa akcje banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 lub 3.
2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do wniesienia akcji przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, inne organy administracji państwowej - w zakresie, w jakim zostały upoważnione do reprezentowania Skarbu Państwa, lub przez inne podmioty wymienione w art. 1 ust. 2.
Art. 16. [Wartość wkładu niepieniężnego] Wartość wkładu niepieniężnego (aportu), o którym mowa w art. 14 pkt 2, wnoszonego przez Ministra Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Finansów lub Prezesa Narodowego Banku Polskiego, inny organ administracji państwowej - w zakresie, w jakim został upoważniony do reprezentowania Skarbu Państwa, lub przez inny podmiot wymieniony w art. 1 ust. 2 lub 3, jest równa sumie wartości bilansowej wnoszonych akcji.
Art. 17. [Wyłączenie stosowania przepisów K.h.] Do akcji banku dominującego, wydanych w zamian za aporty wniesione w postaci akcji innego banku, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lub 3, przez Ministra Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Finansów lub Prezesa Narodowego Banku Polskiego, inny organ administracji państwowej - w zakresie, w jakim został upoważniony do reprezentowania Skarbu Państwa, lub przez inny podmiot wymieniony w art. 1 ust. 2, oraz do akcji banku utworzonego w wyniku połączenia banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 lub 3 - nie stosuje się przepisu art. 347 Kodeksu handlowego.
Art. 18. [Delegacja] Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, maksymalne stawki wynagrodzenia notariuszy za czynności notarialne związane z podwyższeniem kapitału lub połączeniem banków, o których mowa w art. 1 ust. 2 lub 3.
Art. 19. [Objęcie akcji w wyniku podwyższenia kapitału] 1. Objęcie akcji w wyniku podwyższenia kapitału, o którym mowa w art. 14 pkt 2, nie stanowi udostępnienia akcji osobom trzecim w rozumieniu art. 866 ust. 3 ustawy - Prawo bankowe.
2. Pracownikom banku należącego do grupy bankowej, zatrudnionym w tym banku w dniu konsolidacji sprawozdań finansowych albo zatrudnionym w bankach należących do grupy w dniu ich przekształcenia z banku państwowego w spółkę akcyjną, przysługuje prawo nabycia wyłącznie akcji banku dominującego, na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298, z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480 oraz z 1994 r. Nr 121, poz. 591 i Nr 133, poz. 685). Liczba nabywanych w ten sposób akcji ustalana jest łącznie dla pracowników banków danej grupy bankowej.
3. Łączna wartość ulg, o której mowa w art. 24 ustawy określonej w ust. 2, przypadających pracownikom banków należących do grupy bankowej, zatrudnionym w tych bankach w dniu konsolidacji sprawozdań finansowych, nie może przekroczyć iloczynu średniej wartości wynagrodzeń wypłaconych w sektorze przedsiębiorstw na jednego zatrudnionego w okresie 12 miesięcy poprzedzających utworzenie grupy oraz liczby pracowników nabywających akcje.
4. Łączna wartość ulg, o której mowa w art. 24 ustawy określonej w ust. 2, przypadających pracownikom banków należących do grupy bankowej, zatrudnionym w tych bankach w dniu ich przekształcenia z banku państwowego w spółkę akcyjną, nie może przekroczyć iloczynu średniej wartości wynagrodzeń wypłaconych w gospodarce państwowej na jednego zatrudnionego w okresie 12 miesięcy poprzedzających wpisanie spółki do rejestru handlowego oraz liczby pracowników nabywających akcje.
5. W przypadku zbiegu uprawnień do nabycia akcji na zasadach preferencyjnych z tytułów, o których mowa w ust. 3 i 4, uprawniony pracownik ma prawo wyboru sposobu naliczania ulgi.
Art. 20. [Udostępnianie osobom trzecim akcji banku dominującego] 1. Przy udostępnianiu osobom trzecim akcji banku dominującego przepisy rozdziału 3 i art. 44 ustawy, o której mowa w art. 19 ust. 2, stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem, że uprawnienia Ministra Przekształceń Własnościowych w tym zakresie wykonuje Minister Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Finansów.
2. Przy udostępnianiu osobom trzecim akcji banku zależnego stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3 ustawy, o której mowa w art. 19 ust. 2, z wyłączeniem art. 24 tej ustawy.
Art. 21. [Prawo bankowe] W ustawie z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 80, poz. 369 i Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 4, poz. 18 i Nr 133, poz. 654 oraz z 1996 r. Nr 10, poz. 61 i Nr 75 poz. 357) w art. 971 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Bank nie może zawierać z akcjonariuszami, udziałowcami, członkami organów i pracownikami banku:
1) umów rachunku bankowego, pożyczki, kredytowych, gwarancji i poręczenia - na warunkach korzystniejszych od ogólnie stosowanych przez ten bank dla tych rodzajów umów,
2) jakichkolwiek innych umów - na warunkach korzystniejszych od ogólnie stosowanych przez ten bank dla danego rodzaju umów.”
Art. 22. [Coroczne sprawozdanie z wykonania ustawy] Rada Ministrów składa Sejmowi coroczne sprawozdanie z wykonania ustawy, z tym że pierwsze sprawozdanie złożone zostanie do dnia 30 listopada 1996 r.
Art. 23. [Wejście w życie] [2] Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
[1] Art. 10 ust. 4 w brzmieniu ustalonym przez art. 29 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz.U. Nr 157, poz. 1119). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 2008 r.
[2] Ustawa wchodzi w życie 10 sierpnia 1996 r.