ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 1 marca 1995 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, stosowaniu, magazynowaniu i transporcie wewnątrzzakładowym nadtlenków organicznych
Na podstawie art. 208 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie ustala warunki bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy produkujących, stosujących i magazynujących nadtlenki organiczne oraz przy ich transporcie wewnątrzzakładowym.
§ 2.[Nadtlenek organiczny] Użyte w rozporządzeniu określenie nadtlenek organiczny, zwany dalej „nadtlenkiem”, oznacza substancję organiczną zawierającą w cząsteczce ugrupowanie - 0 - 0 -, mogącą rozkładać się samoprzyspieszająco z wydzieleniem ciepła w normalnej lub podwyższonej temperaturze. Rozkład może przebiegać wybuchowo, z wydzieleniem palnych i szkodliwych dla zdrowia par i gazów.
§ 3.[Podział wybuchowych nadtlenków] Ze względu na zagrożenie wybuchowe nadtlenki dzieli się na typy A, B, C, D, E, F, G. Właściwości poszczególnych typów nadtlenków określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 4.[Podział typów nadtlenków dla określenia minimalnych odległości bezpieczeństwa budynków i pomieszczeń] 1. Dla określenia minimalnych odległości bezpieczeństwa budynków i pomieszczeń, w których znajdują się nadtlenki, od innych obiektów ustala się podział typów nadtlenków na:
1) I grupę niebezpieczeństwa - obejmującą typy A, B i C,
2) II grupę niebezpieczeństwa - obejmującą typ D,
3) III grupę niebezpieczeństwa - obejmującą typy E, F i G.
2. Minimalne odległości bezpieczeństwa budynków i pomieszczeń, w których znajdują się nadtlenki, od innych obiektów określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 5.[Klasyfikowanie obiektów produkcji, przetwarzania lub magazynowania nadtlenków] Obiekty, w których są produkowane, przetwarzane lub magazynowane nadtlenki:
1) I grupy niebezpieczeństwa - należy kwalifikować do kategorii zagrożenia wybuchem MW 1,
2) II grupy niebezpieczeństwa - należy kwalifikować do kategorii zagrożenia wybuchem MW 2,
3) III grupy niebezpieczeństwa - nie są kwalifikowane do kategorii zagrożenia wybuchem.
§ 6.[Zagrożenie wybuchem lub zapaleniem nadtlenku oraz zagrożenie wybuchem mieszaniny materiału palnego z powietrzem] 1. Obiekty, w których występuje równocześnie zagrożenie wybuchem lub zapaleniem nadtlenku oraz zagrożenie wybuchem mieszaniny materiału palnego z powietrzem, powinny być zaliczone do kategorii MW 1 lub MW 2 stosownie do występującego zagrożenia.
2. Zasady wyznaczania w obiektach stref zagrożenia wybuchem mieszanin materiałów palnych z powietrzem do odpowiedniej kategorii zagrożenia wybuchem określają przepisy przeciwpożarowe.
§ 7.[Kwalifikowanie całego obiektu lub jego części bądź poszczególnych części obiektu] 1. Do kategorii zagrożenia wybuchem MW 1 i MW 2 może być zakwalifikowany cały obiekt lub jego część bądź też poszczególne części obiektu.
2. Zakwalifikowania obiektów do kategorii zagrożenia wybuchem MW 1 i MW 2 dokonuje kierownik zakładu pracy, zgodnie z odrębnymi przepisami.
§ 8.[Wyznaczenie strefy ochronnej] 1. Wokół każdego obiektu zakwalifikowanego do kategorii zagrożenia wybuchem MW 1 lub MW 2 kierownik zakładu pracy wyznacza strefę ochronną na terenie należącym do tego zakładu pracy.
2. Na obszarze strefy ochronnej zabrania się:
1) budowy dróg, z wyjątkiem dróg prowadzących do tych obiektów,
2) przechowywania i gromadzenia materiałów palnych,
3) używania i przechowywania materiałów mogących zainicjować wybuch lub zapalenie,
4) używania otwartego ognia,
5) przebywania osób nie związanych z realizacją zadań wynikających z funkcji obiektu.
3. Dopuszcza się prowadzenie w strefie ochronnej prac remontowych i spawalniczych w sposób uniemożliwiający zainicjowanie pożaru lub wybuchu.
§ 9.[Ochrona przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych i wszelkich źródeł ciepła] Nadtlenki powinny być chronione przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych, wszelkich źródeł ciepła i umieszczone w wentylowanych pomieszczeniach.
§ 10.[Maksymalne poziomy temperatury roboczej i alarmowej podczas magazynowania i transportu nadtlenków] Dopuszcza się maksymalne poziomy temperatury roboczej i alarmowej podczas magazynowania i transportu nadtlenków na podstawie ich temperatury samoprzyspieszającego się rozkładu według tabeli:
TSR | Temperatura robocza | Temperatura alarmowa |
poniżej 20°C | 20°C poniżej TSR | 10°C poniżej TSR |
20°C do 35°C | 15°C poniżej TSR | 10°C poniżej TSR |
powyżej 35°C | 10°C poniżej TSR | 5°C poniżej TSR |
Objaśnienia: | |
1) | temperatura samoprzyspieszającego się rozkładu, zwana TSR - najniższa temperatura, przy której może rozpocząć się samorzutny rozkład nadtlenku znajdującego się w opakowaniu, |
2) | temperatura robocza - najwyższa temperatura, przy której nadtlenek może być bezpiecznie przechowywany i transportowany, |
3) | temperatura alarmowa - temperatura, przy której powinny rozpocząć się działania ratownicze uniemożliwiające osiągnięcie przez nadtlenek temperatury samoprzyspieszającego się rozkładu. |
§ 11.[Przechowywanie nadtlenków w magazynach] Nadtlenki, zależnie od ich właściwości, należy przechowywać w magazynach izolowanych bądź w magazynach oddzielonych.
§ 12.[Magazyn izolowany] Magazyn izolowany może się mieścić wyłącznie w odrębnym budynku magazynowym i można w nim przechowywać nadtlenki I, II, i III grupy niebezpieczeństwa.
§ 13.[Magazyn oddzielony] 1. Magazyn oddzielony może się mieścić w budynku magazynowym o zróżnicowanym przeznaczeniu i powinien być oddzielony od reszty obiektu elementami oddzieleń przeciwpożarowych. W magazynie oddzielonym można przechowywać nadtlenki III grupy niebezpieczeństwa oraz I i II grupy niebezpieczeństwa, w ilościach określonych w ust. 5.
2. Magazyn izolowany powinien być wolno stojącym obiektem jednokondygnacyjnym, bez podpiwniczenia i poddasza, jednokomorowym lub wielokomorowym. Komory powinny być rozmieszczone szeregowo, a wszystkie drzwi komór powinny być usytuowane z tej samej strony. Rozmieszczenie dwuszeregowe jest dopuszczalne w magazynie, w którym są cztery komory stykające się jedną ze ścian bocznych i ścianą tylną (przeciwległą do drzwi). Powierzchnie odciążające mogą być wówczas usytuowane tylko na drugiej ścianie bocznej każdej komory.
3. Magazyn izolowany powinien być, zależnie od projektowanego obładowania, zlokalizowany z zachowaniem odległości bezpieczeństwa ustalonych według równania określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia, z uwzględnieniem współczynników liczbowych „K”, określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
4. Magazyn podręczny jest wydzielonym pomieszczeniem w budynku produkcyjnym na potrzeby krótkotrwałego składowania nadtlenków zużywanych w bieżącej produkcji.
5. Jeżeli ciężar nadtlenku w magazynie izolowanym lub oddzielonym nie przekracza dla I grupy niebezpieczeństwa 50 kg, dla II grupy niebezpieczeństwa 200 kg, a dla III grupy niebezpieczeństwa 400 kg, to odległości bezpieczeństwa nie są wymagane. Dotyczy to również magazynów podręcznych i naważalni.
6. Nadtlenki znajdujące się w magazynach podręcznych powinny być zużyte w ciągu jednej zmiany.
§ 14.[Ustalenie klasy odporności ogniowej obiektów] Klasę odporności ogniowej obiektów, w których znajdują się nadtlenki, z wyłączeniem magazynów podręcznych i naważalni, oraz klasę odporności ogniowej elementów budowlanych tych obiektów ustala się, jak następuje:
Grupa niebezpieczeństwa | Przeznaczenie obiektu | Klasa odporności ogniowej | ||||
obiektu | głównych elementów | ścian działowych | stropodachu | |||
jako powierzchni odciążającej | zwykłego | |||||
I i II | hala wytwarzania nadtlenków | B | 2 | 0,5 | 0,5 | 1 |
magazyn | A | 4 | 1 | 0,5 | 1 | |
III | hala wytwarzania nadtlenków | D | 0,5 | N | N | 0,5 |
magazyn | D | 0,5 | N | 0,25 | 0,5 |
§ 15.[Maksymalna masa nadtlenków magazynowanych w jednej komorze] Maksymalna masa nadtlenków magazynowanych w jednej komorze nie może przekroczyć:
1) 1000 kg nadtlenków I grupy niebezpieczeństwa,
2) 2500 kg nadtlenków II grupy niebezpieczeństwa,
3) 5000 kg nadtlenków III grupy niebezpieczeństwa.
§ 16.[Wyposażenie budynków i pomieszczeń w powierzchnie odciążające] 1. Budynki i pomieszczenia, w których znajdują się nadtlenki, powinny być wyposażone w powierzchnie odciążające (ściany, dach lub przepony). Stropodach, jako powierzchnia odciążająca, nie powinien ważyć więcej niż 75 kg/m2. Nie dopuszcza się lokalizacji drzwi w ścianach odciążających. Minimalną powierzchnię odciążającą określa poniższa tabela:
Kubatura pomieszczeń: wskaźnik powierzchni odciążających m2/ m3 dla nadtlenków I i II grupy niebezpieczeństwa | ||
m3 | I grupa niebezpieczeństwa | II grupa niebezpieczeństwa |
powyżej 600 | 0,06 | 0,065 |
powyżej 500 do 600 | 0,065 | 0,065 |
powyżej 200 do 500 | 0,15 | 0,1 |
poniżej 200 | 0,2 | 0,15 |
Do powierzchni odciążających zalicza się również okna oraz drzwi łatwo otwierające się na zewnątrz.
2. Dla budynków i pomieszczeń, w których znajdują się nadtlenki III grupy niebezpieczeństwa, powierzchnie odciążające nie są wymagane.
3. Dachy budynków i pomieszczeń, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonane z płyt bezodłamkowych, natomiast ich ściany powinny być wykonane z materiałów niepalnych, przy czym jedna ze ścian lub dach bądź ich odpowiednia część powinny stanowić powierzchnię odciążającą.
4. Powierzchnia odciążająca nie powinna być skierowana w stronę stanowisk pracy, obiektów socjalnych i mieszkalnych. W halach produkcyjnych, między reaktorami a powierzchnią odciążającą, nie powinno znajdować się żadne urządzenie, które mogłoby spowodować dodatkowe zagrożenie w przypadku niebezpiecznego rozkładu nadtlenków.
5. Jeśli powierzchnię odciążającą stanowią okna, powinny one być na zewnątrz zabezpieczone siatką chroniącą przed odłamkami, umieszczoną w odległości 1 m od okna.
6. W magazynach wielokomorowych ściany boczne i działowe powinny wystawać ponad dach na wysokość co najmniej 0,3 m, jeśli powierzchnią odciążającą jest dach, lub wystawać przed ścianę odciążającą na odległość 1,0 m na całej wysokości.
7. W magazynach, w których znajdują się nadtlenki I i II grupy niebezpieczeństwa, od strony ściany odciążającej powinien być usypany wał ziemny o wysokości nie mniejszej niż wysokość budynku magazynowego, tak aby stopa wału oddalona była od budynku od 1 do 3 metrów. Kąt między podstawą a tworzącą wału powinien wynosić 40 +/- 5°. Wały ziemne mogą być podparte murem do 1/3 ich wysokości jednostronnie lub dwustronnie. Powierzchnie wałów ziemnych powinny być uodpornione na erozję powietrzną i wodną.
8. W przypadku komór w magazynach dla nadtlenków o TSR poniżej 20°C powinny być stosowane przedsionki.
§ 17.[Ogrodzenie terenu] 1. Teren ze zlokalizowanymi na nim magazynami, w których przechowywane są nadtlenki, powinien być ogrodzony. W odległości 20 m od obrysu tych obiektów teren nie powinien być zadrzewiony i nie może zarastać krzewami, wysoką trawą lub chwastami.
2. Ogrodzenie powinno zabezpieczać teren przed wstępem osób postronnych, mieć wysokość 2,5 m i być oświetlone na całej długości oraz posiadać dwie bramy, w tym jedną służącą do stałego użytkowania, a drugą awaryjną usytuowaną z przeciwnej strony.
§ 18.[Droga dojazdowa i główne ciągi dla pieszych] Droga dojazdowa i główne ciągi dla pieszych, usytuowane w obrębie strefy ochronnej, nie powinny przebiegać od strony powierzchni odciążających i powierzchni grożących zawaleniem w razie wybuchu. Droga dojazdowa, jeżeli nie jest drogą przelotową, powinna być zakończona pętlą lub placem manewrowym o wymiarach 20 x 20 m albo innym rozwiązaniem równorzędnym. Drogi dojazdowe i ciągi dla pieszych powinny być utwardzone, nie pylące i dające się łatwo spłukiwać.
§ 19.[Zakaz przechowywania nadtlenków z innymi materiałami] Zabronione jest przechowywanie nadtlenków w jednym pomieszczeniu z innymi materiałami.
§ 20.[Składowanie opakowań z nadtlenkami] 1. Opakowania z nadtlenkami należy składować w jednej warstwie, rzędami. Odległość pomiędzy opakowaniami powinna wynosić:
1) co najmniej 5 cm, jeżeli dno opakowania ma kształt prostokątny lub kwadratowy,
2) co najmniej 2 cm, jeżeli dno opakowania ma kształt okrągły lub owalny.
2. Dopuszcza się składowanie nadtlenków na regałach z zachowaniem następujących warunków:
1) w pionie rozmieszczone mogą być tylko opakowania z tym samym nadtlenkiem,
2) półki regału powinny być wykonane w postaci kratownic, przy czym najwyższa półka powinna znajdować się na wysokości 150 cm,
3) regały przeznaczone do składowania opakowań z ciekłymi nadtlenkami powinny mieć zainstalowane, w odległości 10 cm pod każdą półką, tace z tworzywa sztucznego.
4) regały nie powinny zawierać elementów drewnianych i palnych.
3. W magazynie lub w komorze magazynowej poszczególne partie nadtlenków należy rozdzielić i oznakować datą przyjęcia. Do przetwórstwa należy wydawać zawsze opakowania najstarsze.
4. Niedozwolone jest magazynowanie nadtlenków z uszkodzonymi opakowaniami.
5. W pomieszczeniach magazynów nie wolno otwierać opakowań z nadtlenkami, poza przypadkami pobierania próbek przez kontrolę techniczną.
6. W przypadku hermetycznie zamkniętych opakowań z nadtlenkami potrzebę i częstotliwość ich odpowietrzania reguluje instrukcja magazynowa.
7. Zabrania się stosowania palet drewnianych do składowania nadtlenków.
8. Dopuszcza się piętrzenie opakowań z nadtlenkami III grupy niebezpieczeństwa będącymi w stanie stałym, zgodnie z instrukcją producenta.
§ 21.[Obładowanie obiektów produkcyjnych nadtlenkami] 1. Obładowanie obiektów produkcyjnych nadtlenkami powinno być optymalne z punktu widzenia racjonalnego prowadzenia procesu technologicznego i możliwie najmniejsze z punktu widzenia bezpieczeństwa. Dopuszczalne obładowanie obiektu powinno być określone w instrukcji technologicznej, zatwierdzonej przez kierownika zakładu pracy.
2. Minimalne odległości bezpieczeństwa, określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia, dla hali produkcyjnej, w innych kierunkach niż kierunek wydmuchu, mogą być zmniejszone do połowy, jeśli hala w tych kierunkach sąsiaduje poprzez przedsionek ze sterownią, pomiarówką, pomieszczeniami sanitarnymi i gospodarczymi.
3. Ściany między pomieszczeniami produkcyjnymi powinny spełniać wymogi przewidziane dla ścian oddzielenia przeciwpożarowego. Ściany między pomieszczeniami produkcyjnymi i pomieszczeniami obsługi (pomiarówki, sterownie) powinny być wytrzymałe na wybuch i nie mogą się w nich znajdować drzwi, okna oraz otwory na kable i rurociągi. Połączenia drzwiowe pomiędzy tymi pomieszczeniami dopuszczalne są tylko przez przedsionek przeciwpożarowy.
§ 22.[Aparatura technologiczna] 1. Aparatura technologiczna, stosowana w procesach z udziałem nadtlenków, powinna być wykonana z materiału odpornego na ich działanie.
2. W reaktorach, urządzeniach i rurociągach, po ich opróżnieniu z nadtlenków organicznych, nie mogą znajdować się żadne niebezpieczne pozostałości.
3. Reaktory powinny być odpowietrzane rurą o średnicy nie mniejszej niż 65 mm, a jeżeli to konieczne - zamknięte dobraną i zalegalizowaną membraną.
4. Reaktory powinny być zabezpieczone przed przepełnieniem i wylaniem się zawartości, a także przed możliwością przypadkowego zmieszania się różnych mediów.
5. Reaktory, w których może wystąpić wzrost temperatury, należy zaopatrzyć w płaszcz chłodzący i w mieszadło oraz w urządzenia do pomiaru temperatury wraz z jej sygnalizacją i rejestracją. Do dozowania związków stałych do reaktorów należy stosować podwójne zamknięcia, przy czym nie jest to konieczne, jeśli w reaktorze znajduje się tylko woda lub niepalny rozpuszczalnik.
6. Zawory, przyciski i wyłączniki powinny być łatwo dostępne do użycia.
§ 23.[Instalacja wodociągowa] 1. W każdym pomieszczeniu, w którym znajdują się nadtlenki i utrzymuje się temperatura powyżej 0°C, powinna znajdować się instalacja wodociągowa zawierająca wodę pitną. W skład instalacji wodociągowej wchodzą natryski bezpieczeństwa, umywalki oraz urządzenia do przepłukiwania oczu.
2. Dla pomieszczeń, w których znajdują się nadtlenki i w których utrzymuje się temperatura poniżej 0°C, instalacja wodociągowa, o której mowa w ust. 1, powinna znajdować się w najbliższym pomieszczeniu, w którym utrzymuje się temperatura powyżej 0°C, jednak oddalonym nie więcej niż o 10 m.
§ 24.[Kryty zbiornik ściekowy] 1. Na zewnątrz pomieszczeń produkcyjnych i magazynowych, w których znajdują się nadtlenki, powinien znajdować się kryty zbiornik ściekowy do gromadzenia rozlanych cieczy i dokonywania ich neutralizacji przed odprowadzeniem do ogólnej sieci kanalizacyjnej lub wywiezieniem.
2. Zbiorniki ściekowe oraz zbiorniki służące do awaryjnego opróżnienia instalacji technologicznej powinny być zlokalizowane na terenie ogrodzonym, w odległości co najmniej 8 m od hali produkcyjnej i 12 m od drogi dojazdowej.
3. Pojemność zbiornika, o którym mowa w ust. 1, powinna być równa iloczynowi powierzchni największej komory i 0,5 m wysokości zalania.
4. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinny być połączone z kratkami ściekowymi w pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych kanałami ściekowymi o spadkach wykluczających możliwość osadzania się nadtlenków. Kanały ściekowe powinny być regularnie płukane, nie rzadziej niż raz na tydzień.
§ 25.[Wentylacja] 1. Pomieszczenia, w których znajdują się nadtlenki, powinny mieć wentylację naturalną wszędzie tam, gdzie to możliwe z uwagi na wymaganą temperaturę roboczą pomieszczenia, z wyłączeniem magazynów, w których przechowuje się nadtlenki w temperaturze poniżej 0°C.
2. Przypadki i warunki stosowania wentylacji mechanicznej w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, określa instrukcja technologiczna.
3. W pomieszczeniach, w których istnieje możliwość przeschnięcia nadtlenków, powinny być zastosowane, zgodnie z instrukcją technologiczną, nawiew nawilżanego powietrza i pomiar jego wilgotności.
§ 26.[Instalowanie wyłączników głównych, bezpieczników, muf kablowych i gniazd wtykowych wyłącznie poza tymi pomieszczeniami] 1. W pomieszczeniach, w których znajdują się nadtlenki I i II grupy niebezpieczeństwa, należy instalować wyłączniki główne, bezpieczniki, mufy kablowe i gniazda wtykowe wyłącznie poza tymi pomieszczeniami. Lampy elektryczne należy instalować w ścianach za hermetycznym oszkleniem typu antisol. Dostęp do tych lamp powinien być możliwy tylko z zewnątrz.
2. Jeśli zaistnieje potrzeba zainstalowania wyłączników, silników i lamp wewnątrz pomieszczeń z nadtlenkami, to powinny to być urządzenia typu Exe dla I i II grupy niebezpieczeństwa i o stopniu ochrony IP56 dla I grupy, IP54 dla II grupy oraz IP44 dla III grupy niebezpieczeństwa. Klasę temperaturową i podgrupę urządzeń określa się tylko w przypadku urządzeń produkcyjnych, w których obok nadtlenków występują inne substancje.
3. Urządzenia elektryczne, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny być chronione przed przeciążeniem i niedopuszczalnym nagrzaniem. Kable i przewody elektryczne powinny być odporne na przewidywane wpływy chemiczne, termiczne i mechaniczne otoczenia. Zewnętrzne ich powłoki i otuliny powinny być niepalne. Przejścia kabli przez ściany powinny być uszczelnione.
4. W obiektach, w których znajdują się nadtlenki I i II grupy niebezpieczeństwa, powinny być stosowane środki chroniące przed elektrycznością statyczną lub urządzenia odprowadzające elektryczność statyczną.
5. Urządzenia odgromowe należy instalować w halach produkcyjnych oraz w magazynach zgodnie z Polską Normą.
§ 27.[Czujniki temperatury] 1. Wewnątrz komór magazynowych oraz w reaktorach do wytwarzania nadtlenków powinny być zainstalowane czujniki temperatury wskazujące na tablicy pomiarowej pomiar i rejestrację temperatur oraz sygnalizujące za pomocą sygnalizacji świetlnej i akustycznej temperatury alarmowe i krytyczne.
2. Czujniki temperatury zainstalowane wewnątrz komór magazynowych powinny podawać impulsy sterujące urządzeniami wentylacyjno-klimatyzacyjnymi, zraszaczowymi, zalewowymi, a czujniki temperatury zainstalowane w reaktorach do wytwarzania nadtlenków - impulsy sterujące dodatkowym chłodzeniem bądź, w sytuacjach awaryjnych, opróżnieniem aparatów.
3. Reaktory należy wyposażyć w regulatory przepływu i poziomu pH.
§ 28.[Aparaty telefoniczne] Aparaty telefoniczne służące do alarmowania powinny być instalowane w pomieszczeniach, w których znajdują się nadtlenki, w miejscach bezpiecznych i łatwo dostępnych dla obsługi.
§ 29.[Stałe instalacje gaśnicze] 1. Wewnątrz magazynów i hal produkcyjnych należy stosować stałe instalacje gaśnicze (zraszaczowe).
2. Instalacja zraszaczowa w magazynach, z wyjątkiem magazynów podręcznych, powinna być uruchamiana automatycznie w przypadku wzrostu temperatury do wielkości krytycznej.
3. W pomieszczeniach niskotemperaturowych należy stosować do gaszenia dwutlenek węgla lub azotu.
4. W komorach o powierzchni większej niż 54 m2 sieć zraszaczową można instalować w postaci oddzielnych sekcji, a uruchomienie całej sieci powinno następować oddzielnym impulsem ręcznym. W halach produkcyjnych należy stosować instalacje zraszaczowe oraz podręczny sprzęt gaśniczy.
5. Na zewnątrz hal produkcyjnych oraz magazynów powinny być zlokalizowane hydranty zewnętrzne, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm.
§ 30.[Stałe instalacje gaśnicze z dwutlenkiem węgla typu W, P oraz z ciekłym azotem] Jeżeli gęstość nadtlenku jest niższa od 1 g/cm3, powinno się stosować stałe instalacje gaśnicze z dwutlenkiem węgla typu W oraz P lub stałe instalacje gaśnicze z ciekłym azotem.
§ 31.[Agregaty i gaśnice śniegowe oraz gaśnice proszkowe] Jako podręczny sprzęt gaśniczy należy stosować agregaty i gaśnice śniegowe oraz gaśnice proszkowe.
§ 32.[Transport nadtlenków - urządzenia w wykonaniu iskrobezpiecznym i przeciwwybuchowym] 1. W transporcie wewnątrzzakładowym nadtlenków mogą być używane tylko urządzenia w wykonaniu iskrobezpiecznym i przeciwwybuchowym, które są przystosowane do transportu tego rodzaju materiałów.
2. Silnik pojazdu przy załadunku i wyładunku nadtlenków powinien być wyłączony. Podłoga pojazdu powinna być czysta i nienasiąkliwa. Opakowania zawierające nadtlenki nie powinny stykać się z gorącymi powierzchniami pojazdu ani ze spalinami.
§ 33.[Odzież robocza i ochronna] 1. Pracodawca jest zobowiązany do zaopatrywania pracowników zatrudnionych przy produkcji i magazynowaniu nadtlenków w podstawowy zestaw odzieży roboczej i ochronnej składający się z:
1) obuwia na spodach prądoprzewodzących do pracy przy nadtlenkach I i II grupy niebezpieczeństwa lub na spodach gumowych przy nadtlenkach III grupy niebezpieczeństwa,
2) bielizny i ubrań nie elektryzujących się,
3) szczelnych okularów lub odchylnej zasłony przeciwodpryskowej,
4) rękawic wykonanych z gumy lub z polichlorku winylu,
5) fartucha niepalnego,
6) nakrycia głowy.
2. Odzież powinna być prana nie rzadziej niż co 1 miesiąc, a w razie oblania lub skażenia - natychmiast. Sprzęt ochrony indywidualnej powinien być konserwowany zgodnie z zaleceniami producenta.
§ 34.[Zakaz palenia tytoniu oraz posługiwania się otwartym ogniem] We wszystkich pomieszczeniach, gdzie znajdują się nadtlenki, obowiązuje zakaz palenia tytoniu oraz posługiwania się otwartym ogniem.
§ 35.[Dokumentacje technologiczne, instrukcje i regulaminy] 1. Szczegółowe wymagania dotyczące wykonania, wyposażenia, zabezpieczenia i wykorzystania obiektów oraz przebiegu procesu technologicznego, a także dotyczące wykonywania innych czynności mogących mieć znaczenie dla bezpieczeństwa i higieny pracy, określają dokumentacje technologiczne, instrukcje i regulaminy.
2. Przebieg procesu technologicznego powinien być zgodny z wymaganiami określonymi w dokumentach, o których mowa w ust. 1.
§ 36.[Wyłączenie stosowania rozporządzenia] Przepisy rozporządzenia nie dotyczą lokalizacji obiektów stałych, w których wytwarza się, przetwarza, obrabia, magazynuje lub transportuje nadtlenki organiczne, nie odpowiadających jego przepisom, jeżeli zostały wybudowane zgodnie z przepisami obowiązującymi w czasie ich wznoszenia, a ich stan techniczny nie zagraża bezpieczeństwu ludzi i mienia oraz nie nastąpiła zmiana ich przeznaczenia.
§ 37.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Przemysłu i Handlu: M. Pol
Załącznik do rozporządzenia Ministra
Przemysłu i Handlu z dnia 1 marca
1995 r. (poz. 181)
Załącznik nr 1
PODZIAŁ NADTLENKÓW NA OKREŚLONE TYPY I WŁAŚCIWOŚCI POSZCZEGÓLNYCH TYPÓW NADTLENKÓW
Typ A – obejmuje wszystkie formulacje nadtlenków, które mogą detonować lub ulegać szybkiej deflagracji.
Typ B – obejmuje wszystkie formulacje nadtlenków mających właściwości wybuchowe, które w opakowaniach nie ulegają ani detonacji, ani szybkiej deflagracji, ale są podatne na wybuch termiczny.
Typ C – obejmuje wszystkie formulacje nadtlenków mających właściwości wybuchowe, które w opakowaniach nie wykazują podatności na detonację, szybką deflagrację i nie są podatne na wybuch termiczny.
Typ D – obejmuje trzy rodzaje formulacji nadtlenków, które w badaniach laboratoryjnych:
– częściowo detonują, ale nie ulegają szybkiej deflagracji i nie wykazują gwałtownych objawów reakcji podczas ogrzewania pod zamknięciem;
– wcale nie detonują, ulegają powolnej deflagracji i nie wykazują gwałtownych objawów reakcji podczas ogrzewania pod zamknięciem;
– wcale nie detonują i nie ulegają deflagracji i wykazują umiarkowane objawy reakcji podczas ogrzewania pod zamknięciem.
Typ E – obejmuje wszystkie formulacje nadtlenków, które w badaniach laboratoryjnych ani nie detonują, ani nie ulegają deflagracji, a ogrzewane pod zamknięciem wykazują słabe objawy reakcji lub nie wykazują jej wcale.
Typ F – obejmuje wszystkie formulacje nadtlenków, które w badaniach laboratoryjnych nie detonują w stanie rozdrobnionym, ani nie ulegają deflagracji, a ogrzewane wykazują tylko słabe objawy reakcji lub jej brak. Formulacje tego typu nie są stabilne termicznie lub zawierają jako środek odczulający rozcieńczalniki inne niż typu A.
Typ G – obejmuje wszystkie formulacje nadtlenków organicznych, które w badaniach laboratoryjnych nie detonują w stanie rozdrobnionym, ani nie ulegają deflagracji, a ogrzewane pod zamknięciem nie wykazują żadnych objawów ani skłonności do wybuchu. Takie formulacje są stabilne termicznie (TSR powyżej 50°C) i zawierają jako środek odczulający rozcieńczalnik typu A.
Objaśnienie:
1) Przez odczulenie nadtlenków należy rozumieć wprowadzenie do nich ciekłych rozcieńczalników organicznych, stałych materiałów organicznych albo wody w celu obniżenia stężenia nadtlenku, aby w razie wycieku nie osiągnęło ono poziomu niebezpiecznego.
2) Przez rozcieńczalnik typu A należy rozumieć ciekły materiał organiczny zgodny z ciekłym nadtlenkiem o temperaturze wrzenia nie niższej niż 150°C.
Załącznik nr 2
MINIMALNE ODLEGŁOŚCI BEZPIECZEŃSTWA BUDYNKÓW I POMIESZCZEŃ, W KTÓRYCH ZNAJDUJĄ SIĘ NADTLENKI, OD INNYCH OBIEKTÓW (W METRACH)
Obładowanie (kg) | Nazwa obiektu | l grupa niebezpieczeństwa | II grupa niebezpieczeństwa | III grupa niebezpieczeństwa | |||
n | o | n | o | n | o | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
1000 | Ogrodzenie zewnętrzne | 43 | 34 | 32 | 25 | 27 | 21 |
Budynki i hale produkcyjne | 30 | 23 | 23 | 18 | 19 | 15 | |
Parki zbiornikowe i wolno stojące instalacje | 32 | 25 | 24 | 19 | 20 | 16 | |
Budynki administracyjne i socjalne | 40 | 31 | 30 | 23 | 25 | 19 | |
Drogi i koleje publiczne | 45 | 35 | 34 | 26 | 28 | 22 | |
Osiedla | 65 | 50 | 50 | 39 | 42 | 33 | |
Pojedyncze budynki mieszkalne | 55 | 43 | 42 | 33 | 35 | 27 | |
5000 | Ogrodzenie zewnętrzne | 70 | 51 | 51 | 40 | 38 | 30 |
Budynki i hale produkcyjne | 50 | 39 | 36 | 28 | 27 | 21 | |
Parki zbiornikowe i wolno stojące instalacje | 53 | 42 | 38 | 30 | 29 | 23 | |
Budynki administracyjne i socjalne | 60 | 47 | 44 | 34 | 33 | 26 | |
Drogi i koleje publiczne | 73 | 59 | 53 | 42 | 40 | 31 | |
Osiedla | 109 | 86 | 80 | 63 | 60 | 47 | |
Pojedyncze budynki mieszkalne | 85 | 66 | 62 | 49 | 47 | 37 | |
10 000 | Ogrodzenie zewnętrzne | 89 | 63 | 64 | 45 | 45 | 35 |
Budynki i hale produkcyjne | 64 | 51 | 46 | 36 | 33 | 26 | |
Parki zbiornikowe i wolno stojące instalacje | 65 | 51 | 47 | 36 | 33 | 26 | |
Budynki administracyjne i socjalne | 77 | 55 | 55 | 43 | 39 | 30 | |
Drogi i koleje publiczne | 92 | 72 | 67 | 52 | 47 | 37 | |
Osiedla | 138 | 110 | 100 | 78 | 69 | 54 | |
Pojedyncze budynki mieszkalne | 100 | 78 | 72 | 56 | 51 | 40 | |
50 000 | Ogrodzenie zewnętrzne |
|
|
|
| 45 | 35 |
Budynki i hale produkcyjne |
|
|
|
| 33 | 26 | |
Parki zbiornikowe i wolno stojące instalacje |
|
|
|
| 33 | 26 | |
Budynki administracyjne i socjalne |
|
|
|
| 39 | 30 | |
Drogi i koleje publiczne |
|
|
|
| 47 | 37 | |
Osiedla |
|
|
|
| 69 | 54 | |
Pojedyncze budynki mieszkalne |
|
|
|
| 51 | 40 |
n – nie obwałowany, o – obwałowany lub z dodatkową ścianą ochronną
Odległości bezpieczeństwa dla obiektów wymienionych w tabeli ustala się według równania E = K * M1/3, przy czym:
1) E – oznacza odległość w metrach wymienioną w tabeli,
2) K – oznacza współczynnik liczbowy, którego wartości określa załącznik nr 3 do rozporządzenia,
3) m – oznacza masę nadtlenku znajdującego się w magazynie w kilogramach.
Załącznik nr 3
WARTOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA „K” DLA OKREŚLENIA MINIMALNYCH ODLEGŁOŚCI POMIĘDZY BUDYNKAMI I POMIESZCZENIAMI, W KTÓRYCH ZNAJDUJĄ SIĘ NADTLENKI, DLA RÓŻNYCH ROZWIĄZAŃ BUDOWLANYCH
1) Dla nadtlenków I i II grupy niebezpieczeństwa
Rodzaj budynku Rodzaj budynku | nie obwałowany | ze ścianą wytłumiającą pożar | ze ścianą oddzielenia przeciwpożarowego | obwałowany | zasypany ziemią |
– nie obwałowany | 4,4 | 2,0 | 1,7 | 2,0 | 1,4 |
– ze ścianą wytłumiającą pożar | 2,5 | 1,7 | 1,4 | 2,0 | 1,25 |
– ze ścianą oddzielenia przeciwpożarowego | 1,7 | 1,4 | 1,25 | 1,4 | 1,0 |
– obwałowany | 2,5 | 1,7 | 1,4 | 2,0 | 1,25 |
– zasypany ziemią | 1,4 | 1,25 | 1,0 | 1,25 | 0,8 |
2) Dla nadtlenków III grupy niebezpieczeństwa
Rodzaj budynku Rodzaj budynku | nie obwałowany | obwałowany | zasypany ziemią |
– nie obwałowany | 1,47 | 0,66 | 0,47 |
– obwałowany | 0,83 | 0,66 | 0,4 |
– zasypany ziemią | 0,47 | 0,4 | 0,26 |
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00