Na podstawie art. 15 ust. 2 i art. 52 ust. 4 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 32, poz. 153, z 1984 r. Nr 53, poz. 272, z 1987 r. Nr 33, poz. 180, z 1988 r. Nr 41, poz. 324 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192) zarządza się, co następuje:

§ 2.1. Loty międzynarodowe z Polski i do Polski oraz loty tranzytowe mogą być wykonywane jedynie na podstawie zezwolenia udzielonego przez właściwy organ państwowy zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem wypadków, w których rozporządzenie upoważnia do ich wykonywania bez odrębnego zezwolenia.

2. Jeżeli umowa międzynarodowa upoważnia obce statki powietrzne do wykonywania lotów międzynarodowych, stosuje się postanowienia tej umowy, a w zakresie nie unormowanym przez nią w odmienny sposób stosuje się przepisy rozporządzenia.

3. Przepisy rozporządzenia nie naruszają innych przepisów obowiązujących w Polsce oraz w innych państwach, przez których terytorium wykonuje się część lotu międzynarodowego, w szczególności przepisów dotyczących ruchu lotniczego.

§ 3.1. Przy stosowaniu rozporządzenia Minister Transportu i Gospodarki Morskiej, zwany dalej „Ministrem”, współdziała z właściwymi ministrami, a organy cywilnej służby ruchu lotniczego współdziałają z organami wojskowej służby ruchu lotniczego, straży granicznej, celnymi, policyjnymi i innymi uczestniczącymi w zabezpieczeniu i obsłudze lotów międzynarodowych, jak również z zarządami lotnisk.

2. Tryb współdziałania określają odrębne przepisy oraz porozumienia między zainteresowanymi ministrami.

§ 4. Organ, który zgodnie z przepisami rozporządzenia udzielił zezwolenia na wykonanie lotu (lub lotów), może zabronić jego (ich) wykonania albo zmienić warunki zezwolenia, a organ cywilnej służby ruchu lotniczego – zabronić zrealizowania planu lotu (lub lotów) albo zmienić warunki wykonania tego planu, jeżeli:

1) wymaga tego bezpieczeństwo lub porządek ruchu lotniczego albo

2) lot jest wykonywany niezgodnie z warunkami zezwolenia lub przyjętego planu lotu albo z naruszeniem obowiązujących przepisów polskiego prawa lub postanowień umowy międzynarodowej, albo

3) jest to konieczne dla zachowania zakazów lub ograniczeń wprowadzonych na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. – Prawo lotnicze, zwanej dalej „Prawem lotniczym”.

§ 5.1. W wypadkach, w których w myśl przepisów rozporządzenia jest wymagane posiadanie świadectwa kwalifikacji, wydanego przez polski organ państwowy, zwanego dalej „polskim świadectwem kwalifikacji”, organy państwowego nadzoru lotniczego dokonują oceny, czy podmiot zamierzający podjąć działalność w zakresie transportu lotniczego i innych usług lotniczych, związaną z wykonywaniem lotów międzynarodowych albo ze stałym pobytem polskich cywilnych statków powietrznych za granicą i obcych cywilnych statków powietrznych w Polsce, posiada właściwe kwalifikacje do należytego i bezpiecznego wykonywania tej działalności, zwłaszcza dotyczące przygotowania organizacyjnego, technicznego i zawodowego, zgodnie z przepisami i umowami międzynarodowymi oraz normami organizacji międzynarodowych przyjętymi przez Polskę.

2. Pozytywny wynik oceny, o której mowa w ust 1, potwierdza się przez wydanie świadectwa kwalifikacji.

3. W świadectwie kwalifikacji określa się zakres wykazanych kwalifikacji oraz można zastrzec warunki i ograniczenia jego ważności.

§ 7.Polski przewoźnik lotniczy, upoważniony lub wyznaczony do wykonywania lotów regularnych na określonej linii lub określonego rodzaju lotów nieregularnych, może być również zobowiązany do wykonywania tych lotów z zapewnieniem odpowiedniej ciągłości, regularności, zdolności przewozowej i wysokości opłat za przewozy, jeżeli takie zobowiązanie oraz sposób wyrównywania, w razie potrzeby, wyników finansowych tych lotów zostały przewidziane:

1) w koncesji lub umowie zawartej między Ministrem i przewoźnikiem albo

2) przy podejmowaniu decyzji o odmowie udzielenia zgody na zaprzestanie wykonywania regularnego przewozu lotniczego na określonej linii lotniczej w trybie art. 65 ust. 3 Prawa lotniczego.

§ 8.Obcy przewoźnik lotniczy może wykonywać międzynarodowe loty handlowe, jeżeli otrzymał zezwolenie:

1) wydane przez Ministra w wykonaniu postanowień umowy międzynarodowej (zezwolenie eksploatacyjne) na wykonywanie lotów regularnych lub nieregularnych albo

2) wydane przez Ministra na wykonywanie lotów regularnych na określonej linii lub liniach lotniczych na podstawie art. 65 ust. 3 Prawa lotniczego, albo

3) wydane przez Ministra na loty nieregularne.

§ 9.1. W celu uzyskania zezwolenia na wykonywanie międzynarodowych regularnych lotów handlowych obcy przewoźnik lotniczy powinien wystąpić z wnioskiem do Ministra, przedstawiając proponowany zakres zezwolenia oraz:

1) program eksploatacji linii lotniczej obejmujący zwłaszcza jej przebieg, odcinki, na których mają być wykonywane przewozy z Polski i do Polski, rodzaj przewozów (pasażerowie wraz z bagażem, towar, poczta), oferowaną zdolność przewozową, częstotliwość lotów, typy statków powietrznych oraz organizację przedstawicielstwa przewoźnika i eksploatacyjno-handlowej obsługi jego lotów,

2) dokumenty określające status prawny oraz strukturę kapitału i rzeczywistą kontrolę przedsiębiorstwa,

3) dowód upoważnienia, a w wypadku gdy tego wymaga umowa międzynarodowa, również wyznaczenia przez właściwy organ obcego państwa do wykonywania zamierzonych lotów,

4) odpowiednie świadectwo kwalifikacji, wydane przez właściwy organ obcego państwa,

5) polisę ubezpieczeniową lub certyfikat ubezpieczeniowy, stwierdzające ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z eksploatacją statków powietrznych, w odniesieniu do pasażerów, właścicieli ładunków i osób trzecich,

6) uzasadnienie wniosku.

2. Obcy przewoźnik lotniczy powinien być upoważniony lub wyznaczony przez właściwy organ państwa, którego jest obywatelem lub osobą prawną albo do którego obywateli lub osób prawnych należy zasadnicza część własności i rzeczywista kontrola jego przedsiębiorstwa, chyba że Minister uzna za ważne upoważnienie i wyznaczenie przewoźnika przez organ innego państwa.

3. Ocenę kwalifikacji obcego przewoźnika lotniczego przeprowadza się w Polsce w wypadku, gdy świadectwo kwalifikacji wydane w państwie obcym zostało przez polski organ państwowego nadzoru lotniczego uznane za niewystarczające w świetle wymagań obowiązujących w Polsce. W takim wypadku stosuje się przepisy § 5.

4. Przy wydawaniu zezwoleń, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się potrzeby określone w § 6 ust. 2 oraz czy:

1) polski przewoźnik lub przewoźnicy lotniczy mają zapewnione. korzystanie z wzajemnych praw i korzyści w państwie obcym, które upoważniło lub wyznaczyło przewoźnika przy spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 2, albo korzyści takie wynikają z porozumienia zawartego przez nich z obcym przewoźnikiem lotniczym,

2) program eksploatacji linii lotniczej jest zgodny z postanowieniami umowy międzynarodowej, a w zakresie nie unormowanym przez umowę – jest zgodny z wymaganiami wynikającymi z polskich przepisów oraz z możliwościami lądowania i obsługi w polskich portach lotniczych.

5. W zezwoleniu określa się w szczególności:

1) przebieg linii lotniczej ze wskazaniem odcinków, na których mogą być wykonywane przewozy z Polski i do Polski,

2) rodzaje przewozów (pasażerów, bagażu, towarów, poczty).

3) zdolność przewozową, jaką przewoźnik może oferować, ze wskazaniem typów statków powietrznych i częstotliwości lotów, albo zasady, według których zdolność ta powinna być ustalana,

4) wymagania dotyczące ustalania i zatwierdzania rozkładów lotów i taryf lotniczych oraz związane z zastosowaniem przepisów § 12 ust. 1 i 2,

5) wymagania dotyczące przedstawiania informacji statystycznych o wykonywanych przewozach,

6) okres ważności zezwolenia oraz warunki przedłużenia tego okresu, jak również wypadki, w których ważność zezwolenia może być zawieszona lub uchylona.

6. Zezwolenie upoważniające obcego przewoźnika lotniczego do podjęcia przewozów w lotach regularnych na określonej linii lotniczej w określonym lub dowolnym czasie jest równoznaczne z udzieleniem zgody wymaganej w myśl art. 65 ust. 3 Prawa lotniczego.

§ 10.1. W wypadku zamierzonego wykonywania przez obcego przewoźnika lotniczego nieregularnych, lecz powtarzających się międzynarodowych lotów handlowych, może on ubiegać się o odpowiednie zezwolenie ogólne, określające trasy lub regiony, w których loty takie mogą być wykonywane, przewidywaną liczbę lotów, typy statków powietrznych, rodzaje przewozów, zasady organizowania czarterów, ustalania opłat i prowadzenia działalności eksploatacyjno-handlowej w Polsce, okres ważności zezwolenia, a także inne warunki wykonywania lotów.

2. Przepisy § 9 stosuje się odpowiednio w wypadku zezwolenia ogólnego, o którym mowa w ust. 1.

§ 11.1. W wypadku zamierzonego wykonywania przez obcego przewoźnika lotniczego międzynarodowych nieregularnych lotów handlowych nie objętych zezwoleniem ogólnym, o jakim mowa w § 10, wniosek o udzielenie zezwolenia powinien być przekazany Ministrowi w terminie nie krótszym niż trzy dni robocze, a w wypadku zamierzonego wykonania więcej niż dwóch lotów – nie krótszym niż siedem dni roboczych przed zamierzonym przylotem.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać następujące dane:

1) nazwę, siedzibę i adres przewoźnika,

2) typ statku powietrznego, jego znaki rozpoznawcze i oznaczenie (numer) lotu,

3) trasę lotu,

4) datę i przewidywany czas przylotu do polskiego portu lotniczego i odlotu z tego portu,

5) miejsce zabrania i wyładowania pasażerów lub ładunku w polskim i zagranicznym porcie lotniczym,

6) cel i charakter lotu (lot dodatkowy na linii regularnej, czarter lub inny lot handlowy), liczbę pasażerów, rodzaj i ilość ładunku,

7) wysokość opłaty za przewóz lub stawkę jednostkową opłaty,

8) w wypadku przewozu opłacanego w Polsce – wskazanie jednostki (agencji) wystawiającej dokumenty przewozowe,

9) w wypadku czarteru – nazwę i adres zamawiającego lot (czarterującego), rodzaj czarteru (grupowy, publiczny, z opłaconymi pełnymi kosztami podróży, dla potrzeb własnych zamawiającego), kopię umowy czarteru oraz wskazanie przyjętych zasad organizowania przewozu czarterowego.

3. Minister może zażądać przedstawienia przez obcego przewoźnika lotniczego dokumentów, o których mowa w § 9 ust. 1 pkt 2–5, przy czym do świadectwa kwalifikacji stosuje się odpowiednio przepis § 9 ust. 3.

4. Zezwolenie może być udzielone, jeżeli:

1) przewóz nie może być na podobnych warunkach wykonany w regularnych lotach handlowych na liniach istniejących między tymi samymi portami lotniczymi lub regionami,

2) polski przewoźnik lub przewoźnicy lotniczy mają zapewnione nie mniej korzystne traktowanie wzajemne w państwie, które upoważniło lub wyznaczyło przewoźnika, albo korzyści takie wynikają z porozumienia zawartego przez nich z obcym przewoźnikiem lotniczym,

3) w wypadku przewozu czarterowego rozpoczynającego się w Polsce – zasady organizacji takiego przewozu zostały zatwierdzone (aprobowane) przez Ministra,

4) lot (lub loty) ma zapewnioną przez organy, o których mowa w § 3 ust 1, i przez zarząd lotniska właściwą obsługę w polskim porcie lotniczym.

5. Zezwolenie nie jest wymagane:

1) w wypadku pojedynczych (okazjonalnych) lotów wykonywanych statkami powietrznymi o pojemności nie przewyższającej 12 miejsc pasażerskich, w wypadku zaś lotów towarowych o maksymalnym ciężarze statku powietrznego do startu nie przewyższającym 5700 kg, wykorzystywanych wyłącznie przez zamawiającego lub zamawiających na trasie przez nich ustalonej (loty taksówkowe),

2) w innych wypadkach określonych na zasadach wzajemności w drodze porozumienia między Ministrem i właściwymi organami zainteresowanych państw obcych.

6. W zezwoleniu mogą być zastrzeżone ograniczenia i warunki jego wykorzystania.

7. Decyzję o udzieleniu zezwolenia lub jego odmowie przesyła się niezwłocznie do wiadomości zainteresowanego, nie później jednak niż na 2 godziny przed planowanym rozpoczęciem lotu.

8. Zezwolenie, które nie mogło być wykorzystane w zamierzonym terminie, zachowuje ważność w ciągu następnych 24 godzin, pod warunkiem zgłoszenia nowego planu lotu organowi ruchu lotniczego w terminie i trybie określonym zgodnie z przepisami dotyczącymi ruchu lotniczego oraz pod warunkiem uzyskania zapewnienia przez organy, o których mowa w § 3 ust. 1, i przez zarząd lotniska właściwej obsługi w polskim porcie lotniczym.

§ 12.1. Przewoźnicy lotniczy ubiegający się o zezwolenie na wykonywanie międzynarodowych lotów handlowych i korzystający z tych zezwoleń mogą być zobowiązani przez Ministra do przedłożenia mu:

1) umów w zakresie wzajemnej współpracy, w szczególności dotyczących programów lotów regularnych, wspólnej eksploatacji linii lotniczych lub statków powietrznych oraz taryf lotniczych,

2) zasad działania skomputeryzowanych systemów rezerwacyjnych oraz systemów sprzedaży biletów pasażerskich,

3) umów w sprawie obsługi statków powietrznych, pasażerów i ładunków w polskich portach lotniczych,

4) ogólnych zasad organizowania lotów czarterowych, stosowanych przez przewoźników lotniczych.

2. Minister może ustalić warunki i ograniczenia zastosowania w Polsce poszczególnych umów i zasad, o których mowa w ust. 1, jeżeli uzna to za konieczne dla zapewnienia uczciwej konkurencji i ochrony interesów klientów w transporcie lotniczym albo zapobieżenia naruszeniom umów i norm międzynarodowych.

3. Minister wyznacza koordynatora lub koordynatorów, upoważnionych do przydzielania przewoźnikom lotniczym czasów operacji w polskich portach lotniczych w trybie ustalonym przez Ministra, jeżeli czasy operacji nie zostały uzgodnione pomiędzy zainteresowanymi przewoźnikami.

§ 14.1. W wypadkach nie objętych przepisami § 13 międzynarodowe loty niehandlowe z Polski i do Polski oraz tranzytowe cywilnych statków powietrznych przez polską przestrzeń powietrzną wymagają zezwolenia udzielonego przez Ministra lub z jego upoważnienia przez polski organ ruchu lotniczego, po uzgodnieniu z właściwymi organami wojskowymi oraz innymi zainteresowanymi organami warunków wykonania lotu oraz możliwości skorzystania, w razie potrzeby, z lotniska wojskowego.

2. Wniosek o zezwolenie powinien być zgłoszony organowi ruchu lotniczego w terminie nie krótszym niż 2 dni robocze przed przekroczeniem granicy polskiej przestrzeni powietrznej przy wlocie statku powietrznego w polską przestrzeń powietrzną oraz przed odlotem z polskiej przestrzeni powietrznej poprzedzającym opuszczenie polskiej przestrzeni powietrznej.

3. W zezwoleniu mogą być zastrzeżone warunki i ograniczenia jego wykorzystania.

4. Decyzja o udzieleniu zezwolenia lub jego odmowie powinna być podana do wiadomości zainteresowanego w miarę możliwości niezwłocznie, nie później jednak niż 2 godziny przed planowanym rozpoczęciem lotu.

§ 16.1. W wypadkach lotów międzynarodowych o znaczeniu państwowym lub innych uzgadnianych drogą dyplomatyczną organ zainteresowanego państwa powinien zgłosić zamiar wykonania lotu cywilnego statku powietrznego Ministrowi Spraw Zagranicznych w zasadzie nie później niż 10 dni przed planowanym rozpoczęciem lotu, podając cel lotu oraz co najmniej informacje wymagane przy zgłaszaniu planów lotu w polskiej przestrzeni powietrznej.

2. Minister Spraw Zagranicznych przekazuje zaakceptowane zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, Ministrowi w celu podjęcia działań zgodnie z przepisami rozporządzenia. O udzieleniu zezwolenia powiadamia się organ zainteresowanego państwa za pośrednictwem Ministra Spraw Zagranicznych.

§ 17.Wykonywanie lotów międzynarodowych przez obce cywilne statki powietrzne bezzałogowe wymaga zezwolenia udzielonego przez Ministra w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

§ 18.1. Międzynarodowe loty wojskowych statków powietrznych, w tym statków powietrznych bezzałogowych, są wykonywane na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Do międzynarodowych lotów policyjnych i celnych statków powietrznych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące lotów niehandlowych cywilnych statków powietrznych, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. W wypadku użycia wojskowych, policyjnych lub celnych statków powietrznych do wykonania lotów handlowych stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia dotyczące lotów handlowych cywilnych statków powietrznych.

§ 19.Przepisy rozporządzenia dotyczące wykonywania międzynarodowych lotów handlowych przez polskiego przewoźnika lotniczego stosuje się również w wypadku korzystania przez niego z obcego statku powietrznego na zasadzie dzierżawy, najmu lub oddania w użytkowanie albo korzystania z części pojemności obcego statku powietrznego oddanej do dyspozycji polskiego przewoźnika.

§ 21.1. Obcy cywilny statek powietrzny może przebywać stale w Polsce za zezwoleniem polskiego organu państwowego nadzoru lotniczego.

2. W celu uzyskania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, należy przedstawić wniosek zawierający następujące dane:

1) imię, nazwisko, adres oraz obywatelstwo albo przynależność państwową, siedzibę właściciela i użytkownika obcego cywilnego statku powietrznego,

2) typ i znak rejestracyjny statku powietrznego,

3) lotnisko stałego pobytu obcego cywilnego statku powietrznego w Polsce,

4) cel pobytu statku powietrznego w Polsce.

3. Do wniosku należy dołączyć:

1) dowód obywatelstwa (przynależności państwowej) właściciela i użytkownika statku powietrznego,

2) świadectwo rejestracji i świadectwo sprawności technicznej statku powietrznego, wystawione przez państwo rejestracji,

3) polisę ubezpieczeniową lub certyfikat ubezpieczeniowy, stwierdzające ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z eksploatacją statku powietrznego,

4) koncesję oraz polskie świadectwo kwalifikacji, jeżeli statek powietrzny ma być używany do transportu lotniczego lub wykonywania innych usług lotniczych.

4. Jeżeli właścicielem lub użytkownikiem statku powietrznego jest osoba prawna, oprócz nazwy i siedziby tej osoby prawnej należy wymienić imiona, nazwiska, miejsce zamieszkania lub pobytu w Polsce oraz obywatelstwo osób działających w imieniu danej osoby.

5. Właściciel lub użytkownik obcego cywilnego statku powietrznego jest obowiązany zawiadomić polski organ państwowego nadzoru lotniczego o każdej zmianie lotniska stałego pobytu w Polsce oraz o wyprowadzeniu statku powietrznego za granicę na stałe.

6. Zawiadomienia powinny być dokonane nie później niż 14 dni przed zmianą lotniska stałego postoju lub przed wyprowadzeniem obcego statku powietrznego za granicę na stałe.

§ 22.Przepisów § 20 i 21 nie stosuje się do polskich cywilnych statków powietrznych przebywających za granicą oraz do obcych cywilnych statków powietrznych przebywających w Polsce w związku z wykonywaniem międzynarodowych lotów handlowych zgodnie z przepisami rozdziału 2.

§ 24.Traci moc rozporządzenie Ministra Komunikacji z dnia 20 czerwca 1963 r. w sprawie wykonywania lotów międzynarodowych oraz stałego pobytu polskich statków powietrznych za granicą i obcych statków powietrznych w Polsce (Dz. U. Nr 31, poz. 177 i z 1975 r. Nr 37, poz. 203).

§ 25.Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.