Art. 1. [Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw] W ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 107, poz. 464 oraz z 1993 r. Nr 5, poz. 23 i Nr 6, poz. 29) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 1 otrzymuje brzmienie:

„Art. 1. Ustawa reguluje zasady gospodarowania mieniem Skarbu Państwa w odniesieniu do:

1) nieruchomości rolnych w rozumieniu Kodeksu cywilnego i innych nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele gospodarki rolnej, z wyłączeniem gruntów znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych i parków narodowych,

2) innych nieruchomości i składników mienia pozostałych po likwidacji państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej oraz ich zjednoczeń i zrzeszeń,

3) lasów nie wydzielonych geodezyjnie z nieruchomości, określonych w pkt 1 i 2.”;

2) w art. 2:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Zasady gospodarowania obejmują mienie, o którym mowa w art. 1, znajdujące się:

1) w zarządzie państwowych jednostek organizacyjnych,

2) w użytkowaniu wieczystym osób fizycznych i prawnych,

3) w użytkowaniu lub faktycznym władaniu osób fizycznych, osób prawnych oraz innych jednostek organizacyjnych,

4) w Państwowym Funduszu Ziemi.”,

b) w ust. 2 po wyrazie „nieruchomości” dodaje się wyraz „rolne”;

3) po art. 2 dodaje się art. 2a w brzmieniu:

„Art. 2a. Ilekroć w ustawie jest mowa o „państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej”, rozumie się przez to przedsiębiorstwa państwowe:

1) których podstawowym przedmiotem działalności – zgodnie z aktem o utworzeniu – jest produkcja roślinna i zwierzęca, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowego, fermowego oraz chów i hodowla ryb, a także świadczenie usług w zakresie rozrodu koni,

2) utworzone po dniu 31 grudnia 1989 r. w wyniku podziału przedsiębiorstw państwowych, określonych w pkt 1, jeżeli na podstawie wydanej przez Główny Urząd Statystyczny klasyfikacji rodzaju działalności zaliczone zostały do przedsiębiorstw prowadzących działalność w dziale rolnictwo.”;

4) art. 5 otrzymuje brzmienie:

„Art. 5. 1. Skarb Państwa powierza Agencji wykonywanie prawa własności i innych praw rzeczowych na jego rzecz w stosunku do mienia, o którym mowa w art. 1 i 2.

2. Agencja, obejmując we władanie składniki mienia Skarbu Państwa, wstępuje w prawa i obowiązki z nimi związane w stosunku do Skarbu Państwa oraz osób trzecich.

3. Agencja wstępuje w prawa i obowiązki po zlikwidowanym państwowym przedsiębiorstwie gospodarki rolnej, w tym również wynikające z decyzji administracyjnych.

4. Mienie nabyte przez Agencję w celu zapewnienia funkcjonowania Biura Prezesa i oddziałów terenowych Agencji stanowi jej własność.”;

5) w art. 6 w pkt 5 po wyrazie „rolnych” dodaje się wyrazy „a zwłaszcza powiększanie już istniejących gospodarstw rodzinnych,”;

6) w art. 12:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Zasób tworzy także mienie nabyte przez Agencję, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 4.”,

b) w ust. 3 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy „z zastrzeżeniem ust. 4–6.”,

c) po ust. 3 dodaje się ust. 4–6 w brzmieniu:

„4. Nieruchomością przeznaczoną w planach zagospodarowania przestrzennego na cele nie związane z prowadzeniem gospodarki rolnej i leśnej oraz nieruchomością, która nie jest nieruchomością rolną w rozumieniu Kodeksu cywilnego, Agencja dysponuje stosując odpowiednio przepisy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, uwzględniając przepisy art. 24 ust. 1 pkt 4, ust. 5 i ust. 6, art. 38a oraz art. 42–50.

5. Jeżeli dysponowanie nieruchomością rolną następuje łącznie z innymi nieruchomościami, Agencja stosuje zasady określone w ustawie.

6. Agencja, dysponując nieruchomością rolną łącznie z obiektem wpisanym do rejestru zabytków, stosuje przepisy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w zakresie pierwszeństwa nabycia, a w stosunku do tego obiektu, także w zakresie obniżki ceny sprzedaży.”;

7) w art. 13:

a) w ust. 1 wyrazy „2 lat” zastępuje się wyrazami „trzech lat”,

b) skreśla się ust. 2 i ust. 3;

8) w art. 14:

a) w ust. 2:

– na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy „a także ustaje obowiązek wpłaty dywidendy.”,

– dodaje się drugie zdanie w brzmieniu:

„Agencja wyznacza tymczasowego zarządcę majątku po zlikwidowanym przedsiębiorstwie.”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Organ założycielski przekazuje Agencji mienie oraz wierzytelności i zobowiązania po zlikwidowanym przedsiębiorstwie – według stanu na dzień wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru, z wyjątkiem zobowiązań przedsiębiorstwa wobec Skarbu Państwa, które wygasają z dniem podjęcia decyzji o likwidacji.”.

c) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. Egzekucja należności, przypadających od Agencji z tytułu przyjętego zobowiązania, może być prowadzona tylko z mienia i pożytków z niego uzyskiwanych, przekazanego Agencji po tym zlikwidowanym przedsiębiorstwie, które zaciągnęło zobowiązanie.”;

9) art. 17 otrzymuje brzmienie:

„Art. 17. 1. Nieruchomości, określone w art. 1 i 2, nie stanowiące składników majątku państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, podlegają przekazaniu Agencji w drodze decyzji wojewody właściwego ze względu na położenie nieruchomości, z zastrzeżeniem art. 16, art. 18 i art. 33.

2. O wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, zawiadamia się niezwłocznie osoby i jednostki organizacyjne, władające nieruchomościami.”;

10) po art. 17 dodaje się art. 17a i 17b w brzmieniu:

„Art. 17a. 1. Z zastrzeżeniem art. 16, mienie Skarbu Państwa, które w dniu przejęcia przez Agencję znajduje się na podstawie umów lub decyzji administracyjnych we władaniu osób fizycznych i prawnych, pozostaje nadal w ich władaniu na dotychczasowych warunkach do chwili zawarcia z Agencją umów, o których mowa w rozdziale 6 albo 8 ustawy.

2. Jeżeli zmiana warunków dotychczasowego władania nie nastąpi w terminie roku od dnia przejęcia mienia przez Agencję, umowy i decyzje, o których mowa w ust. 1, wygasają, nie wcześniej jednak niż z dniem 31 grudnia 1994 r.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do zarządu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa wykonywanego przez państwowe osoby prawne inne niż określone w art. 14.

4. Nieruchomości rolne, pozostające w dniu przejęcia przez Agencję w zarządzie państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, pozostają nadal w ich zarządzie. Do zarządu tego stosuje się przepisy art. 35 ust. 2–5 i art. 36 oraz przepisy wydane na podstawie art. 37.

5. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą prawa wieczystego użytkowania oraz prawa służebności i użytkowania, określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Art. 17b. 1. Do użytkowania wieczystego nieruchomości rolnych przejętych przez Agencję stosuje się odpowiednio przepisy art. 35 ust. 3 i 4.

2. Polska Akademia Nauk, szkoły wyższe oraz jednostki badawczo-rozwojowe ponoszą opłaty z tytułu wieczystego użytkowania nieruchomości rolnych, wykorzystywanych wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej.

3. Za zgodą Prezesa Agencji użytkownik wieczysty nieruchomości rolnej może zrzec się swego prawa przez złożenie Agencji oświadczenia w formie aktu notarialnego. W takim przypadku użytkowanie wieczyste wygasa. Oświadczenie stanowi podstawę do wykreślenia w księdze wieczystej prawa wieczystego użytkowania.”;

11) w art. 18 po wyrazie „nieruchomości” dodaje się wyraz „rolnych”;

12) art. 19 otrzymuje brzmienie:

„Art. 19. 1. Z przekazania mienia, o którym mowa w art. 14 ust. 3, art. 16, art. 17, 17a, 17b i art. 18, podmiot przekazujący i Agencja sporządzają protokół zdawczo-odbiorczy.

2. Protokół zdawczo-odbiorczy zawiera spis z natury przejmowanych składników majątku. Spisu z natury dokonuje się według zasad prowadzenia rachunkowości.”;

13) w art. 20:

a) w ust. 2:

– w pkt 1 wyraz „nieruchomości” zastępuje się wyrazem „mienia”,

– w pkt 2 po wyrazie „użytkowania” dodaje się wyrazy „użytkowania wieczystego,”

b) w ust. 3 wyrazy „w art. 6 i art. 13 ust. 2 oraz” zastępuje się wyrazami „w ustawie oraz na”;

14) art. 23 otrzymuje brzmienie:

„Art. 23. 1. Agencja może udzielać poręczeń i gwarancji kredytowych, w tym dewizowych, do wysokości określonej w planie finansowym.

2. Do gwarancji, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące gwarancji kredytowych udzielanych przez banki.”;

15) w art. 24:

a) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

„5. Nieruchomości wchodzące w skład Zasobu Agencja może w drodze umowy nieodpłatnie przekazać na własność:

1) gminie – na cele związane z inwestycjami infrastrukturalnymi służącymi wykonywaniu zadań własnych gminy,

2) Polskiej Akademii Nauk, szkole wyższej lub jednostce badawczo-rozwojowej – na cele służące wykonywaniu ich zadań statutowych.

W razie przeznaczenia przez nabywcę nieruchomości na inne cele niż określone w umowie, Agencji przysługuje zwrot równowartości pieniężnej, ustalonej według zasad określonych w art. 30.”,

b) po ust. 5 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:

„6. Z zastrzeżeniem art. 44 ust. 1, urządzenia, obiekty i sieci: energetyczne, wodnokanalizacyjne, ciepłownicze oraz telekomunikacyjne Agencja może w drodze umowy przekazać, wraz z niezbędnymi gruntami, na własność jednostkom prowadzącym działalność w tym zakresie. Przekazanie na rzecz jednostek państwowych i komunalnych może nastąpić nieodpłatnie.”;

16) art. 25 otrzymuje brzmienie:

„Art. 25. 1. Administrowanie polega na gospodarowaniu wydzieloną częścią mienia Zasobu, w imieniu Agencji, na podstawie umowy, za wynagrodzeniem przez czas oznaczony.

2. Administratorem może być osoba prawna lub fizyczna. Umowa między administratorem a Agencją powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:

1) składniki mienia stanowiące przedmiot gospodarowania,

2) zasady wynagradzania administratora, w tym jego prawo do pobierania pożytków lub udziału w zyskach,

3) obowiązki administratora,

4) kryteria oceny efektywności administrowania,

5) zakres odpowiedzialności za powierzone mienie,

6) okres, na który umowa została zawarta.”;

17) po art. 26 dodaje się art. 26a w brzmieniu:

„Art. 26a. 1. Nie pobiera się opłaty skarbowej od czynności cywilnoprawnych, których stroną jest Agencja.

2. Do czynności notarialnych związanych z utworzeniem jednoosobowych spółek Agencji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące czynności notarialnych związanych z przekształceniem przedsiębiorstwa państwowego w spółkę.

3. Agencja nie ma obowiązku uiszczania opłat w sprawach cywilnych dotyczących mienia stanowiącego Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa.”;

18) w art. 28:

a) w ust. 1 wyrazy „przystąpienia do sprzedaży” zastępuje się wyrazami „ogłoszenia przetargu”, średnik zastępuje się kropką i skreśla dalszą część zdania,

b) po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3. Informację o zamiarze sprzedaży nieruchomości, której wartość szacunkowa przekracza równowartość dziesięciu tysięcy kwintali żyta, ustaloną stosownie do przepisów o podatku rolnym. Agencja ogłasza w prasie o zasięgu co najmniej wojewódzkim.”;

19) w art. 29:

a) w ust. 2 wyraz „przetargu” zastępuje się wyrazami „publicznego przetargu ustnego (licytacja)”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. W przypadkach uzasadnionych względami gospodarczymi można ustalić osobę nabywcy na podstawie przetargu ofert pisemnych (konkurs ofert). W razie zgłoszenia kilku równorzędnych ofert, pierwszeństwo ma osoba podlegająca przepisom o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz pracownik i spółka pracowników zlikwidowanego państwowego przedsiębiorstwa gospodarki rolnej, nabywający nieruchomość rolną w celu powiększenia albo utworzenia gospodarstwa rolnego. Jeżeli więcej niż jednemu z oferentów przysługuje pierwszeństwo, nabywcę ustala się dokonując wyboru tego spośród oferentów, który daje najlepszą gwarancję należytego prowadzenia gospodarstwa.”,

c) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. W przypadku nierozstrzygnięcia przetargu, Agencja, ogłaszając kolejne przetargi, może ustalić niższą cenę wywoławczą, nie niższą jednak niż połowa ceny ustalonej według zasad określonych w art. 30. Jeżeli kolejny przetarg nie doprowadzi do wyłonienia osoby nabywcy, Agencja może sprzedać nieruchomość bez przetargu za cenę nie niższą niż cena wywoławcza ostatniego przetargu”;

20) w art. 30:

a) w ust. 1 po wyrazach „art. 29” skreśla się wyrazy „ust. 1 i 2” oraz w pkt 2 skreśla się przecinek i wyrazy „obowiązujących w dniu zawarcia umowy sprzedaży”,

b) w ust. 2 w pkt 2 po wyrazie „maszyn” i myślniku dodaje się wyrazy „według cen rynkowych albo”;

21) art. 31 otrzymuje brzmienie:

„Art. 31. 1. Agencja może rozłożyć spłatę należności na raty z zastosowaniem oprocentowania. Jeżeli należność pieniężna została ustalona w umowie według innego miernika wartości niż pieniądz. Agencja nie stosuje oprocentowania.

2. Agencja może nie stosować oprocentowania w razie rozłożenia na raty należności z tytułu sprzedaży mienia lub niektórych składników tego mienia położonego na terenie gminy uznanej na podstawie przepisów o zatrudnieniu i bezrobociu za zagrożoną szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do sprzedaży dokonywanej na podstawie przepisów o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.

4. Wysokość oprocentowania oraz rodzaje mierników wartości ustala Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji. Minister Finansów w tym samym trybie ustali szczegółowe kryteria niestosowania oprocentowania w przypadku, o którym mowa w ust. 2.”;

22) w art. 34 skreśla się wyrazy „oraz jednostkom Lasów Państwowych”;

23) art. 35 otrzymuje brzmienie:

„Art 35. 1. Przekazanie w zarząd mienia następuje na czas oznaczony lub nie oznaczony, w drodze decyzji Prezesa Agencji.

2. Przekazanie w zarząd mienia może nastąpić również na podstawie umowy, zawartej za zgodą Prezesa Agencji, między jednostkami, o których mowa w art. 34. Jednostce przekazującej przysługuje od jednostki przejmującej zwrot nakładów poniesionych na budynki i inne części składowe nieruchomości. Wartość nakładów ustala się na zasadach określonych w art. 30.

3. Jednostki, o których mowa w art. 34, ponoszą z tytułu wykonywania zarządu opłaty roczne równe cenie jednego kwintala żyta z hektara przeliczeniowego, stosownie do przepisów o podatku rolnym.

4. Szkoły i inne placówki systemu oświaty ponoszą opłaty z tytułu wykonywania zarządu nieruchomościami rolnymi wykorzystywanymi wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej.

5. Opłaty, o których mowa w ust. 3, za dany rok uiszcza się w terminie do 15 lutego następnego roku.”;

24) w art. 36:

a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i w ustępie tym po wyrazie „decyzji” dodaje się wyraz „Prezesa”,

b) dodaje się ust. 2 i 3 w brzmieniu:

„2. Decyzja o wygaśnięciu zarządu przysługującego jednostkom organizacyjnym:

1) resortu obrony narodowej – wymaga zgody Ministra Obrony Narodowej lub upoważnionego przez niego organu,

2) resortu spraw wewnętrznych – wymaga zgody Ministra Spraw Wewnętrznych.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do nieruchomości rolnych pozostających w zarządzie państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, które nabyły te nieruchomości na własność Skarbu Państwa.”;

25) art. 37 otrzymuje brzmienie:

„Art. 37. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb przekazywania mienia w razie ustanowienia lub wygaśnięcia zarządu oraz tryb ustalania i wnoszenia opłat.”;

26) w art. 38:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Mienie wchodzące w skład Zasobu może być wydzierżawiane lub wynajmowane osobom fizycznym lub prawnym, na zasadach Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem art. 38a.”,

b) w ust. 3 wyraz „trzech” zastępuje się wyrazem „pięciu”;

27) po art. 38 dodaje się art. 38a w brzmieniu:

„Art. 38a. 1. Mienie wchodzące w skład Zasobu może być wydzierżawiane lub wynajmowane osobom fizycznym lub prawnym z zapewnieniem dzierżawcy lub najemcy prawa kupna przedmiotu dzierżawy lub najmu najpóźniej z upływem okresu, na jaki została zawarta umowa.

2. W umowie, o której mowa w ust. 1, określa się w szczególności:

1) wartość przedmiotu dzierżawy lub najmu,

2) czynsz roczny w wysokości równej sumie wartości przedmiotu dzierżawy lub najmu podzielonej przez liczbę lat, na którą została zawarta umowa, i oprocentowania nie spłaconej części tej wartości.

3. W umowie sprzedaży cenę ustala się jako sumę wartości przedmiotu dzierżawy lub najmu i oprocentowania należnego za okres do dnia zawarcia tej umowy. Na poczet ceny zalicza się wpłacony czynsz.

4. Jeżeli wartość przedmiotu dzierżawy lub najmu została ustalona w umowie, o której mowa w ust. 1, według innego miernika wartości niż pieniądze. Agencja nie stosuje oprocentowania.

5. W przypadku rozwiązania umowy dzierżawy lub najmu przed upływem okresu, na jaki została zawarta, wpłacony czynsz nie podlega zwrotowi.

6. Wysokość oprocentowania oraz rodzaje mierników wartości ustala Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji.”;

28) art. 39 otrzymuje brzmienie:

„Art. 39. 1. Umowę dzierżawy zawiera się po przeprowadzeniu przetargu ofert pisemnych lub publicznego przetargu ustnego. Art. 29 ust. 2, 3 i 3a stosuje się odpowiednio.

2. Przetargu nie stosuje się, gdy wydzierżawienie następuje na rzecz jednoosobowej spółki utworzonej przez Agencję, a także, jeżeli dotychczasowy dzierżawca nieruchomości rolnej złoży Agencji oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia tej nieruchomości na nowych warunkach uzgodnionych między dzierżawcą i Agencją, z tym że czynsz nie może być mniejszy od dotychczasowego.

3. W razie niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, najpóźniej na trzy miesiące przed zakończeniem dzierżawy albo nieuzgodnienia nowych warunków dzierżawy w terminie miesiąca od złożenia oświadczenia, wydzierżawienie nieruchomości rolnej następuje na zasadach określonych w ust. 1.”;

29) po art. 39 dodaje się art. 39a w brzmieniu:

„Art. 39a. 1. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w porozumieniu z Ministrem Finansów, w drodze rozporządzenia, określi tryb przeprowadzania przetargów na dzierżawę.

2. Wysokość oprocentowania oraz rodzaje mierników wartości ustala Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji.”;

30) w art. 40 w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) na okres nie dłuższy niż pięć lat, w przypadkach uzasadnionych stanem przedmiotu dzierżawy lub realizacją inwestycji tworzących nowe miejsca pracy,”;

31) art. 42–46 otrzymują brzmienie:

„Art. 42. 1. Agencja może przeznaczyć do sprzedaży najemcom domy, lokale mieszkalne i budynki gospodarcze wraz z niezbędnymi gruntami.

2. Sprzedaż następuje po cenie rynkowej:

1) pomniejszonej o 4% za każdy rok pracy najemcy w państwowym przedsiębiorstwie gospodarki rolnej oraz innym państwowym zakładzie pracy, którego podstawowym przedmiotem działalności jest produkcja wymieniona w art. 2a pkt 1, albo

2) pomniejszonej o 3% za każdy rok najmu mieszkania od zakładów pracy, o których mowa w pkt 1,

– nie więcej jednak niż o 90%.

3. Do okresu pracy albo najmu, od których zależy pomniejszenie ceny sprzedaży, wlicza się także odpowiednio okres pracy albo najmu w zlikwidowanym zakładzie pracy, którego mienie zostało przejęte przez przedsiębiorstwo określone w ust. 2 pkt 1.

4. Na wniosek najemcy, który w stosunek najmu wstąpił będąc osobą bliską poprzedniego najemcy, mieszkającą z nim stale aż do chwili jego śmierci, cenę sprzedaży pomniejsza się, uwzględniając – zamiast okresu pracy własnej najemcy albo okresu najmu – okres pracy poprzedniego najemcy w zakładach pracy, o których mowa w ust. 2 pkt 1.

5. W rozumieniu ust. 4 za osoby bliskie zmarłego najemcy uważa się dzieci własne i przysposobione, małżonka (wdowę i wdowca), rodziców oraz dzieci własne i przysposobione tych osób.

6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do sprzedaży ogródków przydomowych i garaży osobom, które z nich korzystają.

Art. 43. 1. O przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości, określonych w art. 42, Agencja zawiadamia na piśmie najemców i osoby, o których mowa w art. 42 ust. 6, którzy w terminie dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia mogą złożyć pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia nieruchomości.

2. W razie niezłożenia oświadczenia w terminie określonym w ust. 1, Agencja może, w drodze umowy, nieodpłatnie przekazać na własność gminie nieruchomość wraz z towarzyszącą infrastrukturą.

3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi tryb sprzedaży domów, lokali mieszkalnych, budynków gospodarczych, ogródków przydomowych i garaży wraz z niezbędnymi gruntami.

Art. 44. 1. W przypadku utworzenia przez nabywców, o których mowa w art. 42, spółdzielni w celu eksploatacji nabytych mieszkań, Agencja przekazuje, w drodze umowy, nieodpłatnie na własność spółdzielni urządzenia wchodzące w skład towarzyszącej mieszkaniom infrastruktury.

2. Spółdzielni, określonej w ust. 1, przysługuje dotacja z budżetu państwa na częściowe pokrycie kosztów związanych z dostawą energii cieplnej na potrzeby centralnego ogrzewania i dostawy ciepłej wody, na zasadach określonych w odrębnych przepisach dla spółdzielni mieszkaniowych.

Art. 45. 1. Agencja może rozłożyć spłaty należności, o których mowa w art. 42, na raty. Jeżeli należność pieniężna została ustalona w umowie według innego miernika wartości niż pieniądz. Agencja nie stosuje oprocentowania. Rata należności wraz z oprocentowaniem podlega na wniosek nabywcy umorzeniu, jeżeli termin jej płatności przypada w okresie, w którym nabywca ma ustalone przez właściwy organ prawo do świadczeń z pomocy społecznej.

2. Wysokość oprocentowania oraz rodzaje mierników wartości ustala Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji.

Art. 46. 1. Najemcy domów i lokali mieszkalnych przejętych do Zasobu, z którymi zawarto umowy najmu przed przejęciem, zachowują prawo do dalszego zamieszkiwania na czas nie określony. Nie dotyczy to najemców:

1) zajmujących domy i lokale w obiektach wpisanych do rejestru zabytków,

2) zajmujących lokale w budynkach nie służących wyłącznie zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych oraz domy i lokale funkcjonalnie związane z działalnością gospodarczą.

2. Najemcy, określonemu w ust. 1 pkt 1 i 2, przysługuje pierwszeństwo w najmie innego mieszkania wchodzącego w skład Zasobu.”;

32) w art. 48:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Agencja może wydzielić majątek z niezbędnymi gruntami, służący wykonywaniu innej działalności niż gospodarcza, w celu nieodpłatnego przekazania, w drodze umowy, na własność gminie.”,

b) w ust. 3 w zdaniu pierwszym dodaje się na końcu wyrazy „wydanej za zgodą Prezesa Agencji”;

33) skreśla się art. 49;

34) art. 50 otrzymuje brzmienie:

„Art. 50. 1. Grunty niezbędne do korzystania z budynków i lokali, o których mowa w art. 42–44 i art. 48, uważa się za grunty wyłączone z produkcji rolnej w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

2. Grunty określone w ust. 1 podlegają ujawnieniu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako grunty zabudowane.”;

35) skreśla się art. 51;

36) w art. 52 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy uprawnienia wynikające z art. 42 przysługują państwowym przedsiębiorstwom gospodarki rolnej do czasu przejęcia mienia Skarbu Państwa na podstawie art. 12 ust. 1.”

Art. 2. [Ustawa o przedsiębiorstwach państwowych] W ustawie z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1991 r. Nr 18, poz. 80, Nr 75, poz. 329, Nr 101, poz. 444 i Nr 107, poz. 464 oraz z 1993 r. Nr 18, poz. 82 i Nr 60, poz. 280) skreśla się art. 49a.

Art. 3. [Ustawa o podatku rolnym] W ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431) w art. 12 w ust. 1 w pkt 4 po wyrazach „Państwowego Funduszu Ziemi” dodaje się wyrazy „i grunty przejęte z tego Funduszu do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa”.

Art. 4. [Ustawa o jednostkach badawczo-rozwojowych] W ustawie z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 1991 r. Nr 44, poz. 194 i Nr 107, poz. 464 oraz z 1992 r. Nr 54, poz. 254) w art. 64 w ust. 1 w pkt 1 skreśla się wyraz „nierolne”.

Art. 5. [Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej] W ustawie z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29, poz. 154, z 1990 r. Nr 51, poz. 297, Nr 55, poz. 321 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 95, poz. 425 i Nr 107, poz. 459 oraz z 1993 r. Nr 7, poz. 34) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 63 po ust. 1 dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

„2. Regulacja dotycząca nieruchomości rolnych może następować także przez wydzielenie odpowiednich nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.”;

2) w art. 70a:

a) w ust. 1 w zdaniu pierwszym po wyrazach „Państwowego Funduszu Ziemi” dodaje się wyrazy „albo w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa”,

b) w ust. 3 w pierwszym zdaniu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy „wydanej za zgodą Prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.”

Art. 6. [Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych] W ustawie z dnia 10 maja 1990 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191, Nr 43, poz. 253 i Nr 92, poz. 541, z 1991 r. Nr 34, poz. 151, z 1992 r. Nr 6, poz. 20 oraz z 1993 r. Nr 40, poz. 180) skreśla się art. 15.

Art. 7. [Ustawa o szkolnictwie wyższym] W ustawie z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385 oraz z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314) w art. 22 w ust. 3 dodaje się na końcu wyrazy „z wyjątkiem opłat określonych w przepisach o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.”

Art. 8. [Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników] W ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1993 r. Nr 71, poz. 342) w art. 58 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

„2a. Należności za odpłatne przejmowanie nieruchomości na własność Skarbu Państwa pokrywane są z budżetu państwa.”

Art. 9. [Ustawa o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego] W ustawie z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz. U. Nr 66, poz. 287 i Nr 95, poz. 425 oraz z 1993 r. Nr 7, poz. 34) w art. 48 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

„5. Przedmiotem postępowania, o którym mowa w art. 47 i ustępach poprzedzających, mogą być także nieruchomości pozostające w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa. Wydzielenie nieruchomości w celu przekazania kościelnej osobie prawnej następuje za zgodą Prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.”

Art. 10. [Ustawa o systemie oświaty] W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425, z 1992 r. Nr 26, poz. 113 i Nr 54, poz. 254 oraz z 1993 r. Nr 127, poz. 585) w art. 81 dodaje się na końcu wyrazy „z wyjątkiem opłat określonych w przepisach o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.”

Art. 11. [Ustawa o lasach] W ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. Nr 101, poz. 444 oraz z 1992 r. Nr 21, poz. 85 i Nr 54, poz. 254) wprowadza się następujące zmiany.

1) w art. 4 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Przepis ust. 1 nie dotyczy lasów w parkach narodowych oraz lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.”;

2) w art. 5 w ust. 1 po wyrazach „w lasach” dodaje się wyrazy „wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz”;

3) w art. 6 w pkt 3 dodaje się wyrazy „a także Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa”;

4) w art. 22 w ust 1 w pkt 2 po wyrazach „w odniesieniu do lasów” dodaje się wyrazy „wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz”;

5) w art. 39 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje ust. 2 w brzmieniu:

„2. Dzierżawa lasu wchodzącego w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa nie wymaga zgody, o której mowa w ust. 1.”;

6) w art. 61 w ust. 2 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy „a lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.”

Art. 12. [Lasy przechodzące do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa] Lasy podlegające zarządowi Lasów Państwowych, nie wydzielone geodezyjnie z nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi oraz z nieruchomości pozostałych po zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej, z dniem wejścia w życie ustawy przechodzą do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Art. 13. [Uprawnienia do nieruchomości przysługujące Polskiej Akademii Nauk] Z dniem wejścia w życie ustawy:

1) grunty rolne Skarbu Państwa pozostające w zarządzie Polskiej Akademii Nauk stają się przedmiotem użytkowania wieczystego Polskiej Akademii Nauk,

2) budynki i urządzenia związane trwale z gruntami, o których mowa w pkt 1, stają się własnością Polskiej Akademii Nauk.

Art. 14. [Nieruchomości przekazane do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa] Nieruchomości oraz inne składniki mienia pozostałe po likwidacji zjednoczeń, zrzeszeń państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, podlegają przekazaniu do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy stanowiły własność Skarbu Państwa. Przekazanie nieruchomości następuje w drodze decyzji wojewody właściwego ze względu na miejsce jej położenia, w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Z przekazania nieruchomości sporządza się protokół zdawczo-odbiorczy.

Art. 15. [Powstanie obowiązku ponoszenia opłat rocznych] 1. Obowiązek ponoszenia opłat rocznych z tytułu wykonywania zarządu nieruchomościami rolnymi lub użytkowania wieczystego nieruchomości rolnych powstaje od 1994 r.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli przekazanie nieruchomości w zarząd nastąpiło w drodze decyzji Prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Art. 16. [Umorzenie należności z tytułu umowy zawartej po 31 grudnia 1991 r.] 1. Na wniosek nabywcy nieruchomości wymienionych w art. 42 ustawy, o której mowa w art. 1, należność z tytułu umowy, zawartej po dniu 31 grudnia 1991 r., nie spłacona do dnia złożenia wniosku, podlega umorzeniu w części przekraczającej tę należność, ustaloną z zastosowaniem obniżek określonych w tym przepisie.

2. Wnioski, o których mowa w ust. 1, mogą być złożone w okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. We wniosku nabywca jest obowiązany udokumentować okoliczności uzasadniające umorzenie należności.

Art. 18. [Zobowiązania zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej wobec Skarbu Państwa] Z dniem wejścia w życie ustawy wygasają przyjęte przez Agencję na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych i nie zaspokojone zobowiązania zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej wobec Skarbu Państwa.

Art. 19. [Utrata zdolności upadłościowej państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej] Z dniem wejścia w życie ustawy państwowe przedsiębiorstwa gospodarki rolnej tracą zdolność upadłościową. Postępowania upadłościowe prowadzone w stosunku do państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej ulegają z mocy prawa umorzeniu.

Art. 20. [Jednolity tekst ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw] Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.

Art. 21. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.