Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (Dz. U.z1993r. Nr 26, poz. 117),

2) Urzędzie Patentowym - rozumie się przez to Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej,

3) przeciętnym wynagrodzeniu - rozumie się przez to wynagrodzenie ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, stosownie do przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym.

Rozdział 2

Postępowanie sporne przed Urzędem Patentowym

§ 2. 1. Wniosek o wszczęcie postępowania powinien być złożony na piśmie i zawierać oznaczenie stron i ich adresy, zwięzłe przedstawienie sprawy i wyraźnie określone żądanie, wskazanie środków dowodowych oraz podpis i datę.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć:

1) pełnomocnictwo, jeżeli wniosek wnosi pełnomocnik,

2) odpisy wniosku i jego załączników w tylu egzemplarzach, ile jest stron,

3) dowód uiszczenia obowiązującej opłaty.

3. Urząd Patentowy bada, czy wniosek, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wymaganiom formalnym. W razie stwierdzenia, że wniosek nie odpowiada tym wymaganiom lub że nie zostały złożone dokumenty, o których mowa w ust. 2, Urząd Patentowy wzywa stronę do usunięcia stwierdzonych usterek lub braków w wyznaczonym terminie, pod rygorem umorzenia postępowania.

§ 3. 1. Jeżeli wniosek odpowiada wymaganiom formalnym. Urząd Patentowy doręcza drugiej stronie odpisy wniosku i załączonych do niego dokumentów, wyznaczając, w razie potrzeby, przynajmniej trzydziestodniowy termin do nadesłania pisemnej odpowiedzi.

2. Strona wezwana do udzielenia odpowiedzi na wniosek dołącza do odpowiedzi tyle odpisów, ile jest stron w postępowaniu.

3. Po otrzymaniu odpowiedzi na wniosek lub po upływie terminu wyznaczonego do jej nadesłania Urząd Patentowy wyznacza rozprawę, o czym zawiadamia strony i ich pełnomocników, doręczając im jednocześnie odpis odpowiedzi na wniosek, jeżeli została ona złożona.

4. Zawiadomienia o rozprawie powinny być doręczone stronom przynajmniej na 7 dni przed rozprawą.

§ 4. 1. Urząd Patentowy rozpatruje sprawy w trybie postępowania spornego na rozprawie w trzyosobowych kolegiach orzekających, których skład ustala Prezes Urzędu Patentowego.

2. W skład kolegium orzekającego, poza sędzią sądu wojewódzkiego jako przewodniczącym, wchodzi wyznaczony pracownik Urzędu Patentowego oraz przedstawiciel organizacji, o których mowa w art. 9 ustawy, wyznaczony z listy przedstawicieli zgłoszonej Prezesowi Urzędu Patentowego przez te organizacje.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do postępowania przygotowawczego w zakresie określonym § 2 i 3.

§ 5. 1. Członkowie kolegiów orzekających są obowiązani do zachowania w tajemnicy danych, o których powzięli wiadomość poza rozprawą jawną w związku z pełnieniem swoich funkcji.

2. Członkowie kolegiów orzekających są w rozstrzyganiu spraw niezawiśli i podlegają tylko ustawom.

§ 6. 1. Rozprawy przed Urzędem Patentowym są jawne. W razie rozpatrywania sprawy wchodzącej w zakres obrony lub bezpieczeństwa państwa, przewodniczący kolegium orzekającego zarządza tajność rozprawy. Przewodniczący kolegium orzekającego może zarządzić tajność rozprawy również z innych ważnych przyczyn.

2. Urząd Patentowy może wezwać na rozprawę i przesłuchać świadków oraz zasięgnąć opinii biegłych. O przesłuchanie świadków oraz uzyskanie opinii biegłego Urząd Patentowy może również zwrócić się do właściwego miejscowo sądu rejonowego.

3. Biegłym, o których mowa w ust. 2, Urząd Patentowy przyznaje należności .według przepisów o kosztach przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego w postępowaniu sądowym.

4. Postępowanie dowodowe przeprowadza się na rozprawie, jednakże Urząd Patentowy może zlecić przeprowadzenie tego postępowania lub jego części jednemu lub kilku członkom kolegium orzekającego. O terminie przeprowadzenia postępowania dowodowego zawiadamia się strony lub ich pełnomocników.

5. Z przebiegu rozprawy protokolant. pod kierunkiem przewodniczącego kolegium orzekającego, sporządza protokół. który podpisują przewodniczący i protokolant.

6. Protokół powinien zawierać:

1) oznaczenie organu orzekającego, miejsca i daty posiedzenia, nazwiska członków kolegium orzekającego, protokolanta, stron i ich pełnomocników oraz oznaczenie sprawy i wzmiankę co do tajności rozprawy,

2) przebieg posiedzenia, w szczególności wnioski i twierdzenia stron, wyniki postępowania dowodowego, wymienienie zarządzeń i orzeczeń wydanych na posiedzeniu oraz stwierdzenie, czy zostały ogłoszone; zamiast podania wniosków i twierdzeń stron można w protokole powołać się na pisma przygotowawcze,

3) czynności stron wpływające na rozstrzygnięcie Urzędu Patentowego (ugoda, zrzeczenie się żądania, uznanie, wycofanie, zmiana, rozszerzenie lub ograniczenie wniosku).

7. Strony mogą żądać sprostowania lub uzupełnienia protokołu, nie później jednak niż na następnym posiedzeniu, a po wydaniu decyzji - do dnia upływu terminu na wniesienie odwołania. Na postanowienie odmawiające sprostowania lub uzupełnienia protokołu przysługuje zażalenie.

§ 7. 1. Jeżeli Urząd Patentowy stwierdzi, że nie jest właściwy do rozpatrzenia wniosku, przekazuje sprawę właściwemu organowi. Na postanowienie w tej sprawie przysługuje zażalenie.

2. Jeżeli wnioskodawca wycofał wniosek przed rozprawą, Urząd Patentowy wydaje decyzję o umorzeniu postępowania.

3. W sprawach wymienionych w ust. 1 i 2, w § 2 ust. 3, w § 6 ust. 2-4 i 7, w § 10 oraz w sprawach zawieszenia postępowania Urząd Patentowy może również orzekać na posiedzeniach niejawnych.

§ 8. 1. Urząd Patentowy rozstrzyga sprawę przez wydanie decyzji po przeprowadzeniu rozprawy, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, zapada zwykłą większością głosów.

3. Członek kolegium orzekającego, który nie godzi się z większością głosów, może złożyć zdanie odrębne wraz z uzasadnieniem.

4. Decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu orzekającego, datę rozpatrzenia sprawy i wydania decyzji, nazwiska członków kolegium orzekającego i protokolanta, wymienienie stron, oznaczenie przedmiotu sprawy i jej rozstrzygnięcie, jak również rozstrzygnięcie co do kosztów postępowania, powołanie podstawy prawnej i podpisy członków kolegium orzekającego.

5. Przewodniczący kolegium orzekającego bezpośrednio po rozprawie ogłasza decyzję publicznie, podając krótkie uzasadnienie rozstrzygnięcia oraz pouczając strony o przysługującym im prawie odwołania się do Komisji Odwoławczej przy Urzędzie Patentowym, ze wskazaniem terminu i trybu wniesienia odwołania.

6. Jeżeli ogłoszenie decyzji nie może nastąpić bezpośrednio po rozprawie, kolegium orzekające może odroczyć ogłoszenie decyzji na czas do dwóch tygodni, co przewodniczący kolegium ogłasza, podając dzień ogłoszenia decyzji.

7. Do decyzji, o której mowa w ust. 1, sporządza się z urzędu, w terminie czterech tygodni, uzasadnienie na piśmie, które podpisuje przewodniczący kolegium orzekającego oraz członek kolegium orzekającego sporządzający to uzasadnienie. Odpis decyzji wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom.

§ 9. Zakład pracy jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, na czas pełnienia funkcji członka kolegium orzekającego.

§ 10. 1. Strona, której żądanie zostało uwzględnione, ma prawo do zwrotu niezbędnych kosztów postępowania w razie złożenia o to wniosku nie później niż przed zamknięciem rozprawy, z wyjątkiem kosztów spowodowanych przez jej niesumienne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie albo przez opóźnienie zgłoszenia dowodów. O przyznaniu stronie zwrotu od strony przeciwnej kosztów postępowania postanawia Urząd Patentowy.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy strona przeciwna nie dała powodu do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania lub w odpowiedzi na wniosek uznała zawarte w nim żądanie.

3. W razie umorzenia postępowania z powodu wycofania wniosku przez stronę przed rozprawą, Urząd Patentowy postanawia o zwrocie stronie połowy opłaty; inne koszty postępowania ponosi w tym przypadku strona.

4. Urząd Patentowy może zażądać od wnioskodawcy lub od strony, która wniosła o podjęcie czynności połączonej z kosztami, złożenia zaliczki w określonej wysokości na poczet kosztów postępowania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia lub niewykonania wnioskowanej czynności.

5. Jeżeli wnioskodawcą jest osoba mieszkająca lub mająca siedzibę za granicą i nie posiadająca w kraju majątku nieruchomego, Urząd Patentowy może, na wniosek strony przeciwnej, zobowiązać takiego wnioskodawcę do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów postępowania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

6. W sprawach dotyczących kosztów postępowania, nie uregulowanych w ust. 1-5, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.

§ 11. W sprawach nie uregulowanych w § 1-8 stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Rozdział 3

Postępowanie odwoławcze

§ 12. 1. Tworzy się Komisję Odwoławczą przy Urzędzie Patentowym, zwaną dalej "Komisją Odwoławczą". Siedzibą Komisji Odwoławczej jest miasto stołeczne Warszawa.

2. Komisja Odwoławcza składa się z przewodniczącego i jego zastępców, wyznaczonych spośród sędziów Sądu Najwyższego przez Pierwszego Prezesa tego Sądu, oraz członków powołanych przez przewodniczącego Komisji Odwoławczej na wniosek Prezesa Urzędu Patentowego.

3. Członków Komisji Odwoławczej. o których mowa w ust. 2, powołuje się spośród pracowników Urzędu Patentowego oraz spośród przedstawicieli organizacji, o których mowa w art. 9 ustawy, umieszczonych na liście przedstawicieli zgłoszonej Prezesowi Urzędu Patentowego przez te organizacje.

4. Członkowie kolegiów orzekających Komisji Odwoławczej są w rozstrzyganiu spraw niezawiśli i podlegają tylko ustawom.

5. Nadzór nad Komisją Odwoławczą sprawuje Prezes Rady Ministrów. Nadzór nie może wkraczać w dziedzinę, w której członkowie Komisji Odwoławczej są niezawiśli.

§ 13. 1. Komisja Odwoławcza rozpatruje sprawy na rozprawie w składzie sędziego Sądu Najwyższego jako przewodniczącego, przedstawiciela Urzędu Patentowego i przedstawiciela organizacji wymienionych w art. 9 ustawy, powołanych do składu kolegium orzekającego przez przewodniczącego Komisji spośród jej członków.

2. Przewodniczący Komisji Odwoławczej może zarządzić, ze względu na zawiłość sprawy, rozpatrzenie odwołania w składzie poszerzonym do pięciu osób.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do postępowania przygotowawczego w zakresie określonym odpowiednio § 2 i 3.

§ 14. 1. Termin do wniesienia odwołania od decyzji wynosi dwa miesiące, a do wniesienia zażalenia na postanowienie - jeden miesiąc od dnia doręczenia stronie zaskarżonej decyzji lub postanowienia.

2. O odrzuceniu odwołania lub zażalenia wskutek przekroczenia terminu do jego wniesienia, jeżeli nie zachodzą podstawy do przywrócenia terminu, Komisja Odwoławcza orzeka na posiedzeniu niejawnym.

§ 15. 1. Z zastrzeżeniem art. 15 ust. 1 oraz art. 79 ust. 1 ustawy, Komisja Odwoławcza wydaje decyzję, w której utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję, uchyla ją w całości lub w części i wydaje w tym zakresie nową decyzję bądź też uchyla zaskarżoną decyzję i przekazuje sprawę Urzędowi Patentowemu do ponownego rozpatrzenia.

2. Urząd Patentowy przy ponownym rozpatrywaniu sprawy jest związany oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania zawartymi w decyzji Komisji Odwoławczej.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio przy rozpatrywaniu zażaleń.

§ 16. 1. Za kierowanie pracą Komisji Odwoławczej i udział w pracach kolegiów orzekających tej Komisji przewodniczący Komisji Odwoławczej otrzymuje ryczałtowo miesięczne wynagrodzenie w wysokości 50% przeciętnego wynagrodzenia.

2. Za udział w pracach kolegium orzekającego Komisji Odwoławczej przewodniczącemu tego kolegium przysługuje wynagrodzenie:

1) od każdej sprawy zakończonej po przeprowadzeniu rozprawy 2%,

2) od każdej rozprawy odroczonej i od każdej sprawy rozpatrywanej na posiedzeniu niejawnym 1%

- przeciętnego wynagrodzenia.

3. Za udział w pracach kolegium orzekającego Komisji Odwoławczej członek tego kolegium nie pozostający w stosunku pracy otrzymuje wynagrodzenie w wysokości równej połowie wynagrodzenia określonego w ust. 2.

4. Za sporządzenie po godzinach pracy uzasadnienia na piśmie orzeczenia Komisji Odwoławczej członek kolegium orzekającego tej Komisji otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 2% przeciętnego wynagrodzenia.

5. Do ustalenia wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1-4, przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu jego ogłoszenia.

6. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1-4, podlega zaokrągleniu do 1000 zł w górę.

§ 17. Dochody i wydatki związane z działalnością Komisji Odwoławczej stają się dochodami i wydatkami budżetu państwa w części dotyczącej Urzędu Patentowego.

§ 18. Do postępowania odwoławczego stosuje się odpowiednio przepisy § 2 i 3, § 5 ust. 1 oraz § 6-11.

Rozdział 4

Opłaty związane z ochroną wynalazków i wzorów użytkowych

§ 19. 1. W związku z ochroną wynalazków i wzorów użytkowych są pobierane opłaty jednorazowe oraz opłaty okresowe. Opłaty te stanowią dochód budżetu państwa.

2. Od opłat okresowych związanych z ochroną wynalazków i wzorów użytkowych są wolne państwowe jednostki organizacyjne, w których, zgodnie z zasadami ich gospodarki finansowej, dochody z ochrony wynalazków i wzorów użytkowych stanowią dochody budżetu państwa.

3. Tabela opłat związanych z ochroną wynalazków i wzorów użytkowych stanowi załącznik do rozporządzenia.

§ 20. 1. Opłaty jednorazowe za zgłoszenia, wnioski, odwołania, zażalenia i inne czynności powinny być uiszczone z góry.

2. Opłata jednorazowa za zgłoszenie wynalazku lub wzoru użytkowego może być uiszczona również w ciągu jednego miesiąca od daty doręczenia wezwania Urzędu Patentowego do wniesienia tej opłaty. W razie nieuiszczenia opłaty w terminie, zgłoszenie uważa się za wycofane, a postępowanie umarza się.

3. Jeżeli w wyniku wniesionego odwołania lub zażalenia decyzja lub postanowienie Urzędu Patentowego zostało uchylone, opłata uiszczona od odwołania lub zażalenia podlega zwrotowi.

4. Przepis ust. 3 nie dotyczy opłaty od odwołania lub zażalenia na orzeczenie Urzędu Patentowego działającego w trybie postępowania spornego.

§ 21. 1. Opłata okresowa za pierwszy okres ochrony wynalazku lub pięcioletni okres ochrony wzoru użytkowego jest płatna w ciągu trzech miesięcy od daty doręczenia decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu patentu lub prawa ochronnego na wzór użytkowy, wydanej pod warunkiem uiszczenia tej opłaty. Jednocześnie zgłaszający może uiścić opłatę za dalsze rozpoczęte okresy ochrony wynalazku lub opłatę wymaganą do przedłużenia ochrony wzoru użytkowego na okresy rozpoczęte przed tym terminem.

2. Z zastrzeżeniem ust. 1, opłaty za dalsze okresy ochrony wynalazku lub wzoru użytkowego są płatne z góry, nie później niż w dniu, w którym upływa poprzedni okres ochrony.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 2, można uiszczać również wciągu sześciu miesięcy po upływie terminu płatności, z tym że opłaty te ulegają zwiększeniu o 30%. Przepisu tego nie stosuje się do opłaty za drugi okres ochrony wzoru użytkowego.

4. Opłaty okresowe, o których mowa w ust. 2, mogą być uiszczone również w ciągu jednego roku przed terminem płatności. Opłaty te podlegają zwrotowi, jeżeli przed terminem ich płatności patent lub prawo ochronne zostanie unieważnione lub wygaśnie. Opłaty za okresy ubiegłe i za okres bieżący nie podlegają zwrotowi.

5. W razie udzielenia patentu dodatkowego lub dodatkowego prawa ochronnego, pobiera się za ochronę wynalazku lub wzoru użytkowego, stanowiącego przedmiot tego patentu lub prawa ochronnego, w terminie określonym w ust. 1, opłatę zryczałtowaną.

6. Jeżeli patent dodatkowy lub dodatkowe prawo ochronne stanie się patentem lub prawem ochronnym samoistnym, za ochronę tego wynalazku lub wzoru użytkowego pobiera się opłaty okresowe, poczynając od następnego okresu po ustaniu patentu głównego lub głównego prawa ochronnego, w wysokości, jaka przypadałaby za ten i dalsze okresy ochrony wynalazku stanowiącego przedmiot patentu głównego lub wzoru użytkowego stanowiącego przedmiot głównego prawa ochronnego.

7. Z zastrzeżeniem ust. 10, termin do uiszczenia opłaty, o którym mowa w ust. 1 i w§ 20 ust. 2, może być przywrócony na wniosek zgłaszającego, jeżeli w ciągu dwóch miesięcy od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu,' nie później jednak niż w ciągu roku od dnia, w którym termin ten upłynął, uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Jednocześnie ze złożeniem takiego wniosku zgłaszający powinien uiścić zaległą opłatę.

8. Termin do uiszczenia opłaty, o którym mowa w ust. 3, może być przywrócony na wniosek uprawnionego z patentu lub prawa ochronnego, jeżeli w ciągu dwóch miesięcy od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, nie później jednak niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym termin ten upłynął, uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Jednocześnie ze złożeniem takiego wniosku uprawniony z patentu lub prawa ochronnego powinien uiścić zaległą, określoną w ust. 3, opłatę. Przywrócenie tego terminu nie może nastąpić przed upływem dwóch miesięcy od ogłoszenia w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" decyzji o wygaśnięciu patentu lub prawa ochronnego na wzór użytkowy.

9. Przywrócenie terminu do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 7 i 8, jest niedopuszczalne.

10. Jeżeli została wydana decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji o udzieleniu patentu lub prawa ochronnego z powodu nieuiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 1, albo decyzja o uznaniu zgłoszenia za wycofane i umorzeniu postępowania z powodu nieuiszczenia opłaty, o której mowa w § 20 ust. 2, zgłaszający może skutecznie odwołać się od tej decyzji, gdy w odwołaniu uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy, i jednocześnie uiści zaległą opłatę.

§ 22. 1. Od opłaty za zgłoszenie wynalazku lub wzoru użytkowego zwalnia się częściowo zgłaszającego, który wykaże, że nie jest w stanie jej ponieść w pełnej wysokości. Pozostała część opłaty nie może być jednak niższa niż 30% opłaty należnej.

2. Z zachowaniem warunku określonego w ust. 1, zwalnia się wnoszącego, częściowo lub całkowicie, od opłaty od wniosku o wydanie decyzji w postępowaniu spornym, od odwołania lub zażalenia, za publikację opisu patentowego lub ochronnego, a także od opłat okresowych za ochronę wynalazku lub wzoru użytkowego.

3. Na uzasadniony względami finansowymi wniosek zgłaszającego termin uiszczenia opłat, o których mowa w § 21 ust. 1 i 5, odracza się do sześciu miesięcy.

4. W sprawach określonych w ust. 1-3 Urząd Patentowy wydaje postanowienia. Na postanowienia te przysługują zażalenia.

5. Zwalnia się od opłaty jednorazowej zażalenia na postanowienia, o których mowa w ust. 4.

§ 23. 1. Opłaty przewidziane w rozporządzeniu uiszcza się na rachunek Urzędu Patentowego gotówką, przelewem lub przekazem pocztowym.

2. Opłaty należne z różnych tytułów uiszcza się oddzielnie.

Rozdział 5 Przepisy przejściowe i końcowe

§ 24. Przepisy rozporządzenia stosuje się do:

1) opłat jednorazowych pobieranych od zgłoszeń, wniosków, odwołań, zażaleń i innych czynności dokonywanych po dniu jego wejścia w życie, chyba że opłata została uiszczona wcześniej,

2) opłat jednorazowych od złożonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia wniosków o udzielenie przejściowej ochrony środków żywności, środków farmaceutycznych i związków chemicznych,

3) opłat okresowych, których termin płatności przypada po dniu wejścia w życie rozporządzenia, chyba że opłata została uiszczona wcześniej albo jej wysokość została określona w decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego korzystania z wynalazku lub wzoru użytkowego, wydanej przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.

§ 25. Przewidzianą rozporządzeniem opłatę za pierwszy okres ochrony wynalazku i opłatę zryczałtowaną za ochronę wynalazku obniża się o kwotę uiszczonej wcześniej opłaty za pełne badanie wynalazku, jeżeli zgłoszenie tego wynalazku nie zostało rozpatrzone przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 30 października 1992 r. o zmianie ustawy o wynalazczości i ustawy o Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1993 r. Nr 4, poz. 14).

§ 26. W sprawach nie unormowanych w rozporządzeniu do stosunków prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia w zakresie projektów wynalazczych stosuje się przepisy dotychczasowe.

§ 27. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 czerwca 1984 r. w sprawie projektów wynalazczych (Dz. U. Nr 33, poz. 178, z 1988 r. Nr 10, poz. 73 i Nr 43, poz. 338, z 1990 r. Nr 9, poz. 51 oraz z 1991 r. Nr 83, poz. 374).

§ 28. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.