Art. 2. [Zawód rzecznika patentowego] 1. Wykonywanie zawodu rzecznika patentowego polega na świadczeniu pomocy w sprawach dotyczących własności przemysłowej.

2. Zawód rzecznika patentowego może być wykonywany w ramach stosunku pracy lub samodzielnie na własny rachunek.

Art. 3. [Definicje] Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) Urzędzie Patentowym - rozumie się przez to Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej,

2) sprawach własności przemysłowej - rozumie się przez to uzyskiwanie, zachowywanie i wykonywanie praw odnoszących się do przedmiotów działalności twórczej, przeznaczonych do przemysłowego wykorzystania, oraz do nazw i znaków służących do odróżniania towarów i usług w działalności przemysłowej i handlowej, a także zwalczanie nieuczciwej konkurencji,

3) samorządzie - rozumie się przez to samorząd rzeczników patentowych.

Art. 5. [Lista rzeczników patentowych] 1. Prawo do wykonywania zawodu i używania tytułu „rzecznik patentowy” nabywa się po złożeniu ślubowania, z chwilą wpisu na listę rzeczników patentowych.

2. Listę rzeczników patentowych prowadzi Urząd Patentowy.

3. Lista rzeczników patentowych jest jawna.

4. Wpisu na listę rzeczników patentowych dokonuje się na wniosek zainteresowanego.

5. Prezes Urzędu Patentowego określi sposób prowadzenia listy rzeczników patentowych.

Art. 6. [Warunki wpisania na listę rzeczników patentowych] Na listę rzeczników patentowych może być wpisany ten, kto:

1) posiada obywatelstwo polskie i co najmniej od lat trzech ma stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych,

3) nie był karany za przestępstwo popełnione z winy umyślnej i dotychczasowym zachowaniem nie budzi zastrzeżeń co do możliwości prawidłowego wykonywania zawodu rzecznika patentowego,

4) ukończył studia wyższe, a w szczególności techniczne lub prawnicze,

5) odbył szkolenie i praktykę w zakresie ochrony własności przemysłowej,

6) zdał egzamin kwalifikacyjny.

Art. 7. [Szkolenie teoretyczne i praktyczne] 1. Zakres szkolenia teoretycznego i praktycznego oraz formy i czas trwania praktyki, o których mowa w art. 6 pkt 5, określi Prezes Urzędu Patentowego po zasięgnięciu opinii samorządu.

2. Prezes Urzędu Patentowego może, w uzasadnionych wypadkach, w całości lub w części zwolnić kandydata na rzecznika patentowego od wymagań wymienionych w art. 6 pkt 5.

Art. 8. [Egzamin kwalifikacyjny] 1. Egzamin kwalifikacyjny na rzecznika patentowego przeprowadza Komisja Egzaminacyjna, powołana przez Prezesa Urzędu Patentowego.

2. Prezes Urzędu Patentowego w porozumieniu z samorządem określi przedmiot i tryb przeprowadzania egzaminu oraz wysokość opłaty za egzamin.

Art. 9. [Ślubowanie] 1. Rota ślubowania składanego przez rzecznika patentowego ma następujące brzmienie: „Ślubuję uroczyście wykonywać zawód rzecznika patentowego sumiennie i zgodnie z przepisami prawa, zachowywać tajemnicę zawodową, postępować godnie i uczciwie, kierując się zasadami etyki zawodowej”.

2. Ślubowanie odbiera Prezes Urzędu Patentowego w obecności przedstawiciela samorządu.

Art. 10. [Legitymacja rzecznika patentowego] 1. Urząd Patentowy wydaje rzecznikowi patentowemu wpisanemu na listę rzeczników patentowych legitymację, która potwierdza prawo do wykonywania zawodu oraz do używania tytułu rzecznika patentowego.

2. Prezes Urzędu Patentowego określi wzór legitymacji rzecznika patentowego.

Art. 11. [Skreślenie z listy rzeczników patentowych] 1. Skreślenie z listy rzeczników patentowych następuje w wypadku:

1) oświadczenia zainteresowanego o zrzeczeniu się prawa do wykonywania zawodu,

2) utraty obywatelstwa polskiego,

3) skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwo popełnione z winy umyślnej lub orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądowym utraty lub ograniczenia zdolności do czynności prawnych, utraty praw publicznych albo zakazu wykonywania zawodu rzecznika patentowego,

4) śmierci rzecznika patentowego.

2. W wypadku skreślenia z listy rzeczników patentowych ponowny wpis na tę listę następuje po ustaniu przyczyny skreślenia, na podstawie wniosku zainteresowanego, z uwzględnieniem postanowień wymienionych w art. 6 i art. 7, po zasięgnięciu opinii samorządu.

Art. 12. [Decyzja o wpisie, odmowie wpisu i skreśleniu z listy] 1. Decyzję o wpisie lub odmowie wpisu na listę rzeczników patentowych i o skreśleniu z tej listy wydaje Prezes Urzędu Patentowego.

2. O wpisie na listę rzeczników patentowych i skreśleniu z tej listy ogłasza się w organie Urzędu Patentowego „Wiadomości Urzędu Patentowego”.

Art. 14. [Pełnomocnictwo do działania] 1. Rzecznik patentowy występuje w charakterze pełnomocnika, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw innym rzecznikom, w postępowaniu przed Urzędem Patentowym, Komisją Odwoławczą przy Urzędzie Patentowym, sądami powszechnymi i przed innymi organami orzekającymi w sprawach ochrony własności przemysłowej.

2. Rzecznik patentowy, który wypowiedział pełnomocnictwo, jest obowiązany pełnić swoje obowiązki jeszcze przez dwa miesiące, jeżeli nie nastąpiło wcześniejsze objęcie sprawy przez innego rzecznika patentowego lub zwolnienie przez osobę, która udzieliła pełnomocnictwa.

3. W razie zawieszenia rzecznika patentowego w wykonywaniu czynności zawodowych lub skreślenia z listy rzeczników patentowych, samorząd rzeczników patentowych ustanawia zastępcę tymczasowego. Samorząd może również ustanowić tymczasowego zastępcę rzecznika patentowego, który czasowo nie może wykonywać zawodu, a nie ustanowił zastępcy.

Art. 15. [Immunitet materialny, niezależność i tajemnica zawodowa rzecznika patentowego] 1. Rzecznik patentowy przy wykonywaniu czynności zawodowych korzysta z ochrony prawnej przysługującej adwokatowi oraz z wolności słowa i pisma, w granicach określonych przepisami prawa o adwokaturze.

2. Rzecznik patentowy nie może być związany poleceniem służbowym co do treści wydawanej opinii lub porady.

3. Rzecznik patentowy jest obowiązany zachować w tajemnicy wszystkie informacje, które uzyskał w związku z wykonywaniem czynności zawodowych.

Art. 16. [Zakaz przyjęcia zastępstwa lub udzielenia pomocy] Rzecznik patentowy nie może przyjąć zastępstwa lub udzielić pomocy, jeżeli zastępował stronę przeciwną lub udzielił jej pomocy w tej samej bądź związanej z nią sprawie; nie może również przyjąć zastępstwa lub udzielić pomocy w sprawie, w której brał lub bierze udział z upoważnienia organów administracji rządowej lub samorządowej.

Art. 18. [Zadania samorządu] Do zadań samorządu należy reprezentowanie rzeczników patentowych oraz ochrona ich interesów zawodowych polegająca w szczególności na:

1) podejmowaniu działań w celu zapewnienia warunków należytego wykonywania zawodu rzecznika patentowego,

2) współdziałaniu w kształtowaniu i stosowaniu prawa w zakresie ochrony własności przemysłowej, a także w zakresie organizacji i wykonywania zawodu rzecznika patentowego,

3) współdziałaniu z Urzędem Patentowym przy prowadzeniu szkolenia w zakresie ochrony własności przemysłowej,

4) doskonaleniu zawodowym rzeczników patentowych,

5) czuwaniu nad należytym wykonywaniem zawodu przez rzeczników patentowych,

6) prowadzeniu badań mających na celu doskonalenie organizacji i wykonywania zawodu rzecznika patentowego.

Art. 19. [Organy samorządu i ich kadencja] 1. Organami samorządu są: Krajowy Zjazd Rzeczników Patentowych, Krajowa Rada Rzeczników Patentowych, Komisja Rewizyjna, Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna, Komisja Dyscyplinarna i Rzecznik Dyscyplinarny.

2. Kadencja organów samorządu trwa cztery lata.

Art. 20. [Statut organów samorządu] Strukturę organizacyjną samorządu oraz szczegółowy tryb powoływania jego organów określa statut uchwalany przez Krajowy Zjazd Rzeczników Patentowych.

Art. 21. [Zadania Krajowego Zjazdu Rzeczników Patentowych] Do zakresu działania Krajowego Zjazdu Rzeczników Patentowych, stanowiącego najwyższą władzę samorządu, należy w szczególności:

1) uchwalanie statutu,

2) uchwalanie wytycznych działania samorządu, zasad etyki zawodowej oraz podejmowanie innych uchwał, które Zjazd uzna za celowe,

3) ustalanie sposobu przeprowadzania wyborów do organów samorządu, liczby członków tych organów oraz trybu ich odwoływania i uzupełniania składu, a także podejmowania uchwał przez organy samorządu,

4) uchwalanie regulaminów działania organów samorządu,

5) ustalanie zasad gospodarki finansowej samorządu i określanie wysokości składki członkowskiej,

6) wybór Prezesa Polskiej Izby Rzeczników Patentowych, który jest jednocześnie przewodniczącym Krajowej Rady Rzeczników Patentowych, oraz przewodniczących Komisji Rewizyjnej, Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej, Komisji Dyscyplinarnej i Rzecznika Dyscyplinarnego,

7) wybór członków Krajowej Rady Rzeczników Patentowych, Komisji Rewizyjnej, Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej i Komisji Dyscyplinarnej,

8) rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Krajowej Rady Rzeczników Patentowych, Komisji Rewizyjnej, Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej, Komisji Dyscyplinarnej i Rzecznika Dyscyplinarnego.

Art. 22. [Zakres działania Krajowej Rady Rzeczników Patentowych] Do zakresu działania Krajowej Rady Rzeczników Patentowych należy:

1) reprezentowanie samorządu,

2) opiniowanie projektów aktów prawnych oraz przedstawianie wniosków dotyczących unormowań prawnych w zakresie ochrony własności przemysłowej i rzeczników patentowych,

3) uchwalanie budżetu Krajowej Rady, zatwierdzanie sprawozdań z jego wykonania oraz rozpatrywanie wniosków Komisji Rewizyjnej,

4) organizowanie szkolenia kandydatów na rzeczników patentowych i doskonalenia zawodowego rzeczników patentowych,

5) prowadzenie gospodarki finansowej samorządu,

6) uchwalanie wytycznych w sprawie wysokości opłat za czynności rzeczników patentowych,

7) realizacja innych zadań samorządu nie zastrzeżonych dla pozostałych organów samorządu.

Art. 23. [Komisja Rewizyjna] Komisja Rewizyjna sprawuje kontrolę działalności organizacyjnej i finansowej Krajowej Rady Rzeczników Patentowych.

Art. 24. [Komisja Dyscyplinarna] 1. Komisja Dyscyplinarna rozpatruje sprawy dyscyplinarne rzeczników patentowych, wniesione przez Rzecznika Dyscyplinarnego, i zażalenia na postanowienia Rzecznika Dyscyplinarnego.

2. Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna rozpatruje odwołania od orzeczeń Komisji Dyscyplinarnej.

3. Rzecznik Dyscyplinarny przyjmuje lub składa wnioski o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz prowadzi postępowanie wyjaśniające.

Art. 25. [Finansowanie działalności samorządu] Działalność samorządu jest finansowana:

1) ze składek rzeczników patentowych,

2) z prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem spraw, o których mowa w art. 13 ust. 1,

3) z dochodów z innych źródeł, w tym z darowizn i spadków.

Art. 26. [Nadzór nad samorządem] 1. Rzecznik Praw Obywatelskich, prokurator Generalny i Prezes Urzędu Patentowego mogą zaskarżyć do Sądu Najwyższego uchwałę samorządu z powodu niezgodności z prawem. Sąd Najwyższy oddala skargę bądź uchyla zaskarżoną uchwałę i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania samorządowi, który jest związany orzeczeniem Sądu Najwyższego.

2. Prezes Urzędu Patentowego może wystąpić do Krajowego Zjazdu Rzeczników Patentowych lub Krajowej Rady Rzeczników Patentowych z wnioskiem o podjęcie uchwały w określonej sprawie należącej do właściwości samorządu. Krajowa Rada Rzeczników Patentowych powinna rozpatrzyć ten wniosek w terminie miesiąca.

3. Krajowa Rada Rzeczników Patentowych przedstawia corocznie Prezesowi Urzędu Patentowego informację o działalności samorządu.

Art. 28. [Kary dyscyplinarne] 1. Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie,

2) nagana z ostrzeżeniem,

3) zawieszenie prawa do wykonywania zawodu rzecznika patentowego na okres do 5 lat.

2. Kara ulega zatarciu z upływem 3 lat od daty jej wykonania.

3. Odpis prawomocnego orzeczenia skazującego na karę dyscyplinarną dołącza się do akt osobowych obwinionego.

Art. 29. [Postępowanie dyscyplinarne] 1. Postępowanie dyscyplinarne o ten sam czyn toczy się niezależnie od postępowania karnego lub odrębnego postępowania dyscyplinarnego wynikającego z przepisów szczególnych, którym podlega obwiniony. Postępowanie dyscyplinarne może być zawieszone do czasu zakończenia postępowania karnego.

2. W razie wszczęcia przeciwko rzecznikowi patentowemu postępowania karnego, Komisja Dyscyplinarna może zawiesić prawo wykonywania zawodu na okres do zakończenia toczącego się postępowania. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu może nastąpić również w przypadku uporczywego uchylania się obwinionego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym.

3. Na postanowienie w sprawach, o których mowa w ust. 2, przysługuje zażalenie do Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej, w terminie miesiąca od dnia doręczenia postanowienia na piśmie.

Art. 30. [Tryb postępowania dyscyplinarnego] 1. Postępowanie dyscyplinarne przed Komisją Dyscyplinarną wszczyna się na wniosek Rzecznika Dyscyplinarnego, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego.

2. Rzecznik Dyscyplinarny podejmuje postępowanie wyjaśniające z własnej inicjatywy lub na wniosek Prezesa Polskiej Izby Rzeczników Patentowych albo Prezesa Urzędu Patentowego.

3. Termin przedawnienia karalności przewinienia upływa po sześciu miesiącach od powzięcia wiadomości przez Rzecznika Dyscyplinarnego o popełnieniu przewinienia lub po roku od jego popełnienia.

4. Jeżeli jednak czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie dyscyplinarne nie następuje wcześniej niż przedawnienie przewidziane w ustawie karnej.

5. Przedawnienie dyscyplinarne przerywa każda czynność Rzecznika Dyscyplinarnego.

6. Rzecznik Dyscyplinarny nie wszczyna postępowania, a wszczęte umarza, gdy:

1) czynu nie popełniono albo czyn nie zawiera znamion przewinienia,

2) obwiniony zmarł,

3) nastąpiło przedawnienie,

4) czyn nie stanowi przewinienia z powodu jego znikomego społecznego niebezpieczeństwa.

Art. 31. [Rozstrzygnięcia dyscyplinarne] Komisja Dyscyplinarna i Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna podejmują rozstrzygnięcia na posiedzeniach.

Art. 32. [Komisja Dyscyplinarna] 1. Członkowie komisji dyscyplinarnych są w zakresie orzekania niezawiśli i podlegają tylko ustawom.

2. Komisja Dyscyplinarna orzeka w składzie 3-osobowym, a Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna 5-osobowym.

3. Komisja Dyscyplinarna w toku postępowania przeprowadza rozprawę z udziałem obwinionego, a gdy uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną, zamyka rozprawę.

4. Komisja Dyscyplinarna może odstąpić od wymierzenia kary dyscyplinarnej, jeżeli przewinienie jest mniejszej wagi.

5. Od orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej przysługuje odwołanie do Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej, w terminie miesiąca od dnia doręczenia orzeczenia na piśmie.

Art. 33. [Prawo do obrońcy] W postępowaniu dyscyplinarnym obwiniony ma prawo korzystać z wybranego przez siebie obrońcy.

Art. 34. [Stosowanie przepisów K.p.k.] Do spraw nie uregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.

Art. 36. [Uprawnienie do wpisu na listę rzeczników patentowych na podstawie dotychczasowych przepisów] Osoby, które do dnia wejścia w życie ustawy nabyły uprawnienia do wpisu na listę rzeczników patentowych na podstawie dotychczasowych przepisów, mogą ubiegać się, w ciągu dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy, o wpis na listę rzeczników patentowych.

Art. 37. [Egzamin na rzeczników patentowych na dotychczasowych zasadach] Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy odbywają szkolenie na rzeczników patentowych i ukończą je w przewidzianym terminie, mogą przystąpić do egzaminu na dotychczasowych zasadach i ubiegać się o wpis na listę rzeczników patentowych.

Art. 38. [Pierwszy Krajowy Zjazd Rzeczników Patentowych] 1. Prezes Urzędu Patentowego zwoła pierwszy Krajowy Zjazd Rzeczników Patentowych w terminie sześciu miesięcy, licząc od dnia wejścia w życie ustawy.

2. Prawo udziału w pierwszym Krajowym Zjeździe Rzeczników Patentowych mają wszyscy rzecznicy patentowi wpisani na listę rzeczników patentowych.

Art. 39. [Ustawa o znakach towarowych] W ustawie z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192) w art. 51 wyrazy „jednostek upoważnionych przez Ministra Handlu Zagranicznego” zastępuje się wyrazami „rzecznika patentowego mającego stałe miejsce zamieszkania w Polsce”.

Art. 40. [Przepisy uchylone] Traci moc ustawa z dnia 21 kwietnia 1966 r. o rzecznikach patentowych (Dz. U. Nr 14, poz. 86).

Art. 41. [Wejście w życie] [1] Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.