Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. Przepisy rozporządzenia stosuje się do:

1) żołnierzy, którzy odbywają:

a) zasadniczą służbę wojskową,

b) nadterminową zasadniczą służbę wojskową,

c) przeszkolenie wojskowe,

d) ćwiczenia wojskowe,

e) okresową służbę wojskową;

2) żołnierzy nie będących w czynnej służbie wojskowej;

3) studentów wyższych szkół morskich.

§ 2. 1. Warunkiem mianowania na wyższy stopień wojskowy jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji wojskowych oraz wartości moralnych.

2. W przypadku ujawnienia okoliczności powodujących niezasadność mianowania na wyższy stopień wojskowy, organ, który wystąpił z wnioskiem o mianowanie, powiadamia o tym niezwłocznie odpowiednio przełożonego uprawnionego do mianowania na dany stopień lub przełożonego uprawnionego do wystąpienia do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o mianowanie na stopień podporucznika.

Rozdział 2

Mianowanie żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową

§ 3. W czasie odbywania zasadniczej służby wojskowej żołnierze mogą być mianowani na wyższe stopnie wojskowe, do stopnia starszego kaprala włącznie.

§ 4. 1. Na stopień starszego szeregowego mianuje się szeregowych z dniem ukończenia szkolenia w wojskowym ośrodku szkolenia.

2. Na stopień starszego szeregowego można mianować również szeregowych:

1) po odbyciu co najmniej połowy okresu nauki w wojskowej szkole podoficerskiej;

2) po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy zasadniczej służby wojskowej

- jeżeli osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

§ 5. Na stopień kaprala mianuje się:

1) szeregowych i starszych szeregowych - z dniem ukończenia szkolenia w wojskowej szkole podoficerskiej;

2) starszych szeregowych, którzy ukończyli kurs instruktorsko-metodyczny i złożyli egzamin na podoficera - z dniem wyznaczenia na stanowisko służbowe przewidziane w etacie jednostki wojskowej dla podoficera.

§ 6. Na stopień starszego kaprala mogą być mianowani, nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od dnia poprzedniego mianowania, żołnierze posiadający stopień kaprala, którzy osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

§ 7. 1. Z wnioskiem o mianowanie na wyższy stopień wojskowy występuje przełożony żołnierza, posiadający uprawnienia dyscyplinarne co najmniej dowódcy kompanii.

2. Wnioski, o których mowa w ust. 1, przedstawia się drogą służbową przełożonemu uprawnionemu do mianowania na dany stopień wojskowy.

3. Mianowanie na wyższy stopień wojskowy następuje rozkazem przełożonego uprawnionego do mianowania na dany stopień wojskowy.

§ 8. Do mianowania na stopnie wojskowe są uprawnieni:

1) na stopnie starszego szeregowego i kaprala - dowódcy jednostek wojskowych, których ewidencją są objęci żołnierze;

2) na stopień starszego kaprala - dowódcy, o których mowa w pkt 1, jeżeli posiadają uprawnienia dyscyplinarne co najmniej dowódcy pułku, a w przypadku gdy uprawnień tych nie posiadają - ich przełożeni posiadający takie uprawnienia.

Rozdział 3

Mianowanie żołnierzy odbywających nadterminową zasadniczą służbę wojskową

§ 9. W czasie odbywania nadterminowej zasadniczej służby wojskowej żołnierze mogą być mianowani na wyższe stopnie wojskowe, do stopnia plutonowego włącznie.

§ 10. 1. Na stopień starszego szeregowego można mianować szeregowych po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej.

2. Na stopień kaprala mianuje się starszych szeregowych, którzy ukończyli kurs instruktorsko-metodyczny i złożyli egzamin na podoficera - z dniem wyznaczenia na stanowisko służbowe przewidziane w etacie jednostki wojskowej dla podoficera.

3. Na stopnie starszego kaprala i plutonowego mogą być mianowani, nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od dnia poprzedniego mianowania, żołnierze posiadający odpowiednio stopień kaprala i starszego kaprala.

4. Warunkiem mianowań, o których mowa w ust. 1 i 3, jest osiąganie przez żołnierzy bardzo dobrych wyników w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej. Mianowanie żołnierza posiadającego stopień starszego kaprala na stopień plutonowego może nastąpić, jeżeli ponadto zajmuje on stanowisko służbowe przewidziane w etacie jednostki wojskowej dla żołnierza zawodowego.

§ 11. Przepisy § 7 i 8 stosuje się odpowiednio, z tym że do mianowania na stopień plutonowego są uprawnieni dowódcy, o których mowa w § 8 pkt 2.

Rozdział 4

Mianowanie żołnierzy odbywających przeszkolenie wojskowe

§ 12. W czasie odbywania przeszkolenia wojskowego żołnierze mogą być mianowani na wyższe stopnie wojskowe:

1) do stopnia sierżanta włącznie - odbywający długotrwałe przeszkolenie wojskowe;

2) do stopnia starszego kaprala włącznie - odbywający krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe.

§ 13. 1. W czasie szkolenia w szkole podchorążych rezerwy żołnierze mogą być mianowani do stopnia kaprala włącznie, jeżeli osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

2. Z dniem ukończenia szkolenia w szkole podchorążych rezerwy żołnierzy posiadających stopień szeregowego, starszego szeregowego i kaprala mianuje się na stopień starszego kaprala.

§ 14. 1. Po odbyciu co najmniej jednego miesiąca praktyki w jednostce wojskowej żołnierze będący absolwentami szkół podchorążych rezerwy mogą być mianowani na stopień plutonowego, jeżeli osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

2. Z dniem ukończenia długotrwałego przeszkolenia wojskowego żołnierze posiadający stopień plutonowego mogą być mianowani na stopień sierżanta, jeżeli osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

§ 15. Żołnierze odbywający długotrwałe przeszkolenie wojskowe, którzy nie ukończyli szkolenia w szkole podchorążych rezerwy, mogą być mianowani do stopnia starszego kaprala włącznie, jeżeli osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

§ 16. Przepisy § 7 stosuje się odpowiednio.

§ 17. Do mianowania na stopnie wojskowe są uprawnieni:

1) na stopnie starszego szeregowego, kaprala i starszego kaprala - komendanci szkół podchorążych rezerwy, których ewidencją są objęci żołnierze;

2) na stopnie starszego szeregowego, kaprala, starszego kaprala, plutonowego i sierżanta - dowódcy jednostek wojskowych, których ewidencją są objęci żołnierze, jeżeli posiadają uprawnienia dyscyplinarne co najmniej dowódcy pułku, a w przypadku gdy uprawnień tych nie posiadają - ich przełożeni posiadający takie uprawnienia.

Rozdział 5

Mianowanie żołnierzy rezerwy odbywających ćwiczenia wojskowe

§ 18. W czasie odbywania ćwiczeń wojskowych żołnierze mogą być mianowani na wyższe stopnie wojskowe, do stopnia kapitana włącznie.

§ 19. Na stopień starszego szeregowego można mianować szeregowych, którzy w czasie odbywania ćwiczeń wojskowych osiągają bardzo dobre wyniki w szkoleniu i wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej.

§ 20. 1. Na stopień kaprala mianuje się szeregowych i starszych szeregowych z dniem złożenia egzaminu na podoficera.

2. Na zakończenie odbywania ćwiczeń wojskowych podoficerowie mogą być mianowani na kolejny stopień wojskowy w korpusie podoficerów, jeżeli:

1) ćwiczenia te trwały co najmniej czternaście dni;

2) łączny czas odbytych przez nich ćwiczeń w posiadanym stopniu wojskowym wynosi co najmniej piętnaście dni, a jeżeli posiadają tytuł podchorążego - co najmniej dziesięć dni.

§ 21. 1. Na stopień młodszego chorążego mianuje się szeregowych, starszych szeregowych i podoficerów, którzy ukończyli kurs przeszkolenia na chorążych - z dniem złożenia egzaminu na chorążego.

2. Na zakończenie odbywania ćwiczeń wojskowych chorążowie mogą być mianowani na kolejny stopień wojskowy w korpusie chorążych, jeżeli:

1) ćwiczenia te trwały co najmniej dwadzieścia dni;

2) łączny czas odbytych przez nich ćwiczeń w posiadanym stopniu wojskowym wynosi co najmniej piętnaście dni.

§ 22. 1. Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o mianowanie na stopień podporucznika może nastąpić w stosunku do żołnierzy, którzy:

1) posiadają tytuł podchorążego i odbyli przeszkolenie wojskowe;

2) posiadają wyższe wykształcenie i ukończyli kurs przeszkolenia na oficerów

- jeżeli zdali egzamin na oficera i odbyli ćwiczenia wojskowe w łącznym wymiarze co najmniej czternastu dni.

2. Na kolejny stopień wojskowy w korpusie oficerów można mianować oficerów, którzy w posiadanym stopniu wojskowym odbyli ćwiczenia wojskowe w łącznym wymiarze co najmniej trzydziestu dni.

§ 23. 1. Z wnioskiem o mianowanie na wyższy stopień wojskowy występują:

1) na stopień starszego szeregowego i stopnie wojskowe w korpusie podoficerów - przełożony żołnierza posiadający uprawnienia dyscyplinarne co najmniej dowódcy kompanii;

2) na stopnie wojskowe w korpusach chorążych i oficerów

- dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz odbywa ćwiczenia wojskowe.

2. Przepisy § 7 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

§ 24. Do mianowania na stopnie wojskowe są uprawnieni:

1) na stopnie starszego szeregowego i kaprala - dowódcy jednostek wojskowych, w których żołnierze odbywają ćwiczenia wojskowe;

2) na pozostałe stopnie wojskowe w korpusie podoficerów

- dowódcy, o których mowa w pkt 1, jeżeli posiadają uprawnienia dyscyplinarne co najmniej dowódcy pułku, a w przypadku gdy uprawnień tych nie posiadają - ich przełożeni posiadający takie uprawnienia;

3) na stopnie wojskowe w korpusie chorążych, z wyjątkiem stopnia młodszego chorążego - przełożony o uprawnieniach dyscyplinarnych dowódcy okręgu wojskowego (rodzaju sił zbrojnych), któremu podlega jednostka wojskowa, w której żołnierz odbywa ćwiczenia wojskowe.

Rozdział 6

Mianowanie żołnierzy odbywających okresową służbę wojskową

§ 25. 1. Żołnierze odbywający okresową służbę wojskową mogą być w czasie odbywania tej służby mianowani na wyższy stopień wojskowy.

2. Mianowanie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić tylko raz, nie wcześniej niż po odbyciu sześciu miesięcy okresowej służby wojskowej.

§ 26. Mianowanie żołnierzy odbywających okresową służbę wojskową na wyższe stopnie wojskowe następuje na zasadach i w trybie przewidzianych dla żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową, z tym że nie jest wobec nich wymagane przesłużenie w posiadanym stopniu odpowiedniego okresu oraz przesłużenie odpowiedniego okresu na określonym stanowisku służbowym.

Rozdział 7

Mianowanie żołnierzy nie będących w czynnej służbie wojskowej

§ 27. 1, Żołnierze nie będący w czynnej służbie wojskowej mogą być mianowani na wyższy stopień wojskowy:

1) po odbyciu:

a) ćwiczeń wojskowych,

b) okresowej służby wojskowej;

2) w przypadkach uzasadnionych potrzebami sił zbrojnych.

2. Warunki, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio w razie wystąpienia do Ministra Obrony Narodowej o mianowanie na stopień podporucznika.

§ 28. 1. Do mianowania na pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów i chorążych, jak również do wystąpienia do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o mianowanie na stopień podporucznika jest wymagane posiadanie przez żołnierza odpowiedniej zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej, a ponadto:

1) do mianowania na stopień kaprala:

a) posiadanie wykształcenia w zakresie co najmniej szkoły zasadniczej oraz

b) złożenie egzaminu na podoficera;

2) do mianowania na stopień młodszego chorążego:

a) posiadanie wykształcenia w zakresie co najmniej szkoły średniej oraz

b) złożenie egzaminu na chorążego;

3) do wystąpienia do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o mianowanie na stopień podporucznika:

a) posiadanie wyższego wykształcenia, tytułu podchorążego i odbycie przeszkolenia wojskowego zakończonego złożeniem egzaminu na oficera oraz

b) odbycie ćwiczeń wojskowych w wymiarze co najmniej dziesięciu dni na stanowisku określonym posiadanym przydziałem mobilizacyjnym, z których uzyskał pozytywną opinię, z zastrzeżeniem § 29.

2. Egzaminy na podoficera organizują dowódcy jednostek wojskowych, a na chorążego - komendanci wojskowych ośrodków szkolenia, w których żołnierze odbywali ćwiczenia wojskowe.

§ 29. Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o mianowanie żołnierzy na stopień podporucznika może ponadto nastąpić:

1) mimo nieposiadania tytułu podchorążego i niezłożenia egzaminu na oficera, o których mowa w § 28 ust. 1 pkt 3 lit. a), jeżeli posiadają specjalność wojskową w grupie osobowej lekarzy korpusu osobowego medycznego bądź w grupie osobowej pilotów korpusu osobowego lotnictwa;

2) mimo nieodbycia ćwiczeń wojskowych, o których mowa w § 28 ust. 1 pkt 3 lit. b), w przypadkach uzasadnionych potrzebami sił zbrojnych, jeżeli posiadają specjalność wojskową w korpusach osobowych lotnictwa, marynarki wojennej, medycznym lub sprawiedliwości i obsługi prawnej, oraz przez okres co najmniej jednego roku - przydział mobilizacyjny lub zamustrowanie na statku żeglugi morskiej przewidzianym dla potrzeb mobilizacyjnych Marynarki Wojennej.

§ 30. W przypadkach uzasadnionych potrzebami sił zbrojnych można mianować:

1) oficerów rezerwy - na kolejny stopień wojskowy w korpusie oficerów, do stopnia kapitana włącznie, jeżeli posiadają specjalność wojskową, o której mowa w § 29 pkt 2; w takim przypadku mianowanie może nastąpić w czasie posiadania przydziału mobilizacyjnego lub zamustrowania na statek żeglugi morskiej, jeżeli od poprzedniego mianowania upłynęło co najmniej pięć lat;

2) żołnierzy rezerwy oraz osoby nie będące żołnierzami - na kolejny lub odpowiedni stopień wojskowy w razie posiadania szczególnych kwalifikacji lub umiejętności do odbywania czynnej służby wojskowej.

§ 31. W okresie odbywania kary pozbawienia wolności, zastępczej kary pozbawienia wolności i kary ograniczenia wolności, a także w okresie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, żołnierza rezerwy nie można mianować na wyższy stopień wojskowy.

§ 32. 1. Z wnioskiem o mianowanie na wyższy stopień wojskowy występuje wojskowy komendant uzupełnień właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego (zamieszkania) lub pobytu czasowego trwającego ponad dwa miesiące żołnierza rezerwy lub osoby, o której mowa w § 30 pkt 2, albo dowódca jednostki wojskowej, do której żołnierz posiada przydział mobilizacyjny.

2. Przepisy § 7 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

§ 33. Na stopnie wojskowe mianują:

1) na stopień starszego szeregowego oraz na stopnie wojskowe w korpusie podoficerów, do stopnia sierżanta włącznie - wojskowi komendanci uzupełnień;

2) na stopień starszego sierżanta - szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych;

3) na stopnie wojskowe w korpusie podoficerów nie wymienione w pkt 1 i 2 oraz na stopnie wojskowe w korpusie chorążych, z wyjątkiem stopnia młodszego chorążego - dowódcy okręgów wojskowych (rodzajów sił zbrojnych).

Rozdział 8

Mianowanie studentów wyższych szkół morskich

§ 34. Studenci wyższych szkół morskich odbywający zajęcia wojskowe mogą być mianowani na wyższy stopień wojskowy do stopnia starszego mata włącznie.

§ 35. Studentów, o których mowa w § 34, kierownik studium wojskowego może mianować:

1) na stopień starszego marynarza - po ukończeniu pierwszego semestru zajęć wojskowych, jeżeli w tym okresie wyróżnili się bardzo dobrymi wynikami w szkoleniu oraz złożyli przysięgę wojskową;

2) na kolejne stopnie wojskowe:

a) na stopień mata - w pozostałych semestrach zajęć wojskowych,

b) na stopień starszego mata - po ukończeniu zajęć wojskowych i zdaniu egzaminu z tych zajęć.

Rozdział 9

Przepisy końcowe

§ 36. Wręczanie aktów mianowania na wyższe stopnie wojskowe jest dokonywane w sposób uroczysty.

§ 37. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.