Na podstawie art. 70 ust. 1 i 2, art. 73, art. 89 ust. 2, art. 90 ust. 1 i art. 93 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1992 r. Nr 4, poz. 16, Nr 40, poz. 174 i Nr 54, poz. 254) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Czynności przewidziane w rozporządzeniu dla wojskowego komendanta uzupełnień] Czynności przewidziane w rozporządzeniu dla wojskowego komendanta uzupełnień wykonuje wojskowy komendant uzupełnień właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego (zamieszkania) lub pobytu czasowego trwającego ponad dwa miesiące osoby podlegającej obowiązkowi służby wojskowej, a dla dowódcy jednostki wojskowej – dowódca jednostki wojskowej, w której poborowy miał stawić się do odbycia czynnej służby wojskowej lub w której żołnierz odbywa tę służbę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

§ 3.[Odbywanie czynnej służby wojskowej] Żołnierze odbywają czynną służbę wojskową w jednostkach wojskowych.

§ 5.[Ochotnicy] 1. Ochotnicy uznani za zdolnych do czynnej służby wojskowej podlegają powołaniu do odbycia zasadniczej służby wojskowej w terminie uzgodnionym z wojskowym komendantem uzupełnień.

2. Ochotnikom przysługuje prawo wyboru miejsca odbywania zasadniczej służby wojskowej oraz rodzaju wojska, jeżeli spełniają oni warunki wymagane do odbywania służby w wybranej przez nich jednostce wojskowej.

§ 6.[Przeznaczenie do odbycia przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych] 1. Do odbycia przeszkolenia wojskowego przeznacza absolwentów szkół wyższych, z wyjątkiem absolwentów wyższych szkół morskich, wojskowy komendant uzupełnień.

2. Przeznaczenie polega na określeniu specjalności wojskowej, w której będzie szkolić się absolwent szkoły wyższej w czasie odbywania przeszkolenia wojskowego, oraz wskazaniu szkoły podchorążych rezerwy, w której będzie się on szkolić.

3. Przeznaczenie jest uzależnione od kategorii zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej, do której został zaliczony absolwent szkoły wyższej, oraz posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych, a także potrzeb Sił Zbrojnych. Przy przeznaczeniu w miarę możności uwzględnia się życzenia absolwenta co do terminu rozpoczęcia i miejsca odbywania przeszkolenia wojskowego.

4. Fakt przeznaczenia wojskowy komendant uzupełnień stwierdza wpisem w książeczkach wojskowych absolwentów szkół wyższych.

5. Przeznaczenie może być zmienione w przypadku zmiany okoliczności określonych w ust. 3.

§ 7.[Powołanie do odbycia przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych] 1. Absolwenci szkół wyższych, uznani za zdolnych do czynnej służby wojskowej i przeznaczeni do odbycia przeszkolenia wojskowego, podlegają powołaniu na to przeszkolenie w terminie określonym w art. 93 ust. 2, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów nie zostali z niego zwolnieni.

2. W sprawach powoływania do odbycia przeszkolenia wojskowego stosuje się odpowiednio przepisy § 4 ust. 3 i 4.

§ 8.[Karta powołania] 1. Karta powołania, za pomocą której następuje powołanie do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego, doręcza się nie wcześniej niż na 90 dni i nie później niż na 14 dni przed terminem stawienia się do służby, określonym w tej karcie.

2. Terminów określonych w ust. 1 nie stosuje się do osób, które bez uzasadnionej przyczyny:

1) nie spełniły wojskowego obowiązku meldunkowego,

2) nie stawiły się do rejestracji lub poboru w terminie określonym w odrębnych przepisach,

3) nie zgłosiły się na wezwanie wojskowego komendanta uzupełnień w celu doręczenia karty powołania.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, karta powołania może być doręczona w każdym terminie, nie później jednak niż w określonym w niej terminie stawienia się do służby wojskowej.

4. Doręczenie karty powołania następuje w sposób określony w Kodeksie postępowania administracyjnego.

§ 9.[Zawiadomienie o niemożności stawienia się do odbycia zasadniczej służby wojskowej] 1. W przypadku gdy osoba, której doręczono kartę powołania, nie może z powodu obłożnej choroby stawić się do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego w terminie określonym w tej karcie, niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie wojskowego komendanta uzupełnień. Po ustaniu choroby osoba, której doręczono kartę powołania, zgłasza się niezwłocznie do wojskowego komendanta uzupełnień, przedstawiając w tej sprawie zaświadczenie lekarskie.

2. Niedotrzymanie terminu, o którym mowa w ust. 1, jest uzasadnione, jeżeli osoba ze względu na szczególne okoliczności nie mogła zawiadomić o niemożności stawienia się.

3. Wojskowy komendant uzupełnień po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, informuje dowódcę jednostki wojskowej o przyczynie niestawienia się osoby do służby.

§ 10.[Niestawienie się do odbycia zasadniczej służby wojskowej w terminie i miejscu określonym w karcie powołania] 1. Jeżeli osoba nie stawiła się do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego w terminie i miejscu określonym w karcie powołania, dowódca jednostki wojskowej niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie wojskowego komendanta uzupełnień.

2. W przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wojskowy komendant uzupełnień postępuje zgodnie z zasadami określonymi w art. 61 ust. 2.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dowódca jednostki wojskowej, z zastrzeżeniem ust. 4, niezwłocznie zawiadamia również prokuratora wojskowego.

4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się, jeżeli dowódca jednostki wojskowej postąpił w sposób określony w art. 230 ust. 5.

5. Jeżeli osoba stawiła się do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego po upływie terminu określonego w karcie powołania i po dokonaniu przez dowódcę jednostki wojskowej zawiadomień, o których mowa w ust. 1 i 3, zawiadamia on o tym fakcie wojskowego komendanta uzupełnień i prokuratora wojskowego.

§ 11.[Niestawienie się ochotnika] 1. Jeżeli ochotnik nie stawił się do odbycia zasadniczej służby wojskowej w terminie i miejscu określonym w karcie powołania, dowódca jednostki wojskowej zawiadamia o tym fakcie wojskowego komendanta uzupełnień. Wojskowy komendant uzupełnień wydaje decyzję o uchyleniu decyzji o powołaniu do tej służby.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli ochotnik stawił się do odbycia zasadniczej służby wojskowej z opóźnieniem nie przekraczającym dwóch dni.

§ 12.[Stawienie się osób do odbycia czynnej służby wojskowej] Stawienie się osób do odbycia czynnej służby wojskowej następuje z chwilą ich zgłoszenia się w jednostce wojskowej. Stawienie się do służby dowódca jednostki wojskowej stwierdza w rozkazie dziennym.

Przyjmowanie do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej

§ 13.[Nadterminowa zasadnicza służba wojskowa] 1. Do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej mogą zgłaszać się żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową, którzy spełniają łącznie następujące warunki:

1) uzyskują pozytywne wyniki w szkoleniu,

2) są zdyscyplinowani,

3) w dniu rozpoczęcia pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej nie przekroczą dwudziestu pięciu lat życia,

4) posiadają wykształcenie co najmniej na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej,

5) nie byli karani sądownie.

2. Do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej mogą zgłaszać się również żołnierze, którzy nie spełniają warunku określonego w ust. 1 pkt 4, jeżeli posiadają kwalifikacje szczególnie przydatne do służby w danej jednostce wojskowej.

§ 14.[Okres nadterminowej zasadniczej służby wojskowej] Nadterminowa zasadnicza służba wojskowa jest pełniona w pełnych latach służby przez okres od jednego roku do czterech lat.

§ 15.[Pisemne zgłoszenie do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej] 1. Żołnierze, o których mowa w § 13, składają pisemne zgłoszenie do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej do dowódcy jednostki wojskowej, której ewidencją są oni objęci.

2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, składa się nie później niż na miesiąc przed upływem ustalonego czasu trwania zasadniczej służby wojskowej.

3. W przypadku gdy żołnierz wyraził zamiar pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej w innej jednostce wojskowej niż jednostka, w której odbywa zasadniczą służbę wojskową, dowódca jednostki wojskowej opiniuje zgłoszenie i przesyła je do dowódcy jednostki wojskowej wskazanej przez żołnierza.

§ 16.[Rozpatrzenie zgłoszenia] 1. Zgłoszenie do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej rozpatruje dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz wyraził zamiar pełnienia tej służby.

2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, podlega rozpatrzeniu nie później niż na 21 dni przed upływem ustalonego czasu trwania zasadniczej służby wojskowej.

3. O sposobie rozpatrzenia zgłoszenia dowódca jednostki wojskowej niezwłocznie informuje na piśmie zainteresowanego żołnierza, a w przypadku wyrażenia zgody na przyjęcie go do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej – ustala ponadto dzień jej rozpoczęcia.

4. W przypadku, o którym mowa w § 15 ust. 3, dowódca jednostki wojskowej, wyrażający zgodę na przyjęcie żołnierza do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, informuje o tym dowódcę jednostki wojskowej, której ewidencją żołnierz ten jest objęty.

§ 17.[Nadterminowa zasadnicza służba wojskowa w innej jednostce] Żołnierz, który ma pełnić nadterminową zasadniczą służbę wojskową w innej jednostce wojskowej niż ta, której ewidencją jest on objęty, podlega przeniesieniu do tej jednostki nie później niż na 5 dni przed dniem rozpoczęcia pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej.

§ 18.[Rozpoczęcie pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej] 1. Rozpoczęcie przez żołnierza pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej dowódca jednostki wojskowej ogłasza w rozkazie dziennym.

2. Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz rozpoczął pełnienie nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, zawiadamia o tym niezwłocznie wojskowego komendanta uzupełnień.

§ 20.[Długotrwałe przeszkolenie wojskowe] 1. Długotrwałe przeszkolenie wojskowe polega na:

1) szkoleniu przez okres 3 miesięcy w jednostkach wojskowych, w których funkcjonują szkoły podchorążych rezerwy,

2) praktyce, po ukończeniu szkoły podchorążych rezerwy, w innej jednostce wojskowej na stanowisku przewidzianym dla oficerów lub chorążych zawodowych, przez następne 3 miesiące, z zastrzeżeniem § 24.

2. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, kończy się złożeniem egzaminu i wydaniem świadectwa ukończenia szkoły podchorążych rezerwy.

3. Na zakończenie długotrwałego przeszkolenia wojskowego żołnierze składają egzamin na oficera przed komisją powołaną przez dowódcę jednostki wojskowej, w której odbywają praktykę.

§ 21.[Krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe] Krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe polega na szkoleniu w szkołach podchorążych rezerwy i kończy się złożeniem egzaminu na oficera oraz wydaniem świadectwa ukończenia szkoły podchorążych rezerwy.

§ 22.[Przeszkolenia wojskowe odbywane przez absolwentów] Krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe odbywają absolwenci akademii medycznych. Absolwenci pozostałych szkół wyższych, z wyjątkiem wyższych szkół morskich, odbywają długotrwałe przeszkolenie wojskowe.

§ 23.[Przeniesienie z urzędu z jednostki wojskowej, w której funkcjonuje szkoła podchorążych rezerwy, do innej jednostki wojskowej] 1. Żołnierzy odbywających szkolenie, o którym mowa w § 20 ust. 1 pkt 1, przenosi się z urzędu z jednostki wojskowej, w której funkcjonuje szkoła podchorążych rezerwy, przed jej ukończeniem do innej jednostki wojskowej w razie:

1) popełnienia czynu, który narusza honor i godność żołnierza, stwierdzonego orzeczeniem sądu koleżeńskiego,

2) popełnienia rażącego przewinienia dyscyplinarnego, za które została prawomocnie wymierzona kara dyscyplinarna,

3) zaniedbywania nauki lub innych obowiązków służbowych.

2. Decyzję o przeniesieniu, o którym mowa w ust. 1, wydaje dowódca jednostki wojskowej, w której funkcjonuje szkoła podchorążych rezerwy, na wniosek komendanta tej szkoły. Od decyzji tej przysługuje żołnierzowi odwołanie do bezpośredniego przełożonego dowódcy jednostki wojskowej, którego decyzja jest ostateczna.

§ 24.[Odbycie pozostałego okresu długotrwałego przeszkolenia wojskowego] Żołnierzy, którzy nie zdali egzaminu określonego w § 20 ust. 2, oraz żołnierzy, o których mowa w § 23 ust. 1, przenosi się z urzędu do odbycia pozostałego okresu długotrwałego przeszkolenia wojskowego w innej jednostce wojskowej na stanowisku przewidzianym dla żołnierzy zasadniczej służby wojskowej. Do żołnierzy tych nie stosuje się przepisu § 20 ust. 3.

§ 25.[Przeniesienie do innej jednostki wojskowej w celu odbycia praktyki po ukończeniu szkoły podchorążych rezerwy] Żołnierzy odbywających szkolenie, o którym mowa w § 20 ust. 1 pkt 1, którzy ukończyli szkołę podchorążych rezerwy, przenosi się z urzędu do innej jednostki wojskowej w celu odbycia praktyki.

§ 26.[Przeniesienie do jednostki w której funkcjonuje szkoła podchorążych rezerwy] 1. Żołnierze odbywający szkolenie, o którym mowa w § 20 ust. 1 pkt 2, w jednostce wojskowej, w której nie funkcjonuje szkoła podchorążych rezerwy, mogą być przenoszeni do innej jednostki wojskowej.

2. Przeniesienie żołnierza do innej jednostki wojskowej może nastąpić z urzędu lub na jego wniosek.

§ 27.[Przeniesienie żołnierza z urzędu i na jego wniosek] 1. Przeniesienie żołnierza z urzędu do innej jednostki wojskowej może nastąpić:

1) ze względów szkoleniowych,

2) w celu uzupełnienia potrzeb kadrowych innych jednostek wojskowych,

3) w razie rozformowania jednostki wojskowej,

4) w razie zmniejszenia stanu etatowego jednostki wojskowej,

5) w innych szczególnie uzasadnionych przypadkach.

2. Przeniesienie żołnierza na jego wniosek może nastąpić, jeżeli względy służbowe na to pozwalają.

§ 28.[Wniosek o przeniesienie do innej jednostki] Wniosek o przeniesienie do innej jednostki wojskowej żołnierz wnosi drogą służbową do dowódcy jednostki wojskowej, której ewidencją żołnierz ten jest objęty.

§ 29.[Przenoszenie żołnierzy] Żołnierze mogą być przenoszeni z jednostek wojskowych podległych Ministrowi Obrony Narodowej do jednostek wojskowych podporządkowanych Ministrowi Spraw Wewnętrznych, i odwrotnie.

§ 30.[Właściwość organów wojskowych] Właściwość organów wojskowych oraz szczegółowy tryb postępowania w sprawach przenoszenia żołnierzy określają odrębne przepisy.

§ 32.[Plan urlopów wypoczynkowych] 1. Plan urlopów wypoczynkowych dla żołnierzy opracowuje się na szczeblu pododdziału, uwzględniając w miarę możliwości ich wnioski. Plan urlopów podaje się do wiadomości żołnierzy.

2. W przypadkach uzasadnionych potrzebami służbowymi lub na wniosek żołnierza, urlopu wypoczynkowego można udzielić w innym terminie niż określony w planie urlopów.

§ 33.[Brak możliwości korzystania z urlopu z powodu choroby] 1. Żołnierzowi, który w czasie przebywania na urlopie wypoczynkowym nie mógł korzystać z tego urlopu z powodu choroby trwającej co najmniej trzy dni, dowódca jednostki wojskowej udziela ponownie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po powrocie do jednostki lub w okresie późniejszym na czas równy liczbie dni, w czasie których żołnierz pozostawał chory.

2. Podstawą ponownego udzielenia urlopu wypoczynkowego żołnierzowi jest zaświadczenie lekarskie.

§ 34.[Urlopy, które mogą być udzielane żołnierzom] Żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową mogą być udzielane urlopy:

1) w drodze wyróżnienia,

2) z tytułu honorowego krwiodawstwa,

3) okolicznościowy,

4) zdrowotny,

5) w celu odwiedzenia rodziny,

6) dodatkowy.

§ 35.[Urlop w drodze wyróżnienia] Urlopu w drodze wyróżnienia udziela się żołnierzowi na zasadach i w trybie określonych w regulaminie dyscyplinarnym Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 36.[Urlop z tytułu honorowego krwiodawstwa] 1. Urlopu z tytułu honorowego krwiodawstwa udziela się żołnierzowi w wymiarze jednego dnia kalendarzowego za każde oddane 200 ml krwi.

2. Urlopu określonego w ust. 1 można udzielić żołnierzowi łącznie z innym urlopem.

§ 37.[Urlop okolicznościowy] 1. Urlopu okolicznościowego udziela się żołnierzowi na jego wniosek w razie:

1) zgonu i pogrzebu lub ciężkiej choroby żony, dziecka, ojca, matki, opiekuna, siostry, brata, teściowej, teścia, babki lub dziadka żołnierza,

2) ślubu żołnierza,

3) urodzenia się dziecka żołnierza.

2. Urlopu okolicznościowego można udzielić żołnierzowi, na jego wniosek, również w przypadkach uzasadnionych szczególnie ważnymi względami rodzinnymi lub osobistymi.

3. Urlopu okolicznościowego udziela się, z zastrzeżeniem ust. 4, w wymiarze od dwóch do pięciu dni kalendarzowych.

4. W przypadkach określonych w ust. 1 pkt 1 urlopu okolicznościowego udziela się w wymiarze nie mniejszym niż 3 dni kalendarzowe.

5. Urlopu okolicznościowego udziela się żołnierzowi, na jego wniosek, również w przypadku określonym w art. 70 ust. 3.

§ 38.[Urlop zdrowotny] Urlopu zdrowotnego udziela się żołnierzom na zasadach i w trybie określonych w przepisach o zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej.

§ 39.[Urlop w celu odwiedzenia rodziny] 1. Urlopu w celu odwiedzenia rodziny udziela się żołnierzom żonatym w wymiarze trzech dni kalendarzowych w każdych dwóch miesiącach odbywania zasadniczej służby wojskowej.

2. Urlop określony w ust. 1 nie przysługuje za okres, w którym żołnierz przebywał na innym urlopie, z wyjątkiem urlopów wymienionych w § 34 pkt 1 i 2.

§ 40.[Urlop dodatkowy] 1. Żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową, wchodzącym w skład etatowych pododdziałów ochrony, udziela się urlopu dodatkowego w wymiarze jednego dnia kalendarzowego za każdy rozpoczęty miesiąc odbywania służby w takim pododdziale.

2. Łączny wymiar urlopu dodatkowego nie może przekraczać szesnastu dni kalendarzowych.

§ 41.[Przedłużenie urlopu] 1. Żołnierzowi odbywającemu zasadniczą służbę wojskową, przebywającemu na urlopie, urlop ten może być przedłużony w razie:

1) zachorowania żołnierza,

2) zgonu i pogrzebu lub ciężkiej choroby osoby wymienionej w § 37 ust. 1 pkt 1,

3) klęski żywiołowej, która dotknęła jego rodzinę,

4) powstania innych przyczyn uniemożliwiających powrót.

2. O przedłużeniu urlopu w sytuacjach określonych w ust. 1 decyduje dowódca garnizonu, a w garnizonach, w których są etatowi komendanci garnizonu – komendant garnizonu, w którym żołnierz przebywa na urlopie.

3. Dowódca (komendant) garnizonu, o którym mowa w ust. 2, zawiadamia niezwłocznie dowódcę jednostki wojskowej o przedłużeniu urlopu żołnierzowi.

§ 42.[Organy udzielające urlopów] 1. Urlopów wymienionych w § 31 ust. 1 i 3 oraz § 34 pkt 6 udziela dowódca jednostki wojskowej, której ewidencją żołnierz jest objęty.

2. Urlopów wymienionych w § 34 pkt 1–5 udziela dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz odbywa zasadniczą służbę wojskową.

§ 43.[Urlopy przysługujące żołnierzom pełniącym nadterminową zasadniczą służbę wojskową] 1. Żołnierzom pełniącym nadterminową zasadniczą służbę wojskową, oprócz przysługującego urlopu wypoczynkowego, mogą być udzielane inne urlopy w wymiarze oraz na zasadach i w trybie przewidzianych dla żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową jako służbę stałą. Urlop wypoczynkowy w wymiarze 30 dni kalendarzowych, w tym nie więcej niż cztery dni ustawowo wolne od pracy, przysługuje w każdym roku pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej.

2. Przepis § 37 ust. 5 stosuje się odpowiednio.

§ 44.[Przepisy regulujące udzielanie urlopów] 1. W sprawach udzielania urlopów żołnierzom odbywającym przeszkolenie wojskowe stosuje się odpowiednio przepisy § 34 pkt 1–5, § 35, § 36, § 37 ust. 1–4, § 38, § 39, § 41 i § 42.

2. Sprawy urlopów wypoczynkowych przysługujących żołnierzom odbywającym okresową służbę wojskową regulują odrębne przepisy.

§ 46.[Jednostki wojskowe, z których żołnierze mogą być przedterminowo zwolnieni] Jednostki wojskowe, z których żołnierze mogą być przedterminowo zwolnieni z zasadniczej służby wojskowej z pozostawieniem w dyspozycji dowódcy jednostki wojskowej, liczbę żołnierzy podlegających takiemu zwolnieniu oraz terminy zwolnień określają odrębne przepisy.

§ 47.[Wezwanie do dalszego odbywania zasadniczej służby wojskowej] 1. Żołnierzy przedterminowo zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej dowódca jednostki wojskowej może w każdym czasie pozostawania w dyspozycji wezwać do stawienia się w jednostce wojskowej w celu dalszego odbywania tej służby. Wzór wezwania określa załącznik do rozporządzenia. Wezwanie doręcza się na piśmie.

2. Żołnierz wezwany do dalszego odbywania zasadniczej służby wojskowej stawia się w jednostce wojskowej w terminie określonym w wezwaniu.

2a. Liczbę żołnierzy podlegających wezwaniu do dalszego odbywania zasadniczej służby wojskowej, czas, na jaki mają zostać powołani, oraz jednostki wojskowe, których dowódcy obowiązani są dokonać wezwania, określają odrębne przepisy.

3. Przepisy § 8 ust. 4 i § 10 stosuje się odpowiednio.

§ 48.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem] Zwolnienie żołnierzy z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem następuje na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach.

§ 49.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej] 1. Żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową zwalnia się z tej służby po jej odbyciu, w ostatnim dniu ustalonego czasu trwania tej służby, z zastrzeżeniem przepisu ust. 2 i § 51.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do żołnierzy, którzy:

1) stawili się do odbycia zasadniczej służby wojskowej z opóźnieniem i nie zostało ono usprawiedliwione albo

2) samowolnie opuścili jednostkę wojskową, w której odbywają zasadniczą służbę wojskową, albo wyznaczone miejsce przebywania lub samowolnie poza nimi pozostawali i okres ten nie został zaliczony im do czasu trwania zasadniczej służby wojskowej.

3. Żołnierzy, o których mowa w ust. 2, zwalnia się w dniu upływu ustawowego czasu trwania zasadniczej służby wojskowej.

4. Dowódca jednostki wojskowej, w przypadku niezwolnienia żołnierza z przyczyn określonych w ust. 2, zawiadamia niezwłocznie o tym fakcie najbliższą rodzinę tego żołnierza.

§ 50.[Stwierdzenie zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej] 1. Zwolnienie żołnierza z zasadniczej służby wojskowej dowódca jednostki wojskowej stwierdza w rozkazie dziennym oraz w książeczce wojskowej.

2. Dowódca jednostki wojskowej zawiadamia o zwolnieniu żołnierza z zasadniczej służby wojskowej w przypadku:

1) przebywania w zakładzie opieki zdrowotnej – kierownika tego zakładu oraz żołnierza,

2) tymczasowego aresztowania – właściwy sąd lub prokuratora wojskowego.

§ 51.[Zwolnienie żołnierzy, którzy zostali przyjęci do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej] Żołnierzy, którzy zostali przyjęci do nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, zwalnia się z zasadniczej służby wojskowej w dniu poprzedzającym ostatni dzień ustalonego czasu trwania zasadniczej służby wojskowej.

Zwalnianie z przeszkolenia wojskowego

§ 52.[Zwolnienie z przeszkolenia wojskowego] 1. Żołnierzy odbywających przeszkolenie wojskowe zwalnia się z tego przeszkolenia po jego odbyciu, w ostatnim dniu ustalonego czasu trwania tego przeszkolenia, z zastrzeżeniem przepisu ust. 2.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do żołnierzy, którzy:

1) stawili się do odbycia przeszkolenia wojskowego z opóźnieniem i nie zostało ono usprawiedliwione albo

2) samowolnie opuścili jednostkę wojskową, w której odbywają przeszkolenie wojskowe, albo wyznaczone miejsce przebywania lub samowolnie poza nimi pozostawali i okres ten nie został zaliczony im do czasu trwania przeszkolenia wojskowego.

3. Żołnierzy, o których mowa w ust. 2, zwalnia się, w zależności od rodzaju odbywanego przeszkolenia wojskowego, w dniu upływu odpowiednio sześciu lub dwóch miesięcy trwania tego przeszkolenia.

4. Dowódca jednostki wojskowej, w przypadku niezwolnienia żołnierza z przyczyn określonych w ust. 2, zawiadamia niezwłocznie o tym fakcie najbliższą rodzinę tego żołnierza.

5. W sprawach zwalniania żołnierzy z przeszkolenia wojskowego stosuje się odpowiednio przepisy § 48 i 50.

Zwalnianie z nadterminowej zasadniczej służby wojskowej

§ 53.[Zwolnienie z nadterminowej zasadniczej służby wojskowej] 1. Żołnierzy pełniących nadterminową zasadniczą służbę wojskową zwalnia się z tej służby w ostatnim dniu okresu, przez który byli obowiązani ją pełnić.

2. Przed upływem okresu pełnienia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej żołnierza zwalnia się w razie:

1) powołania do zawodowej służby wojskowej – z dniem powołania do tej służby,

2) przyjęcia do służby wojskowej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego – z dniem stawienia się do tej służby,

3) uznania za trwale lub czasowo niezdolnego do tej służby w czasie pokoju – z dniem uprawomocnienia się orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej,

4) skazania żołnierza przez sąd na karę pozbawienia wolności (aresztu wojskowego) – z dniem uprawomocnienia się wyroku,

5) wymierzenia żołnierzowi kary dyscyplinarnej pozbawienia stopnia wojskowego podoficera – z dniem uprawomocnienia się decyzji,

6) wymierzenia żołnierzowi co najmniej dwukrotnie kary dyscyplinarnej za rażące naruszenie dyscypliny wojskowej – z dniem uprawomocnienia się decyzji o wymierzeniu drugiej kary dyscyplinarnej,

7) niewyrażenia przez żołnierza zgody na pełnienie służby w innej jednostce wojskowej, w przypadku rozformowania jednostki wojskowej, której ewidencją żołnierz jest objęty – z dniem rozformowania jednostki,

8) niewyrażenia przez żołnierza zgody na zmianę stanowiska służbowego, w przypadku wydania prawomocnego orzeczenia przez wojskową komisję lekarską o niezdolności do pełnienia służby wojskowej na dotychczas zajmowanym stanowisku – po upływie trzydziestu dni od dnia niewyrażenia przez żołnierza zgody.

3. Zwolnienie żołnierza z nadterminowej zasadniczej służby wojskowej przed upływem okresu, na który żołnierz zgłosił się do tej służby, może nastąpić:

1) w razie ukarania karą dyscyplinarną ostrzeżenia o niepełnej przydatności na zajmowanym stanowisku służbowym (od stanowiska dowódcy drużyny lub równorzędnego wzwyż), jeżeli w okresie trzech miesięcy od dnia jej wymierzenia nie została ona skreślona z ewidencji,

2) w okresie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności (aresztu wojskowego), wymierzonej żołnierzowi przez sąd, jeżeli rażąco nie wywiązuje się on z obowiązków służbowych,

3) w wyjątkowych wypadkach, na prośbę żołnierza, uzasadnioną szczególnie ważnymi względami rodzinnymi lub osobistymi.

4. Zwolnienia żołnierzy, w przypadkach określonych w ust. 1, ust. 2 pkt 1 i 3–8 oraz w ust. 3, dokonują dowódcy jednostek wojskowych, których ewidencją żołnierze są objęci, a żołnierzy wymienionych w ust. 2 pkt 2 – komendanci szkół wojskowych. Przepisy § 50 stosuje się odpowiednio.

§ 55.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z powodu nauki lub zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności] 1. Żołnierze zwolnieni z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z powodu przyjęcia na naukę do szkoły średniej, pomaturalnej lub wyższej w systemie dziennym, którzy w dniu 31 grudnia roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia cztery lata życia, korzystali z tego tytułu z odroczenia tej służby, podlegają – po upływie okresu, na który udzielono im odroczenia, albo w razie ustania przyczyny tego odroczenia – powołaniu do zasadniczej służby wojskowej do dnia 30 grudnia roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia osiem lat życia.

2. Żołnierze zwolnieni z zasadniczej służby wojskowej z powodu zarządzenia wykonania zasadniczej lub zastępczej kary pozbawienia wolności (aresztu wojskowego) podlegają powołaniu do odbycia pozostałego okresu tej służby po zwolnieniu z zakładu karnego, chyba że zwolnienie to nastąpiło po dniu 30 grudnia roku kalendarzowego, w którym kończą oni dwadzieścia osiem lat życia.

§ 56.[Powołanie w zależności od przyczyny zwolnienia (wydalenia) ze służby kandydackiej] W przypadkach, o których mowa w art. 102 ust. 3 i art. 103 ust. 4 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 8, poz. 31 i Nr 54, poz. 254) powołanie następuje w zależności od przyczyny zwolnienia (wydalenia) ze służby kandydackiej, na zasadach określonych w § 54 lub 55.

§ 57.[Powołanie do odbycia pozostałego okresu zasadniczej służby wojskowej] Do odbycia pozostałego okresu zasadniczej służby wojskowej podlegają powołaniu również poborowi zwolnieni ze służby pełnionej w formacjach uzbrojonych nie wchodzących w skład Sił Zbrojnych, o której mowa w art. 56 ust. 1, jeżeli pełnili oni służbę w tych formacjach przez okres krótszy niż dwanaście miesięcy.

§ 58.[Żołnierze zwolnieni z przeszkolenia wojskowego przed jego odbyciem] Żołnierze zwolnieni z przeszkolenia wojskowego przed jego odbyciem nie podlegają powołaniu do odbycia pozostałego okresu tego przeszkolenia.

§ 59.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] W sprawach powoływania żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem oraz poborowych, o których mowa w § 57, do odbycia pozostałego okresu tej służby stosuje się odpowiednio przepisy § 8–10 i 12.

§ 61.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z przyczyn przewidzianych w ustawie] Żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem:

1) z przyczyn określonych w art. 87 ust. 2 pkt 3 lub 5 albo z powodu uznania ich za jedynych żywicieli rodzin – przenosi się do rezerwy z dniem zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej, jeżeli odbyli nie mniej niż dwanaście miesięcy tej służby albo w dniu zwolnienia ze służby mieli ukończone co najmniej dwadzieścia pięć lat życia,

2) z przyczyn określonych w art. 87 ust. 2 pkt 6 lub z powodu uznania ich za czasowo niezdolnych do czynnej służby wojskowej – przenosi się do rezerwy z dniem zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej, jeżeli odbyli nie mniej niż dwanaście miesięcy tej służby albo w dniu zwolnienia ze służby mieli ukończone co najmniej dwadzieścia cztery lata życia,

3) z powodu uznania ich za niezdolnych do służby wojskowej w czasie pokoju albo przyjęcia na naukę do szkoły średniej, policealnej lub wyższej w systemie wieczorowym lub zaocznym – przenosi się do rezerwy z dniem zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej,

4) z przyczyn określonych w art. 87 ust. 2 pkt 4 lub 7 – przenosi się do rezerwy z dniem 31 grudnia roku kalendarzowego, w którym ukończyli dwadzieścia osiem lat życia, chyba że przed tym dniem zostali przeniesieni do rezerwy na podstawie innych przepisów.

§ 62.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej żołnierzy, którzy odbywali ją w kilku okresach] Żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej, którzy odbywali ją w kilku okresach, przenosi się do rezerwy z dniem zwolnienia z tej służby, jeżeli łącznie odbyli nie mniej niż dwanaście miesięcy zasadniczej służby wojskowej albo w dniu zwolnienia z kolejnego okresu tej służby mieli ukończone co najmniej dwadzieścia pięć lat życia.

§ 63.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z przyczyn przewidzianych w ustawie] 1. Żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z przyczyn określonych w art. 87 ust. 2 pkt 3, 5 lub 6 lub z powodu uznania ich za jedynych żywicieli rodzin, którzy nie zostali przeniesieni do rezerwy na podstawie odpowiednio § 61 pkt 1 lub 2, przenosi się do rezerwy z dniem 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia pięć lat życia, chyba że przed tym dniem zostali powołani do odbycia pozostałego okresu tej służby.

2. Żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z powodu uznania ich za czasowo niezdolnych do czynnej służby wojskowej, którzy nie zostali przeniesieni do rezerwy na podstawie § 61 pkt 2 oraz nie zostali powołani do odbycia pozostałego okresu zasadniczej służby wojskowej w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym upłynął okres, na który orzeczono czasową niezdolność do czynnej służby wojskowej, przenosi się do rezerwy z dniem upływu tego terminu. Jeżeli okres, na który orzeczono czasową niezdolność do czynnej służby wojskowej, upływa w drugiej połowie roku kalendarzowego, w którym żołnierze ci kończą dwadzieścia cztery lata życia i do końca tego roku nie zostali oni powołani do odbycia pozostałego okresu zasadniczej służby wojskowej, albo okres, na który orzeczono czasową niezdolność do czynnej służby wojskowej upływa po roku kalendarzowym, w którym kończą dwadzieścia cztery lata, żołnierzy tych przenosi się do rezerwy z dniem 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia pięć lat życia.

§ 65.[Zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem] Żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z powodu uznania ich za trwale niezdolnych do czynnej służby wojskowej, a także żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem z innych powodów i uznanych następnie za trwale niezdolnych do czynnej służby wojskowej nie przenosi się do rezerwy.

§ 66.[Zwolnienie z przeszkolenia wojskowego przed jego odbyciem] 1. Żołnierzy zwolnionych z przeszkolenia wojskowego przed jego odbyciem przenosi się do rezerwy z dniem zwolnienia z tego przeszkolenia.

2. (skreślony).

3. Przepis § 65 stosuje się odpowiednio.

§ 67.[Zwolnienie z nadterminowej zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem] 1. Żołnierzy zwolnionych z nadterminowej zasadniczej służby wojskowej przed upływem okresu, na który zostali przyjęci do służby, przenosi się do rezerwy z dniem zwolnienia z tej służby.

2. Przepis § 65 stosuje się odpowiednio.

§ 70.[Żołnierze odbywający przeszkolenie wojskowe] Żołnierze odbywający przeszkolenie wojskowe w dniu wejścia w życie rozporządzenia odbywają to przeszkolenie na zasadach i w wymiarze dotychczas obowiązujących.

§ 71.[Sprawy dotyczące przedłużenia nadterminowej zasadniczej służby wojskowej] Do żołnierzy pełniących w dniu wejścia w życie rozporządzenia nadterminową zasadniczą służbę wojskową w sprawach dotyczących przedłużenia tej służby na kolejny okres stosuje się dotychczasowe terminy.

§ 72.[Przepisy uchylone] Tracą moc:

1) zarządzenia nr 58 Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 grudnia 1987 r. w sprawie odbywania zasadniczej służby wojskowej (Dz. Rozk. Ministerstwa Obrony Narodowej z 1990 r. poz. 107 i z 1991 r. poz. 47),

2) zarządzenie nr 71 Ministra Obrony Narodowej z dnia 11 października 1989 r. w sprawie służby wojskowej oraz szkolenia obronnego studentów i absolwentów szkół wyższych (Dz. Rozk. Ministerstwa Obrony Narodowej poz. 77 i z 1991 r. poz. 47),

3) zarządzenie nr 73 Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 sierpnia 1990 r. w sprawie przebiegu zasadniczej służby wojskowej pełnionej nadterminowo (Dz. Rozk. Ministerstwa Obrony Narodowej poz. 77 i 112 oraz z 1991 r. poz. 15 i 59).

§ 73.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Załącznik