Art. 1. W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19, Nr 25, poz. 187, Nr 31, poz. 214, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. Nr 4, poz. 24 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 197 i 198, Nr 36, poz. 206 i Nr 72, poz. 423 oraz z 1991 r. Nr 95, poz. 425 i Nr 104, poz. 450) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 20 otrzymuje brzmienie:

„Art. 20. 1. W razie całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły, a także w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, zmian planu nauczania bądź zwiększenia obowiązkowego wymiaru zajęć uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, dyrektor szkoły może rozwiązać z nauczycielem stosunek pracy lub na wniosek nauczyciela przenieść w stan nieczynny.

2. Nauczycielowi, z którym rozwiązano stosunek pracy z przyczyn określonych w ust. 1, przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

3. Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego oraz innych świadczeń pracowniczych do czasu rozwiązania stosunku pracy, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy.

4. Dyrektor szkoły ma obowiązek zatrudnienia w pierwszej kolejności nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym, w razie powstania możliwości ponownego zatrudnienia w tej samej szkole na tym samym lub innym stanowisku, pod warunkiem posiadania przez nauczyciela wymaganych kwalifikacji. Odmowa podjęcia pracy przez nauczyciela powoduje wygaśnięcie stosunku pracy z dniem odmowy.”;

2) w art. 28 w ust. 1 wyrazy „w myśl przepisów wydanych na podstawie art. 36” zastępuje się wyrazami „w myśl postanowień układu zbiorowego, o którym mowa w art. 36”;

3) w art. 33:

a) w ust. 1 wyrazy „za nieprzerwaną pracę w szkole, zwany dodatkiem za wysługę lat” zastępuje się wyrazami „za staż pracy”,

b) w ust. 2 wyrazy „za wysługę lat” zastępuje się wyrazami „za staż pracy”,

c) w ust. 3 wyrazy „za wysługę lat” zastępuje się wyrazami „za staż pracy”;

4) art. 35 otrzymuje brzmienie:

„Art. 35. Kobieta w ciąży oraz osoba wychowująca dziecko do lat 4 nie może być zatrudniana w godzinach ponadwymiarowych bez jej zgody oraz w warunkach szkodliwych dla zdrowia.”;

5) art. 36 otrzymuje brzmienie:

„Art. 36. 1. Układ zbiorowy zawarty między Ministrem Edukacji Narodowej, działającym w uzgodnieniu z zainteresowanymi ministrami, a ogólnokrajowymi związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli określi w szczególności:

1) wysokość stawek wynagrodzenia zasadniczego i dodatków oraz zasady zaszeregowania i przyznawania dodatków do wynagrodzenia nauczycieli,

2) zasady zatrudniania oraz wynagradzania w godzinach ponadwymiarowych, a także w porze nocnej i w dniach wolnych od pracy,

3) tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli poszczególnych typów szkół, placówek i innych jednostek organizacyjnych systemu oświaty,

4) zasady zmniejszania wymiaru zajęć nauczycielom ze względu na:

a) stan zdrowia,

b) wykonywanie prac zlecanych przez organy szkoły,

c) szczególne warunki pracy,

d) inne szczególne przypadki,

5) wymiar innych zajęć podyktowanych koniecznością realizowania przez nauczycieli procesu dydaktycznego, wychowawczego i opiekuńczego, w trakcie których nauczyciel pozostaje w dyspozycji szkoły,

6) normy zatrudnienia nauczycieli – bibliotekarzy i pedagogów szkolnych.

2. Układ zbiorowy, o którym mowa w ust. 1, może być zawierany na czas określony i nie określony. Zawarcie nowego układu zbiorowego może nastąpić:

a) po upływie okresu określonego w układzie,

b) na wniosek jednej ze stron zawartego układu,

c) na skutek zmian przepisów ustawowych określających ramy układu.

3. Układ zbiorowy, o którym mowa w ust. 1, może nałożyć na inne organy prowadzące szkoły obowiązek zawierania układów zbiorowych ze związkami zawodowymi w zakresie spraw wymienionych w ust. 1 pkt 1–6.

4. W sprawach nie uregulowanych w ustawie, dotyczących zawierania układów zbiorowych, stosuje się przepisy działu jedenastego Kodeksu pracy.”;

6) skreśla się art. 37 i 41;

7) art. 42 otrzymuje brzmienie:

„Art. 42. 1. Obowiązkowy tygodniowy wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli i wychowawców zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin w poszczególnych grupach przedmiotów i typach szkół, placówkach i innych jednostkach organizacyjnych systemu oświaty nie może być wyższy niż:

1) w przedszkolach – 27 godzin,

2) w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych:

a) dla nauczycieli języka polskiego i matematyki – 21 godzin,

b) dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu – 25 godzin,

c) dla nauczycieli innych przedmiotów – 23 godziny,

3) w zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli –17 godzin,

4) w placówkach oświatowo-wychowawczych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych – 33 godziny,

5) w bibliotekach – 33 godziny.

2. Czas pracy nauczycieli, wychowawców oraz innych pracowników pedagogicznych, nie wymienionych w ust. 1, nie może być wyższy niż 40 godzin na tydzień.

3. Czas pracy nauczycieli, którym powierzono funkcję kierowniczą w szkole, jest określany wymiarem ich zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych oraz wynikających z pełnienia funkcji kierowniczej.”;

8) skreśla się art. 43–45;

9) art. 54 otrzymuje brzmienie:

„Art. 54. 1. Nauczyciel zatrudniony na terenie wiejskim oraz w mieście liczącym do 5 tysięcy mieszkańców ma prawo do mieszkania w miejscu pracy, według norm zaludnienia nie niższych od obowiązujących i przeciętnego standardu mieszkań dla danej miejscowości.

2. Obowiązek realizacji uprawnień nauczyciela, o którym mowa w ust. 1, należy do dyrektora szkoły lub organu prowadzącego szkołę przez przydzielenie mieszkania zakładowego w budynkach użytkowanych przez szkołę lub organ prowadzący szkołę. W razie braku takich mieszkań, dyrektor szkoły lub organ prowadzący szkołę jest obowiązany, na żądanie nauczyciela, podjąć starania o zapewnienie mieszkania w budynkach stanowiących własność gminy lub innych osób prawnych bądź fizycznych.

3. Nauczycielom, o których mowa w ust. 1, przysługuje częściowy zwrot czynszu i opłat z tytułu kosztów eksploatacji mieszkania. Minister Edukacji Narodowej w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa określa, w drodze rozporządzenia, wysokość czynszu i opłat eksploatacyjnych podlegających zwrotom oraz kwot należnych z tego tytułu.

4. Nauczyciel po przejściu na emeryturę lub rentę zachowuje prawo do zajmowania mieszkania. Prawo to służy także małżonkowi nauczyciela emeryta (rencisty) oraz dzieciom pozostającym na jego utrzymaniu i prowadzącym z nim wspólne gospodarstwo.

5. Nauczycielom zatrudnionym na terenach wiejskich i w miastach liczących do 5 tysięcy mieszkańców przysługuje odrębny dodatek w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. Organ prowadzący szkołę może podwyższyć dodatek do 15% dla nauczycieli zatrudnionych na terenach wiejskich, w których występuje deficyt kadr. Ograniczenie 15% dodatku nie dotyczy nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez gminę.”;

10) w art. 69 skreśla się ust. 1.

Art. 2. Do czasu zawarcia układu zbiorowego, o którym mowa w art. 36 ustawy określonej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 10, który wchodzi w życie z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym ustawa została ogłoszona.