§ 1. Strażak Państwowej Straży Pożarnej, zwany dalej „strażakiem”, nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego z upływem roku służby, a prawo do drugiego i dalszych urlopów – w każdym następnym roku kalendarzowym.

§ 2. 1. Strażakowi, który przed przyjęciem do służby pozostawał w zatrudnieniu, wlicza się okres tego zatrudnienia do okresu służby, od którego zależy prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego, według zasad określonych w Kodeksie pracy.

2. Do okresu służby strażaka, od którego zależy prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego, zalicza się okres służby wojskowej oraz długotrwałego przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych, jeżeli przyjęcie do służby w Państwowej Straży Pożarnej nastąpiło w terminie 30 dni od dnia zwolnienia ze służby wojskowej, a także okresy służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa i Straży Granicznej.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli przyjęcie do służby w Państwowej Straży Pożarnej nastąpiło w terminie późniejszym z przyczyn od strażaka niezależnych, pod warunkiem że w terminie określonym w ust. 2 miało miejsce jego zgłoszenie się do podjęcia służby w Państwowej Straży Pożarnej.

4. Strażakowi, który przed przyjęciem do służby wykorzystał urlop wypoczynkowy za dany rok albo otrzymał ekwiwalent pieniężny za nie wykorzystany urlop, nie przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w roku przyjęcia do służby. Prawo do urlopu nabywa z dniem 1 stycznia następnego roku.

5. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, urlop wypoczynkowy może być udzielony strażakowi nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy służby w Państwowej Straży Pożarnej.

§ 3. 1. Do wymiaru urlopu wypoczynkowego wlicza się przypadające w tym okresie dodatkowe dni wolne od służby. Urlop nie może rozpoczynać się ani kończyć w dodatkowym dniu wolnym od służby.

2. Dodatkowe dni wolne od służby, o których mowa w ust. 1, są dniami przypadającymi w dni ustalone w przepisach powszechnie obowiązujących jako dni wolne od pracy.

§ 4. 1. Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, który ustala przełożony w sprawach osobowych w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową, biorąc pod uwagę wnioski strażaków oraz konieczność zapewnienia prawidłowego toku służby.

2. Strażak powinien być zawiadomiony o terminie urlopu nie później niż na miesiąc przed jego rozpoczęciem.

§ 5. 1. W razie zgłoszenia przez strażaka pisemnego żądania zwolnienia ze służby, urlop wypoczynkowy przysługujący w roku, w którym następuje zwolnienie, powinien być wykorzystany w okresie 3 miesięcy od dnia złożenia tego żądania.

2. Prawo do ekwiwalentu za nie wykorzystany urlop wypoczynkowy strażak nabywa z dniem zwolnienia ze służby.

3. Wysokość ekwiwalentu, o którym mowa w ust. 2, wynosi 1/30 uposażenia miesięcznego za każdy dzień nie wykorzystanego urlopu.

§ 6. 1. Na wniosek kobiety-strażaka urlopu wypoczynkowego udziela się bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub urlopie udzielonym na warunkach urlopu macierzyńskiego.

2. W sprawach wymiaru i zasad udzielania kobietom-strażakom urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu wychowawczego stosuje się przepisy prawa pracy.

§ 7. 1. Jeżeli strażak nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w służbie, a w szczególności z powodu:

1) czasowej niezdolności do służby wskutek choroby,

2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną

3) urlopu macierzyńskiego

– należy przesunąć urlop na termin późniejszy.

2. Części urlopu nie wykorzystanej z powodu:

1) czasowej niezdolności do służby wskutek choroby trwającej co najmniej 3 dni,

2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

3) urlopu macierzyńskiego

– należy udzielić strażakowi w terminie późniejszym.

§ 8. Na wniosek strażaka urlop wypoczynkowy może być podzielony na części, z tym że co najmniej jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż 15 kolejnych dni.

§ 9. 1. Strażakom, którzy osiągnęli określony staż służby, przysługują coroczne płatne urlopy dodatkowe w wymiarze:

1) 5 dni kalendarzowych – dla mających 15-letni okres służby,

2) 10 dni kalendarzowych – dla mających 20-letni okres służby,

3) 15 dni kalendarzowych – dla mających 25-letni okres służby.

2. Strażak nabywa prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w ust. 1, z dniem osiągnięcia określonego stażu służby.

§ 10. 1. Strażakom, którzy osiągnęli określony wiek, przysługują coroczne płatne urlopy dodatkowe w wymiarze:

1) 5 dni kalendarzowych – po ukończeniu 40 lat życia,

2) 7 dni kalendarzowych – po ukończeniu 45 lat życia,

3) 15 dni kalendarzowych – po ukończeniu 55 lat życia.

2. Strażak nabywa prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w ust. 1, z dniem osiągnięcia określonego wieku.

§ 11. 1. Strażakom pełniącym służbę w warunkach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia przysługują coroczne płatne urlopy dodatkowe w wymiarze:

1) 5 dni – przy czwartym stopniu uciążliwości i szkodliwości dla zdrowia,

2) 7 dni – przy trzecim stopniu uciążliwości i szkodliwości dla zdrowia,

3) 10 dni – przy drugim stopniu uciążliwości i szkodliwości dla zdrowia,

4) 15 dni – przy pierwszym stopniu uciążliwości i szkodliwości dla zdrowia.

2. Wykaz stanowisk, z których zajmowaniem wiążą się określone stopnie uciążliwości i szkodliwości wykonywania służby, określa załącznik do rozporządzenia.

3. Strażak nabywa prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w ust. 1, z upływem roku pełnienia służby na stanowiskach określonych w wykazie wymienionym w ust. 2.

§ 12. 1. W razie zbiegu uprawnień do urlopu dodatkowego z różnych tytułów, strażak ma prawo do jednego urlopu dodatkowego w wymiarze najkorzystniejszym, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. W razie zbiegu uprawnień do urlopu dodatkowego określonego w § 11 ust. 1 z uprawnieniem do urlopu dodatkowego z innego tytułu, łączny wymiar urlopu nie może przekroczyć 15 dni kalendarzowych.

§ 13. Strażakowi, który wykorzystał urlop dodatkowy przysługujący za dany rok kalendarzowy, a następnie nabył w ciągu tego roku prawo do urlopu dodatkowego w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

§ 14. Do urlopu dodatkowego stosuje się odpowiednio przepisy § 4–7.

§ 15. 1. Płatny urlop okolicznościowy przysługuje strażakowi przenoszonemu służbowo, jeżeli z przeniesieniem wiąże się zmiana miejsca zamieszkania.

2. Urlopu okolicznościowego udziela się w wymiarze od 3 do 7 dni kalendarzowych, w zależności od położenia nowego miejsca zamieszkania, warunków rodzinnych i innych okoliczności mających bezpośredni wpływ na przeniesienie. Urlop okolicznościowy może być dzielony na części.

§ 16. 1. W celu przeprowadzenia zaleconego strażakowi leczenia, przełożony właściwy w sprawach osobowych, na wniosek właściwej miejscowo komisji lekarskiej podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych, udziela płatnego urlopu zdrowotnego.

2. Komisja lekarska określa wymiar urlopu zdrowotnego oraz uzasadnia wniosek w tej sprawie.

§ 17. 1. Strażakowi można udzielić urlopu bezpłatnego dla wykonania pracy w dziedzinie naukowej, dla odbycia praktyki poza służbą albo z innych ważnych przyczyn.

2. Urlopu bezpłatnego, o którym mowa w ust. 1, udziela:

1) komendant rejonowy Państwowej Straży Pożarnej – w wymiarze do 6 miesięcy,

2) komendant szkoły Państwowej Straży Pożarnej, dyrektor jednostki badawczo-rozwojowej Państwowej Straży Pożarnej, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej – w wymiarze do 1 roku,

3) Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej – w wymiarze powyżej 1 roku.

3. Udzielający urlopu bezpłatnego wymienionego w ust. 2 mogą odwołać strażaka z tego urlopu w każdym czasie z ważnych przyczyn służbowych.

§ 18. 1. Strażakowi, który wyjeżdża za granicę wspólnie z małżonkiem przeniesionym do pełnienia służby w przedstawicielstwie dyplomatycznym lub urzędzie konsularnym, stałym przedstawicielstwie przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i innej misji za granicą oraz w instytucie lub ośrodku informacji i kultury – przysługuje urlop bezpłatny na czas trwania tej służby.

2. Po odwołaniu małżonka do kraju strażak, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany zgłosić się do służby w terminie 1 miesiąca od dnia powrotu z zagranicy; strażak ten obejmuje stanowisko zajmowane przed urlopem lub inne co najmniej równorzędne. Nie usprawiedliwione niezgłoszenie się do służby w określonym terminie jest równoznaczne ze złożeniem żądania zwolnienia ze służby.

§ 19. 1. Urlop bezpłatny trwający nie dłużej niż jeden miesiąc nie ogranicza uprawnień strażaka do urlopu wypoczynkowego i dodatkowego.

2. W razie korzystania przez strażaka z urlopu bezpłatnego dłuższego niż jeden miesiąc, urlop wypoczynkowy i dodatkowy ulegają skróceniu o 1/12 za każdy miesiąc urlopu bezpłatnego, nie więcej jednak niż za 12 miesięcy. Za rok kalendarzowy objęty w całości urlopem bezpłatnym urlopy wypoczynkowy i dodatkowy nie przysługują.

3. Skróceniu ulegają urlopy wypoczynkowy i dodatkowy za rok kalendarzowy, w którym strażak podjął służbę po urlopie bezpłatnym, a jeżeli urlopy za ten rok zostały już wykorzystane, skróceniu ulegają urlopy za następny rok kalendarzowy.

§ 20. 1. Strażakom przygotowującym się do egzaminów wstępnych do szkół wyższych oraz uczącym się w szkołach średnich i wyższych, a także strażakom przygotowującym się do egzaminu doktorskiego i obrony pracy doktorskiej lub do kolokwium habilitacyjnego, udziela się płatnych urlopów okolicznościowych na szkolenie, stosując odpowiednio przepisy dotyczące urlopów szkoleniowych przewidzianych dla pracowników.

2. Strażakowi odbywającemu pozaetatową aplikację w zawodzie prawniczym albo przygotowującemu się do egzaminu końcowego w tym zawodzie udziela się płatnego urlopu okolicznościowego w celu uczestniczenia w obowiązujących zajęciach szkoleniowych odbywających się poza siedzibą jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej, stosując odpowiednio przepisy dotyczące tych aplikacji.

§ 21. Strażakowi przysługuje płatny urlop okolicznościowy w wymiarze:

1) 2 dni – w razie zawarcia związku małżeńskiego przez strażaka, urodzenia się dziecka strażakowi, zgonu i pogrzebu małżonka, dziecka, ojca lub matki strażaka,

2) 1 dnia – w razie zawarcia związku małżeńskiego przez dziecko strażaka, zgonu i pogrzebu siostry lub brata, teściowej lub teścia, babki lub dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu strażaka lub pod jego bezpośrednią opieką.

§ 22. 1. Strażakowi przysługuje płatny urlop okolicznościowy w razie konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

1) dzieckiem w wieku do lat ośmiu w przypadkach:

a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do której dziecko uczęszcza,

b) choroby lub porodu małżonka stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,

2) chorym dzieckiem do lat czternastu,

3) innym chorym członkiem rodziny.

2. Za członków rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej czternastu lat, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym ze strażakiem.

3. Za dzieci w rozumieniu ust. 1 i 2 uważa się dzieci własne strażaka lub jego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie.

4. Podstawę udzielania urlopu, o którym mowa w ust. 1, stanowi zaświadczenie wydane przez publiczny zakład opieki zdrowotnej.

§ 23. 1. Jeżeli oboje rodzice pełnią służbę w Państwowej Straży Pożarnej, płatny urlop okolicznościowy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przysługuje matce dziecka, a ojcu tylko wtedy, gdy matka przebywa poza miejscem zamieszkania albo nie może sprawować opieki z powodu choroby lub porodu.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do opiekunów dziecka.

§ 24. 1. Płatny urlop okolicznościowy, o którym mowa w § 22 ust. 1, przysługuje przez czas niezbędny do osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez:

1) 60 dni w roku kalendarzowym – jeżeli opieka jest sprawowana nad dziećmi, o których mowa w § 22 ust. 1 pkt 1 i 2,

2) 14 dni w roku kalendarzowym – jeżeli opieka jest sprawowana nad innymi członkami rodziny, o których mowa w § 22 ust. 1 pkt 3.

2. Łączny okres płatnego urlopu okolicznościowego na opiekę nad dziećmi i innymi członkami rodziny nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się niezależnie od liczby dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki. W razie wykorzystania części urlopu, o którym mowa w § 22 ust. 1, przez jedno z rodziców (opiekunów), drugiemu przysługuje tylko urlop uzupełniający.

§ 25. 1. Strażakowi oddającemu honorowo krew udziela się w tym dniu płatnego urlopu okolicznościowego.

2. Strażakowi oddającemu honorowo krew po raz drugi i następne udziela się dodatkowo w uzgodnionym terminie jednego dnia płatnego urlopu okolicznościowego, nie więcej jednak niż 6 dni w roku kalendarzowym.

§ 26. 1. Kobiecie-strażakowi pełniącej służbę w Państwowej Straży Pożarnej, wychowującej dziecko w wieku do 14 lat, przysługuje w ciągu roku kalendarzowego płatny urlop okolicznościowy w wymiarze 2 dni.

2. Urlop, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również mężczyźnie-strażakowi będącemu jedynym opiekunem dziecka w wieku do 14 lat.

§ 27. Niezależnie od urlopów, o których mowa w § 22–26, strażakowi można udzielić płatnego urlopu okolicznościowego dla załatwienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych w wymiarze nie przekraczającym 5 dni w ciągu roku kalendarzowego.

§ 28. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.