Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 1992-06-05 do 1999-04-14
Wersja archiwalna od 1992-06-05 do 1999-04-14
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY I SZTUKI
z dnia 25 maja 1992 r.
w sprawie wymagań kwalifikacyjnych i trybu stwierdzania kwalifikacji uprawniających do zajmowania określonych stanowisk w instytucjach kultury.
Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie ustala wymagania kwalifikacyjne i tryb stwierdzania kwalifikacji uprawniających do zajmowania określonych w nim stanowisk w instytucjach kultury.
§ 2. 1. Wymagania kwalifikacyjne uprawniające do zajmowania określonych stanowisk działalności podstawowej:
1) w bibliotekach – ustala załącznik nr 1 do rozporządzenia,
2) w muzeach oraz ośrodkach badań i dokumentacji zabytków – ustalają odpowiednio załączniki nr 2 i 5 do rozporządzenia,
3) w domach, ośrodkach i klubach kultury oraz świetlicach – ustala załącznik nr 3 do rozporządzenia,
4) w galeriach i centrach sztuki – ustala załącznik nr 4 do rozporządzenia.
2. Wymagania kwalifikacyjne uprawniające do zajmowania określonych stanowisk w instytucjach kultury prowadzących gospodarkę finansową na zasadach określonych w art. 27–29 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493) ustala załącznik nr 6 do rozporządzenia.
3. Wykaz szkół, kursów i egzaminów, których ukończenie lub złożenie uznaje się za wykształcenie bibliotekarskie lub specjalistyczne, określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.
§ 3. Kwalifikacje zawodowe pracowników i staż pracy stwierdza dyrektor na podstawie świadectw, dyplomów lub zaświadczeń dokumentujących:
1) ukończenie szkół, kursów, studiów podyplomowych lub innych form kształcenia.
2) uprawnienia nabyte do wykonywania określonych zawodów,
3) okresy zatrudnienia.
§ 4. 1. Do stażu pracy wymaganego do zajmowania określonych stanowisk w instytucjach kultury zalicza się okresy zatrudnienia na stanowiskach wymagających wykształcenia specjalistycznego:
1) w instytucjach kultury,
2) w urzędach organów władzy oraz administracji rządowej i samorządowej na stanowiskach do spraw działalności kulturalnej,
3) w komórkach organizacyjnych jednostek innych niż wymienione w pkt 1, prowadzących działalność kulturalną.
2. W uzasadnionych wypadkach można zaliczyć pracownikowi do stażu pracy inne okresy zatrudnienia na stanowiskach wymagających kwalifikacji, które mogą być przydatne na określonym stanowisku w instytucji kultury.
3. Pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie rozporządzenia nie mają kwalifikacji przewidzianych dla zajmowanych stanowisk, a ukończyli 45 lat życia, mogą być zwolnieni od obowiązku uzupełnienia tych kwalifikacji.
§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 26 grudnia 1991 r.
Minister Kultury i Sztuki: A. Siciński
Załączniki do rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki
z dnia 25 maja 1992 r. (poz. 206)
Załącznik nr 1
TABELA WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH UPRAWNIAJĄCYCH DO ZAJMOWANIA OKREŚLONYCH STANOWISK W BIBLlOTEKACH*)
| Lp. | Stanowisko | Wymagane kwalifikacje | |
| wykształcenie | staż pracy | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Starszy kustosz | wyższe bibliotekarskie wyższe oraz podyplomowe studium bibliotekoznawstwa wyższe odpowiadające profilowi biblioteki, wykonywanej specjalności | 6 lat |
| 2 | Kustosz | wyższe bibliotekarskie wyższe oraz podyplomowe studium bibliotekoznawstwa wyższe odpowiadające profilowi biblioteki, wykonywanej specjalności | 4 lata |
| 3 | Starszy bibliotekarz | wyższe bibliotekarskie wyższe odpowiadające profilowi biblioteki, wykonywanej specjalności | 2 lata |
| studium bibliotekarskie | 4 lata | ||
| 4 | Starszy dokumentalista Starszy konserwator zbiorów bibliotecznych | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności | 2 lata |
| 5 | Bibliotekarz | wyższe bibliotekarskie wyższe odpowiadające profilowi biblioteki, wykonywanej specjalności | 1 rok |
| studium bibliotekarskie średnie bibliotekarskie | 2 lata | ||
| 6 | Dokumentalista Konserwator zbiorów bibliotecznych | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności | 1 rok |
| policealne studium zawodowe | 2 lata | ||
| 7 | Młodszy bibliotekarz | studium bibliotekarskie średnie bibliotekarskie średnie oraz przeszkolenie specjalistyczne (praktyka, kurs dla nowo zatrudnionych bibliotekarzy) | – |
| 8 | Młodszy dokumentalista | studium informacji naukowo-technicznej | – |
| 9 | Młodszy konserwator zbiorów bibliotecznych | średnie specjalistyczne | – |
*) Ilekroć w niniejszym załączniku jest mowa o wykształceniu bibliotekarskim, należy przez to rozumieć wykształcenie, o którym mowa w załączniku nr 7 lit. A.
Załącznik nr 2
TABELA WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH UPRAWNIAJĄCYCH DO ZAJMOWANIA OKREŚLONYCH STANOWISK W MUZEACH*)
| Lp. | Stanowisko | Wymagane kwalifikacje | |
| wykształcenie | staż pracy | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Starszy kustosz | wyższe specjalistyczne i dorobek pracy naukowej | 6 lat |
| 2 | Starszy konserwator | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności | 6 lat |
| 3 | Kustosz | wyższe specjalistyczne | 5 lat |
| 4 | Konserwator | wyższe specjalistyczne | 5 lat |
| 5 | Adiunkt muzealny | wyższe specjalistyczne | 4 lata |
| 6 | Adiunkt konserwatorski | ||
| 7 | Starszy asystent muzealny i konserwatorski | wyższe specjalistyczne | 2 lata |
| 8 | Asystent muzealny i konserwatorski | wyższe specjalistyczne | – |
| 9 | Starszy dokumentalista | jak w załączniku dotyczącym stanowisk w bibliotekach | |
| 10 | Dokumentalista | ||
| 11 | Młodszy dokumentalista | ||
| 12 | Starszy renowator | średnie | 3 lata |
| 13 | Renowator | średnie | 2 lata |
| 14 | Renowator przyuczony | średnie | 4 lata |
| zasadnicza szkoła zawodowa | 6 lat | ||
| 15 | Młodszy renowator | średnie | – |
| zasadnicza szkoła zawodowa | 3 lata | ||
| 16 | Przewodnik muzealny | średnie i przeszkolenie specjalistyczne | – |
*) Ilekroć w niniejszym załączniku jest mowa o wykształceniu wyższym specjalistycznym, należy przez to rozumieć wykształcenie wyższe o kierunku zgodnym z działalnością podstawową muzeum.
Załącznik nr 3
TABELA WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH UPRAWNIAJĄCYCH DO ZAJMOWANIA OKREŚLONYCH STANOWISK W DOMACH, OŚRODKACH I KLUBACH KULTURY ORAZ ŚWIETLICACH*)
| Lp. | Stanowisko | Wymagane kwalifikacje | |
| wykształcenie | staż pracy | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Główny instruktor | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności wyższe i studium podyplomowe odpowiadające wykonywanej specjalności wyższe i kwalifikacje pedagogiczne | 3 lata |
| 2 | Starszy instruktor | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności lub wyższe i specjalistyczne studium podyplomowe wyższe i kwalifikacje pedagogiczne | 2 lata |
| studium kulturalno-oświatowe lub średnie specjalistyczne i kwalifikacje pedagogiczne | 3 lata | ||
| 3 | Instruktor | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności wyższe i kwalifikacje pedagogiczne | – |
| studium kulturalno-oświatowe lub średnie specjalistyczne | 2 lata | ||
| 4 | Młodszy instruktor | wyższe studium kulturalno-oświatowe lub średnie specjalistyczne średnie | – |
| 5 | Instruktor amatorskiego ruchu artystycznego kategorii „S” | jak w kategorii I | 5 lat pracy na stanowisku instruktora kategorii I |
| 6 | Instruktor amatorskiego ruchu artystycznego kategorii I | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności i kwalifikacje pedagogiczne | – |
| wyższe i studium podyplomowe odpowiadające wykonywanej specjalności i kwalifikacje pedagogiczne | 1 rok | ||
| wyższe i instruktorski kurs kwalifikacyjny | 2 lata | ||
| na poziomie studium odpowiadające wykonywanej specjalności | 3 lata | ||
| średnie artystyczne i kwalifikacje pedagogiczne | 4 lata | ||
| średnie i instruktorski kurs kwalifikacyjny | 5 lat | ||
| 7 | Instruktor amatorskiego ruchu artystycznego kategorii II | wyższe i instruktorski kurs kwalifikacyjny wyższe i studium podyplomowe odpowiadające wykonywanej specjalności i kwalifikacje pedagogiczne | – |
| na poziomie studium odpowiadające wykonywanej specjalności | 2 lata | ||
| średnie artystyczne i kwalifikacje pedagogiczne | 2 lata | ||
| średnie i instruktorski kurs kwalifikacyjny | 3 lata | ||
| 8 | Instruktor amatorskiego ruchu artystycznego kategorii III | na poziomie studium odpowiadające wykonywanej specjalności średnie artystyczne odpowiadające wykonywanej specjalności średnie i instruktorski kurs kwalifikacyjny | – |
| 9 | Instruktor zespołu zainteresowań kategorii „S” | jak w kategorii I | 5 lat pracy na stanowisku instruktora kategorii I |
| 10 | Instruktor zespołu zainteresowań kategorii I | wyższe i kwalifikacje pedagogiczne | 1 rok |
| średnie i kwalifikacje pedagogiczne | 3 lata | ||
| 11 | Instruktor zespołu zainteresowań kategorii II | wyższe i kwalifikacje pedagogiczne | – |
| średnie i kwalifikacje pedagogiczne | 2 lata | ||
| 12 | Instruktor zespołu zainteresowań kategorii III | średnie i kwalifikacje pedagogiczne | 1 rok |
*) Ilekroć w niniejszym załączniku jest mowa o wykształceniu wyższym specjalistycznym, należy przez to rozumieć wykształcenie o którym mowa w załączniku nr 7 lit. B.
Załącznik nr 4
TABELA WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH UPRAWNIAJĄCYCH DO ZAJMOWANIA OKREŚLONYCH STANOWISK W GALERIACH I CENTRACH SZTUKI
| Lp. | Stanowisko | Wymagane kwalifikacje | |
| wykształcenie | staż pracy | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Główny specjalista | wyższe i studium podyplomowe odpowiadające wykonywanej specjalności | 4 lata |
| wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności | 5 lat | ||
| wyższe | 6 lat | ||
| 2 | Starszy specjalista | wyższe odpowiadające wykonywanej specjalności | 3 lata |
| wyższe | 4 lata | ||
| 3 | Specjalista | wyższe specjalistyczne | 2 lata |
| wyższe | – | ||
| 4 | Instruktor | średnie | 2 lata |
| 5 | Młodszy instruktor | średnie | – |
Załącznik nr 5
TABELA WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH UPRAWNIAJĄCYCH DO ZAJMOWANIA OKREŚLONYCH STANOWISK W OŚRODKACH BADAŃ I DOKUMENTACJI ZABYTKÓW
| Lp. | Stanowisko | Wymagane kwalifikacje | |
| wykształcenie | staż pracy | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Starszy kustosz | wyższe w jednej z dziedzin reprezentowanych w ochronie dóbr kultury | 5 lat |
| 2 | Główny specjalista | wyższe | 4 lata |
| 3 | Starszy specjalista | wyższe średnie | – |
| 4 | Specjalista | średnie wyższe | – |
Załącznik nr 6
TABELA WYMAGAŃ KWALIFIKACYJNYCH UPRAWNIAJĄCYCH DO ZAJMOWANIA OKREŚLONYCH STANOWISK W INSTYTUCJACH KULTURY PROWADZĄCYCH GOSPODARKĘ FINANSOWĄ NA ZASADACH OKREŚLONYCH W ART. 27–29 USTAWY Z DNIA 25 PAŹDZIERNIKA 1991 R. O ORGANIZOWANIU I PROWADZENIU DZIAŁALNOŚCI KULTURALNEJ
| Lp. | Stanowisko | Wymagane kwalifikacje | |
| wykształcenie | staż pracy | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Dyrektor | wyższe lub średnia szkoła baletowa*l | 3 lata pracy na stanowisku kierowniczym lub udokumentowany dorobek artystyczny |
*) W przypadku kandydata z dziedziny baletu.
Załącznik nr 7
WYKAZ SZKÓŁ, KURSÓW I EGZAMINÓW, KTÓRYCH UKOŃCZENIE LUB ZŁOŻENIE UZNAJE SIĘ ZA WYKSZTAŁCENIE BIBLIOTEKARSKIE LUB SPECJALISTYCZNE
A. W zakresie wykształcenia uznanego za bibliotekarskie do zajmowania stanowisk określonych w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia.
1. Za wykształcenie średnie bibliotekarskie (wykształcenie równorzędne) uznaje się:
1) ukończenie szkoły średniej oraz jednej z wymienionych form kształcenia:
a) Rocznego Studium Bibliotekarskiego,
b) ogólnobibliotekarskich kursów kwalifikacyjnych,
c) kwalifikacyjnych kursów korespondencyjnych w Państwowym Ośrodku Kształcenia Korespondencyjnego Bibliotekarzy w Warszawie,
d) Policealnego Studium Bibliotekarskiego Zaocznego, z półtorarocznym cyklem nauczania,
2) ukończenie przed 1970 r. jednej z następujących szkół lub kursów, pod warunkiem posiadania wykształcenia średniego:
a) liceum bibliotekarskiego lub liceum bibliotekarskiego i księgarskiego,
b) Państwowego Kursu Bibliotekarskiego w Jarocinie,
c) dwóch lat studiów z zakresu bibliotekoznawstwa.
2. Za wykształcenie określone jako studium bibliotekarskie (wykształcenie równorzędne) uznaje się:
1) ukończenie szkoły średniej i jednej z wymienionych form kształcenia:
a) Państwowego Studium Bibliotekarskiego w Jarocinie,
b) Policealnego Studium Bibliotekarskiego Zaocznego, z dwuletnim cyklem nauczania,
c) państwowego studium kulturalno-oświatowego i bibliotekarskiego – wydział bibliotekarski lub wydział kulturalno-oświatowy, pod warunkiem posiadania średniego wykształcenia bibliotekarskiego,
d) Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych, pod warunkiem posiadania wykształcenia średniego bibliotekarskiego,
e) policealnego studium archiwistyki,
f) policealnego studium dokumentacji i informacji naukowej,
g) policealnego studium księgarskiego,
h) Kwalifikacyjnego Kursu Bibliotekarskiego,
i) złożenie kwalifikacyjnego egzaminu bibliotekarskiego,
j) zaliczenie czterech lat studiów wyższych oraz ukończenie międzywydziałowego studium bibliotekoznawstwa lub informacji naukowej albo uzyskanie kwalifikacji w zakresie średniego wykształcenia bibliotekarskiego lub równorzędnego,
2) ukończenie szkoły średniej i spełnienie jednego z następujących warunków (dotyczy okresu do 1970 r.):
a) zaliczenie trzech lat studiów w zakresie bibliotekoznawstwa,
b) zaliczenie co najmniej trzech lat studiów wyższych, pod warunkiem posiadania średniego wykształcenia bibliotekarskiego lub równorzędnego.
3. Za wyższe wykształcenie bibliotekarskie (wykształcenie równorzędne) uznaje się:
a) ukończenie studiów uniwersyteckich z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
b) ukończenie studiów wyższych ze specjalnością z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
c) uzyskanie stopnia doktora lub doktora habilitowanego nauk humanistycznych, jeżeli praca doktorska lub habilitacyjna dotyczyła zagadnień z zakresu bibliotekoznawstwa,
d) ukończenie podyplomowego studium bibliotekoznawstwa lub informacji naukowej,
e) ukończenie wyższego studium międzywydziałowego bibliotekoznawstwa lub informacji naukowej.
4. Za wykształcenie równorzędne z wyższym wykształceniem bibliotekarskim uznaje się ponadto ukończenie przed rokiem 1970 studiów wyższych oraz jednej ze szkół lub jednego z kursów wymienionych w ust. 1 i 2.
B. W zakresie wykształcenia do zajmowania stanowisk określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
1. Za wykształcenie średnie specjalistyczne (wykształcenie równorzędne) uznaje się:
1) ukończenie Państwowego Zawodowego Kursu dla Pracowników Kulturalno-Oświatowych, prowadzonego na podstawie zarządzenia nr 104 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 31 sierpnia 1965 r. w sprawie utworzenia Państwowego Zawodowego Kursu dla Pracowników Kulturalno-Oświatowych (Dz. Urz. MKiS Nr 5, poz. 61),
2) ukończenie szkoły średniej nauczycielskiej, artystycznej lub innej szkoły średniej, uzupełnione ukończeniem kursu kwalifikacyjnego II stopnia,
3) ukończenie Korespondencyjnego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, prowadzonego na podstawie decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 maja 1959 r.,
4) ukończenie Państwowej Szkoły dla Instruktorów Teatru Ochotniczego,
5) ukończenie państwowego liceum kulturalno-oświatowego,
6) ukończenie Państwowej Rocznej Szkoły Kulturalno-Oświatowej (w Poznaniu),
7) posiadanie kwalifikacji do nauczania w szkołach muzycznych I stopnia, uzyskanych po złożeniu państwowego uproszczonego egzaminu na nauczycieli szkół muzycznych I stopnia,
8) ukończenie kursów kwalifikacyjnych II stopnia, prowadzonych na podstawie zarządzenia nr 56 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 10 czerwca 1968 r. w sprawie prowadzenia kursów kulturalno-oświatowych II stopnia dla pracowników kulturalno-oświatowych i społecznego aktywu (Dz. Urz. MKiS Nr 7, poz. 40),
9) instruktorskich kursów kwalifikacyjnych, prowadzonych na podstawie uchwały nr 263 Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 1982 r. w sprawie podnoszenia kwalifikacji pracowników uspołecznionych zakładów pracy oraz świadczeń przysługujących tym pracownikom (Monitor Polski z 1983 r. Nr 1, poz. 6, z 1986 r. Nr 13, poz. 89 i z 1988 r. Nr 17, poz. 136).
2. Za wykształcenie specjalistyczne na poziomie studium policealnego zawodowego (wykształcenie równorzędne) uznaje się ukończenie:
1) jednej ze szkół artystycznych, uznane za równorzędne z ukończeniem studium nauczycielskiego na podstawie zarządzenia nr 36 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 28 czerwca 1984 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania poziomu wykształcenia dla określenia wysokości stawek wynagrodzenia zasadniczego (Dz. Urz. MKiS Nr 6, poz. 28),
2) Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych według programu nauczania ustalonego po dniu 1 stycznia 1967 r.,
3) państwowego studium kulturalno-oświatowego i bibliotekarskiego (wydziału kulturalno-oświatowego),
4) magisterskich wyższych studiów o kierunku artystycznym, pedagogicznym, socjologicznym, filozoficznym, historycznym, filologicznym i etnograficznym bez złożenia egzaminu magisterskiego lub dyplomowego.
5) magisterskich wyższych studiów o kierunku innym niż wymienione w pkt 4 bez złożenia egzaminu magisterskiego lub dyplomowego, uzupełnione ukończeniem Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych albo państwowego studium kulturalno-oświatowego i bibliotekarskiego (wydziału kulturalno-oświatowego).
3. Za wykształcenie specjalistyczne na poziomie wyższym (wykształcenie równorzędne) uznaje się ukończenie:
1) studiów wyższych o kierunku kulturoznawstwa,
2) studiów wyższych o kierunku pedagogiki kulturalno-oświatowej,
3) podyplomowych studiów o kierunku kulturoznawstwa,
4) podyplomowych studiów pedagogiki kulturalno-oświatowej,
5) podyplomowych studiów o specjalności artystycznej,
6) międzywydziałowego studium kulturalno-oświatowego powołanego przy uniwersytetach,
7) szkoły wyższej o kierunku artystycznym, pedagogicznym, socjologicznym, filologicznym, historycznym, filozoficznym i etnograficznym,
8) innej niż wymieniona w pkt 7 szkoły wyższej, uzupełnione ukończeniem państwowego studium kulturalno-oświatowego i bibliotekarskiego (wydziału kulturalno-oświatowego),
9) studiów wyższych oraz specjalizacji lub studium w zakresie upowszechniania kultury lub kultury współczesnej,
10) kursów kwalifikacyjnych III stopnia, prowadzonych na podstawie zarządzenia nr 123 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 20 października 1967 r. w sprawie prowadzenia szkolenia kursowego i doskonalenia zawodowego przez Centralną Poradnię Amatorskiego Ruchu Artystycznego w zakresie kursów III stopnia (Dz. Urz. MKiS Nr 8, poz. 78), a obecnie przez Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury,
11) Wyższego Studium Fotografii, prowadzonego przez Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury i Związek Polskich Artystów Fotografików,
12) Studium Reżyserii Teatralnej, prowadzonego przez Centralny Ośrodek Metodyczny Domu Wojska Polskiego,
13) szkół, kursów lub złożenie egzaminów, uznane za równorzędne z ukończeniem wyższych studiów zawodowych i magisterskich, określonych w zarządzeniu nr 36 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 28 czerwca 1984 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania poziomu wykształcenia dla określenia wysokości stawek wynagrodzenia zasadniczego (Dz. Urz. MKiS Nr 6, poz. 28).
4. Za kwalifikacje pedagogiczne, wymagane na odpowiednich stanowiskach, uznaje się:
1) ukończenie wyższych studiów pedagogicznych albo innych szkół lub kursów dających kwalifikacje pedagogiczne,
2) ukończenie Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych według programu nauczania ustalonego po dniu 1 stycznia 1967 r.,
3) ukończenie państwowego studium kulturalno-oświatowego i bibliotekarskiego (wydziału kulturalno-oświatowego),
4) ukończenie kursów kwalifikacyjnych,
5) kwalifikacje pedagogiczne wymagane od nauczycieli szkół artystycznych,
6) kwalifikacje nauczyciela mianowanego.
