Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o ustawie bez bliższego określenia, rozumie się przez to ustawę z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. Nr 101, poz. 444).

§ 2. Rozporządzenie określa szczegółowe zasady gospodarki finansowej w Lasach Państwowych, w ramach których działają:

1) Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, zwana dalej „Dyrekcją Generalną”,

2) regionalne dyrekcje Lasów Państwowych, zwane dalej „regionalnymi dyrekcjami”,

3) nadleśnictwa,

4) jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 32 ust. 4 ustawy, w formie zakładu pokrywającego z posiadanych środków i uzyskiwanych dochodów wydatki na działalność oraz zobowiązania, zwane dalej „zakładami”.

§ 3. Działalność Lasów Państwowych i ich jednostek organizacyjnych jest prowadzona na podstawie rachunku ekonomicznego.

§ 4. 1. W Lasach Państwowych i ich jednostkach organizacyjnych w ramach sprawowanego zarządu, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2, jest prowadzona działalność:

1) administracyjna w Dyrekcji Generalnej, regionalnych dyrekcjach i nadleśnictwach, z zastrzeżeniem ust. 3, zwana dalej „działalnością administracyjną”,

2) gospodarcza w zakresie gospodarki leśnej, prowadzona w nadleśnictwach, w której wyróżnia się działalność:

a) podstawową, obejmującą ochronę i zagospodarowanie lasu, utrzymanie i powiększanie zasobów i upraw leśnych, pozyskiwanie – z wyjątkiem skupu – drewna, a także jego sprzedaż w stanie nie przerobionym, zwaną dalej „działalnością podstawową”,

b) uboczną, obejmującą gospodarowanie zwierzyną, pozyskiwanie – z wyjątkiem skupu – żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny, z zastrzeżeniem § 23, oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów w stanie nie przerobionym, zwaną dalej „działalnością uboczną”; dochody z tej działalności nie mogą być niższe niż związane z nią wydatki,

3) dodatkowa, zarobkowa, prowadzona poza gospodarką leśną przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jeżeli wydatki związane z wytwarzaniem produktów lub świadczeniem usług w ramach tej działalności nie są wyższe od ich zakupu poza Lasami Państwowymi, zwana dalej „działalnością dodatkową”.

2. Zakłady, o których mowa w § 2 pkt 4, prowadzą działalność niezbędną do realizacji zadań Lasów Państwowych w zakresie gospodarki leśnej lub działalność poza gospodarką leśną.

3. Działalność administracyjna w nadleśnictwie dotyczy sprawowania bezpośredniego zarządu nad lasami, stanowiącymi własność Skarbu Państwa. Działalność administracyjna Dyrekcji Generalnej i regionalnych dyrekcji obejmuje również urządzanie lasu.

4. Działalność dodatkowa w zakresie sprzedaży produktów i usług poza Lasy Państwowe jest obciążona wydatkami na działalność administracyjną, proporcjonalnie do kosztów bezpośrednich.

5. Dochody z działalności dodatkowej, o której mowa w ust. 4, nie mogą być niższe niż wydatki poniesione na jej prowadzenie.

§ 5. 1. Podstawą gospodarki finansowej Lasów Państwowych jest plan finansowy Lasów Państwowych, ustalany corocznie przez Dyrektora Generalnego.

2. Plan, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać w szczególności:

1) dochody i wydatki,

2) wysokość dotacji celowych, o których mowa w art. 54 ustawy.

§ 6. 1. Wydatki w Lasach Państwowych na działalność administracyjną i podstawową oraz na inwestycje nie mogą być w roku gospodarczym wyższe od dochodów Lasów Państwowych.

2. Dyrektor Generalny w przypadku niedoboru środków finansowych decyduje o ograniczeniu wydatków na określone zadania w Lasach Państwowych.

§ 7. 1. Lasy Państwowe samodzielnie określają wysokość środków na wynagrodzenie, z uwzględnieniem ogólnie obowiązujących przepisów.

2. Zasady wynagradzania pracowników Lasów Państwowych są ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Wysokość środków na wynagrodzenia Służby Leśnej określa Dyrektor Generalny.

§ 8. 1. Nadleśniczy przedkłada Dyrektorowi Generalnemu, poprzez dyrektora regionalnej dyrekcji, roczne sprawozdanie finansowo-gospodarcze w terminie do końca lutego za miniony rok gospodarczy.

2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać w szczególności informacje dotyczące:

1) działalności administracyjnej i podstawowej oraz inwestycji,

2) realizacji dochodów i wydatków,

3) powiększania zasobów leśnych.

§ 9. 1. Dyrektor Generalny, w okresie do końca marca, przedkłada Ministrowi Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa sprawozdanie finansowo-gospodarcze, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy.

2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać w szczególności:

1) stan zasobów,

2) dochody i wydatki,

3) wykonanie zadań w zakresie gospodarki leśnej, w tym między innymi:

a) zalesienia i odnowienia,

b) pielęgnowania i ochrony lasu,

c) wielkości pozyskania i sprzedaży drewna,

d) powiększania zasobów leśnych.

Rozdział 2

Zasoby

§ 10. 1. Jednostki organizacyjne Lasów Państwowych, o których mowa w § 2, prowadzą ewidencję powierzonego w zarząd majątku Skarbu Państwa oraz ustalają jego wartość. Wartość tego majątku stanowi kapitał zasobów Lasów Państwowych.

2. Wartość majątku, o którym mowa w ust. 1, ustala się, z zastrzeżeniem ust. 3, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

3. Ewidencja oraz ustalenie wartości lasów i gruntów są dokonywane według stanu określonego w planie urządzenia lasu.

§ 11. 1. Kapitał zasobów Lasów Państwowych zwiększają:

1) nadwyżka dochodów nad wydatkami, o której mowa w § 20 ust. 2,

2) odpisy amortyzacyjne od wartości majątku trwałego,

3) kwoty zwiększające wartość majątku trwałego, będące skutkiem ustawowego przeszacowania tego majątku,

4) dotacje na inwestycje oraz wpłacone przez inne jednostki udziały w inwestycjach wspólnych,

5) wartość przekazywanych Lasom Państwowym nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa,

6) dodatnie różnice w wycenie gruntów i drzewostanów,

7) dochody z udziału w spółkach, o których mowa w art. 42 ustawy,

8) środki z innych źródeł.

2. Kapitał zasobów Lasów Państwowych zmniejszają:

1) straty bilansowe,

2) umorzenie majątku trwałego,

3) kwoty zmniejszające wartość majątku trwałego, będące skutkiem ustawowego przeszacowania tego majątku,

4) ujemne różnice w wycenie gruntów i drzewostanów,

5) wartość sprzedanych lasów lub gruntów zgodnie z art. 38 ustawy,

6) udziały w inwestycjach wspólnych.

§ 12. 1. Kapitał zasobów w poszczególnych jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych może ulegać zmianie o wartość przekazywanych środków trwałych w przypadkach ich przenoszenia pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Lasów Państwowych, na ich wniosek, za zgodą:

1) Dyrektora Generalnego – w odniesieniu do zasobów regionalnych dyrekcji oraz zasobów bezpośrednio jemu podległych zakładów,

2) dyrektora regionalnej dyrekcji – w odniesieniu do zasobów nadleśnictw oraz bezpośrednio jemu podległych zakładów.

2. Kapitał zasobów poszczególnych jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych może ulegać również zmianie w przypadkach tworzenia i likwidacji, łączenia i dzielenia jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych, o których mowa w art. 32 ust. 3 i w art. 33 ust. 3 pkt 2 ustawy.

§ 13. Środki pieniężne, pochodzące ze sprzedaży lasów lub gruntów, o których mowa w art. 38 ustawy, są przekazywane do budżetu państwa.

§ 14. 1. Jednostki organizacyjne Lasów Państwowych zbywają środki trwałe w drodze publicznego przetargu.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy osad leśnych i budynków mieszkalnych.

Rozdział 3

Dochody

§ 15. 1. Dochody Lasów Państwowych, o których mowa w art. 50 ustawy, są sumą dochodów ich jednostek organizacyjnych, powstających z:

1) wpływów ze sprzedaży produktów, w tym głównie drewna, oraz usług,

2) odsetek od lokat kapitałowych i za zwłokę,

3) dzierżaw,

4) innych źródeł.

2. Dochody regionalnych dyrekcji są przekazywane na rachunek Dyrekcji Generalnej.

3. Zakłady przekazują na rachunek Dyrekcji Generalnej, określoną corocznie przez Dyrektora Generalnego, część dochodów netto, które powstają po odjęciu od dochodów ze sprzedaży produktów i usług – wydatków poniesionych na ich uzyskanie oraz podatków.

4. Nadleśnictwo przekazuje na rachunek Dyrekcji Generalnej, określaną corocznie przez Dyrektora Generalnego, część dochodów netto z działalności dodatkowej, określonej w § 4 ust. 1 pkt 3, które powstają po odjęciu od dochodów ze sprzedaży poza Lasy Państwowe produktów i usług – wydatków poniesionych na ich uzyskanie oraz podatków.

5. Dochody, o których mowa w ust. 2–4, są przekazywane w terminie do końca miesiąca rozpoczynającego kwartał za kwartał poprzedni.

§ 16. 1. Z dotacji celowych, o których mowa w art. 54 ustawy, mogą być finansowane zadania zlecone w wysokości faktycznie poniesionych kosztów na realizację tych zadań, na które została udzielona dotacja.

2. Dotacje celowe, nie wykorzystane w danym roku gospodarczym, podlegają zwrotowi do budżetu państwa w części, w jakiej zadanie nie zostało wykonane.

§ 17. Sprzedaż wyrobów lub usług w Lasach Państwowych w obrocie z zagranicą wymaga zgody Dyrektora Generalnego.

§ 18. 1. Sprzedaż wyrobów lub usług pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Lasów Państwowych, z zastrzeżeniem ust. 2, jest realizowana po koszcie wykonania.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy zakładów.

§ 19. Jednostki organizacyjne Lasów Państwowych nie mogą nabywać produktów lub usług po cenach wyższych lub równych od tych, które oferują określone jednostki organizacyjne Lasów Państwowych.

Rozdział 4

Wydatki

§ 20. 1. Wydatkami Lasów Państwowych są:

1) podatek leśny,

2) wydatki na działalność, o której mowa w § 4 ust. 1 i 2, oraz na inwestycje, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Różnica między dochodami Lasów Państwowych i ich wydatkami, z wyłączeniem wydatków na inwestycje, stanowi nadwyżkę dochodów Lasów Państwowych.

3. Z nadwyżki dochodów Lasów Państwowych wydziela się fundusz stabilizacji Lasów Państwowych, w wysokości określonej corocznie przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, z przeznaczeniem na badania naukowe, ekspertyzy, udziały w spółkach, lokaty kapitałowe, dofinansowanie jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych na wypadek nadzwyczajnych zagrożeń dla lasów w ramach długookresowego cyklu produkcji leśnej lub dekoniunktury na drewno oraz na pożyczki dla jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych.

§ 21. 1. Środki finansowe wynikające z różnicy pomiędzy nadwyżką dochodów Lasów Państwowych a funduszem stabilizacji Lasów Państwowych mogą być przeznaczone na inwestycje w zakresie techniki, technologii i infrastruktury technicznej, z podziałem na:

1) inwestycje własne nadleśnictw,

2) inwestycje wspólne Lasów Państwowych. Wykaz tych inwestycji stanowi załącznik do planu finansowego Lasów Państwowych.

2. Podziału środków na inwestycje wymienione w ust. 1 dokonuje Dyrektor Generalny.

§ 22. 1. Nie wykorzystane w danym roku gospodarczym środki finansowe, o których mowa w § 21, przechodzą na rok następny, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Nie wykorzystane w danym roku gospodarczym środki finansowe w nadleśnictwach w związku z niewykonaniem planowanych zadań w zakresie działalności administracyjnej, podstawowej i inwestycji – uwzględnia się przy rozliczeniu nadleśnictwa z Funduszem Leśnym na zasadach określonych w § 28.

§ 23. Dochody nadleśnictw w zakresie pozyskiwania zwierzyny i jej sprzedaży w stanie nie przerobionym, po odliczeniu wydatków związanych z tą działalnością, są przeznaczane na ochronę lasu, dotyczącą w szczególności zabezpieczania upraw leśnych od szkód ze strony zwierzyny.

§ 24. Pozostające w nadleśnictwie środki finansowe:

1) z tytułu oszczędności przy wykonaniu zadań w zakresie działalności administracyjnej i podstawowej,

2) jako nadwyżka dochodów nad wydatkami z działalności ubocznej i dodatkowej,

pozostają do dyspozycji nadleśniczego.

§ 25. Podział dochodów jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych z tytułu ich udziału w spółkach, o których mowa w art. 42 ustawy, jest dokonywany zgodnie z ustaleniami planu finansowego Lasów Państwowych.

Rozdział 5

Fundusz Leśny

§ 26. 1. Odpis podstawowy, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy, jest ustalany dla Lasów Państwowych na rok gospodarczy w terminie do końca marca, określany jako narzut w formie wskaźnika procentowego do planowanych wydatków nadleśnictw na działalność administracyjną i podstawową.

2. Podstawę do ustalenia wskaźnika, o którym mowa w ust. 1, stanowią:

1) planowana wielkość dochodów i wydatków w Lasach Państwowych,

2) wielkość niedoboru środków finansowych w nadleśnictwach, posiadających niekorzystne warunki przyrodnicze i ekonomiczne gospodarki leśnej, na planowaną działalność administracyjną i podstawową, a także na podatek leśny,

3) wielkość nadwyżek dochodów nad wydatkami w nadleśnictwach o korzystnych warunkach przyrodniczych i ekonomicznych prowadzenia gospodarki leśnej – z działalności podstawowej.

§ 27. 1. W celu ustalenia odpisu podstawowego, o którym mowa w § 26 ust. 1, nadleśniczy przekazuje do Dyrektora Generalnego, za pośrednictwem dyrektora regionalnej dyrekcji, w terminie do końca lutego, deklarację zawierającą planowane na rok gospodarczy:

1) dochody z podaniem tytułów,

2) zadania dotyczące działalności:

a) administracyjnej,

b) podstawowej, wynikającej z planu urządzenia lasu, z zastrzeżeniem ust. 2, oraz z bieżącej sytuacji gospodarczej i stanu lasów w nadleśnictwie,

3) wydatki na podatek leśny.

2. Zakres zadań wynikający z planu urządzenia lasu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b), określa na dany rok nadleśniczy. Zakres ten powinien obejmować zadania zapewniające równomierną realizację planu urządzenia lasu.

§ 28. Nadleśnictwa, w których planowane dochody z działalności podstawowej są wyższe od planowanych wydatków na działalność administracyjną i podstawową, z uwzględnieniem przepisu § 23, a także na podatek leśny i inwestycje własne nadleśnictw, przekazują środki finansowe w wysokości określonej odpisem podstawowym, odniesionym do rzeczywistych wydatków.

§ 29. 1. Nadleśnictwa, o których mowa w § 28, przekazują środki finansowe na specjalny rachunek prowadzony w Dyrekcji Generalnej, za pośrednictwem regionalnej dyrekcji, w terminie do końca każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, w wysokości stanowiącej 1/12 ustalonego odpisu rocznego.

2. Przekazywanie przez nadleśnictwo środków finansowych, o których mowa w ust. 1, będzie następować w pierwszej kolejności, po uregulowaniu jego zobowiązań na rzecz budżetu państwa i budżetów gmin.

§ 30. 1. Zgodnie z planem finansowym Lasów Państwowych nadleśnictwa, w których wystąpią niedobory środków finansowych na działalność administracyjną, podstawową oraz na inwestycje własne nadleśnictw, a także na podatek leśny, będą otrzymywać, za pośrednictwem regionalnej dyrekcji, dopłaty z Funduszu Leśnego na wyrównanie tych niedoborów.

2. Dopłaty, o których mowa w ust. 1, będą przekazywane do nadleśnictw w ciągu 15 dni po terminie, o którym mowa w § 29 ust. 1, w wysokości 1/12 ustalonej wysokości dopłaty w roku gospodarczym.

§ 31. 1. Przy wyrównywaniu niedoborów środków finansowych, o których mowa w § 30 ust. 1, tworzy się rezerwę środków w wysokości określonej przez Dyrektora Generalnego na wydatki nieprzewidziane, w tym na pomoc dla właścicieli lasów, o której mowa w art. 35 ust. 3 ustawy.

2. Rezerwą środków, o których mowa w ust. 1, dysponują dyrektorzy regionalnych dyrekcji.

§ 32. Nie wykorzystane w danym roku gospodarczym środki finansowe Funduszu Leśnego przechodzą na rok następny.

§ 33. Środki trwałe sfinansowane z Funduszu Leśnego podlegają amortyzacji na ogólnych zasadach.

Rozdział 6

Kredyty

§ 34. 1. Suma zaciągniętych kredytów bankowych przez nadleśnictwo lub zakład, z zastrzeżeniem ust. 2, nie może przekraczać 20% wartości dochodów roku poprzedniego tej jednostki organizacyjnej.

2. Za zgodą dyrektora regionalnej dyrekcji nadleśnictwo lub zakład może zaciągać kredyty bankowe wyższe niż 20% wartości dochodów roku poprzedniego.

3. Dyrekcja Generalna oraz regionalne dyrekcje mogą zaciągać kredyty bankowe, o których mowa w ust. 1, wyłącznie na wspólne inwestycje Lasów Państwowych, o których mowa w § 21 ust. 1 pkt 2.

Rozdział 7

Przepisy końcowe

§ 35. Do jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące ogólnych zasad prowadzenia rachunkowości.

§ 36. W jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych mogą być tworzone fundusze: nagród, socjalny i mieszkaniowy.

§ 37. Z dniem 1 stycznia 1992 r. fundusz przedsiębiorstwa i fundusz założycielski okręgowych zarządów lasów państwowych stają się kapitałem zasobów Lasów Państwowych w miejscu ewidencjonowania, tj. w poszczególnych jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych.

§ 38. Podatek leśny jest wydatkiem w działalności nadleśnictw.

§ 39. W okresie jednego roku jednostki organizacyjne Lasów Państwowych dostosują swoją działalność do zasad określonych w rozporządzeniu.

§ 40. Pozostałość Funduszu Leśnego na dzień 31 grudnia 1991 r., będąca w dyspozycji Lasów Państwowych i Naczelnego Zarządu Lasów Państwowych, staje się z dniem 1 stycznia 1992 r. Funduszem Leśnym w myśl ustawy i przechodzi na Fundusz Leśny w Dyrekcji Generalnej.

§ 41. Wzory deklaracji, o których mowa w art. 66 ustawy, określa Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.

§ 42. Pierwsza wycena lasów i gruntów, o której mowa w § 10 ust. 3, zostanie sporządzona według stanu na dzień 1 stycznia 1991 r. na podstawie tablic wartości lasów i gruntów, opracowanych w Lasach Państwowych.

§ 43. W planie finansowym Lasów Państwowych na 1992 r. zostaną zapewnione środki finansowe na wydatki związane z wdrożeniem ustawy, w tym również na tworzenie i likwidację, łączenie i dzielenie jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 32 ust. 4 ustawy.

§ 44. 1. Zobowiązania wzajemne jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych powstałe w 1991 r. są realizowane na podstawie zasad obowiązujących do dnia 31 grudnia 1991 r.

2. Rozliczenie wzajemnych zobowiązań, o których mowa w ust. 1, powinno zostać zakończone w terminie do dnia 31 marca 1992 r.

§ 45. 1. Należności i zobowiązania Lasów Państwowych, Naczelnego Zarządu Lasów Państwowych, okręgowych zarządów lasów państwowych, nadleśnictw i zakładów produkcyjno-usługowych okręgowych zarządów lasów państwowych stają się, po dniu 1 stycznia 1992 r., należnościami i zobowiązaniami Dyrekcji Generalnej, regionalnych dyrekcji, nadleśnictw i jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 32 ust. 4 ustawy.

2. Należności i zobowiązania, o których mowa w ust. 1, są wykazywane w sprawozdaniu finansowo-gospodarczym i planie finansowym Lasów Państwowych.

§ 46. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1992 r.