§ 1. Rozporządzenie określa szczegółowe zasady i tryb postępowania w sprawach przewidzianych w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24 i Nr 45, poz. 199), zwanej dalej "ustawą".

§ 2. 1. We wniosku o przejęcie nieruchomości na własność Skarbu Państwa właściciel powinien oznaczyć tę nieruchomość, podając położenie, numery ewidencyjne i powierzchnię działki lub działek, które mają być przejęte.

2. Do wniosku należy dołączyć:

1) dowód własności, a jeżeli dla nieruchomości jest urządzona księga wieczysta - aktualny wyciąg z tej księgi,

2) odpis ostatecznej decyzji ustalającej prawo do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego rolników,

3) oświadczenie, że nie zawarto umowy z następcą według art. 84 ustawy, dotyczącej gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzi nieruchomość wskazana we wniosku,

4) oświadczenie o zobowiązaniach związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego i ich wartości pieniężnej.

§ 3. 1. Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności, przejęcie na własność Skarbu Państwa może nastąpić tylko za zgodą pozostałych współwłaścicieli, chyba że ich zgoda nie jest wymagana w myśl prawomocnego orzeczenia sądu.

2. Oświadczenia przewidziane w § 2 ust. 2 pkt 3 i 4 powinni złożyć wszyscy współwłaściciele. Organ właściwy do sprzedaży nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi, zwany dalej "organem", może odstąpić od tego wymagania w stosunku do współwłaściciela, z którym porozumienie byłoby nadmiernie utrudnione.

§ 4. Jeżeli jeszcze nie stwierdzono, że nie ma możliwości sprzedaży nieruchomości wskazanej we wniosku co najmniej po cenie ustalonej według przepisów o sprzedaży nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi, wniosek złożony z zachowaniem wymagań określonych w § 2 i 3, stanowi podstawę do podjęcia czynności przewidzianych w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 3 ustawy.

§ 5. 1. Przed wydaniem decyzji organ podaje do wiadomości publicznej. przez wywieszenie na okres 14 dni ogłoszenia w budynku urzędu gminy i w innych zwyczajowo przyjętych miejscach, informację o możliwości zgłaszania do wnioskodawcy propozycji nabycia nieruchomości po cenie ustalonej przez zainteresowane strony. Przed wywieszeniem ogłoszenia organ zapoznaje z jego treścią wnioskodawcę.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli właściciel złożył oświadczenie, że jest zainteresowany przejęciem nieruchomości na własność Skarbu Państwa z pominięciem starań o znalezienie nabywcy po cenie wyższej niż odpłatność, jaką może uzyskać od Skarbu Państwa.

3. W razie powzięcia wiadomości o możliwości sprzedaży nieruchomości po cenie wyższej niż odpłatność, jaka przysługiwałaby w myśl § 6, organ niezwłocznie zawiadamia o tym wnioskodawcę, wskazując ewentualnego nabywcę.

4. Dokonując czynności określonych w ust. 1 i 3, organ wyznacza wnioskodawcy odpowiedni termin do zgłoszenia zamiaru zbycia nieruchomości w drodze umowy z osobą trzecią, informując, że w razie nieotrzymania takiego zawiadomienia podejmie czynności zmierzające do przejęcia nieruchomości na własność Skarbu Państwa.

§ 6. 1. Odpłatność za nieruchomość przejmowaną na własność Skarbu Państwa ustala się w wysokości 25% kwoty jej oszacowania dokonanego z odpowiednim zastosowaniem obowiązujących w dniu wydania decyzji stawek określonych w przepisach o sprzedaży nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Przy oszacowaniu nieruchomości nie uwzględnia się lokalnej obniżki stawek ustawowych. Odpłatność ustalona w myśl ust. 1 nie może jednak przewyższać ceny wynikającej z zastosowania tej obniżki.

3. Kwotę obliczoną w myśl ust. 1 i 2 zmniejsza się o wartość obciążeń danej nieruchomości ujawnionych w księdze wieczystej.

§ 7. Po obliczeniu odpłatności według § 6, lecz przed wydaniem decyzji, organ wyznacza stronom siedmiodniowy termin do zapoznania się z dokumentami związanymi z tym obliczeniem i zgłoszenia zastrzeżeń.

§ 8. W decyzji o przejęciu nieruchomości na własność Skarbu Państwa podaje się w szczególności: oznaczenie poszczególnych nieruchomości według danych z księgi wieczystej, jeżeli dla nieruchomości jest urządzona taka księga, a także oznaczenie poszczególnych działek według danych z ewidencji gruntów (w tym ich położenie i powierzchnię), wysokość odpłatności i sposób jej obliczenia oraz termin i warunki przeniesienia posiadania.

§ 9. Jeżeli nie doszło do przejęcia nieruchomości na własność Skarbu Państwa z przyczyn dotyczących właściciela (współwłaściciela). ponosi on koszty dokumentacji geodezyjnej i oszacowania nieruchomości na zasadach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego. W innych przypadkach koszty te ponosi Skarb Państwa.

§ 10. 1. Ostateczna decyzja o przejęciu nieruchomości na własność Skarbu Państwa stanowi podstawę do wypłacenia dotychczasowemu właścicielowi (dotychczasowym właścicielom) należności wynikającej z tej decyzji. Wypłaty dokonuje organ w ciągu 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

2. Jeżeli do dnia wypłaty należności wzrosła cena kwintala żyta obowiązująca przy szacowaniu nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi, osobie uprawnionej wypłaca się, w terminie 30 dni od dnia wypłaty należności, wyrównanie pieniężne proporcjonalne do wzrostu tej ceny. Organ ustala z urzędu w odrębnej decyzji wysokość wyrównania.

3. W razie zwłoki lub opóźnienia w wypłacie należności lub wyrównania, osobie uprawnionej przysługują odsetki ustawowe.

§ 11. 1. Jeżeli po przejęciu nieruchomości na własność Skarbu Państwa wygasło obciążenie, którego wartość uwzględniono w myśl § 6 ust. 3 przy ustaleniu wysokości odpłatności, osobie uprawnionej (osobom uprawnionym) do otrzymania należności przysługuje wyrównanie pieniężne odpowiadające wartości tego obciążenia określonej przy ustaleniu odpłatności. Nie dotyczy to jednak przypadków, gdy wygaśnięcie obciążenia nastąpiło wskutek umorzenia należności Skarbu Państwa lub gminy albo wskutek zaspokojenia wierzyciela przez Skarb Państwa.

2. Prawo do wyrównania przewidzianego w ust. 1 oraz jego wysokość ustala organ w drodze decyzji, na wniosek osoby uprawnionej. Przepisy § 10 ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio.

§ 12. 1. Jeżeli decyzja o przejęciu nieruchomości na własność Skarbu Państwa została wydana przed dniem 1 stycznia 1992 r., wypłaty należności dokonuje się w terminie do dnia 20 marca 1992 r. w wysokości zwaloryzowanej w myśl ust. 2; w decyzji tej zamieszcza się odpowiednie pouczenie.

2. Należność, o której mowa w ust. 1, waloryzuje się z zastosowaniem wskaźnika waloryzacji emerytur i rent obowiązującego w kwartale, w którym upłynęło 30 dni od wydania decyzji o przejęciu nieruchomości, oraz wskaźników waloryzacji emerytur i rent, obowiązujących w kolejnych kwartałach do pierwszego kwartału 1992 r. włącznie.

3. Organ ustala z urzędu w odrębnej decyzji zwaloryzowaną wysokość należności. Do wypłaty tej należności nie stosuje się przepisu § 10 ust. 2.

§ 13. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.