ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 12 kwietnia 1991 r.
w sprawie taksy notarialnej.
Na podstawie art. 5 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. Nr 22, poz. 91) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. 1. Rozporządzenie określa maksymalne stawki wynagrodzenia za czynności notarialne dokonywane przez notariuszy prowadzących kancelarie notarialne (taksa notarialna), z zastrzeżeniem § 21.
2. Notariusz może w umowie ze stroną czynności notarialnej ustalić wynagrodzenie niższe niż wynikające ze stawek taksy notarialnej.
3. Jeżeli dokonanie czynności notarialnych przewidzianych w § 6–10 wymaga wyjątkowo dużego nakładu pracy i czasu, notariusz może ustalić wynagrodzenie wyższe, lecz nie przekraczające dwukrotnego wynagrodzenia przewidzianego za daną czynność.
§ 2. 1. Wysokość maksymalnego wynagrodzenia zależna jest, z zastrzeżeniem § 9–16, od wartości przedmiotu czynności notarialnej, zwanej dalej „czynnością”, i wynosi przy wartości:
1) do 100.000.000 zł – 3%,
2) powyżej 100.000.000 zł do 200.000.000 zł – 3.000.000 zł + 2% od nadwyżki powyżej 100.000.000 zł,
3) powyżej 200.000.000 zł do 500.000.000 zł – 5.000.000 zł + 1% od nadwyżki powyżej 200.000.000 zł,
4) powyżej 500.000.000 zł – 8.000.000 zł + 0,5% od nadwyżki ponad 500.000.000 zł.
2. Wynagrodzenie nie może być wyższe niż 50.000.000 zł.
§ 3. 1. Za wartość przedmiotu czynności przyjmuje się wartość podaną przez stronę (strony) czynności.
2. Podstawą określenia maksymalnego wynagrodzenia jest:
1) przy umowie zamiany – wartość jednego z zamienianych przedmiotów umowy,
2) przy działach – ogólna wartość majątku podlegającego działowi,
3) przy oddawaniu gruntu w użytkowanie wieczyste – wartość pierwszej opłaty rocznej,
4) przy sprzedaży nieruchomości przez Skarb Państwa albo oddawaniu gruntu w użytkowanie wieczyste, jeżeli na pokrycie ceny sprzedaży lub opłat rocznych w myśl przepisów odrębnych została zaliczona wartość mienia nieruchomego pozostawionego za granicą – przypadająca do zapłaty nadwyżka ceny lub opłat rocznych, a w razie braku nadwyżki – wynagrodzenie do 100.000 zł,
5) przy umowie o rentę, na podstawie której następuje zbycie nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu – podana przez strony wartość tych rzeczy lub praw,
6) przy licytacjach i przetargach – cena rzeczy uzyskana w wyniku licytacji lub przetargu.
7) przy umowie dzierżawy (poddzierżawy) oraz najmu (podnajmu) – wartość świadczeń powtarzających się za czas, na jaki umowa została zawarta, a przy umowie zawartej na czas nie określony – wartość świadczeń za okres 5 lat.
3. Przy ustąpieniu pierwszeństwa hipotecznego wartość przedmiotu czynności określa się według pozycji posuwającej się naprzód, a jeżeli suma pozycji ustępującej jest niższa – według tej niższej sumy.
§ 4. Przy obliczaniu wartości przedmiotu czynności nie odlicza się obciążeń.
§ 5. Notariusz wymienia na każdym sporządzonym dokumencie wysokość pobranego wynagrodzenia, powołując podstawę prawną.
Rozdział 2
Czynności notarialne
Oddział 1
Akty notarialne
§ 6. Za sporządzenie aktu notarialnego maksymalne wynagrodzenie ustala się według stawek taksy notarialnej przewidzianych w § 2, z zastrzeżeniem § 7 i 8.
§ 7. Za sporządzenie aktu:
1) umowy zobowiązującej, zawartej pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu,
2) umowy przenoszącej własność w wykonaniu umowy zobowiązującej,
3) umowy sprzedaży nieruchomości z Państwowego Funduszu Ziemi
– maksymalne wynagrodzenie wynosi połowę wynagrodzenia według stawek taksy notaria1nej przewidzianych w § 2. Wynagrodzenie to nie może być jednak wyższe niż 25.000.000 zł.
§ 8. Za sporządzenie aktu ustanowienia hipoteki w celu zabezpieczenia kredytu bankowego udzielonego na budownictwo mieszkaniowe lub działalność gospodarczą maksymalne wynagrodzenie wynosi 1/4 wynagrodzenia według stawek taksy notarialnej przewidzianych w § 2. Wynagrodzenie to nie może być jednak wyższe niż 12.500.000 zł.
§ 9. Maksymalne wynagrodzenie wynosi za sporządzenie:
1) aktu umowy zbycia nieruchomości, jeżeli w związku z tą umową następuje wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników – do 1.000.000 zł,
2) aktu, w którego wyniku następuje prywatyzacja przedsiębiorstwa państwowego lub komunalnego w drodze przekształcenia w spółkę – do 5.000.000 zł, a w drodze likwidacji na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz przepisów o przedsiębiorstwach państwowych – do 10.000.000 zł,
3) testamentu – do 100.000 zł,
4) testamentu zawierającego zapis lub polecenie – do 200.000 zł,
5) aktu odwołania testamentu – do 100.000 zł,
6) aktu zwolnienia nieruchomości od obciążeń lub zrzeczenia się prawa, jeżeli wartości przedmiotu nie da się określić – do 100.000 zł,
7) aktu zrzeczenia się własności nieruchomości – do 150.000 zł,
8) pełnomocnictwa – do 100.000 zł, a pełnomocnictwa do przeniesienia własności nieruchomości – do 200.000 zł,
9) oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – do 100.000 zł.
§ 10. 1. Maksymalne wynagrodzenie, z zastrzeżeniem ust. 2, ustala się:
1) za sporządzenie protokołu zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo walnego zgromadzenia organizacji społecznej, stowarzyszenia lub spółdzielni – do 500.000 zł,
2) za sporządzenie protokołu walnego zgromadzenia akcjonariuszy – do 700.000 zł.
2. W razie podwyższenia kapitału zakładowego (akcyjnego) spółki, maksymalne wynagrodzenie ustala się według stawek taksy notarialnej przewidzianych w § 2.
3. Za sporządzenie protokołu licytacji lub przetargu, łącznie z przeprowadzeniem licytacji lub przetargu, maksymalne wynagrodzenie ustala się do połowy wynagrodzenia według stawek taksy notarialnej przewidzianych w § 2.
4. Za sporządzenie protokołu niedojścia do skutku licytacji lub przetargu maksymalne wynagrodzenie ustala się w wysokości do 50.000 zł.
5. Za sporządzenie protokołu przyjęcia dokumentu na przechowanie maksymalne wynagrodzenie ustala się w wysokości do 100.000 zł, a za przechowanie dokumentu, za każdy rozpoczęty kwartał – od każdego dokumentu do 50.000 zł.
6. Za sporządzenie innych protokołów, nie wymienionych w ust. 3–5, maksymalne wynagrodzenie ustala się w wysokości do 200.000 zł.
§ 11. 1. Jeżeli jednym aktem sporządzonym między tymi samymi osobami objęto kilka czynności dotyczących tego samego przedmiotu i pozostających ze sobą w takim stosunku, że jedna z tych czynności ma charakter czynności głównej, a inne mają charakter czynności ubocznych i nie mogą istnieć bez czynności głównej – maksymalne wynagrodzenie za sporządzenie aktu ustala się według czynności głównej.
2. W razie gdy poszczególne czynności między tymi samymi osobami dotyczą różnych przedmiotów, wartość tych przedmiotów zlicza się, jeżeli sporządzone czynności podlegają tej samej stawce wynagrodzenia; jeżeli natomiast podlegają różnym stawkom, wynagrodzenie ustala się od wartości każdego przedmiotu z osobna.
3. Jeżeli akt obejmuje kilka czynności różnych osób, wynagrodzenie ustala się od każdej czynności z osobna.
Oddział 2
Wypisy i wyciągi
§ 12. 1. Za sporządzenie wypisu lub wyciągu z akt notarialnych lub innego dokumentu maksymalne wynagrodzenie za każdą rozpoczętą stronę ustala się w wysokości do 5.000 zł.
2. Za stronę uważa się tekst obejmujący nie mniej niż 25 wierszy.
Oddział 3
Poświadczenia
§ 13. Maksymalne wynagrodzenie notariusza ustala się:
1) za poświadczenie własnoręczności podpisu albo odcisku palca osoby niepiśmiennej lub nie mogącej pisać:
a) na pełnomocnictwach, na dokumentach o charakterze niemajątkowym lub dokumentach dla celów ubezpieczeń społecznych – do 30.000 zł,
b) na innych dokumentach – do 100.000 zł,
c) za podpis lub odcisk palca złożony przez dalszą osobę na dokumentach, o których mowa pod lit. a) i b) – do 15.000 zł,
2) za poświadczenie zgodności odpisu z okazanym dokumentem – za każdą stronę do 5.000 zł,
3) za poświadczenie czasu okazania dokumentu – do 10.000 zł,
4) za poświadczenie pozostawania przy życiu:
a) w celu otrzymania emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego – do 5.000 zł,
b) w innym celu – do 10.000 zł,
5) za poświadczenie pozostawania osoby w określonym miejscu – do 20.000 zł.
Oddział 4
Doręczanie oświadczeń
§ 14. Za doręczenie stronie przeciwnej oświadczenia wniesionego ustnie do protokołu albo wręczonego lub przesłanego notariuszowi maksymalne wynagrodzenie ustala się do 20.000 zł.
Oddział 5
Protesty
§ 15. 1. Maksymalne wynagrodzenie za sporządzenie protestu przy ulegającej zaprotestowaniu kwocie ustala się przy wartości:
1) do 1.000.000 zł włącznie – do 50.000 zł,
2) powyżej 1.000.000 zł – do 50.000zł + 2% od nadwyżki ponad 1.000.000 zł.
2. Jeżeli osoba, przeciwko której protest ma być skierowany, uczyni zadość wezwaniu przed sporządzeniem protestu, maksymalne wynagrodzenie ustala się w wysokości do połowy wynagrodzenia, jakie przypadałoby za sporządzenie protestu.
Oddział 6
Inne czynności
§ 16. Za dokonanie czynności nie wymienionych w niniejszym rozporządzeniu maksymalne wynagrodzenie ustala się w wysokości do 300.000 zł, w zależności od nakładu pracy notariusza i czasu przeznaczonego na tę czynność.
Rozdział 3
Wynagrodzenie w wypadkach szczególnych
§ 17. 1. Jeżeli notariusz dokonał czynności notarialnej poza lokalem kancelarii notarialnej, może ustalić zwiększone wynagrodzenie liczone za każdą godzinę od opuszczenia kancelarii do powrotu, w wysokości:
1) w porze dziennej – do 1/50 wynagrodzenia,
2) w porze nocnej oraz w dni ustawowo wolne od pracy – do 1/20 wynagrodzenia.
2. Za porę dzienną liczy się czas między godziną 8 a 20.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do takich czynności, które z ich istoty nie mogą się odbyć w lokalu kancelarii.
§ 18. W razie niedojścia do skutku czynności z przyczyn niezależnych od notariusza, wynagrodzenie ustala się w wysokości do jednej trzeciej wynagrodzenia, jakie przypadałoby, gdyby czynność ta została dokonana.
Rozdział 4
Sposób pobierania wynagrodzenia i zwrot innych wydatków
§ 19. Wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnych pobiera się gotówką lub w formie bezgotówkowej, w sposób przewidziany odrębnymi przepisami.
§ 20. Taksa notarialna nie obejmuje kosztów przejazdu i innych wydatków poniesionych przez notariusza w związku z dokonaniem czynności.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 21. Opłaty notarialne za czynności dokonywane przez państwowe biura notarialne i indywidualne kancelarie notarialne określają przepisy wydane na podstawie art. 59 ustawy z dnia 24 maja 1989 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. Nr 33, poz. 176 i Nr 73, poz. 436), utrzymanego w mocy przepisami art. 2, 4 i 5 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o notariacie oraz o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o księgach wieczystych (Dz. U. Nr 22, poz. 92).
§ 22. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 22 kwietnia 1991 r.
Minister Sprawiedliwości: W. Chrzanowski
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00