Art. 1. [Ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin] W ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270 oraz z 1986 r. Nr 1, poz. 1) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 25 w ust. 3 wyrazy „i zasady wynagradzania” skreśla się;

2) w art. 27 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określać zasady wcześniejszego przechodzenia na emeryturę na warunkach innych niż ustalone w ust. 1 oraz określać zasady jej obniżania proporcjonalnie do liczby lat brakujących do wieku emerytalnego, nie więcej jednak niż o 4% podstawy wymiaru za każdy rok.”;

3) w art. 33:

a) w ust. 1 w pkt 5 wyrazy „z zastrzeżeniem ust. 4” skreśla się,

b) ust. 4 i 5 skreśla się;

4) art. 34 otrzymuje brzmienie:

„Art. 34. 1. Pracownikowi, który stał się inwalidą I lub II grupy przed podjęciem zatrudnienia po raz pierwszy, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu zatrudnienia wynoszącego łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracownika, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania poprzedniego zatrudnienia (okresów równorzędnych z okresem zatrudnienia).”;

5) w art. 61 pkt 2 skreśla się;

6) w art. 74 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:

„6. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, podwyższać świadczenia na odmiennych, jednak nie mniej korzystnych dla emeryta lub rencisty zasadach i w innych terminach niż określone w ust. 1-4.”;

7) w art. 81 w pkt 1 wyrazy „lub osiągania dochodów z innych źródeł” skreśla się;

8) art. 82 otrzymuje brzmienie:

„Art. 82. 1. Prawo do emerytury i renty ulega zawieszeniu w razie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

2. W odniesieniu do emeryta lub rencisty uprawnionych do dodatku pielęgnacyjnego zawieszenie, o którym mowa w ust. 1, ogranicza się do kwoty stanowiącej równowartość tego dodatku.”;

9) w art. 86 pkt 2 skreśla się;

10) w art. 89:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku, chyba że ustawa lub przepis szczególny stanowi inaczej.”,

b) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

„4. Postępowanie w sprawach o renty rodzinne po zmarłym emerycie lub renciście, który pobierał dodatek rodzinny, wszczyna się z urzędu.”

Art. 2. [Ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin] W ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 46, poz. 210 z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 38, poz. 181) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 6 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Rada Ministrów:

1) określa szczegółowe zasady podwyższania świadczeń, w tym również okres przyjęty za podstawę podwyżki po raz pierwszy,

2) może podwyższać świadczenia na odmiennych, jednak nie mniej korzystnych dla emeryta lub rencisty zasadach i w innych terminach niż określone w ust. 1-3.”;

2) art. 14 skreśla się;

3) w art. 15:

a) w ust. 1 wyrazy „w uspołecznionym zakładzie pracy” skreśla się,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Warunek określony w ust. 1 pkt 1 nie dotyczy emeryta, który został zwolniony ze służby w Milicji Obywatelskiej:

1) przed dniem 1 stycznia 1973 r. albo

2) wskutek ustalenia przez komisję lekarską służby zdrowia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych niezdolności do tej służby.”;

c) ust. 6 otrzymuje brzmienie:

„6. W razie podjęcia przez emeryta ponownie pracy zarobkowej w pełnym wymiarze czasu pracy, przysługuje mu emerytura w wysokości ustalonej przed doliczeniem okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1.”;

4) art. 22 skreśla się;

5) w art. 32 w ust. 1 wyrazy „lub dochodów z innych źródeł” skreśla się;

6) w art. 36 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Emerytom, którzy są inwalidami, przysługuje dodatek w wysokości 15% podstawy wymiaru emerytury, jeżeli stali się inwalidami w czasie lub z przyczyn określonych w art. 16.”

Art. 3. [Ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin] W ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 29, poz. 139, z 1984 r. Nr 52, poz. 270 i z 1985 r. Nr 20, poz. 85) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 6 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Rada Ministrów:

1) określa szczegółowe zasady podwyższania świadczeń, w tym również okres przyjęty za podstawę podwyżki po raz pierwszy,

2) może podwyższać świadczenia na odmiennych, jednak nie mniej korzystnych dla emeryta lub rencisty zasadach i w innych terminach niż określone w ust. 1-3.”;

2) art. 14 skreśla się;

3) w art. 15 ust. 6 otrzymuje brzmienie:

„6. W razie podjęcia przez emeryta ponownie pracy zarobkowej w pełnym wymiarze czasu pracy, przysługuje mu emerytura w wysokości ustalonej przed doliczeniem okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1.”;

4) art. 22 skreśla się;

5) w art. 32 w ust. 1 wyrazy „lub dochodów z innych źródeł” skreśla się;

6) w art. 36 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Emerytom, którzy są inwalidami, przysługuje dodatek w wysokości 15% podstawy wymiaru emerytury, jeżeli stali się inwalidami w czasie lub z przyczyn określonych w art. 16.”

Art. 4. [Ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin] W ustawie z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145 i z 1986 r. Nr 42, poz. 202) w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:

1) ust. 2 i 3 skreśla się;

2) ust. 7 otrzymuje brzmienie:

„7. Twórcy, który stał się inwalidą I lub II grupy przed podjęciem działalności twórczej, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu wykonywania działalności twórczej wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.”;

3) ust. 8 skreśla się.

Art. 5. [Ustawa o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia] W ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146 i z 1989 r. Nr 32, poz. 169) w art. 16 wprowadza się następujące zmiany:

1) ust. 3 i 4 skreśla się;

2) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

„5. Ubezpieczonemu, który stał się inwalidą I lub II grupy przed objęciem ubezpieczeniem, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu ubezpieczenia wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.”;

3) ust. 6 otrzymuje brzmienie:

„6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia.”

Art. 6. [Dekret o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin] W dekrecie z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 14:

a) ust. 5 i 6 skreśla się,

b) ust. 7 otrzymuje brzmienie:

„7. Ubezpieczonemu, który stał się inwalidą I lub II grupy przed objęciem ubezpieczeniem, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu ubezpieczenia wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.”,

c) ust. 8 otrzymuje brzmienie:

„8) Przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia.”;

2) art. 19 skreśla się.

Art. 7. [Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin] W ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133) w art. 16 ust. 7 otrzymuje brzmienie:

„7. Dla domownika okres pracy w gospodarstwie rolnym wymagany do przyznania renty inwalidzkiej wynosi 5 lat i powinien przypadać w okresie ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką, a jeżeli domownik w chwili zgłoszenia wniosku nie pracuje w gospodarstwie rolnym - przed dniem powstania inwalidztwa.”

Art. 8. [Renta inwalidzka] W sprawach o rentę inwalidzką, o której mowa w przepisach wymienionych w art. 1 pkt 3 i 4 oraz w art. 4-7:

1) do prawomocnych rozstrzygnięć wydanych przed dniem wejścia ustawy w życie stosuje się przepis art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 22, poz. 98 i z 1987 r. Nr 21, poz. 123),

2) osobom, które na podstawie przepisów dotychczas obowiązujących nie spełniały warunku wymaganego okresu zatrudnienia, przyznanie renty inwalidzkiej następuje za okres nie dłuższy niż 3 lata wstecz, licząc od miesiąca, w którym zgłosiły wniosek po dniu wejścia ustawy w życie, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 1989 r.

Art. 9. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.